Đức Tin Như Trẻ Con: Sự Khôn Ngoan Trong Sự Đơn Sơ
Trong hành trình thuộc linh của Cơ Đốc nhân, chúng ta thường được kêu gọi vươn tới sự trưởng thành, “không còn như trẻ con” (Ê-phê-sô 4:14). Thế nhưng, chính Chúa Giê-xu lại tuyên bố một nghịch lý thuộc linh sâu sắc: “Nếu các ngươi không đổi lại và nên như trẻ con, thì chẳng được vào nước thiên đàng đâu” (Ma-thi-ơ 18:3). Vậy, Kinh Thánh có thật sự hướng dẫn chúng ta có đức tin như trẻ con không? Điều này có mâu thuẫn với lời kêu gọi trưởng thành không? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát ý nghĩa của “đức tin như trẻ con” từ ngữ cảnh Kinh Thánh, phân tích các đặc tính của nó, và làm sáng tỏ mối liên hệ giữa sự đơn sơ của trẻ thơ với sự khôn ngoan trưởng thành trong Đấng Christ.
I. Lời Tuyên Bố Nghịch Lý của Chúa Giê-xu: Bối Cảnh và Ý Nghĩa
Để hiểu trọn vẹn lời dạy của Chúa Giê-xu, chúng ta phải đặt nó vào đúng ngữ cảnh. Trong Ma-thi-ơ 18:1-5, các môn đồ tranh luận về ai là lớn hơn hết trong nước thiên đàng. Chúa Giê-xu đáp lại bằng một hành động hình ảnh mạnh mẽ: “Ngài gọi một đứa trẻ nhỏ đến, để ở giữa môn đồ, mà phán rằng: Quả thật, ta nói cùng các ngươi, nếu các ngươi không đổi lại và nên như trẻ con, thì chẳng được vào nước thiên đàng đâu” (Ma-thi-ơ 18:2-3).
Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “đổi lại” là στρέφω (strephō), có nghĩa là “quay lại,” “xoay chuyển,” hoặc “biến đổi.” Điều này cho thấy một sự thay đổi căn bản trong tư duy, thái độ và hướng đi. Đây không phải là một lời khuyên nhẹ nhàng, mà là một điều kiện tiên quyết: “chẳng được vào”. Trong Mác 10:15, Chúa còn nhấn mạnh hơn: “Quả thật, ta nói cùng các ngươi, ai chẳng nhận lấy nước Đức Chúa Trời như con trẻ, thì chẳng được vào đó bao giờ.”
Vậy, “nên như trẻ con” không phải là một lựa chọn tốt đẹp cho sự trưởng thành thuộc linh, mà là yếu tính của cửa vào Vương Quốc Đức Chúa Trời. Điều này đảo lộn hoàn toàn quan niệm tự nhiên của con người về sự vĩ đại, vốn dựa trên quyền lực, địa vị và sự tự lực. Vương Quốc của Đức Chúa Trời vận hành theo một nguyên tắc ngược lại: sự vĩ đại thật bắt đầu từ sự nhỏ bé, khiêm nhường và phụ thuộc.
II. Đặc Tính của “Đức Tin Như Trẻ Con”: Một Sự Phân Tích Thần Học
“Đức tin như trẻ con” không có nghĩa là ngây thơ, thiếu hiểu biết, hay không chịu suy nghĩ. Kinh Thánh không tôn vinh sự khờ dại. Trái lại, Chúa Giê-xu đang chỉ ra những phẩm chất thuộc linh cốt lõi nơi một đứa trẻ mà một người vào Vương Quốc Đức Chúa Trời phải có.
1. Sự Phụ Thuộc Hoàn Toàn và Tin Cậy Tuyệt Đối: Một đứa trẻ nhỏ hoàn toàn phụ thuộc vào cha mẹ để được nuôi dưỡng, bảo vệ và dẫn dắt. Nó không dựa vào sức mạnh, nguồn lực hay sự khôn ngoan của chính mình. Đức tin Cơ Đốc chân chính bắt đầu với sự nhận biết rằng chúng ta hoàn toàn bất lực trong việc tự cứu mình và phải phụ thuộc hoàn toàn vào ân điển của Đức Chúa Trời. Điều này vang vọng lời dạy của Phao-lô: “Ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 2:8). Từ Hy Lạp cho “đức tin” (πίστις – pistis) mang ý nghĩa của lòng tin cậy, sự trung tín. Đức tin như trẻ con là một sự tin cậy không điều kiện vào Cha Thiên Thượng.
2. Sự Khiêm Nhường và Thiếu Tự Tôn: Các môn đồ tranh nhau địa vị (Ai là lớn nhất?), nhưng một đứa trẻ trong văn hóa thời đó không có địa vị xã hội hay quyền lực gì. Chúa Giê-xu dùng hình ảnh đứa trẻ như một biểu tượng cho sự khiêm nhường. “Hễ ai tự hạ mình xuống như đứa trẻ nầy, sẽ là lớn hơn hết trong nước thiên đàng” (Ma-thi-ơ 18:4). Đức tin như trẻ con loại bỏ sự kiêu ngạo, sự tự tôn, và lòng ham muốn được tôn trọng. Nó mở lòng đón nhận ân điển, vì “Đức Chúa Trời chống cự kẻ kiêu ngạo, nhưng ban ân cho kẻ khiêm nhường” (Gia-cơ 4:6).
3. Khả Năng Đón Nhận Cách Đơn Giản: Một đứa trẻ dễ dàng đón nhận món quà mà không tính toán phức tạp, không mặc cảm tội lỗi cho rằng mình không xứng đáng, hay cố gắng trả tiền. Đây chính là tấm lòng cần có để tiếp nhận sự cứu rỗi – một món quà nhưng không. Chúa Giê-xu phán: “Ai chẳng nhận lấy nước Đức Chúa Trời như con trẻ” (Mác 10:15). Động từ “nhận lấy” (δέχομαι – dechomai) diễn tả sự tiếp nhận cách sẵn lòng, chào đón. Đức tin như trẻ con không cố gắng thương lượng hay thêm thắt điều kiện cho Phúc Âm; nó đơn giản mở tay ra mà đón nhận.
4. Lòng Yêu Mến Thuần Khiết và Trọn Vẹn: Tình yêu của một đứa trẻ dành cho cha mẹ thường là trọn vẹn, không chia sẻ và đầy tình cảm. Đức Chúa Trời kêu gọi chúng ta yêu Ngài hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn (Ma-thi-ơ 22:37). Đức tin như trẻ con bao gồm một lòng khao khát thuần khiết được ở gần Cha, một tình yêu không bị chia cách bởi những toan tính thế gian.
III. Sự Cân Bằng: “Đức Tin Trẻ Con” và “Sự Trưởng Thành Thuộc Linh”
Đây là điểm then chốt để tránh hiểu lầm. Lời kêu gọi có đức tin như trẻ con không phải là lời kêu gọi sống trong sự non nớt, thiếu hiểu biết, hay dễ bị lung lạc về giáo lý. Sứ đồ Phao-lô viết rõ ràng: “Hỡi anh em, về sự khôn ngoan, chớ nên như trẻ con; nhưng về sự gian ác hãy nên như trẻ con, còn về sự khôn ngoan, hãy nên như người trưởng thành” (1 Cô-rinh-tô 14:20). Ông cũng quở trách những tín hữu Hê-bơ-rơ vì còn non trẻ trong sự hiểu biết: “Đáng lẽ anh em đã làm thầy từ lâu rồi, vậy mà nay anh em còn cần người ta lấy những điều sơ học của lời Đức Chúa Trời mà dạy anh em” (Hê-bơ-rơ 5:12).
Vậy, chúng ta phải phân biệt:
- “Nên như trẻ con” (Ma-thi-ơ 18:3): Liên quan đến thái độ của lòng – sự khiêm nhường, phụ thuộc, tin cậy và đón nhận trong mối quan hệ với Đức Chúa Trời.
- “Không nên như trẻ con” (1 Cô-rinh-tô 14:20, Ê-phê-sô 4:14): Liên quan đến sự hiểu biết, nếp sống đạo đức và năng lực phục vụ – chúng ta phải trưởng thành, vững vàng trong lẽ thật, và tích cực gây dựng Hội Thánh.
Nói cách khác, chúng ta được kêu gọi có tấm lòng đơn sơ, phụ thuộc của một đứa trẻ, nhưng đồng thời phải có tâm trí và đời sống trưởng thành, vững vàng của một người lớn trong Đấng Christ. Sự đơn sơ trong đức tin là nền tảng; sự trưởng thành thuộc linh là mục tiêu phát triển. Chúng không loại trừ nhau, mà bổ sung cho nhau. Một Cơ Đốc nhân trưởng thành nhất là người vẫn giữ được sự tin cậy và khiêm nhường như trẻ thơ trước mặt Cha mình.
IV. Ứng Dụng Thực Tế: Làm Thế Nào Để Nuôi Dưỡng “Đức Tin Như Trẻ Con”?
Làm thế nào chúng ta, trong cuộc sống phức tạp đầy lo toan này, có thể sống với đức tin đơn sơ đó? Dưới đây là một số ứng dụng thực tế:
1. Trong Sự Cầu Nguyện: Hãy cầu nguyện với sự phó thác của một đứa trẻ. Thay vì những lời cầu nguyện phức tạp đầy ẩn ý, hãy trình bày nhu cầu của bạn cách trực tiếp và tin cậy, như một đứa trẻ xin cha mẹ điều nó cần. “Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời” (Phi-líp 4:6).
2. Trong Việc Học Lời Chúa: Tiếp cận Kinh Thánh với tấm lòng sẵn sàng vâng phục và tin cậy, ngay cả khi gặp những điều khó hiểu. Hãy như Samuên thưa: “Xin hãy phán, kẻ tôi tớ Ngài đang nghe!” (1 Sa-mu-ên 3:10). Sự nghi ngờ có chỗ đứng trong hành trình tìm hiểu, nhưng thái độ nền tảng phải là tin cậy vào Đấng đã phán.
3. Trong Các Mối Quan Hệ Hội Thánh: Từ bỏ tinh thần tranh giành địa vị, so sánh hơn kém. Phục vụ nhau trong tình yêu thương và khiêm nhường, xem người khác như tôn trọng hơn mình (Phi-líp 2:3). Sẵn sàng tha thứ cách mau lẹ và trọn vẹn, như một đứa trẻ không nuôi dưỡng mối hận thù.
4. Trong Sự Thử Thách và Hoạn Nạn: Chạy đến với Cha Thiên Thượng trong sợ hãi và đau đớn, tin rằng Ngài đang ôm lấy bạn, ngay cả khi bạn không hiểu tại sao. “Hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn sóc anh em” (1 Phi-e-rơ 5:7). Đây là sự phụ thuộc thực tế nhất.
5. Trong Sự Thờ Phượng: Thờ phượng Chúa với lòng biết ơn và vui mừng đơn thuần, không bị chi phối bởi hình thức hay những đánh giá của người khác. Hãy để lòng bạn hướng về Cha với tình yêu thuần khiết.
V. Kết Luận: Đức Tin Đơn Sơ – Cửa Ngõ và Hành Trình
Kinh Thánh không chỉ hướng dẫn, mà còn đòi hỏi chúng ta phải có đức tin như trẻ con như một điều kiện tiên quyết để bước vào Vương Quốc Đức Chúa Trời. Đây không phải là lời khuyên cho những tín hữu “non trẻ,” mà là mệnh lệnh cho mọi người, ở mọi giai đoạn trưởng thành thuộc linh. “Đức tin như trẻ con” là nền tảng – đó là thái độ của lòng khiêm nhường, phụ thuộc hoàn toàn, tin cậy tuyệt đối và sẵn sàng đón nhận ân điển Chúa cách đơn sơ.
Tuy nhiên, từ nền tảng đó, chúng ta được kêu gọi xây dựng, lớn lên để đạt đến “tầm thước vóc giạc trọn vẹn của Đấng Christ” (Ê-phê-sô 4:13). Hành trình thuộc linh là một hành trình tiến về phía trước trong sự hiểu biết và nếp sống, nhưng luôn luôn quay lại với tấm lòng đơn sơ ban đầu trước mặt Chúa. Một Cơ Đốc nhân trưởng thành thật sự là người càng ngày càng nhận ra mình cần Chúa nhiều hơn, và càng tin cậy Ngài cách sâu nhiệm hơn – đó chính là sự khôn ngoan vĩ đại trong vẻ đơn sơ của đức tin.
Ước mong mỗi chúng ta, giữa một thế giới đề cao sự tự lực và phức tạp, luôn giữ cho mình tấm lòng đơn sơ, khiêm nhường và tin cậy của một đứa trẻ thơ trong tay Cha nhân từ, để không chỉ bước vào, mà còn sống và lớn lên trọn vẹn trong Vương Quốc kỳ diệu của Ngài.
“Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời.” (Ê-phê-sô 2:8)