Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa siêu việt, vừa là chủ đề của lịch sử lại vừa là Đấng làm nên lịch sử như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không phải là một câu hỏi mang tính học thuật suông, mà là câu hỏi then chốt quyết định vận mệnh đời đời của mỗi linh hồn. Chính Ngài đã đặt ra câu hỏi này cho các môn đồ: “Các ngươi nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá căn tính, cuộc đời, sứ mạng và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với những phân tích từ ngữ nguyên bản Hê-bơ-rơ và Hy Lạp.

Danh xưng “**Giê-su**” (Ἰησοῦς / *Iēsous* trong tiếng Hy Lạp) là phiên âm của danh từ Hê-bơ-rơ “**Yeshua**” (יֵשׁוּעַ), có nghĩa là “**Giê-hô-va cứu rỗi**” hoặc “**Đấng Cứu Rỗi**”. Thiên sứ đã giải thích rõ ý nghĩa này cho Giô-sép: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JÊSUS, vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh xưng này đã chỉ rõ sứ mạng chính yếu của Ngài trên đất.

Danh hiệu “**Christ**” (Χριστός / *Christos*) là dịch nghĩa của từ **Mê-si** (מָשִׁיחַ / *Mashiach*) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là “**Đấng được xức dầu**”. Trong Cựu Ước, các chức vụ quan trọng như Tiên tri, Thầy tế lễ, và Vua đều được xức dầu để thi hành chức vụ (Xuất Ê-díp-tô 30:30; I Sa-mu-ên 16:13). Chúa Giê-su chính là Đấng Mê-si được hứa ban, được Đức Thánh Linh xức dầu để hoàn thành cả ba chức vụ trọn vẹn: Tiên tri để bày tỏ lẽ thật (Phục truyền 18:15), Thầy tế lễ để dâng của lễ chuộc tội (Hê-bơ-rơ 4:14), và Vua để cai trị đời đời (Lu-ca 1:32-33).

Về bản tính, Kinh Thánh mặc khải Chúa Giê-su là Ngôi Lời (Λόγος / *Logos*) vĩnh hằng, đồng bản thể với Đức Chúa Trời: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Sứ đồ Phao-lô cũng xác nhận: “Vì trong Ngài có mọi sự viên mãn của bổn tánh Đức Chúa Trời thảy đều ở” (Cô-lô-se 2:9). Đồng thời, Ngài hoàn toàn là người, được sinh bởi nữ đồng trinh Ma-ri, trải qua mọi sự thử thách, đau khổ như chúng ta, nhưng chẳng hề phạm tội (Hê-bơ-rơ 4:15). Sự kết hợp kỳ diệu giữa thần tính trọn vẹn và nhân tính trọn vẹn này được gọi là **sự nhập thể** (Incarnation), là nền tảng cho công cuộc cứu chuộc.

Cuộc đời Chúa Giê-su trên đất, được ghi chép trong bốn sách Phúc Âm, là sự bày tỏ trọn vẹn về Đức Chúa Trời trong khuôn khổ của một con người.

1. Sự Giáng Sinh và Thời Niên Thiếu: Sự giáng sinh của Ngài ứng nghiệm hàng loạt lời tiên tri Cựu Ước, từ nơi sinh ra tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2), cho đến việc sinh bởi nữ đồng trinh (Ê-sai 7:14). Sự kiện Ngôi Lời vĩnh hằng “bởi mình không, lấy hình trạng tôi mọi... tự hạ mình xuống” (Phi-líp 2:7-8) thể hiện tình yêu thương và sự khiêm nhường tột bậc.

2. Chức Vụ Công Khai: Chức vụ của Ngài bắt đầu bằng phép báp-tem, nơi Đức Chúa Trời Cha tuyên bố: “Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đàng” (Ma-thi-ơ 3:17), và sự xức dầu đầy dẫy Đức Thánh Linh (Lu-ca 4:18-19). Sứ điệp trọng tâm của Ngài là: “Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã đến gần; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành” (Mác 1:15).

Chúa Giê-su đã xác nhận chức vụ của mình qua:

• Lời Giảng Dạy Đầy Quyền Năng: Ngài dạy dỗ “như là có quyền, chớ không giống các thầy thông giáo” (Mác 1:22). Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) mặc khải tiêu chuẩn công bình của Nước Đức Chúa Trời.
• Các Phép Lạ và Sự Chữa Lành: Các phép lạ không chỉ để giải cứu thể xác, mà quan trọng hơn là để xác nhận Ngài là Đấng Mê-si và bày tỏ lòng thương xót của Đức Chúa Trời (Giăng 20:30-31). Chữa người bại (Mác 2:1-12) cho thấy quyền năng tha tội của Con Người.
• Sự Giao Thiệp với Tội Nhân: Ngài đến “để tìm và cứu kẻ bị hư mất” (Lu-ca 19:10), đồng bàn với người thâu thuế, tiếp xúc với người phung, bày tỏ tình yêu vô điều kiện vượt trên mọi định kiến xã hội.

Đỉnh điểm của chức vụ Chúa Giê-su không phải là các phép lạ, mà là sự chết tự nguyện và sự sống lại của Ngài. Ngài đã nhiều lần báo trước về sự thương khó của mình (Ma-thi-ơ 16:21).

Sự Chết Trên Thập Tự Giá: Đây không phải là một tai nạn lịch sử, mà là sự ứng nghiệm trọn vẹn của của lễ chuộc tội trong Cựu Ước. Chúa Giê-su chính là “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay hình phạt mà tội lỗi chúng ta đáng phải chịu. Tiếng kêu “**Mọi việc đã được trọn**” (Giăng 19:30) trong tiếng Hy Lạp là “**Tetelestai**” (Τετέλεσται), một thuật ngữ thương mại có nghĩa là “đã thanh toán trọn vẹn”. Công giá của sự chết Ngài là **đền tội thay** (Substitutionary Atonement), như lời Kinh Thánh chép: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (II Cô-rinh-tô 5:21).

Sự Phục Sinh: Sự sống lại của Chúa Giê-su vào ngày thứ ba là bằng chứng xác nhận thần tính của Ngài và sự chấp nhận của Đức Chúa Trời Cha về của lễ chuộc tội của Ngài (Rô-ma 1:4). Nếu không có sự phục sinh, đức tin chúng ta là vô ích (I Cô-rinh-tô 15:17). Sự phục sinh là chiến thắng vinh hiển trên tội lỗi, sự chết và quyền lực của Sa-tan. Ngài đã “**hủy phá quyền phép của sự chết**” và “**dùng đạo Tin Lành mà làm cho sự sống và sự không hề chết được sáng ra**” (II Ti-mô-thê 1:10).

Sau khi phục sinh, Chúa Giê-su thăng thiên và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, thực hiện chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm và Đấng Trung Bảo cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 7:25; I Giăng 2:1). Di sản Ngài để lại là:

• Hội Thánh: Ngài phán: “Ta sẽ lập Hội thánh ta trên đá nầy, các cửa âm phủ chẳng thắng được hội đó” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh là thân thể của Ngài, gồm những người được cứu chuộc từ mọi dân tộc.
• Đức Thánh Linh: Ngài hứa ban Đấng Yên Ủi (Παράκλητος / *Paraklētos*), tức Đức Thánh Linh, để ở cùng, dạy dỗ và cáo trách thế gian (Giăng 14:16-17, 26).
• Lời Hứa Về Sự Tái Lâm: Chúa Giê-su hứa sẽ trở lại một cách hữu hình và vinh hiển để phán xét kẻ sống và kẻ chết, thiết lập vương quốc đời đời của Ngài (Công vụ 1:11; Khải huyền 22:12).

Việc hiểu biết Chúa Giê-su là ai phải dẫn đến đức tin và sự biến đổi trong đời sống.

1. Tin Nhận và Đầu Phục: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là nhận biết mình là tội nhân, ăn năn và đặt trọn đức tin nơi Chúa Giê-su Christ, tiếp nhận Ngài làm Cứu Chúa và Chủ của đời mình. “Hễ ai tin Con, thì được sự sống đời đời; ai không chịu tin Con, thì chẳng thấy sự sống đâu” (Giăng 3:36).

2. Bước Đi Trong Sự Dẫn Dắt Của Thánh Linh: Vì Chúa Giê-su đang sống trong chúng ta qua Đức Thánh Linh, đời sống Cơ Đốc nhân là một hành trình mỗi ngày vâng lời, từ bỏ ý riêng và để cho Ngài cai trị. “Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi” (Ga-la-ti 2:20).

3. Sống Theo Gương và Mạng Lệnh Của Ngài: Chúa Giê-su để lại gương mẫu về sự khiêm nhường, tình yêu thương, sự cầu nguyện và vâng phục. Mạng lệnh vĩ đại của Ngài là truyền giảng Phúc Âm và làm môn đồ cho muôn dân (Ma-thi-ơ 28:19-20). Đời sống chúng ta phải phản chiếu tình yêu và sự thánh khiết của Ngài.

4. Sống Với Hy Vọng Về Sự Tái Lâm: Niềm tin về sự tái lâm của Chúa Giê-su ban cho chúng ta hy vọng và động lực để sống thánh khiết, trung tín trong chức vụ, và sốt sắng trong sự phục vụ. “Ai trông đợi Ngài thì phải làm cho mình thanh sạch, cũng như Ngài là thanh sạch” (I Giăng 3:3).

Chúa Giê-su Christ không chỉ là một nhà đạo đức, một giáo sư vĩ đại, hay một nhà cách mạng. Ngài là **Đức Chúa Trời nhập thể**, là **Đấng Cứu Rỗi duy nhất**, là **Chủ Tể của muôn vật**, và là **Đấng Phán Xét công bình**. Cuộc đời, sự chết và sự sống lại của Ngài là trung tâm điểm của lịch sử cứu rỗi. Câu trả lời của Phi-e-rơ: “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) vẫn là lời tuyên xưng nền tảng cho Hội Thánh mọi thời đại. Khám phá về Ngài không phải là điểm đến của tri thức, mà là khởi đầu của một mối quan hệ sống động, biến đổi. Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” giờ đây trở thành câu hỏi cá nhân cho mỗi chúng ta: “Ngài là ai **đối với tôi**?”