Antifa là gì? Cơ Đốc nhân nên nhìn nhận Antifa như thế nào?

Trong bối cảnh xã hội đương đại đầy biến động, nhiều phong trào, tổ chức nổi lên với những tôn chỉ và phương pháp hành động khác nhau, gây nên nhiều tranh cãi. Một trong những tổ chức thường được nhắc đến là Antifa. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi không phải để vội vàng đứng về phe chính trị nào, nhưng để “thử cho biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời là thể nào” (Rô-ma 12:2). Bài viết này sẽ tìm hiểu về Antifa dưới góc nhìn khách quan và quan trọng hơn, đặt nó dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời để tìm ra thái độ và hành động phù hợp với đức tin nơi Chúa Cứu Thế Giê-xu.

Antifa là từ viết tắt của “anti-fascist” (chống phát xít). Đây không phải là một tổ chức tập trung, có cấu trúc chặt chẽ với lãnh đạo duy nhất, mà là một phong trào hoặc một mạng lưới phi tập trung của các cá nhân và nhóm nhỏ tự xưng, cùng chia sẻ lý tưởng chống lại chủ nghĩa phát xít, chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, và các hình thức của chủ nghĩa dân tộc cực đoan.

• Nguồn gốc lịch sử: Tinh thần chống phát xít có gốc rễ từ những phong trào kháng chiến chống lại chế độ phát xít của Mussolini ở Ý và đặc biệt là Đức Quốc Xã (Nazi) của Hitler trong những năm 1920-1940. Thuật ngữ và phong trào Antifa hiện đại thường được cho là hồi sinh từ những năm 1980 ở Đức và lan rộng sang các nước khác.
• Triết lý hành động: Một nguyên tắc then chốt thường được nhiều người ủng hộ Antifa nhắc đến là “no platform for fascists” (không tạo diễn đàn cho phát xít), dẫn đến các hành động nhằm ngăn chặn bằng mọi giá các buổi diễn thuyết, tụ tập hay hoạt động mà họ cho là của phe phát xít, phân biệt chủng tộc. Điều này bao gồm cả các biện pháp đối đầu trực tiếp, biểu tình quyết liệt, và đôi khi là bạo lực.
• Nhận thức hiện tại: Trong những năm gần đây, danh xưng Antifa thường xuất hiện trong các cuộc biểu tình, xung đột đường phố, và là chủ đề của nhiều tranh luận chính trị sôi nổi. Một số người xem họ là những người bảo vệ công lý chống lại sự căm thù, trong khi số khác chỉ trích họ vì sử dụng các phương pháp bạo lực, phá hoại tài sản và triệt tiêu quyền tự do ngôn luận.

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần một khung lý thuyết vững chắc vượt trên cảm tính chính trị nhất thời. Kinh Thánh cung cấp những nguyên tắc nền tảng để chúng ta đánh giá bất kỳ phong trào, học thuyết hay hành động nào. Chúng ta sẽ xem xét qua ba trụ cột quan trọng: Quyền Bính & Trật Tự, Công Lý & Lẽ Phải, và Tình Yêu Thương & Sự Tha Thứ.

Kinh Thánh dạy rõ ràng về thái độ của người tin Chúa đối với nhà cầm quyền: “Mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì chẳng có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định” (Rô-ma 13:1). Sứ đồ Phi-e-rơ cũng nhắc nhở: “Vì ấy là ý muốn của Đức Chúa Trời, hễ ai làm lành để ngợi khen Ngài, thì hãy làm cho các người ngu dại phải câm họng” (I Phi-e-rơ 2:15).

Nguyên tắc này đặt ra câu hỏi về các phương pháp đối đầu trực tiếp, bạo lực với chính quyền và phá hoại trật tự công cộng. Kinh Thánh công nhận quyền phản kháng thuận phục (civil disobedience) khi nhà cầm quyền ra lệnh đi ngược lại mạng lệnh rõ ràng của Đức Chúa Trời (như trong Công vụ 5:29, “Thưa các ngài, thà phải vâng lời Đức Chúa Trời còn hơn là vâng lời người ta”). Tuy nhiên, ngay cả trong sự bất tuân đó, các sứ đồ vẫn sẵn sàng chịu hình phạt của chính quyền mà không dùng bạo lực để chống cự. Họ phản đối bằng sự hiện diện và lời làm chứng, chứ không phải bằng nắm đấm hay vũ khí.

Khát vọng chống lại sự bất công, phân biệt chủng tộc và tư tưởng độc tài là điều hoàn toàn chính đáng và PHÙ HỢP với tinh thần Kinh Thánh. Đức Chúa Trời luôn đứng về phía người bị áp bức. Tiên tri Mi-chê tuyên bố: “Hỡi người! Ngài đã tỏ cho ngươi điều gì là thiện; cái điều mà Đức Giê-hô-va đòi ngươi há chẳng phải là làm sự công bình, ưa sự nhân từ và bước đi cách khiêm nhường với Đức Chúa Trời ngươi sao?” (Mi-chê 6:8). Ê-sai cũng kêu gọi: “Hãy học làm lành, tìm kiếm sự công bình; hãy đỡ đần kẻ bị hà hiếp, làm công bình cho kẻ mồ côi, binh vực lẽ của người góa bụa” (Ê-sai 1:17).

Chúa Giê-xu chính là hiện thân của công lý và lẽ phải. Tuy nhiên, phương pháp của Ngài khác biệt căn bản. Ngài không lập ra một đội quân vũ trang để lật đổ đế quốc La Mã đang áp bức dân Ngài. Thay vào đó, Ngài thi hành một cuộc cách mạng thuộc linh và đạo đức sâu sắc hơn – chiến thắng tội lỗi và sự chết, và kêu gọi con người ăn năn, yêu thương kẻ thù. Công lý thật bắt nguồn từ sự thay đổi tấm lòng, không phải từ sự áp chế của một nhóm này lên nhóm khác.

Đây có lẽ là điểm khác biệt sâu sắc nhất giữa tinh thần của Chúa Giê-xu và triết lý đối đầu của bất kỳ phong trào nào dựa trên thù hận, kể cả khi mục tiêu ban đầu là chống lại sự căm thù. Chúa Giê-xu dạy: “Các ngươi có nghe lời phán rằng: Hãy yêu người lân cận, và hãy ghét kẻ thù nghịch mình. Song ta nói cùng các ngươi: Hãy yêu kẻ thù nghịch mình, và cầu nguyện cho kẻ bắt bớ các ngươi” (Ma-thi-ơ 5:43-44).

Sứ đồ Phao-lô triển khai điều này: “Chớ lấy ác trả ác cho ai... Hãy để cho sự thạnh nộ của Đức Chúa Trời làm xong việc Ngài... Nếu kẻ thù mình có đói, hãy cho ăn; có khát, hãy cho uống... Đừng để điều ác thắng mình, nhưng hãy lấy điều thiện thắng điều ác” (Rô-ma 12:17-21).

Nguyên tắc “lấy thiện thắng ác” đặt ra một thách thức lớn. Liệu chúng ta có thể chống lại “sự ác” của chủ nghĩa phát xít bằng cách sử dụng chính những phương pháp đối đầu, thù hận và bạo lực mà chúng ta lên án hay không? Kinh Thánh đưa ra một con đường cao trọng hơn: chiến thắng bằng sự thiện lành, chân lý và tình yêu. Điều này không có nghĩa là thụ động chấp nhận cái ác, mà là chống lại nó bằng vũ khí mạnh mẽ hơn của Đức Thánh Linh.

Từ những nguyên tắc Kinh Thánh trên, chúng ta có thể rút ra một số ứng dụng thực tế để sống và làm chứng trong một xã hội đầy chia rẽ:

1. Phân Biệt Giữa Tội Và Người Phạm Tội: Chúng ta được kêu gọi ghét điều ác (Rô-ma 12:9), nhưng không được ghét người làm điều ác. Chúng ta có thể và nên lên án mạnh mẽ các tư tưởng phân biệt chủng tộc, bạo lực và độc tài (đó là tội), nhưng đồng thời cầu nguyện cho sự ăn năn và cứu rỗi của những người đang mắc kẹt trong những tư tưởng ấy (người phạm tội).
2. Ưu Tiên Công Tác Thuộc Linh và Xã Hội Cách Xây Dựng: Thay vì dồn năng lượng vào các cuộc đối đầu, Cơ Đốc nhân được kêu gọi tích cực xây dựng công lý và phục hồi trong cộng đồng mình. Hãy tham gia hoặc khởi xướng các chương trình giúp đỡ người nghèo, dạy dỗ trẻ em, hòa giải các mối quan hệ chủng tộc trong Hội Thánh địa phương, và làm gương về sự tôn trọng lẫn nhau.
3. Sử Dụng Lời Nói Cách Khôn Ngoan: “Lời nói anh em phải có ân hậu theo luôn, và nêm thêm muối, hầu cho anh em biết nên đối đáp mỗi người là thể nào” (Cô-lô-se 4:6). Trên mạng xã hội hay trong các cuộc tranh luận, hãy trình bày chân lý với lòng yêu thương (Ê-phê-sô 4:15), tránh những ngôn từ cay độc, kích động thù hận hay chụp mũ người khác.
4. Cầu Nguyện Cho Nhà Cầm Quyền và Sự Bình An: “Vậy, trước hết mọi sự ta dặn rằng, phải khẩn nguyện, cầu xin, kêu van, tạ ơn cho mọi người... cho các vua, cho hết thảy các bậc cầm quyền, để chúng ta được lấy điều nhân đức và thành thật mà ở đời cho bình tịnh yên ổn” (I Ti-mô-thê 2:1-2). Lời cầu nguyện có sức mạnh biến đổi thay đổi tấm lòng và hoàn cảnh hơn mọi cuộc biểu tình bạo động.
5. Là Muối và Sáng Cho Trần Gian: (Ma-thi-ơ 5:13-16). Sự hiện diện ôn hòa, công chính và đầy tình yêu thương của Cơ Đốc nhân trong xã hội chính là lời chứng hùng hồn nhất. Hãy để người khác thấy sự khác biệt của Đấng Christ trong cách chúng ta đối diện với bất công và xung đột.

Cuối cùng, Cơ Đốc nhân chúng ta không tìm khuôn mẫu lý tưởng ở bất kỳ phong trào chính trị hay xã hội nào của con người, dù đó được gọi là “chống lại” điều gì đi nữa. Khuôn mẫu tuyệt đối của chúng ta là Chúa Giê-xu Christ. Ngài là Đấng hoàn toàn công chính, dám đương đầu với giới lãnh đạo tôn giáo đầy giả hình (Ma-thi-ơ 23), nhưng Ngài cũng là Đấng hoàn toàn yêu thương, đã chết trên thập tự giá để cầu nguyện cho chính những kẻ hành hạ mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết mình làm điều gì” (Lu-ca 23:34).

Phương pháp của Ngài là quyền năng của sự phục sinh, chứ không phải quyền lực của vũ khí. Sứ mệnh của Ngài là giải phóng con người khỏi ách nô lệ của tội lỗi, chứ không phải chỉ thay đổi cấu trúc quyền lực bên ngoài. Vì vậy, khi đối diện với những hiện tượng như Antifa hay bất kỳ chủ nghĩa cực đoan nào, thái độ của chúng ta trước hết phải được định hình bởi sự vâng phục Lời Chúa, bắt chước tấm gương của Đấng Christ, và tìm kiếm sự khôn ngoan từ nơi Đức Thánh Linh.

Hãy để chúng ta là những người “chống” lại tội lỗi và bất công một cách mạnh mẽ, nhưng bằng chiến thuật của thiên đàng: lấy chân lý thay cho dối trá, lấy tình yêu thay cho thù hận, lấy lời cầu nguyện thay cho lời nguyền rủa, và lấy sự hy sinh của bản thân thay cho bạo lực với người khác. Chỉ có cách đó, chúng ta mới thật sự là muối và sáng, và góp phần mang lại sự hòa giải thật sự mà thế gian đang khao khát.

“Ví bằng các ngươi yêu kẻ yêu mình, thì có được thưởng gì đâu? Những kẻ thâu thuế không làm như vậy sao?” (Ma-thi-ơ 5:46)