Chìa Khóa Để Chống Cự Lại Cám Dỗ
Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều đối diện với một thực tế không thể tránh khỏi: cám dỗ. Nó không phân biệt tuổi tác, chức vụ hay thâm niên theo Chúa. Từ nguyên tổ A-đam, Ê-va trong vườn Ê-đen cho đến chính Chúa Giê-xu trong đồng vắng, và đến cả chúng ta ngày nay, cám dỗ là một phần của trận chiến thuộc linh. Câu hỏi then chốt không phải là liệu chúng ta có bị cám dỗ không, mà là làm thế nào để chống cự lại nó cách hiệu quả. Kinh Thánh không để chúng ta bơ vơ trong cuộc chiến này, nhưng ban cho những chỉ dẫn rõ ràng, thực tiễn và đầy quyền năng. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá những chìa khóa Kinh Thánh để đứng vững và chiến thắng trước cám dỗ.
Để chống cự hiệu quả, trước hết chúng ta phải hiểu rõ bản chất của cám dỗ. Trong tiếng Hy Lạp Tân Ước, từ "cám dỗ" là πειρασμός (peirasmos), có thể mang nghĩa "sự thử thách" (theo ý Chúa, để tôi luyện đức tin - Gia-cơ 1:2-3) hoặc "sự cám dỗ" (theo ý muốn xấu xa, nhằm kéo ta phạm tội). Bối cảnh quyết định ý nghĩa. Sứ đồ Gia-cơ phân biệt rất rõ:
"Khi bị cám dỗ, chớ có ai nói rằng: 'Ấy là Đức Chúa Trời cám dỗ tôi'; vì Đức Chúa Trời chẳng bị sự ác nào cám dỗ được, và chính Ngài cũng không cám dỗ ai. Nhưng mỗi người bị cám dỗ khi mắc tư dục xui giục mình. Đoạn, tư dục đã cưu mang sanh ra tội ác; tội ác đã trọn, sanh ra sự chết." (Gia-cơ 1:13-15)
Đoạn Kinh Thánh then chốt này cho thấy:
1. Nguồn gốc: Đức Chúa Trời thánh khiết, Ngài không cám dỗ ai phạm tội. Nguồn gốc của cám dỗ nhằm vào tội lỗi đến từ tư dục (những ham muốn tội lỗi) trong lòng con người sa ngã và từ ma quỷ (kẻ cám dỗ - Ma-thi-ơ 4:3).
2. Quy trình: Cám dỗ → Tư dục đồng ý → Hành động tội lỗi → Hậu quả (sự chết).
Chìa khóa đầu tiên là nhận biết. Chúng ta phải học cách nhận diện mồi câu của cám dỗ, những điểm yếu trong tâm linh mình ("tư dục") và chiến thuật của kẻ thù. Không nhận biết, chúng ta sẽ dễ dàng sa bẫy.
Gương mẫu vĩ đại nhất về việc chống cự cám dỗ chính là Chúa Giê-xu Christ. Trong Ma-thi-ơ 4:1-11, Chúa bị ma quỷ cám dỗ ba lần trong đồng vắng khi Ngài đang yếu đuối nhất về thể xác. Phương thức chống cự của Ngài là một bài học tuyệt đối: "Có lời chép...". Chúa Giê-xu không tranh luận bằng lý lẽ riêng, Ngài dùng Lời của Đức Chúa Trời - Kinh Thánh - như một thanh gươm của Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 6:17) để đánh bại mọi mũi tên của kẻ cám dỗ.
- Cám dỗ thứ nhất (về nhu cầu thể xác - đá biến thành bánh): "Người ta sống chẳng phải chỉ nhờ bánh mà thôi, song nhờ mọi lời nói ra từ miệng Đức Chúa Trời." (Phục Truyền 8:3).
- Cám dỗ thứ hai (về sự kiêu ngạo, thử thách Chúa - gieo mình từ nóc đền thờ): "Ngươi chớ thử Chúa là Đức Chúa Trời ngươi." (Phục Truyền 6:16).
- Cám dỗ thứ ba (về sự tham lam, quyền lực thế gian - các nước thiên hạ): "Ngươi phải thờ phượng Chúa là Đức Chúa Trời ngươi, và chỉ hầu việc một mình Ngài mà thôi." (Phục Truyền 6:13).
Chúa Giê-xu biết Lời Chúa, nhớ Lời Chúa, và vâng theo Lời Chúa. Thanh gươm Lời Chúa chỉ hữu hiệu khi nó được cất giữ trong tấm lòng (tâm trí) và sẵn sàng để sử dụng. Điều này đòi hỏi một đời sống nghiên cứu, suy ngẫm và học thuộc Lời Chúa đều đặn (Thi Thiên 119:11).
Song song với Lời Chúa là sự cầu nguyện. Chính Chúa Giê-xu dạy các môn đồ: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ; tâm thần thì muốn, mà xác thịt thì yếu đuối." (Ma-thi-ơ 26:41). Cầu nguyện là hành động nương dựa vào quyền năng của Đức Chúa Trời, xưng nhận sự yếu đuối của mình và tìm kiếm sức lực từ Ngài. Lời cầu nguyện trong Chúa dạy: "Xin chớ để chúng tôi sa vào chước cám dỗ, nhưng cứu chúng tôi khỏi điều ác" (Ma-thi-ơ 6:13) thể hiện thái độ lệ thuộc và cảnh giác thuộc linh.
Chống cự cám dỗ không phải bằng ý chí thuần túy của con người, mà bằng quyền năng của Đức Thánh Linh đang ngự trong mỗi tín hữu. Sứ đồ Phao-lô khẳng định: "Vậy, tôi nói rằng: Hãy bước đi theo Thánh Linh, chớ hề làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt." (Ga-la-ti 5:16). Động từ "bước đi" (tiếng Hy Lạp: περιπατέω - peripateō) ở thì hiện tại, ám chỉ một hành động liên tục, một lối sống thường xuyên. "Bước đi theo Thánh Linh" là để Ngài dẫn dắt mỗi quyết định, mỗi ý tưởng, mỗi xúc động của chúng ta.
Sự vâng phục là một chìa khóa then chốt khác. Gia-cơ 4:7 đưa ra một trật tự rõ ràng: "Hãy phục Đức Chúa Trời; hãy chống trả ma quỷ, thì nó sẽ lánh xa anh em."
Bước 1: Phục Đức Chúa Trời. Đây là thái độ đầu phục tuyệt đối, thừa nhận Chúa là Chủ, là Đấng cai trị đời sống mình. Khi chúng ta thật lòng vâng phục Chúa, chúng ta đang đứng trong địa vị thuộc quyền và sự bảo vệ của Ngài.
Bước 2: Chống trả ma quỷ. Chỉ sau khi đã vâng phục Chúa, chúng ta mới có thẩm quyền và sức mạnh để chống trả. Động từ "chống trả" (ἀνθίστημι - anthistēmi) mang nghĩa mạnh mẽ: đứng lên chống lại, đối kháng, kháng cự. Hành động này đầy chủ động và quyết liệt. Lời hứa đi kèm là: "nó sẽ lánh xa anh em." Đây là lời hứa của Đức Chúa Trời về sự chiến thắng.
Kinh Thánh dạy chúng ta phải khôn ngoan trong cách đối phó với cám dỗ. Một nguyên tắc vàng là: Chạy trốn! Sứ đồ Phao-lô khuyên thanh niên Ti-mô-thê: "Hỡi người của Đức Chúa Trời, hãy tránh những sự đó... hãy trốn sự ham mê đó." (1 Ti-mô-thê 6:11, 2 Ti-mô-thê 2:22). Đối với sự cám dỗ tình dục, Kinh Thánh dạy: "Hãy trốn sự tà dâm." (1 Cô-rinh-tô 6:18). Đôi khi, sự dũng cảm thuộc linh không phải là đứng lại và chiến đấu, mà là nhận ra mối nguy và khôn ngoan chạy trốn khỏi tình huống, môi trường, hay mối quan hệ dẫn mình đến gần vực thẳm tội lỗi.
Đức Chúa Trời cũng ban lời hứa đầy an ủi: "Chưa từng có sự cám dỗ nào xảy đến cho anh em mà là sự cám dỗ chung của loài người. Đức Chúa Trời là thành tín, Ngài chẳng hề cho anh em bị cám dỗ quá sức mình đâu; nhưng trong sự cám dỗ, Ngài cũng mở đàng cho ra khỏi, để anh em có thể chịu được." (1 Cô-rinh-tô 10:13). Chúa biết giới hạn của chúng ta và luôn mở một "lối thoát" (ἔκβασις - ekbasis: lối ra, đường thoát). Công việc của chúng ta là tìm kiếm và chạy vào lối thoát đó.
Cuối cùng, cộng đồng Hội Thánh là một chìa khóa thường bị xem nhẹ. Chúng ta không được thiết kế để chiến đấu một mình. Hê-bơ-rơ 10:24-25 khích lệ chúng ta nhóm lại để khuyên giục, yêu thương và làm việc lành. Một người anh em, chị em tin kính có thể là "lối thoát" Chúa dùng để cảnh báo, nhắc nhở, nâng đỡ chúng ta khi cám dỗ ập đến. Sự xưng tội và cầu thay trong tình yêu thương (Gia-cơ 5:16) phá vỡ sự cô lập và xấu hổ - những vũ khí yêu thích của kẻ cám dỗ.
- Xây Dựng Phòng Tuyến Phòng Ngừa: Mỗi ngày, hãy trang bị mình bằng thì giờ tĩnh nguyện: đọc, suy ngẫm, học thuộc một câu Kinh Tháυ. Cầu nguyện đặc biệt về điểm yếu bạn thường bị cám dỗ.
- Nhận Diện "Giờ Cao Điểm" Của Cám Dỗ: Cám dỗ thường mạnh nhất khi bạn mệt mỏi, cô đơn, đói khát, giận dữ, hoặc chán nản. Hãy nhận biết những thời điểm dễ bị tổn thương này và chủ động tìm sự hỗ trợ, nghỉ ngơi, hoặc làm việc khác.
- Lập Kế Hoạch Chạy Trốn: Nếu bạn biết mình yếu đuối trước một loại cám dỗ cụ thể (như internet, rượu bia, một mối quan hệ độc hại), hãy lập kế hoạch cụ thể để tránh xa. Có thể là cài đặt phần mềm lọc, tránh đi qua một con đường nào đó, hoặc từ chối tham dự những buổi họp không lành mạnh.
- Tìm Một Bạn Đồng Hành Tâm Linh: Hãy tìm một người bạn tin cậy, trưởng thành trong Chúa, để có thể chia sẻ chiến đấu của mình, nhờ họ cầu nguyện và hỏi thăm bạn cách thường xuyên.
- Lập Tức Ăn Năn Và Đứng Dậy: Nếu lỡ sa ngã, đừng chìm đắm trong cảm giác tội lỗi và thất bại. Hãy lập tức quay về với Chúa, xưng tội với Ngài (1 Giăng 1:9), nhận lấy sự tha thứ, và đứng dậy tiếp tục bước đi. Thất bại không định nghĩa bạn; ân điển và sự phục hồi của Chúa mới định nghĩa bạn.
Chìa khóa để chống cự lại cám dỗ không phải là một bí quyết đơn lẻ, mà là một lối sống được xây dựng trên mối tương giao với Đấng Christ. Đó là đời sống được Lời Chúa dưỡng nuôi, được sự cầu nguyện nâng đỡ, được Đức Thánh Linh dẫn dắt, và được Hội Thánh nâng đỡ. Hãy nhớ rằng, Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chiến thắng mọi cám dỗ, cũng chính là Đấng đang sống trong chúng ta bởi Đức Thánh Linh. Chiến thắng cuối cùng thuộc về Ngài. Vì vậy, chúng ta chiến đấu không phải bằng sức riêng, mà từ địa vị của người đã được Ngài ban cho sự chiến thắng. Hãy vững lòng: "Đấng ở trong các con là lớn hơn kẻ ở trong thế gian." (1 Giăng 4:4). Hãy trang bị những chìa khóa Kinh Thánh này, tỉnh thức, và bước đi trong chiến thắng mà Chúa đã dành sẵn cho bạn.