Có Bằng Chứng Cho Thấy Đức Chúa Trời Đáp Lời Cầu Nguyện Không?
Trong hành trình đức tin, có lẽ mỗi Cơ Đốc nhân đều từng đối diện với câu hỏi thầm kín, đôi khi day dứt: “Liệu Đức Chúa Trời có thật sự nghe và đáp lời cầu nguyện của tôi không?”. Sự nghi ngờ này thường trỗi dậy khi chúng ta cầu xin một điều gì đó tha thiết nhưng dường như chỉ nhận được sự im lặng, hoặc khi kết quả xảy ra trái ngược hoàn toàn với lời cầu nguyện của mình. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khảo sát một cách có hệ thống những bằng chứng hùng hồn về sự đáp lời cầu nguyện của Đức Chúa Trời, đồng thời giải nghĩa bản chất và các nguyên tắc đằng sau sự đáp lời ấy, dựa trên nền tảng Thần học Tin Lành.
Nền tảng vững chắc nhất cho niềm tin của chúng ta chính là Lời được linh cảm của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh không chỉ ghi lại những gương cầu nguyện được đáp lời, mà còn trực tiếp tuyên bố những lời hứa xác quyết về điều này.
1. Lời Hứa Trực Tiếp và Điều Kiện: Trong Giăng 14:13-14, Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi nhân danh ta mà cầu xin điều gì mặc dầu, ta sẽ làm cho, để Cha được sáng danh trong Con. Nếu các ngươi nhân danh ta xin điều gì, ta sẽ làm cho.”
Động từ Hy Lạp được dùng ở đây là “poiéō” (ποιέω), có nghĩa là “làm, thực hiện, hành động”. Đây là một lời hứa mạnh mẽ, nhưng cần được hiểu trong toàn bộ văn mạch của Kinh Thánh. Điều kiện then chốt là “nhân danh Ta” – không phải là một câu thần chú, mà là cầu nguyện phù hợp với bản tính, ý muốn và thẩm quyền của Chúa Giê-xu Christ (xem thêm 1 Giăng 5:14).
2. Lời Mời Gọi Đầy Quyền Năng: Ê-sai 65:24 chép: “Trước khi chúng kêu cầu, ta sẽ đáp lời; đương khi chúng còn nói, ta sẽ nhậm lời.”
Câu này mô tả một sự thông hiểu và quan tâm siêu việt của Đức Chúa Trời dành cho dân sự Ngài trong thời kỳ phục hưng sau cùng. Trong Tân Ước, lời mời gọi này được nhấn mạnh: “Hãy cầu xin, sẽ được; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ cửa, sẽ mở cho.”
(Ma-thi-ơ 7:7). Thể văn ở đây trong tiếng Hy Lạp là thì hiện tại chủ động mệnh lệnh, ám chỉ một hành động liên tục, kiên trì, chứ không phải một sự thử nghiệm một lần.
Kinh Thánh là một kho tàng các sự kiện lịch sử chứng minh Đức Chúa Trời hành động đáp lời cầu nguyện của con dân Ngài.
1. Ê-li và Lửa Từ Trên Trời: Trong cuộc đối đầu trên núi Cạt-mên (1 Các Vua 18), tiên tri Ê-li đã cầu nguyện một lời cầu ngắn gọn nhưng đầy đức tin: “Hỡi Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, của Y-sác, và của Y-sơ-ra-ên! Ngày nay xin cho người ta biết rằng Ngài là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên… Xin nhậm lời tôi, hỡi Đức Giê-hô-va, xin nhậm lời tôi!”
(câu 36-37). Kết quả là “Lửa của Đức Giê-hô-va giáng xuống”
(câu 38). Lời cầu nguyện này không vì danh tiếng cá nhân, mà để “danh Ngài được tôn vinh” và “dân sự nhận biết Ngài” – hoàn toàn phù hợp với ý muốn Đức Chúa Trời.
2. Hội Thánh Đầu Tiên và Sự Cầu Nguyện Chung: Sau khi Phi-e-rơ và Giăng bị bắt và thả ra, Hội thánh đã đồng lòng cầu nguyện (Công vụ 4:24-30). Họ không cầu xin sự an toàn hay tiện nghi, nhưng xin Chúa ban “sự dạn dĩ” (parrēsia – παρρησία) để giảng Lời Ngài và xin Chúa thực hiện các phép lạ qua danh Chúa Giê-xu. Sự đáp lời đến ngay lập tức: “Nơi nhà ấy rúng động; ai nấy đều được đầy dẫy Đức Thánh Linh, giảng đạo Đức Chúa Trời cách dạn dĩ.”
(Công vụ 4:31). Đây là bằng chứng cho thấy sự cầu nguyện hiệp một đã kích hoạt quyền năng của Đức Thánh Linh.
3. Đa-ni-ên và Lời Tiên Tri 70 Tuần Lễ: Đa-ni-ên chuyên tâm cầu nguyện, xưng tội và nài xin cho dân tộc (Đa-ni-ên 9). Trong khi ông “còn đang cầu nguyện” (câu 21), thiên sứ Gáp-ri-ên đã được sai đến để bày tỏ cho ông lời tiên tri vĩ đại về Đấng Mê-si. Lời đáp ở đây không phải là một giải pháp chính trị tức thời, mà là một sự mặc khải về chương trình cứu chuộc của Đức Chúa Trời – một lời đáp vượt xa sự hiểu biết và mong đợi của Đa-ni-ên.
Chúa Giê-xu Christ không chỉ dạy về sự cầu nguyện, mà chính Ngài là gương mẫu trọn vẹn và là Đấng Trung Bảo đảm bảo cho lời cầu nguyện của chúng ta được nhậm.
1. Lời Cầu Nguyện Của Chính Ngài Được Đáp Lời: Tại tiệc cưới Ca-na, Đức Chúa Giê-xu đã cầu nguyện thầm lặng (theo bản tính Con Người của Ngài), và phép lạ hóa nước thành rượu đã xảy ra (Giăng 2:1-11). Trước khi gọi La-xa-rơ sống lại, Ngài ngước mắt lên trời và thưa: “Cha ơi, tôi cảm tạ Cha, vì đã nhậm lời tôi.”
(Giăng 11:41). Ngài biết chắc Cha đã nhậm lời Ngài trước cả khi sự kiện xảy ra. Điều này cho thấy mối tương giao trọn vẹn giữa Cha và Con.
2. Sự Chết và Sống Lại Của Ngài – Lời Đáp Tối Thượng: Trong vườn Ghết-sê-ma-nê, Chúa Giê-xu cầu nguyện khẩn thiết: “Cha ơi! nếu có thể được, xin cho chén này lìa khỏi Con!”
Nhưng Ngài vâng phục: “Song, ấy chẳng theo ý muốn Con, mà theo ý muốn Cha.”
(Ma-thi-ơ 26:39). Lời đáp của Đức Chúa Trời ở đây không phải là cất đi “chén đắng”, mà là ban cho Ngài sức mạnh để uống nó, và qua đó, thực hiện sự cứu chuộc cho nhân loại. Đây là minh chứng mạnh mẽ nhất: Lời đáp của Đức Chúa Trời luôn nhằm mục đích cao trọng và tốt lành hơn, ngay cả khi nó đi ngang qua thập tự giá.
Chính vì sự vâng phục đó, Đức Chúa Trời đã đáp lời Ngài cách vinh hiển nhất: khiến Ngài sống lại từ kẻ chết (Công vụ 2:24). Sự kiện Phục Sinh là “A-men” của Đức Chúa Trời cho mọi lời hứa của Ngài.
Từ các bằng chứng Kinh Thánh, chúng ta nhận ra rằng sự đáp lời của Đức Chúa Trời không phải lúc nào cũng theo hình thức “Có” ngay lập tức theo ý muốn của chúng ta. Sự khôn ngoan của Ngài thể hiện qua ba cách đáp lời:
1. “Có” – Đồng Ý: Đây là khi lời cầu xin phù hợp với ý muốn trọn vẹn và thời điểm của Ngài (ví dụ: lời cầu của Hội thánh cho Phi-e-rơ được giải cứu khỏi ngục – Công vụ 12:5-12).
2. “Không” – Từ Chối Vì Điều Tốt Hơn: Như Phao-lô xin “cái giằm xóc vào thịt” được cất đi, nhưng Chúa đáp: “Ân điển ta đủ cho ngươi rồi.”
(2 Cô-rinh-tô 12:8-9). Lời “Không” này lại mở ra cơ hội để quyền năng của Đấng Christ được trọn vẹn trong sự yếu đuối của con người.
3. “Hãy Chờ Đợi” – Hoãn Lại Vì Thời Điểm Chưa Đến: Áp-ra-ham phải chờ đợi 25 năm để lời hứa về Y-sác được thành hiện thực. Sự chờ đợi rèn luyện đức tin, sự kiên nhẫn và sự phụ thuộc hoàn toàn vào Đức Chúa Trời.
Ý muốn của Đức Chúa Trời (thelēma – θέλημα) là chìa khóa. 1 Giăng 5:14 khẳng định: “Này là điều chúng ta dạn dĩ ở trước mặt Chúa, nếu chúng ta theo ý muốn Ngài mà cầu xin việc gì, thì Ngài nghe chúng ta.”
Cầu nguyện theo ý muốn Ngài không phải là từ bỏ ước muốn, mà là để Lời Ngài uốn nắn và định hình những ước muốn của chúng ta cho phù hợp với Ngài.
1. Cầu Nguyện Dựa Trên Lời Hứa của Đức Chúa Trời: Lấy những lời hứa trong Kinh Thánh làm nền tảng cho lời cầu xin. Ví dụ, khi cầu nguyện cho sự bình an, hãy dựa trên Phi-líp 4:6-7. Điều này đảm bảo lời cầu nguyện của chúng ta phù hợp với ý muốn Ngài.
2. Cầu Nguyện Nhân Danh Chúa Giê-xu: Như đã phân tích, đây không phải là công thức, mà là thẩm quyền. Nghĩa là chúng ta cầu nguyện với thái độ vâng phục, tin cậy nơi công lao cứu chuộc của Christ, và để vinh hiển thuộc về Ngài.
3. Giữ Một Nhật Ký Cầu Nguyện: Ghi lại những điều cầu xin cụ thể, ngày tháng, và để trống một cột cho “Lời Đáp”. Theo thời gian, nhìn lại sẽ thấy rõ ràng những lần Chúa đáp lời theo cách “Có”, “Không”, hay “Chờ đợi”. Điều này củng cố đức tin một cách thực tế.
4. Phân Biệt Giữa Cảm Xúc và Sự Thật: Đừng dựa hoàn toàn vào cảm xúc để đánh giá sự nhậm lời. Đức tin dựa trên Lời thành tín của Đức Chúa Trời (Rô-ma 10:17), chứ không phải trên cảm giác.
Bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy Đức Chúa Trời đáp lời cầu nguyện không chỉ nằm trong các sự kiện lịch sử hay lời hứa trên giấy, mà còn trong mối quan hệ sống động giữa Đức Chúa Trời là Cha với con cái Ngài. Sự đáp lời là một phần của cuộc đối thoại trong mối tương giao đó. Mỗi lời “Có”, “Không”, hay “Chờ đợi” đều là hành động yêu thương của một Người Cha khôn ngoan, Đấng biết điều gì là thật sự tốt nhất cho con cái mình trong kế hoạch đời đời của Ngài.
Cuối cùng, bằng chứng vĩ đại và không thể chối cãi chính là Đức Chúa Giê-xu Christ. Sự giáng sinh, chịu chết và phục sinh của Ngài là câu trả lời trọn vẹn của Đức Chúa Trời cho lời cầu nguyện sâu xa nhất của nhân loại: khát khao được hòa giải, được cứu rỗi và được sống đời đời. Vì thế, chúng ta có thể hoàn toàn tin chắc và dạn dĩ đến gần ngôi ân điển, “hầu cho được thương xót và tìm được ân điển, để giúp chúng ta trong thì giờ có cần dùng.”
(Hê-bơ-rơ 4:16).