Kinh Thánh có dạy rằng sự sống bắt đầu từ lúc thụ thai không?

Trong một thời đại mà các quan điểm về sự sống, đạo đức sinh học và quyền con người thường xuyên bị tranh cãi, một câu hỏi thần học then chốt vang lên: Kinh Thánh nói gì về thời điểm bắt đầu của sự sống con người? Liệu Lời Đức Chúa Trời có cung cấp một nền tảng rõ ràng để chúng ta hiểu về giá trị và bản chất của một thai nhi? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh cách có hệ thống, phân tích ngôn ngữ gốc và bối cảnh, để tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi quan trọng: Kinh Thánh có dạy rằng sự sống bắt đầu từ lúc thụ thai không?

Ngay từ những trang đầu tiên của Kinh Thánh, chúng ta bắt gặp một chân lý nền tảng: Sự sống có nguồn gốc thần thượng. Sáng-thế Ký 2:7 tuyên bố: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời bèn lấy bụi đất nắn nên hình người, hà sanh khí vào lỗ mũi; thì người trở nên một loài sanh linh.” Từ “sanh linh” trong tiếng Hê-bơ-rơ là nephesh chayyah (נֶפֶשׁ חַיָּה), thường được dịch là “sinh vật có sự sống” hoặc “linh hồn sống”. Điều này thiết lập một nguyên tắc: sự sống con người là sự kết hợp độc đáo giữa yếu tố vật chất (“bụi đất”) và hơi sống (“sanh khí”) từ chính Đức Chúa Trời. Sự sống không phải là ngẫu nhiên hay thuần túy vật chất; nó mang bản chất thiêng liêng. Quan điểm này đặt nền móng để chúng ta tìm hiểu cách Đức Chúa Trời nhìn nhận sự sống trong giai đoạn sớm nhất của nó.

Có lẽ phân đoạn mạnh mẽ và rõ ràng nhất về sự sống trước khi sinh là Thi Thiên 139:13-16. Vua Đa-vít viết dưới sự cảm thúc của Đức Thánh Linh:

“Vì chính Chúa nắn nên tâm thần tôi, Dệt thành tôi trong lòng mẹ tôi... Xương cốt tôi không giấu được Chúa, Khi tôi được dựng nên trong nơi kín, Chắp nên cách cẩn thận dưới thấp sâu. Mắt Chúa đã thấy thể chất vô hình của tôi; Số các ngày định cho tôi, Đã biên vào sổ Chúa trước khi chưa có một ngày trong các ngày ấy.” (Thi Thiên 139:13, 15-16)

Phân tích ngôn ngữ Hê-bơ-rơ ở đây vô cùng quan trọng:

• “Nắn nên” (Kāṣar - כָּסַר): Có nghĩa là “quây lại”, “bao bọc”, “hình thành”. Nó diễn tả hành động tạo dựng có chủ ý và bảo vệ.
• “Dệt thành” (Rāqam - רָקַם): Đây là một từ sống động, mô tả công việc thủ công tinh xảo, tỉ mỉ như thợ dệt thảm hay thêu thùa. Nó ám chỉ một quá trình phức tạp, có trật tự và đầy mỹ thuật của sự phát triển phôi thai.
• “Thể chất vô hình” (Gōlem - גֹּלֶם): Từ này chỉ xuất hiện một lần duy nhất trong Kinh Thánh Hê-bơ-rơ. Nó có thể được hiểu là “chất liệu chưa định hình”, “phôi thai”, hay “cấu trúc cơ bản”. Điều đáng chú ý là Đức Chúa Trời nhìn thấy (ra’ah - רָאָה) “golem” này. Dù đối với thế gian, thai nhi trong giai đoạn đầu có vẻ “vô hình” hoặc chưa định hình, nhưng trong cái nhìn toàn tri của Đấng Tạo Hóa, đó đã là một thực thể sống, được Ngài biết đến và quan tâm.
• “Số các ngày định cho tôi... đã biên vào sổ”: Ý tưởng này khẳng định mạnh mẽ sự hiện hữu và mục đích của cá nhân đó trước khi họ được sinh ra. Đời sống và sứ mệnh của một con người đã được Đức Chúa Trời ghi chép từ khi họ còn trong tử cung.

Bối cảnh của cả Thi Thiên này là sự toàn tri và hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời. Ngài biết Đa-vít tận tường, và sự hiểu biết đó bao trùm cả giai đoạn tiền-sinh (prenatal). Điều này không chỉ nói về sự hiểu biết, mà còn về mối quan hệ cá nhân và sự chăm sóc thực sự của Đức Chúa Trời đối với cá nhân đó ngay từ giai đoạn thụ thai.

Cựu Ước cung cấp những ví dụ cụ thể về việc Đức Chúa Trời can thiệp và định mệnh hóa một đời sống ngay từ trong bụng mẹ.

“Đức Giê-hô-va phán: Trước khi Ta thành lập ngươi trong lòng mẹ, Ta đã biết ngươi rồi; Trước khi ngươi sanh ra, Ta đã biệt riêng ngươi, Lập ngươi làm kẻ tiên tri cho các nước.” (Giê-rê-mi 1:5)

Động từ “biệt riêng” trong tiếng Hê-bơ-rơ là qadash (קָדַשׁ), có nghĩa là “làm nên thánh”, “tách ra cho mục đích thánh”. Sự kêu gọi và mục đích của Giê-rê-mi cho chức vụ tiên tri không bắt đầu lúc ông sinh ra hay trưởng thành, mà “trước khi Ta thành lập ngươi trong lòng mẹ”. Cụm từ này chỉ rõ thời điểm thụ thai hoặc ngay sau đó. Đức Chúa Trời đã có một mối quan hệ (“đã biết ngươi”) và một kế hoạch (“đã biệt riêng ngươi”) cho Giê-rê-mi với tư cách là một cá nhân ngay từ giai đoạn đó.

Tân Ước cũng vang vọng chân lý này. Trong Ga-la-ti 1:15, Sứ đồ Phao-lô làm chứng về ơn gọi của mình: “Nhưng khi Đức Chúa Trời, là Đấng đã để riêng tôi ra từ lòng mẹ tôi, và lấy ân điển gọi tôi, vui lòng…” Từ Hy Lạp được dùng cho “để riêng ra” là aphorizō (ἀφορίζω), mang ý nghĩa tương tự qadash: phân định, tách biệt cho một mục đích đặc biệt. Ơn gọi làm sứ đồ của Phao-lô bắt nguồn từ chủ quyền của Đức Chúa Trời ngay từ khi ông còn trong bụng mẹ.

Câu chuyện về sự giáng sinh của Chúa Giê-xu cung cấp một minh chứng đầy năng quyền về nhận thức và giá trị của thai nhi.

“Vả, Mary vừa nghe lời thiên sứ chào, liền đứng dậy, vội vàng đi trong miền núi, đến một thành về xứ Giu-đa, vào nhà Xa-cha-ri mà chào Ê-li-sa-bét. Và lại, khi Ê-li-sa-bét nghe tiếng Mary chào, thai nhi nhảy nhót trong lòng mình; Ê-li-sa-bét được đầy Đức Thánh Linh, bèn cất tiếng kêu rằng: … Vì này, tai tôi vừa nghe tiếng ngươi chào, thai nhi liền nhảy mừng trong lòng tôi.” (Lu-ca 1:39-41, 44)

Sự kiện này mang nhiều lớp ý nghĩa thần học:

• Hành động của thai nhi Gioan: Thai nhi Gioan (khoảng 6 tháng) “nhảy nhót” (σκιρτάω - skirtaō trong tiếng Hy Lạp) trong lòng mẹ. Đây không phải là một cử động sinh lý bình thường, mà là một sự nhảy mừng, một phản ứng có ý thức và thuộc linh trước sự hiện diện của Chúa Cứu Thế còn trong lòng Mary.
• Lời giải thích được cảm thúc: Ê-li-sa-bét, “được đầy Đức Thánh Linh”, đã giải thích ngay cử động đó là “nhảy mừng”. Điều này cho thấy Đức Thánh Linh xác nhận rằng thai nhi Gioan đã có một phản ứng thuộc linh. Nó chứng minh rằng thai nhi không chỉ là một “mô sống” mà có thể có mối liên hệ với thực tại thuộc linh.
• Nhân vị của thai nhi: Gioan đã được thiên sứ Gáp-ri-ên báo trước về sự ra đời, tên gọi và sứ mệnh (Lu-ca 1:13-17) trước khi ông được thụ thai. Một lần nữa, chúng ta thấy Đức Chúa Trời biết và định mệnh hóa một con người ngay từ trước khi họ hiện hữu trong tử cung.

Luật pháp Cựu Ước, mặc dù xuất phát từ một nền văn hóa cổ đại, lại bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến sự sống của thai nhi. Xuất Ê-díp-tô Ký 21:22-25 thường được viện dẫn trong cuộc thảo luận này:

“Khi người ta đánh lộn nhau, và xô nhằm một người đàn bà có nghén, đến nỗi làm cho sảo thai, nhưng nếu không có chi hại hết, thì người đánh sẽ bị phạt vạ theo mức độ chồng người đàn bà đó sẽ định, và phải trả tiền bồi thường trước mặt quan án. Còn nếu có chi hại, thì ngươi phải đền mạng vì mạng...”

Mặc dù có những tranh luận về cách dịch chi tiết, nguyên tắc cốt lõi vẫn rõ ràng: Hành vi dẫn đến cái chết của thai nhi (“có chi hại”) được xem là nghiêm trọng đến mức đòi hỏi sự trừng phạt tương xứng (“đền mạng vì mạng”). Điều này đặt giá trị của sự sống thai nhi ở một vị trí rất cao, được bảo vệ bởi nguyên tắc “mạng đền mạng” (lex talionis) vốn thường áp dụng cho việc giết người. Điều này cho thấy trong cái nhìn của Đức Chúa Trời, sự sống trong bụng mẹ mang giá trị nội tại đáng kể.

Từ việc khảo sát các phân đoạn trên, chúng ta có thể rút ra những nguyên tắc thần học vững chắc:

1. Sự Hiện Hữu Cá Nhân Trước Sinh: Kinh Thánh liên tục mô tả Đức Chúa Trời có mối quan hệ cá nhân (“biết”), có kế hoạch (“biệt riêng”) và chủ quyền (“dệt nên”) đối với một con người từ khi họ còn trong tử cung. Điều này không thể áp dụng cho một “tiềm năng sự sống” mà chỉ áp dụng cho một cá nhân hiện hữu.
2. Tính Liên Tục của Sự Sống: Không có chỗ nào trong Kinh Thánh cho thấy một sự phân chia rạch ròi giữa “thai nhi” và “con người”, hay một “thời điểm thụ linh” nào đó sau thụ thai. Trái lại, ngôn ngữ Kinh Thánh mô tả sự phát triển từ trong lòng mẹ như một quá trình liên tục dưới sự chăm sóc tạo dựng của Đức Chúa Trời.
3. Giá Trị Nội Tại từ Đấng Tạo Hóa: Giá trị của một đời sống con người không đến từ khả năng tự lập, mức độ phát triển, sự mong muốn của cha mẹ hay sự công nhận của xã hội. Giá trị đó đến từ việc con người được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 1:27) và được Ngài ban cho sự sống. Điều này áp dụng bình đẳng cho mọi giai đoạn phát triển, từ lúc thụ thai cho đến lúc chết tự nhiên.

Lẽ thật này không chỉ là giáo lý suông, mà phải biến đổi cách chúng ta suy nghĩ và hành động:

1. Tôn Trọng và Bảo Vệ Sự Sống: Hiểu rằng sự sống bắt đầu từ thụ thai sẽ dẫn chúng ta đến thái độ tôn trọng sâu sắc và cam kết bảo vệ sự sống của những người chưa sinh ra. Điều này có thể thể hiện qua việc ủng hộ các tổ chức hỗ trợ phụ nữ mang thai khủng hoảng, lên tiếng cho những người không có tiếng nói, và sống theo đạo đức đề cao sự sống.

2. An Ủi và Hy Vọng Trong Sự Mất Mát: Đối với những cặp vợ chồng trải qua sẩy thai hoặc mất con sơ sinh, lẽ thật Kinh Thánh mang lại sự an ủi lớn lao. Đứa con của họ không phải là “một mô” vô danh, mà là một cá nhân được Đức Chúa Trời biết đến, dệt nên, và hiện đang ở trong sự hiện diện của Ngài. Họ có thể tin cậy vào sự nhân từ của Đức Chúa Trời và hy vọng về sự đoàn tụ trên thiên đàng.

3. Cái Nhìn Đúng Về Con Cái và Gia Đình: Con cái là “cơ nghiệp bởi Đức Giê-hô-va mà ban cho” (Thi Thiên 127:3). Quan điểm Kinh Thánh củng cố niềm tin rằng mỗi đứa trẻ, dù được hoạch định hay “bất ngờ” theo quan điểm con người, đều là một phần trong chương trình chủ quyền và tốt lành của Đức Chúa Trời. Cha mẹ được giao trách nhiệm thiêng liêng là quản lý và nuôi dưỡng sự sống quý giá mà Ngài đã tạo dựng và giao phó.

4. Lời Cầu Thay Cho Thai Nhi: Chúng ta có thể và nên cầu nguyện cho những đứa trẻ chưa sinh, tin rằng Đức Chúa Trời có thể chạm đến, bảo vệ và định hướng đời sống chúng ngay từ trong bụng mẹ.

5. Sự Thận Trọng Trong Ngôn Ngữ và Thái Độ: Là Cơ Đốc nhân, chúng ta nên tránh những ngôn ngữ giảm thiểu giá trị của thai nhi (như “chỉ là một cục máu”, “mô thai”) và thay vào đó sử dụng ngôn ngữ phản ánh phẩm giá và sự sống như Kinh Thánh dạy.

Qua việc nghiên cứu chuyên sâu các phân đoạn Kinh Thánh then chốt, phân tích ngôn ngữ gốc và bối cảnh thần học, chúng ta có thể đi đến kết luận vững chắc rằng: Kinh Thánh dạy một cách mạnh mẽ và nhất quán rằng sự sống con người, với tư cách là một cá nhân được Đức Chúa Trời biết đến và có mục đích, đã bắt đầu từ lúc thụ thai. Từ Thi Thiên 139, lời kêu gọi của Giê-rê-mi, phản ứng của thai nhi Gioan cho đến các nguyên tắc trong luật pháp, tất cả đều hội tụ để làm chứng về sự hiện hữu có giá trị và được Đức Chúa Trời quan tâm từ trong lòng mẹ.

Là những người tin theo Lời Chúa, chúng ta được kêu gọi để đón nhận lẽ thật này không chỉ bằng trí óc, mà còn bằng hành động. Hãy để nó định hình lương tâm của chúng ta, hướng dẫn cách chúng ta nói, và thúc đẩy chúng ta yêu thương, bảo vệ và tôn vinh sự sống mà Đấng Tạo Hóa đã ban tặng một cách kỳ diệu. Cuối cùng, sự tôn trọng sự sống phát xuất từ sự tôn kính dành cho chính Đấng Tạo Hóa Sự Sống. Khi chúng ta nhìn thai nhi qua con mắt của Đức Chúa Trời, chúng ta thấy không phải một sản phẩm của sinh học, mà là một kiệt tác đang được hình thành, một linh hồn vĩnh cửu được Ngài yêu thương từ ban đầu.