Hình Phạt Thể Xác Do Chính Phủ Thực Hiện Qua Lăng Kính Kinh Thánh
Trong một xã hội hiện đại nơi các quan điểm về nhân quyền, công lý và sự nhân đạo không ngừng phát triển, câu hỏi về tính hợp pháp và đạo đức của hình phạt thể xác do nhà nước thực thi vẫn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Là Cơ Đốc nhân, nơi chúng ta tìm kiếm sự hướng dẫn tối thượng không phải ở các xu hướng xã hội, mà trong Lời vĩnh cửu của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh có cung cấp một khuôn khổ để hiểu về thẩm quyền, mục đích và giới hạn của hình phạt thể xác do các tổ chức chính quyền thực hiện không? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ đi sâu khám phá các phân đoạn Kinh Thánh then chốt, phân tích ngôn ngữ gốc và đưa ra những nguyên tắc đạo đức Kinh Thánh để giúp chúng ta suy nghĩ thấu đáo về vấn đề phức tạp này.
Để hiểu quan điểm Kinh Thánh về hình phạt thể xác, trước hết chúng ta phải thiết lập nền tảng Kinh Thánh về nguồn gốc và thẩm quyền của chính quyền. Phân đoạn then chốt trong Rô-ma 13:1-4 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925) tuyên bố:
"Mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì chẳng có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định. Cho nên ai chống trả quyền phép, tức là đối địch với mạng lịnh Đức Chúa Trời đã lập; và những kẻ đối địch thì chuốc lấy sự phán xét vào mình. Vả, các quan cầm quyền không phải để sợ người làm lành, mà để sợ người làm dữ. Ngươi muốn không sợ quyền phép chăng? Hãy làm điều lành, sẽ được khen thưởng; vì quan cầm quyền là chức việc của Đức Chúa Trời để làm ích cho ngươi. Song nếu ngươi làm ác, thì hãy sợ, vì người cầm gươm chẳng phải là vô cớ; người là chức việc của Đức Chúa Trời để làm ra sự công bình và trừng phạt kẻ làm dữ."
Đoạn này thiết lập một số nguyên tắc nền tảng:
- Nguồn gốc thẩm quyền: Mọi quyền cai trị đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định (hupotassō – được sắp đặt). Điều này không có nghĩa Ngài tán thành mọi hành động của mọi chính quyền, nhưng Ngài thiết lập chức vụ cai trị như một trật tự để kiềm chế sự hỗn loạn và tội ác.
- Mục đích của chính quyền: Là "chức việc" (diakonos – người phục vụ, đầy tớ) của Đức Chúa Trời với hai mục đích chính: (1) Làm ích cho người làm lành (bảo vệ, khuyến khích, duy trì trật tự), và (2) Trừng phạt kẻ làm dữ.
- Biểu tượng "thanh gươm": Hình ảnh "cầm gươm" (machaira – một loại dao găm hoặc gươm ngắn, công cụ của sự trừng phạt và hành quyết) là then chốt. Nó biểu thị quyền lực hợp pháp để sử dụng vũ lực, bao gồm cả hình phạt thể xác tối hậu là tử hình, để thực thi công lý và răn đe điều ác. Đây là sự ủy quyền từ Đức Chúa Trời cho chức vụ dân sự.
Sứ đồ Phi-e-rơ đồng thanh trong 1 Phi-e-rơ 2:13-14: "Hãy vì Chúa phục các mọi loài người: vua như đấng rất cao, các quan quyền như người vua sai ra để phạt kẻ làm dữ và khen người làm lành." Chức năng "phạt kẻ làm dữ" một lần nữa được nhấn mạnh.
Cựu Ước cung cấp khuôn mẫu chi tiết nhất về hệ thống tư pháp do Đức Chúa Trời thiết lập trực tiếp cho dân Y-sơ-ra-ên. Luật pháp Môi-se (Torah) không chỉ quy định tội phạm mà còn quy định hình phạt cụ thể, nhiều trong số đó là hình phạt thể xác.
Nguyên Tắc "Mắt Đền Mắt": Công thức nổi tiếng trong Xuất Ê-díp-tô Ký 21:23-25 ("Mạng đền mạng, mắt đền mắt, răng đền răng, tay đền tay, chân đền chân, phỏng đền phỏng, vết đền vết, đòn đền đòn") thường bị hiểu lầm là ủng hộ sự báo thù cá nhân. Tuy nhiên, trong bối cảnh pháp lý của Y-sơ-ra-ên, nguyên tắc này (lex talionis) thực chất là một giới hạn cho sự trừng phạt. Nó đảm bảo hình phạt phải tương xứng với tội ác, ngăn chặn sự trả thù quá mức hay thiên vị. Nó là nền tảng của công lý phục hồi và bồi thường.
Các Hình Phạt Thể Xác Cụ Thể: Luật pháp quy định nhiều hình phạt, từ đòn roi đến tử hình. - Đòn roi: Phục Truyền Luật Lệ Ký 25:1-3 quy định về việc đánh đòn người có tội, nhưng với giới hạn rõ ràng: "...quan tòa truyền đánh đòn trước mặt mình, cứ theo sự gian ác của người mà định số đòn. Người ta có thể đánh bốn chục đòn, chớ không quá; e khi đánh quá, và đánh nhiều hơn nữa, thì anh em ngươi bị khinh bỉ trước mặt ngươi chăng." Giới hạn 40 đòn (về sau người Pha-ri-si giảm xuống 39 để tránh vi phạm) cho thấy sự nhân đạo ngay trong sự trừng phạt. - Tử hình: Một số tội bị xử tử (như giết người cố ý – Dân Số Ký 35:31, tà dâm – Lê-vi Ký 20:10). Phương pháp thường là ném đá, được cộng đồng thực hiện, nhấn mạnh tính nghiêm trọng của tội và trách nhiệm cộng đồng trong việc duy trì sự thánh khiết.
Mục Đích Của Hình Phạt: Theo Cựu Ước, hình phạt thể xác nhằm: 1. Thực thi công lý và thanh tẩy sự gian ác: Phục Truyền 19:20: "Những kẻ khác nghe điều đó sẽ sợ, và về sau không phạm tội ác như vậy giữa ngươi." 2. Răn đe: Ngăn chặn người khác phạm tội tương tự. 3. Bảo vệ cộng đồng: Loại bỏ ảnh hưở độc hại ra khỏi dân sự Đức Chúa Trời. 4. Khôi phục trật tự: Xác lập lại các chuẩn mực thánh khiết của Đức Chúa Trời.
Cần lưu ý rằng hệ thống này được ban cho một quốc gia thần quyền (Y-sơ-ra-ên) trong một giao ước đặc biệt. Các chính quyền dân sự ngày nay không phải là Y-sơ-ra-ên, nhưng các nguyên tắc công lý (tính tương xứng, không thiên vị, mục đích răn đe và bảo vệ) vẫn mang tính hướng dẫn khi chúng ta đánh giá các hệ thống tư pháp.
Tân Ước không hủy bỏ thẩm quyền của chính quyền được nêu trong Rô-ma 13, nhưng đưa vào một viễn cảnh mới qua sự dạy dỗ và gương mẫu của Chúa Giê-xu Christ.
Gương Mẫu Của Chúa Giê-xu Và Sứ Đồ: - Chúa Giê-xu đã trải qua hình phạt thể xác tàn bạo nhất dưới tay chính quyền La Mã (đánh đòn, đóng đinh), mặc dù Ngài vô tội (Giăng 19:1; 1 Phi-e-rơ 2:21-24). Điều này cho thấy các chính quyền có thể và thực sự lạm dụng quyền lực của mình. - Các sứ đồ khi bị đánh đòn bất hợp pháp (Công Vụ 5:40; 16:22-23) đã không kêu gọi nổi loạn, nhưng vui mừng vì được chịu sỉ nhục vì Danh Chúa và tiếp tục rao giảng. Điều này mô hình hóa thái độ của Cơ Đốc nhân khi đối mặt với bất công: vâng phục thẩm quyền nhưng ưu tiên sự vâng phục Đức Chúa Trời, và chịu đựng sự đau khổ cách vinh hiển.
Lời Dạy Về Sự Tha Thứ và Không Báo Thù: Chúa Giê-xu dạy các môn đồ cá nhân không được trả thù (Ma-thi-ơ 5:38-39: "Các ngươi có nghe lời phán rằng: Mắt đền mắt, răng đền răng. Song ta bảo các ngươi: Đừng chống cự kẻ dữ. Trái lại, nếu ai vả má bên hữu ngươi, hãy đưa má bên kia cho họ nữa."). Điều này không phải là bãi bỏ luật hình sự dân sự, mà là thiết lập tiêu chuẩn cho cá nhân và cộng đồng Hội Thánh. Nó phân biệt rõ ràng giữa trách nhiệm cá nhân (tha thứ, không báo thù) và trách nhiệm của chính quyền (thi hành công lý). Sứ đồ Phao-lô cũng nhắc lại điều này trong Rô-ma 12:17-19 ("Chớ lấy ác trả ác... Chớ tự mình làm thù kẻ nào... sự trả thù thuộc về ta, ta sẽ báo ứng") ngay trước khi ông nói về thẩm quyền của chính quyền trong Rô-ma 13, là đầy tớ của Đức Chúa Trời để thực thi sự "trả thù" (công lý) đó.
Làm thế nào để chúng ta áp dụng những lẽ thật này vào đời sống và tư duy của mình?
1. Tôn Trọng và Vâng Phục Chính Quyền: Chúng ta được kêu gọi cầu nguyện cho những người cầm quyền (1 Ti-mô-thê 2:1-2) và vâng phục họ trong những điều không mâu thuẫn với luật pháp của Đức Chúa Trời (Công Vụ 5:29). Ngay cả khi sống dưới một chế độ bất công, thái độ cơ bản của chúng ta là tôn trọng chức vụ, không nhất thiết đồng tình với mọi hành động.
2. Ủng Hộ Công Lý và Lòng Thương Xót: Khi tham gia vào đời sống xã hội (với tư cách cử tri, nhà lập pháp, luật sư, hoặc công dân), Cơ Đốc nhân nên thúc đẩy một hệ thống tư pháp phản ánh các nguyên tắc của Đức Chúa Trời: công bình (không thiên vị – Phục Truyền 16:19), tương xứng, với mục đích răn đe và cải tạo khi có thể. Chúng ta phải quan tâm đến cả nạn nhân lẫn phạm nhân, tìm kiếm sự phục hồi thật sự.
3. Phân Biệt Giữa Vai Trò Cá Nhân và Vai Trò Công Dân: Trong Hội Thánh và cá nhân, chúng ta thực hành tha thứ và hòa giải (Ma-thi-ơ 18:15-17). Trong phạm vi dân sự, chúng ta có thể ủng hộ việc chính quyền thực thi hình phạt công bằng đối với tội phạm bạo lực. Hai vai trò này bổ sung cho nhau, không mâu thuẫn.
4. Nhận Biết Sự Sa Ngã Của Hệ Thống Nhân Loại: Mọi hệ thống tư pháp của con người đều không hoàn hảo và có thể bị lạm dụng. Do đó, chúng ta không nên tuyệt đối hóa bất kỳ hình thức hình phạt thể xác nào. Thái độ của chúng ta phải khiêm nhường, luôn tìm kiếm sự khôn ngoan từ Đức Chúa Trời (Gia-cơ 1:5), và hướng đến ngày Chúa sẽ thiết lập sự phán xét hoàn toàn công bình (Khải Huyền 20:11-15).
5. Rao Truyền Tin Lành Là Giải Pháp Căn Bản: Cuối cùng, hình phạt của chính quyền chỉ xử lý triệu chứng của tội lỗi. Chỉ có Tin Lành của Chúa Giê-xu Christ mới biến đổi tấm lòng con người – nguồn gốc thật sự của tội ác (Mác 7:21-23). Công việc truyền giáo và môn đồ hóa là chiến lược tối thượng của Đức Chúa Trời để tạo nên một xã hội công bình hơn.
Kinh Thánh trình bày một quan điểm cân bằng và phức tạp về hình phạt thể xác do chính phủ thực hiện. Một mặt, nó công nhận thẩm quyền hợp pháp của chính quyền, với tư cách là đầy tớ của Đức Chúa Trời, trong việc sử dụng vũ lực, bao gồm cả hình phạt thể xác, để ngăn chặn điều ác, bảo vệ người vô tội và thực thi công lý. Các nguyên tắc về sự tương xứng, không thiên vị và răn đe từ Cựu Ước vẫn mang giá trị. Mặt khác, Tân Ước nâng cao tiêu chuẩn cá nhân cho các môn đồ Chúa Giê-xu: tha thứ, chịu đựng sự bất công và không báo thù, đồng thời cảnh giác chúng ta về sự sa ngã và khả năng lạm dụng quyền lực của bất kỳ thể chế nhân loại nào.
Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống trong sự căng thẳng sáng tạo này: tôn trọng thẩm quyền dân sự, thúc đẩy công lý với lòng thương xót, và trên hết, tin cậy vào Đấng Phán Xét Chí Công, là Đấng đã gánh lấy hình phạt thay cho chúng ta trên thập tự giá. Trong ánh sáng của thập tự giá, nơi Công Lý và Ân Điển gặp nhau một cách trọn vẹn, chúng ta tìm thấy sự khôn ngoan để bước đi cách kính sợ Chúa trong một thế giới còn đầy tội lỗi và bất toàn.