Kinh Thánh là gì?

Trong thế giới tôn giáo và triết học đa dạng, có một cuốn sách duy nhất đứng vững qua mọi thử thách của thời gian, sự chỉ trích, và lịch sử, tiếp tục biến đổi hàng tỷ cuộc đời: Kinh Thánh. Đối với Cơ Đốc nhân Tin Lành, Kinh Thánh không chỉ là một tuyển tập văn học tôn giáo cổ hay một cuốn sách lịch sử; đó là Lời Hằng Sống, Quyền Năng, và Được Linh Cảm của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá bản chất, nguồn gốc, thẩm quyền, và ứng dụng thiết yếu của Kinh Thánh trong đời sống đức tin, dựa trên nền tảng giải kinh trung tín của Tin Lành.

Kinh Thánh, theo nguyên ngữ Hy Lạp là «τὰ βιβλία» (ta biblia), có nghĩa là "những quyển sách". Điều này phản ánh cấu trúc của nó: một thư viện gồm 66 sách riêng biệt, được viết bởi hơn 40 tác giả trong khoảng thời gian hơn 1.500 năm, trên ba lục địa (Châu Á, Châu Phi, Châu Âu), bằng ba ngôn ngữ (Hê-bơ-rơ, A-ram, và Hy Lạp). Tuy nhiên, sự thống nhất kỳ diệu xuyên suốt các sách này chỉ ra một Tác Giả Tối Cao: Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời.

2 Ti-mô-thê 3:16-17 tuyên bố nền tảng: "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành." Từ "soi dẫn" trong nguyên văn Hy Lạp là «θεόπνευστος» (theopneustos), nghĩa đen là "Được Đức Chúa Trời thở ra". Điều này khẳng định nguồn gốc thần thượng của Kinh Thánh. 2 Phi-e-rơ 1:20-21 giải thích cơ chế: "... chẳng có lời tiên tri nào là bởi ý một người nào mà ra. Vì chẳng hề có lời tiên tri nào là bởi ý người, nhưng ấy là bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời." Đức Chúa Trời dùng cá tính, văn phong, và bối cảnh của mỗi tác giả loài người, nhưng Ngài siêu nhiên hướng dẫn để họ ghi chép chính xác thông điệp của Ngài, không sai lầm trong bản gốc.

Kinh Thánh được chia thành hai giao ước chính, phản ánh kế hoạch cứu rỗi tiệm tiến của Đức Chúa Trời:

A. Cựu Ước (39 Sách): Là nền tảng và lời hứa. Được viết chủ yếu bằng tiếng Hê-bơ-rơ, Cựu Ước ký thuật sự sáng tạo, sự sa ngã của con người vào tội lỗi, và giao ước cứu chuộc của Đức Chúa Trời qua dân tộc Y-sơ-ra-ên. Trọng tâm là Luật Pháp (Ngũ Kinh) bày tỏ tiêu chuẩn thánh khiết của Đức Chúa Trời và sự bất lực của con người; Lịch Sử cho thấy lòng thương xót và sự phán xét của Ngài; Thi Thơ & Văn Thơ (như Thi Thiên) bày tỏ tấm lòng con người hướng về Chúa; và Lời Tiên Tri loan báo về Đấng Mê-si-a sẽ đến – Đấng Cứu Thế. Ê-sai 53 là bức tranh tiên tri sống động nhất về sự chịu khổ và sự chết chuộc tội của Đấng Christ.

B. Tân Ước (27 Sách): Là sự ứng nghiệm và hoàn tất. Được viết bằng tiếng Hy Lạp phổ thông (Koine), Tân Ước tập trung vào cuộc đời, chức vụ, sự chết, sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ, và sự hình thành Hội Thánh. Các Sách Phúc Âm (Ma-thi-ơ, Mác, Lu-ca, Giăng) là tiểu sử về Chúa Giê-xu – Ngôi Lời («Λόγος» - Logos) đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14). Sách Công Vụ ghi lại lịch sử Hội Thánh ban đầu. Các Thư Tín giải thích giáo lý và áp dụng đức tin vào đời sống. Sách Khải Huyền mặc khải về sự chiến thắng cuối cùng của Đấng Christ và sự hoàn tất mọi lời hứa.

Xuyên suốt cả Cựu và Tân Ước là một sợi chỉ đỏ: Sự cứu rỗi bởi ân điển, qua đức tin, trong Đấng Christ (Sáng Thế Ký 3:15; Ê-phê-sô 2:8-9). Chúa Giê-xu chính là trung tâm điểm của toàn bộ Kinh Thánh (Lu-ca 24:27, 44).

Quan điểm Tin Lành khẳng định Kinh Thánh là thẩm quyền tối cao duy nhất cho đức tin và nếp sống (Sola Scriptura). Thẩm quyền này dựa trên các đặc tính:

• Thần Tính (Tính Linh Cảm): Như đã nói, Kinh Thánh bởi Đức Chúa Trời "thở ra".
• Vô Ngộ (Không Sai Lầm): Trong bản gốc, Kinh Thánh hoàn toàn chân thật và đáng tin cậy trong mọi lĩnh vực nó đề cập, bao gồm lịch sử và khoa học. Dân-số Ký 23:19 khẳng định: "Đức Chúa Trời chẳng phải là loài người mà nói dối..."
• Đầy Đủ: Kinh Thánh chứa đựng mọi điều cần biết để được cứu và sống đẹp lòng Đức Chúa Trời (2 Ti-mô-thê 3:16-17). Không cần thêm khải thị hay truyền thống nào có thẩm quyền ngang hàng.
• Hữu Hiệu: Lời Chúa sống và linh nghiệm. Hê-bơ-rơ 4:12 miêu tả: "Vì lời của Đức Chúa Trời là lời sống và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi, thấu vào đến nỗi chia hồn, linh, cốt, tủy, xem xét tư tưởng và ý định trong lòng."
• Rõ Ràng (Tính Tự Giải): Những giáo lý cốt yếu cho sự cứu rỗi được trình bày rõ ràng. Kinh Thánh tự giải nghĩa khi chúng ta so sánh phân đoạn với phân đoạn.

Kinh Thánh không phải để trưng trong tủ kính, mà để đọc, học, suy gẫm, và vâng giữ. Dưới đây là những ứng dụng thiết thực:

1. Lương Thực Hằng Ngày Cho Linh Hồn: Như thể xác cần thức ăn, linh hồn cần Lời Chúa. Ma-thi-ơ 4:4 chép: "Người ta sống chẳng phải chỉ nhờ bánh mà thôi, song nhờ mọi lời nói ra từ miệng Đức Chúa Trời." Hãy lập thói quen đọc Kinh Thánh mỗi ngày. Có thể theo kế hoạch đọc có hệ thống hoặc đọc sâu từng sách.

2. Cầu Nguyện Dựa Trên Lời Chúa: Dùng Kinh Thánh làm nền tảng cho lời cầu nguyện. Khi đọc một lời hứa, hãy cầu nguyện xin Chúa làm ứng nghiệm trong đời bạn. Khi đọc một mạng lệnh, hãy cầu xin ơn để vâng theo. Khi đọc một lời thú tội, hãy dùng nó để ăn năn.

3. La Bàn Cho Mọi Quyết Định: Khi đối diện với lựa chọn đạo đức, hãy hỏi: "Kinh Thánh nói gì về điều này?" Thi Thiên 119:105 tuyên bố: "Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi." Nó chiếu sáng con đường chúng ta nên bước đi.

4. Vũ Khí Trong Trận Chiến Thuộc Linh: Chúa Giê-xu đã dùng Lời Chúa để chống lại ma quỷ (Ma-thi-ơ 4:1-11). Ê-phê-sô 6:17 gọi Lời Chúa là "gươm của Đức Thánh Linh". Học thuộc lòng và áp dụng Kinh Thánh là vũ khí mạnh mẽ chống lại sự cám dỗ, lời nói dối, và sự tấn công của kẻ thù.

5. Tiêu Chuẩn Để Kiểm Tra Giáo Lý: Trong một thế giới đầy dẫy giáo lý sai lầm, Cơ Đốc nhân được kêu gọi phải "thử các thần" (1 Giăng 4:1). Thước đo duy nhất là Kinh Thánh. Như người Bê-rê, chúng ta phải "ngày ngày tra xem Kinh Thánh, để xem điều đó có thật chăng" (Công vụ 17:11).

Kinh Thánh là bức thư tình của Đức Chúa Trời gửi cho nhân loại, là bản đồ chỉ dẫn chúng ta về nhà, là lương thực cho hành trình thuộc linh, và là lời chứng bất diệt về tình yêu và ân điển của Ngài trong Chúa Giê-xu Christ. Nó không chỉ cho chúng ta biết về Đức Chúa Trời, mà khi được đọc dưới sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh, nó trở thành phương tiện để chúng ta gặp gỡ chính Ngài.

Lời mời gọi dành cho mỗi chúng ta là: Hãy mở ra, hãy đọc, hãy suy gẫm, và hãy vâng theo. Như Giê-rê-mi đã kinh nghiệm: "Lời Chúa như lửa đốt cháy trong xương tôi" (Giê-rê-mi 20:9). Ước mong Lời Chúa cũng trở nên sống động, quyền năng, và biến đổi trong tấm lòng và cuộc đời của mỗi chúng ta.

“Đoạn, Ngài phán cùng tôi rằng: Ấy đã xong rồi! Ta là An-pha và Ô-mê-ga, nghĩa là đầu tiên và cuối cùng. Kẻ nào khát, ta sẽ lấy nước suối sự sống mà ban cho nhưng không.” (Khải Huyền 21:6). Lời hứa cuối cùng này cũng được tìm thấy trong Lời Ngài – Kinh Thánh.