Yêu thương" có nghĩa là gì (Cô-lô-se 3:14)?

Trong hành trình đức tin, một trong những mệnh lệnh trọng tâm và cũng là thách thức sâu sắc nhất mà mỗi Cơ Đốc nhân đối diện chính là sống yêu thương. Sứ đồ Phao-lô, trong thư gửi cho Hội Thánh tại Cô-lô-se, đã đưa ra một hình ảnh vô cùng sống động và thần học về đức tính này: “Nhưng trên hết mọi sự đó, phải mặc lấy tình yêu thương, là dây liên lạc của sự trọn lành” (Cô-lô-se 3:14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh ngắn gọn này chứa đựng một kho tàng chân lý về bản chất, vị trí và chức năng của tình yêu thương trong đời sống thuộc linh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát ý nghĩa của “yêu thương” trong bối cảnh của phân đoạn, qua lăng kính ngôn ngữ nguyên bản, bối cảnh thần học và những áp dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc.

Để hiểu trọn vẹn Cô-lô-se 3:14, chúng ta phải đặt nó trong bối cảnh trọn vẹn từ câu 12 đến 17. Phao-lô vừa kêu gọi tín hữu “hãy trút bỏ… người cũ” với những việc làm tội lỗi (c.5-9) và “hãy mặc lấy người mới” (c.10). Từ đó, ông bắt đầu mô tả chi tiết “bộ áo” thuộc linh của người được Chúa lựa chọn, thánh và rất yêu dấu:

• “Lòng thương xót” (σπλάγχνα οἰκτιρμοῦ - splagchna oiktirmou): Sự cảm thông sâu xa xuất phát từ tận đáy lòng.
• “Tính nhân từ” (χρηστότης - chrēstotēs): Lòng tốt, sự tử tế, dịu dàng trong cách cư xử.
• “Khiêm nhường” (ταπεινοφροσύνη - tapeinophrosynē): Tấm lòng khiêm hạ, đánh giá đúng mình.
• “Mềm mại” (πραΰτης - prautēs): Sự nhu mì, hiền lành, không hung bạo.
• “Nhịn nhục” (μακροθυμία - makrothymia): Sự kiên nhẫn lâu dài, chịu đựng với người khác.

Sau đó là sự tha thứ (c.13), và đỉnh điểm là mệnh lệnh: “Nhưng trên hết mọi sự đó (ἐπὶ πᾶσιν δὲ - epi pasin de), phải mặc lấy tình yêu thương”. Cụm từ “trên hết mọi sự đó” không có nghĩa yêu thương chỉ là một đức tính thêm vào cuối danh sách, mà nó là chiếc áo choàng ngoài cùng, bao trùm, thẩm thấu và gắn kết tất cả những đức tính kia lại. Không có tình yêu thương, lòng thương xót có thể trở thành sự thương hại trịch thượng, sự nhân từ có thể trở nên giả tạo, và sự khiêm nhường có thể biến thành tự ti.

Từ được dùng cho “yêu thương” ở đây trong nguyên bản tiếng Hy Lạp là ἀγάπη (agapē). Trong văn hóa Hy Lạp, có nhiều từ cho tình yêu: eros (tình yêu lãng mạn, ham muốn), philia (tình bạn, tình cảm gắn bó), storgē (tình yêu gia đình). Nhưng agapē là một từ đặc biệt, được Kinh Thánh Tân Ước “làm mới” và trao cho một ý nghĩa thần học sâu sắc.

Agapē không phải là thứ tình cảm dựa trên cảm xúc bồng bột, sự hấp dẫn thể xác, hay lợi ích cá nhân. Nó là một tình yêu có chủ ý, một sự lựa chọn của ý chí, biểu hiện qua hành động vì lợi ích cao nhất của người khác. Nguồn gốc tối thượng của agapē chính là Đức Chúa Trời: “Đức Chúa Trời là sự yêu thương” (1 Giăng 4:8). Và sự biểu hiện trọn vẹn nhất của agapē là nơi Chúa Giê-xu Christ: “Đây là sự yêu thương: không phải chúng ta đã yêu Đức Chúa Trời, nhưng Ngài đã yêu chúng ta, và sai Con Ngài làm của lễ chuộc tội cho chúng ta” (1 Giăng 4:10).

Khi Phao-lô kêu gọi chúng ta “mặc lấy” tình yêu thương (agapē), ông đang kêu gọi chúng ta mặc lấy chính bản tính của Đấng Christ, Đấng đã yêu chúng ta và phó chính mình Ngài vì chúng ta (Ga-la-ti 2:20). Đây không phải là tình cảm tự nhiên có thể tự sản sinh, mà là bông trái của Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22), là kết quả của một đời sống được đổi mới trong Chúa.

Phao-lô không dừng lại ở việc định nghĩa, mà dùng một ẩn dụ tuyệt vời để mô tả chức năng của tình yêu thương: “là dây liên lạc của sự trọn lành”. Trong tiếng Hy Lạp, từ “dây liên lạc” là σύνδεσμος (sundesmos), có nghĩa đen là dây buộc, dây ràng buộc, mối liên kết. Nó được dùng để chỉ dây chằng trên cơ thể (giúp các khớp xương gắn kết) hoặc dây buộc của một bó hàng.

Hình ảnh này vô cùng quan trọng:

1. Chức Năng Gắn Kết: Các đức tính như nhân từ, khiêm nhường, nhịn nhục… giống như những viên ngọc quý. Nếu không có sợi dây tình yêu thương (agapē) xâu kết chúng lại, chúng sẽ rời rạc, tách lẻ, dễ mất và không tạo nên một bộ trang sức hoàn chỉnh. Tình yêu thương là chất kết dính thuộc linh, biến một loạt những phẩm chất cá nhân tốt đẹp trở thành một đời sống Cơ Đốc hài hòa, nhất quán và hiệu quả.

2. Liên Quan Đến Sự Trọn Lành: “Sự trọn lành” (τοῦ τελείου - tou teleiou) ở đây không phải là sự hoàn hảo không tì vết theo nghĩa đạo đức, mà là sự trưởng thành, sự viên mãn, sự hoàn thiện chức năng. Một thân thể (hay một bó hàng) được buộc chặt bằng dây sundesmos thì mới có thể hoạt động trọn vẹn, mới đạt đến mục đích của nó. Cũng vậy, đời sống Cơ Đốc chỉ đạt đến sự trưởng thành, sự viên mãn mà Đức Chúa Trời định cho khi nó được ràng buộc và thống nhất bởi tình yêu thương. Sứ đồ Giăng cũng xác nhận: “Sự yêu thương ở trong Đức Chúa Trời là được trọn vẹn” (1 Giăng 4:17).

Lời dạy của Phao-lô không chỉ là lý thuyết thần học cao siêu, mà là chỉ dẫn cụ thể cho đời sống. Làm thế nào để chúng ta “mặc lấy” tình yêu thương này?

1. Trong Gia Đình (Cô-lô-se 3:18-21): Ngay sau câu 14, Phao-lô áp dụng nguyên tắc này vào các mối quan hệ gia đình: vợ chồng, cha mẹ và con cái. Tình yêu thương (agapē) là nền tảng cho sự thuận phục, yêu thương, không chọc giận. Nó biến bổn phận thành một hành động của tình yêu thánh, chứ không phải sự ép buộc khô khan.

2. Trong Hội Thánh (Cô-lô-se 3:12-16): Hội Thánh là thân thể Đấng Christ, và tình yêu thương là dây liên kết giữa các chi thể. Không có nó, sẽ chỉ có sự cạnh tranh, phán xét và chia rẽ. Mặc lấy tình yêu thương nghĩa là:

• Tha thứ nhau như Chúa đã tha thứ cho mình (c.13).
• Để lời của Đấng Christ ở đầy trong lòng, dạy dỗ và khuyên bảo nhau (c.16). Đây là nguồn lực để yêu thương.
• Hát, ngợi khen Chúa với lòng biết ơn (c.16b). Cùng nhau thờ phượng nuôi dưỡng tình yêu thương chung.

3. Trong Công Việc Và Xã Hội (Cô-lô-se 3:22-4:1): Nguyên tắc này mở rộng đến cả mối quan hệ chủ-tớ (ngày nay là chủ-em). Làm việc “như làm cho Chúa” (3:23) là biểu hiện của tình yêu thương đối với Đấng Christ, và đối xử công bình, ngay thẳng với người khác cũng là hành động của tình yêu thương.

4. Trong Thế Giới: Tình yêu thương agapē thúc đẩy chúng ta rao truyền Tin Lành (Cô-lô-se 4:2-6) với sự khôn ngoan và lời nói có ân hậu, vì lợi ích vĩnh cửu của người nghe.

Cô-lô-se 3:14 không đứng riêng lẻ. Nó là viên kim cương được đặt trên vương miện của đời sống người mới trong Đấng Christ. Tình yêu thương (agapē) không phải là một lựa chọn tùy nghi; nó là điều kiện tiên quyết cho sự trưởng thành thuộc linh (“sự trọn lành”) và là dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất của môn đồ Chúa Giê-xu: “Ấy đó là điều răn của Ta, các ngươi hãy yêu nhau” (Giăng 15:17).

Thử thách cho mỗi chúng ta là: Chúng ta có đang để cho tình yêu thương của Đấng Christ, được tuôn đổ vào lòng mình bởi Đức Thánh Linh (Rô-ma 5:5), trở thành sợi dây ràng buộc mọi suy nghĩ, lời nói và hành động của chúng ta không? Các đức tính Cơ Đốc trong chúng ta có đang rời rạc, hay được tình yêu thương xâu kết lại thành một đời sống đẹp ý Chúa?

Hãy cầu xin Chúa mỗi ngày, để chúng ta không chỉ có lòng thương xót, nhân từ, khiêm nhường… mà còn “trên hết mọi sự đó”, biết mặc lấy tình yêu thương – chiếc áo choàng của người được cứu chuộc, là dây liên kết đưa chúng ta đến sự trưởng thành viên mãn trong Đấng Christ, Đấng là hiện thân của tình yêu thương.

“Nguyền xin tình yêu thương của anh em chan chứa càng thêm trong sự thông biết và sự suy hiểu, để anh em có thể phân biệt những sự tốt lành, hầu cho anh em được tinh sạch không chỗ trách được cho đến ngày Đấng Christ.” (Phi-líp 1:9-10)