Làm mọi việc trong tình yêu thương (1 Cô-rinh-tô 16:14) có ý nghĩa gì?

Trong bức thư đầy tính giáo lý và sửa dạy gửi cho Hội thánh tại Cô-rinh-tô, sứ đồ Phao-lô kết thúc bằng một mệnh lệnh ngắn gọn nhưng chứa đựng sức nặng thần học và thực tiễn khôn lường: “Mọi sự anh em làm, hãy làm trong tình yêu thương.” (1 Cô-rinh-tô 16:14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không đơn thuần là một lời khuyên đạo đức; nó là chìa khóa, là nguyên tắc nền tảng giải quyết mọi nan đề và thâu tóm toàn bộ tinh thần của đời sống Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai triển ý nghĩa thần học, bối cảnh, và áp dụng thực tiễn của mệnh lệnh quan trọng này.

Để hiểu trọn vẹn 1 Cô-rinh-tô 16:14, chúng ta phải đặt nó vào bối cảnh toàn bộ thư tín. Hội thánh Cô-rinh-tô tồn tại trong một thành phố sầm uất, đa văn hóa và đa thần giáo, nơi triết học Hy Lạp và sự sa đọa đạo đức thịnh hành. Phao-lô viết thư này để đối diện với một loạt vấn đề nghiêm trọng: sự chia rẽ bè phái (1:10-12), kiêu ngạo về sự khôn ngoan (chương 1-2), tội loạn luân (chương 5), kiện tụng nhau (6:1-8), lạm dụng tự do (chương 8-10), rối loạn trong sự thờ phượng và dùng ân tứ (chương 11-14), và thậm chí nghi ngờ sự sống lại (chương 15).

Giữa những lời sửa dạy chi tiết cho từng vấn đề, Phao-lô đã dành trọn chương 13 – bài ca tuyệt mỹ về tình yêu thương (agapē) – như trái tim của lá thư. Ông khẳng định mọi ân tứ, mọi hành động tôn giáo ngoạn mục, thậm chí cả đức tin và sự hy sinh, đều trở nên “vô ích” nếu không có tình yêu thương (13:1-3).

Vì vậy, khi đến phần kết thư (chương 16), Phao-lô đưa ra những lời căn dặn cuối cùng. Câu 14 không đứng riêng lẻ; nó là đỉnh điểm, là công thức tổng quát hóa mọi điều ông đã dạy. Sau khi nhắc về việc quyên góp (c.1-4), kế hoạch du hành (c.5-9), và những lời chào cuối (c.19-24), ông đặt câu 14 như một nguyên tắc hành động phổ quát áp dụng cho mọi điều đã được đề cập và mọi điều chưa được đề cập. Nó là thước đo cho mọi sự.

Từ Hy Lạp được dùng ở đây là ἀγάπῃ (agapē). Trong ngôn ngữ Hy Lạp, có nhiều từ chỉ tình yêu:

- Ἔρως (Eros): Tình yêu nhục dục, lãng mạn, dựa trên sự thu hút và khát khao.
- Φιλία (Philia): Tình bạn, tình huynh đệ, dựa trên sự tương đồng và cùng chia sẻ.
- Στοργή (Storgē): Tình cảm gia đình, tình thương tự nhiên giữa cha mẹ và con cái.
- Ἀγάπη (Agapē): Đây là từ được Kinh Thánh Tân Ước ưu tiên sử dụng để mô tả bản chất và hành động của Đức Chúa Trời.

Agapē không phải là một cảm xúc đến rồi đi, cũng không dựa trên giá trị hay sự đáng yêu của đối tượng. Agapē là một sự lựa chọn có chủ ý, một hành động quyết tâm của ý chí, nhằm tìm kiếm điều tốt nhất và cao quý nhất cho người khác, bất chấp hoàn cảnh hay cảm xúc cá nhân. Đây là tình yêu mang tính hy sinh, như Chúa Giê-xu đã định nghĩa: “Chẳng có sự yêu thương nào lớn hơn là vì bạn hữu mà phó sự sống mình.” (Giăng 15:13). Sứ đồ Giăng cũng tuyên bố: “Đức Chúa Trời là tình yêu thương” (1 Giăng 4:8), và tình yêu thương của Ngài được bày tỏ qua việc sai Con Một đến thế gian (Giăng 3:16).

Như vậy, “làm mọi việc trong tình yêu thương” nghĩa là thực hiện mọi hành động, lời nói, suy nghĩ với động cơ và phương cách phản chiếu tình yêu hy sinh, vô điều kiện của chính Đức Chúa Trời.

Phao-lô dùng từ πάντα (panta) – “mọi sự, mọi điều, tất cả”. Điều này bao trùm một phạm vi rộng lớn không ngoại lệ:

• Đời sống thuộc linh cá nhân: Cầu nguyện, đọc Kinh Thánh, nhịn ăn. Nếu làm những việc này với động cơ khoe khoang hay tự tôn (như người Pha-ri-si trong Ma-thi-ơ 6:5), thì chúng không còn trong agapē.
• Chức vụ và ân tứ: Giảng dạy, phục vụ, dẫn dắt, khích lệ. Chương 12-14 của 1 Cô-rinh-tô nhấn mạnh rằng các ân tứ phải được vận hành trong tình yêu thương để gây dựng Hội thánh, chứ không phải để tự tôn.
• Các mối quan hệ: Trong hôn nhân, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp. “Hãy ở với nhau cách nhân từ, đầy dẫy lòng thương xót, tha thứ nhau như Đức Chúa Trời đã tha thứ anh em trong Đấng Christ vậy.” (Ê-phê-sô 4:32).
• Công việc và trách nhiệm thường ngày: Từ việc nội trợ đến việc văn phòng. “Hãy hết lòng làm việc, như làm cho Chúa, chớ không phải làm cho người ta.” (Cô-lô-se 3:23). Làm việc cho Chúa chính là làm việc với tấm lòng yêu thương vâng phục Ngài.
• Ngay cả sự sửa dạy và đối diện với tội lỗi: Mục đích của sự quở trách phải là phục hồi trong tình yêu thương (Ga-la-ti 6:1), chứ không phải để đè bẹp hay trả thù.

Đấng Christ là hiện thân hoàn hảo của việc “làm mọi điều trong tình yêu thương”. Cả cuộc đời Ngài là một sự thể hiện agapē:

- Ngài yêu thương kẻ thù: Cầu xin Cha tha thứ cho những kẻ đóng đinh Ngài (Lu-ca 23:34).
- Ngài yêu thương khi phục vụ: Rửa chân cho các môn đồ, dạy họ bài học về sự khiêm nhường và phục vụ (Giăng 13:1-17).
- Ngài yêu thương qua sự hy sinh: “Ngài đã vì chúng ta phó chính mình Ngài” (Ê-phê-sô 5:2).
- Ngài yêu thương trong lời nói chân thật: Ngài nói lẽ thật với người thiếu phụ Sa-ma-ri với lòng mong muốn cứu rỗi bà (Giăng 4), đồng thời quở trách các thầy thông giáo và người Pha-ri-si với mong muốn họ ăn năn (Ma-thi-ơ 23).

Phao-lô kêu gọi chúng ta: “Hãy bước đi trong tình yêu thương, cũng như Đấng Christ đã yêu thương anh em” (Ê-phê-sô 5:2). Chúa Giê-xu không chỉ là mệnh lệnh, Ngài là nguồn sức để chúng ta vâng theo mệnh lệnh ấy. Tình yêu thương là bông trái của Đức Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22), và chính Thánh Linh của Đức Chúa Trời tuôn đổ tình yêu thương ấy vào lòng chúng ta (Rô-ma 5:5).

Làm thế nào để sống nguyên tắc này mỗi ngày? Dưới đây là một số áp dụng cụ thể:

1. Trong Gia Đình:
- Vợ chồng: Yêu thương không dựa trên cảm xúc nhất thời, mà là sự lựa chọn tôn trọng, chung thủy và chăm sóc nhau như Đấng Christ yêu Hội thánh (Ê-phê-sô 5:25-33).
- Cha mẹ và con cái: Cha mẹ nuôi dạy con “trong sự khuyên bảo của Chúa” (Ê-phê-sô 6:4) với lòng kiên nhẫn, không chọc giận. Con cái vâng lời cha mẹ “trong Chúa” (Ê-phê-sô 6:1) với thái độ kính trọng.

2. Trong Hội Thánh:
- Khi họp lại: Mọi việc đều phải được làm “cho được sang trọng và theo thứ tự” (1 Cô-rinh-tô 14:40) với mục tiêu gây dựng cho nhau, không phải để phô trương cá nhân.
- Khi phục vụ: Phục vụ với thái độ của người đầy tớ, như Chúa Giê-xu đã làm, tìm kiếm lợi ích của người khác hơn là địa vị hay sự công nhận.
- Khi có xung đột: Nhìn nhận nhau như anh chị em trong Christ, sẵn sàng tha thứ và tìm kiếm sự hòa giải (Ma-thi-ơ 18:15-17).

3. Trong Xã Hội và Nơi Làm Việc:
- Tính trung thực: Làm việc chăm chỉ, không gian lận, vì đó là cách thể hiện tình yêu thương và làm chứng cho Chúa trước chủ và đồng nghiệp.
- Lời nói: “Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói, hãy nói một vài lời lành giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến.” (Ê-phê-sô 4:29). Lời nói trong tình yêu thương có thể là lời khích lệ, cũng có thể là lời góp ý chân thành được nói ra đúng cách, đúng thời điểm.
- Đối với kẻ thù: “Hãy chúc phước cho kẻ bắt bớ anh em” (Rô-ma 12:14). Điều này có thể đơn giản là cầu nguyện cho họ.