Tại sao sự gây dựng lại quan trọng trong đời sống Cơ Đốc nhân?

Trong hành trình thuộc linh, mỗi Cơ Đốc nhân không chỉ là một tín hữu đơn lẻ nhưng là một viên đá sống động, được liên kết với nhau để xây dựng nên một đền thờ thuộc linh cho Đức Chúa Trời. Khái niệm "gây dựng" (οἰκοδομή - oikodomē trong tiếng Hy Lạp) xuất hiện xuyên suốt Tân Ước, không phải như một lời khuyên tùy ý, mà như một mạng lệnh và một đặc điểm căn cốt của cộng đồng đức tin chân chính. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá nền tảng Kinh Thánh, mục đích thần học, và ứng dụng thiết thực của sự gây dựng lẫn nhau, qua đó làm sáng tỏ tại sao đây lại là yếu tố sống còn cho sự tăng trưởng và hiệp một của Hội Thánh Đấng Christ.

Sứ đồ Phao-lô, người được Đức Chúa Trời khải thị rõ ràng về mầu nhiệm Hội Thánh, đã nhấn mạnh sự gây dựng như kim chỉ nam cho mọi sinh hoạt trong thân thể Đấng Christ. Trong thư I Cô-rinh-tô, một bức thư giải quyết nhiều nan đề chia rẽ và thiếu trưởng thành, ông tuyên bố: "Mọi sự đều nên làm cho gây dựng" (I Cô-rinh-tô 14:26). Động từ "nên làm" ở đây mang ý nghĩa mạnh mẽ, chỉ sự cần thiết và thích đáng. Mọi điều - từ sự thờ phượng chung, việc dùng ân tứ, đến những tương tác hằng ngày - đều phải được lấy tiêu chuẩn này để đo lường: Nó có gây dựng hay không?

Trong phân đoạn kinh điển Ê-phê-sô 4:11-16, chúng ta thấy rõ mục đích của các chức vụ mà Đấng Christ ban cho: "Ấy chính Ngài đã cho người nầy làm sứ đồ, kẻ kia làm tiên tri, người khác làm thầy giảng Tin Lành, kẻ khác nữa làm mục sư và giáo sư, để các thánh đồ được trọn vẹn về công việc của chức dịch và sự gây dựng thân thể Đấng Christ" (câu 11-12). Mục tiêu tối hậu là sự trưởng thành thuộc linh tập thể: "cho đến chừng chúng ta thảy đều hiệp một trong đức tin và trong sự hiểu biết Con Đức Chúa Trời, mà nên bậc thành nhân, được tầm thước vóc giạc trọn vẹn của Đấng Christ" (câu 13). Sự gây dựng chính là quá trình năng động để đạt đến mục tiêu ấy, giúp thân thể "nhờ có sự liên lạc của các lắt léo, tùy lượng sức hoạt động của từng phần, làm cho thân thể lớn lên, và tự gây dựng trong sự yêu thương" (câu 16).

Sự gây dựng không nhằm mục đích tôn vinh cá nhân hay tạo nên những Cơ Đốc nhân "cô đơn hùng mạnh". Ngược lại, nó hướng đến hai mục tiêu song hành và bổ sung cho nhau:

1. Sự Hiệp Một Của Thân Thể: Khi mỗi thành phần quan tâm và đầu tư vào sự tăng trưởng của thành phần khác, những bức tường ngăn cách, sự ganh ghét, và tinh thần bè phái bị phá đổ. Rô-ma 14:19 khuyên: "Thế thì, chúng ta hãy tìm cách làm nên hiệp một và gây dựng cho nhau." Ở đây, "hiệp một" (τὰ τῆς εἰρήνης - ta tēs eirēnēs, những điều thuộc về sự bình an) và "gây dựng" (τὰ τῆς οἰκοδομῆς - ta tēs oikodomēs, những điều thuộc về sự xây dựng) được đặt cạnh nhau như hai mặt của một đồng tiền. Không có sự hiệp nhất thật nếu không có sự gây dựng, và sự gây dựng chân chính luôn dẫn đến hiệp nhất sâu sắc hơn.

2. Sự Trưởng Thành Cá Nhân và Tập Thể: Mục tiêu là "nên bậc thành nhân" (εἰς ἄνδρα τέλειον - eis andra teleion), chỉ sự trưởng thành toàn vẹn, đạt đến mục đích. Sự gây dựng bảo vệ chúng ta khỏi tình trạng ấu trĩ thuộc linh, dễ bị "đánh đưa bởi mọi chiều gió đạo lý" (Ê-phê-sô 4:14). Nó xảy ra khi chúng ta nói ra lẽ chân thật trong tình yêu thương (câu 15), nghĩa là sự sửa dạy, khích lệ, và dạy dỗ đều xuất phát từ động cơ yêu thương (agapē) và hướng đến chân lý (alētheia).

Kinh Thánh chỉ ra những phương cách cụ thể để chúng ta thực hành sự gây dựng:

1. Qua Việc Sử Dụng Ân Tứ Thuộc Linh: I Phi-e-rơ 4:10 dạy: "Mỗi người trong anh em hãy lấy ơn mình đã được mà giúp lẫn nhau, khác nào người quản lý trung tín giữ các thứ ơn của Đức Chúa Trời." Mỗi ân tứ - dù là giảng dạy, phục vụ, khích lệ, hay bố thí - đều được ban cho với mục đích chung: phục vụ và gây dựng người khác (I Cô-rinh-tô 12:7). Một buổi nhóm không phải là sự trình diễn ân tứ cá nhân, mà là cơ hội để mọi người đóng góp phần mình cho sự gây dựng chung (I Cô-rinh-tô 14:12, 26).

2. Qua Lời Nói Được Chúa Dẫn Dắt: Lời nói có quyền năng để phá hủy hoặc xây dựng. Ê-phê-sô 4:29 cảnh báo: "Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói, hãy nói một vài lời lành giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến." Từ "giúp ơn" (χάρις - charis) và "có ích lợi" (οἰκοδομὴν - oikodomēn, chính là "sự gây dựng") cho thấy mỗi lời nói phải là một món quà ân điển, có chức năng xây dựng đời sống người nghe. Điều này bao gồm lời khích lệ (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:11), lời an ủi, sự dạy dỗ chân lý, và cả sự quở trách trong yêu thương khi cần thiết.

3. Qua Tình Yêu Thương Thực Tế: Sự gây dựng không chỉ bằng lời nói, mà còn bằng hành động yêu thương cụ thể. Rô-ma 15:2 viết: "Mỗi người trong chúng ta nên làm đẹp lòng kẻ lân cận mình, đặng làm điều ích và nên gương tốt." Việc "làm đẹp lòng" ở đây không phải là chiều theo dục vọng, mà là quan tâm đến lợi ích thuộc linh và sự tăng trưởng của anh chị em mình. Sự nhịn nhục, tha thứ, và gánh vác gánh nặng cho nhau (Ga-la-ti 6:2) chính là xi-măng kết dính những viên đá sống lại với nhau.

Kinh Thánh cũng cảnh báo những thái độ và hành vi phá hủy sự gây dựng:

• Tính Ích Kỷ và Kiêu Ngạo: Khi cá nhân tìm kiếm sự tôn vinh cho mình hơn là ích lợi cho tập thể (I Cô-rinh-tô 3:3-4).
• Lời Nói Độc Ác và Cay Đắng: Như nói hành, phàn nàn, chửi rủa, vu khống - tất cả đều làm thương tổn và chia rẽ (Gia-cơ 3:5-10, Ê-phê-sô 4:31).
• Sự Phán Xét và Thiếu Nhịn Nhục: Việc xét đoán động cơ hay khinh dễ anh em yếu đuối trong đức tin sẽ phá hoại công trình của Đức Chúa Trời (Rô-ma 14:1, 10, 13).
• Việc Lạm Dụng Tự Do Cá Nhân: Dẫu mình có "được phép" làm điều gì, nhưng nếu nó làm vấp phạm hay làm cho anh em mình sa ngã, thì đó không phải là gây dựng (I Cô-rinh-tô 8:9-13).

Giải pháp cho mọi trở ngại này nằm ở việc bắt chước tấm gương của Đấng Christ: "Mỗi người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa. Hãy có đồng một tâm tình như Đấng Christ đã có" (Phi-líp 2:4-5). Chính tình yêu thương (agapē) vị tha của Ngài là nền tảng và động lực cho mọi sự gây dựng chân chính.

Làm thế nào để chúng ta trở nên những người gây dựng tích cực?

1. Trong Gia Đình Thuộc Linh (Hội Thánh Địa Phương):
- Chủ Động Tham Gia: Đến nhóm không chỉ với tư cách người tham dự, mà với tư cách người đóng góp - bằng lời cầu nguyện, sự chào đón, lời khích lệ, hay sự phục vụ thầm lặng.
- Tìm Kiếm và Trở Nên Một Môn Đồ Chân Thật: Tham gia vào các nhóm nhỏ, mối quan hệ môn đồ hóa, nơi bạn có thể vừa được gây dựng vừa gây dựng người khác cách cá nhân và chân thành.
- Sử Dụng Ân Tứ Cách Trung Tín: Khám phá ân tứ Chúa ban và tìm cơ hội để sử dụng nó phục vụ thân thể, dù việc lớn hay nhỏ.

2. Trong Các Mối Quan Hệ Cá Nhân:
- Thực Hành "Nguyên Tắc Ê-phê-sô 4:29": Trước khi nói, tự hỏi: Lời này có chân thật không? Có cần thiết không? Có mang tính xây dựng (gây dựng) không? Có xuất phát từ tình yêu thương không?
- Làm Người Khích Lệ Chuyên Nghiệp: Tìm kiếm và công nhận những điều tốt, những bước tiến trong đời sống anh chị em mình, và nói lời công bố điều đó.
- Gánh Vác Gánh Nặng Cách Thực Tế: Quan tâm đến nhu cầu không chỉ thuộc linh mà cả thể chất, tình cảm của nhau. Một bữa ăn, cuộc điện thoại hỏi thăm, hay sự giúp đỡ cụ thể đều là những hành động gây dựng.

3. Trong Đời Sống Cá Nhân:
- Để Cho Lời Chúa Gây Dựng Chính Mình: Sự gây dựng bắt đầu từ việc cá nhân được Lời Chúa và Thánh Linh dạy dỗ, sửa trị (Công vụ 20:32). Một đời sống cá nhân vững mạnh là nền tảng để gây dựng người khác.
- Có Tâm Thế Học Hỏi và Khiêm Nhường: Luôn sẵn sàng đón nhận sự gây dựng, sửa dạy từ người khác, vì không ai trong chúng ta đã "đạt đến đích".

Sự gây dựng lẫn nhau không phải là một chương trình tùy chọn trong Hội Thánh, mà là chính huyết mạch của sự sống Thân Thể. Nó bắt nguồn từ bản tính yêu thương và hiệp một của Ba Ngôi Đức Chúa Trời, được bày tỏ qua Đấng Christ - Đấng đã hiến đời sống mình để xây dựng Hội Thánh (Ma-thi-ơ 16:18). Khi chúng ta dốc lòng theo đuổi và thực hành sự gây dựng, chúng ta không chỉ vâng theo mạng lệnh Kinh Thánh, mà còn tham gia vào công trình vĩ đại nhất của Đức Chúa Trời trên đất: xây dựng một dân tộc thánh, một đền thờ thuộc linh, một Thân Thể trưởng thành để bày tỏ vinh hiển của Ngài cho thế giới.

Ước mong mỗi chúng ta, với lòng khiêm nhường và tình yêu thương, có thể thưa với Chúa như sứ đồ Phao-lô: "Vả, về phần tôi, rất sẵn lòng tiêu hết và được tiêu hết chính mình tôi, vì linh hồn anh em" (II Cô-rinh-tô 12:15). Đó chính là tinh thần của người gây dựng: sẵn sàng được "tiêu hao" vì sự tăng trưởng và phước hạnh của anh chị em mình trong Chúa.