Đức Thánh Linh là ai?

Trong niềm tin Cơ Đốc, Đức Thánh Linh thường là Ngôi vị bị hiểu lầm hoặc bị xem nhẹ nhất trong Ba Ngôi Đức Chúa Trời. Nhiều tín hữu xem Ngài như một “quyền năng mơ hồ” hơn là một Thần Vị có nhân cách, có tâm tình, và đang tích cực hành động. Tuy nhiên, Kinh Thánh mặc khải một cách rõ ràng, sống động và đầy đủ về Ngài. Hiểu biết Đức Thánh Linh không chỉ là kiến thức thần học, mà là chìa khóa cho một đời sống đắc thắng, năng quyền và thân mật với Chúa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào thân vị, công việc, biểu hiện và sự ứng dụng thiết thực của lẽ thật về Đức Thánh Linh trong đời sống Cơ Đốc nhân.

Một sai lầm căn bản là dùng đại từ “nó” để chỉ về Đức Thánh Linh. Kinh Thánh dùng những đại từ và thuộc tính chỉ về một thân vị (person), không phải một thế lực vô tri vô giác.

1. Ngài có những thuộc tính của một thân vị:

• Trí tuệ: Ngài biết (I Cô-rinh-tô 2:11 - “Vì ai biết sự trong loài người, chỉ thần linh của người trong mình người mới biết; thì cũng vậy, không ai biết sự trong Đức Chúa Trời, chỉ có Thánh Linh của Đức Chúa Trời mới biết.”).
• Tình cảm: Ngài buồn rầu (Ê-phê-sô 4:30 - “Anh em chớ làm buồn cho Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời.”).
• Ý chí: Ngài phân phát sự ban cho theo ý mình (I Cô-rinh-tô 12:11).

2. Ngài thực hiện những công việc của một thân vị:

• Dạy dỗ: Giăng 14:26 - “Nhưng Đấng Yên ủi, tức là Đức Thánh Linh mà Cha sẽ nhân danh Ta sai xuống, Đấng ấy sẽ dạy dỗ các ngươi mọi sự.”
• Làm chứng: Giăng 15:26 - “Khi Đấng Yên ủi sẽ đến... ấy là Đức Thánh Linh của lẽ thật, ra từ Cha, Ngài sẽ làm chứng về Ta vậy.”
• Dẫn dắt: Rô-ma 8:14 - “Vì hết thảy kẻ nào được Thánh Linh của Đức Chúa Trời dắt dẫn, đều là con của Đức Chúa Trời.”
• Cầu thay: Rô-ma 8:26 - “Cũng một lẽ ấy, Đức Thánh Linh giúp cho sự yếu đuối chúng ta... Ngài cầu thay cho các thánh đồ theo ý Đức Chúa Trời.” (Từ Hy Lạp huperentugchanō mang nghĩa can thiệp, cầu xin thay).

3. Ngài có mối quan hệ tương giao như một thân vị: Ngài có thể bị nói phạm (Ma-thi-ơ 12:31), bị chống cự (Công vụ 7:51), bị làm buồn (Ê-phê-sô 4:30), và bị dập tắt (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:19).

Đức Thánh Linh không chỉ là một thân vị, mà Ngài chính là Đức Chúa Trời, đồng đẳng với Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con.

1. Ngài được xưng là Đức Chúa Trời: Trong Công vụ 5:3-4, Phi-e-rơ quở trách A-na-nia rằng người “nói dối Đức Thánh Linh” và kết luận “ngươi đã nói dối... cùng Đức Chúa Trời”. Hành động phạm đến Đức Thánh Linh chính là phạm đến Đức Chúa Trời.

2. Ngài có những thuộc tính của Đức Chúa Trời:

• Toàn tại: Thi Thiên 139:7 - “Tôi đi đâu xa Thần Chúa? Tôi trốn đâu khỏi mặt Chúa?”
• Toàn tri: I Cô-rinh-tô 2:10-11 - Ngài thấu suốt mọi sự sâu nhiệm của Đức Chúa Trời.
• Hằng hữu: Hê-bơ-rơ 9:14 gọi Ngài là “Đức Thánh Linh đời đời”.
• Quyền năng sáng tạo: Sáng thế ký 1:2 - “Thần Đức Chúa Trời vận hành trên mặt nước.” (Từ Hê-bơ-rơ merachephet diễn tả sự chuyển động, ấp ủ để chuẩn bị cho công cuộc sáng tạo). Gióp 33:4 cũng khẳng định: “Thần của Đức Chúa Trời đã dựng nên tôi.”

3. Ngài đồng công trong sự cứu chuộc: Việc tái sinh một linh hồn chết là công việc thần thượng. Giăng 3:5-6 chép: “Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Quả thật, quả thật, ta nói cùng ngươi, nếu một người chẳng nhờ nước và Thánh Linh mà sanh, thì không được vào nước Đức Chúa Trời... ấy là Thánh Linh sanh ra.” Sự tái sinh là sự sáng tạo mới, và chỉ Đức Chúa Trời mới có quyền năng đó.

A. Trong Cựu Ước: Đức Thánh Linh hoạt động chủ yếu trên những cá nhân được chọn cho một mục đích đặc biệt.

• Ban năng lực: Cho các quan xét (như Ghê-đê-ôn, Sam-sôn), các vua (như Sau-lơ, Đa-vít), các tiên tri (như Ê-xê-chi-ên, Mi-chê).
• Ban kỹ năng: Xuất Ê-díp-tô Ký 31:3 - Ngài ban sự khôn ngoan cho Bết-sa-lê-ên để xây dựng đền tạm.
• Hướng dẫn và bày tỏ lời tiên tri: II Phi-e-rơ 1:21 - “Ấy chẳng phải bởi ý một người nào mà tiên tri đã đến, nhưng bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời.”

Trong Cựu Ước, sự ngự trị của Đức Thánh Linh có thể tạm thời và gắn liền với chức vụ (Thi Thiên 51:11 - Đa-vít sợ Ngài rút khỏi mình).

B. Trong Chức Vụ của Chúa Giê-xu: Đức Thánh Linh hoàn toàn gắn liền với Đấng Christ.

• Thai dựng: Ma-thi-ơ 1:20 - “Người đã thai dựng bởi Đức Thánh Linh.”
• Xức dầu trong Báp-têm: Ma-thi-ơ 3:16 - Ngài ngự xuống như chim bồ câu trên Chúa Giê-xu, xác nhận và ban quyền năng cho chức vụ.
• Dẫn dắt và ban năng lực: Lu-ca 4:1, 14 - “Đầy dẫy Đức Thánh Linh... được quyền phép Đức Thánh Linh.”
• Chúa Giê-xu dâng chính mình: Hê-bơ-rơ 9:14 - “Đấng Christ... nhờ Đức Thánh Linh đời đời, dâng chính mình không tì tích cho Đức Chúa Trời.”

C. Trong Thời Đại Hội Thánh (sau Lễ Ngũ Tuần): Đây là thời đại đặc biệt của Đức Thánh Linh.

• Ngự đến thường trú: Giăng 14:16-17 - Chúa Giê-xu hứa Đức Thánh Linh sẽ “ở cùng” và “trong” các môn đồ. Từ Hy Lạp paraklētos (Đấng Yên Ủi/Đấng Biện Hộ) chỉ về một Đấng đến bên cạnh để giúp đỡ.
• Xây dựng Hội Thánh: Ngài thiết lập Hội Thánh vào ngày Lễ Ngũ Tuần (Công vụ 2), ban ân tứ (I Cô-rinh-tô 12), bổ nhiệm chức vụ (Công vụ 20:28), và dẫn dắt công việc truyền giáo (Công vụ 8:29, 13:2).
• Ấn chứng và Đảm bảo: Ê-phê-sô 1:13-14 - Ngài là “ấn” (dấu ấn sở hữu) và “của cầm” (hay “thuộc cầm” - từ Hy Lạp arrabōn, chỉ khoản đặt cọc đảm bảo cho cơ nghiệp trọn vẹn tương lai) cho sự cứu rỗi của chúng ta.

Lẽ thật về Đức Thánh Linh không dừng lại ở giáo lý, mà phải biến đổi đời sống. Dưới đây là những ứng dụng thiết thực:

1. Nhận biết và vâng phục sự dẫn dắt của Ngài: Sự dẫn dắt không phải là cảm xúc mơ hồ, mà luôn phù hợp với Lời Chúa đã phán (Kinh Thánh). Ngài dẫn dắt qua sự cáo trách về tội lỗi (Giăng 16:8), sự xác chứng trong tâm linh (Rô-ma 8:16), và mở ra những cánh cửa cơ hội hay đặt gánh nặng đặc biệt (Công vụ 16:6-10). Ứng dụng là tạo thói quen nhạy bén thuộc linh qua sự cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa và vâng theo những xác tín chính đáng Ngài đặt để.

2. Không làm buồn và không dập tắt Đức Thánh Linh: Ê-phê-sô 4:30-31 và I Tê-sa-lô-ni-ca 5:19 cảnh báo chúng ta.

• Làm buồn Ngài qua những tội lỗi dai dẳng, không chịu xưng ra và từ bỏ, đặc biệt là sự cay đắng, giận dữ, nói hành (Ê-phê-sô 4:31).
• Dập tắt Ngài qua sự thờ ơ, khước từ những thúc giục thánh, hoặc khinh thường những ân tứ và sự bày tỏ của Ngài trong Hội Thánh.

Ứng dụng: Sống trong sự thánh sạch và tức thời xưng tội (I Giăng 1:9). Giữ lòng mềm mại, sẵn sàng vâng phục.

3. Được đầy dẫy Đức Thánh Linh: Đây là một mệnh lệnh (Ê-phê-sô 5:18). Động từ Hy Lạp ở đây là plērousthe, diễn tả một mệnh lệnh liên tục: “Hãy cứ tiếp tục được đầy dẫy...”. Không phải là một kinh nghiệm một lần, mà là một trạng thái sống liên tục.

• Điều kiện: Đầu phục và khao khát. Chúa Giê-xu phán: “Nếu ai khát, hãy đến cùng ta mà uống... như lời Kinh Thánh đã chép: Ai tin ta thì sông nước hằng sống sẽ chảy từ trong lòng mình. Ngài phán điều đó chỉ về Đức Thánh Linh.” (Giăng 7:37-39). Sự đầy dẫy bắt đầu từ cơn khát thuộc linh.
• Biểu hiện: Ê-phê-sô 5:19-21 mô tả một đời sống được đầy dẫy: thông công trong lời ca hát, biết ơn, vâng phục lẫn nhau. Nói cách khác, Chúa Cứu Thế chiếm hữu và kiểm soát mọi khía cạnh đời sống.

Ứng dụng: Hằng ngày đầu phục, cầu xin và bước đi trong sự vâng lời. Để Ngài kiểm soát tư tưởng, lời nói và hành động.

4. Cầu nguyện trong Đức Thánh Linh: Giu-đe 1:20 và Ê-phê-sô 6:18 khích lệ điều này. Đây là sự cầu nguyện được Ngài hướng dẫn và ban năng lực, có thể bằng tiếng lạ (I Cô-rinh-tô 14:15) hoặc bằng sự cảm động sâu xa không thể diễn đạt thành lời (Rô-ma 8:26). Ứng dụng: Dành thời gian cầu nguyện không chỉ bằng trí óc, mà mở lòng cho sự cầu thay của Thánh Linh.

Đức Thánh Linh không phải là một ẩn số. Ngài là Đức Chúa Trời hằng sống, đang ngự trong mỗi tín đồ như đền thờ (I Cô-rinh-tô 6:19). Ngài là Đấng Yên Ủi (Paraklētos) trong cô đơn, là Thầy Dạy trong sự ngu dốt thuộc linh, là Đấng Ban Năng Lực trong sự yếu đuối, và là Ấn Chứng cho cơ nghiệp vinh hiển đời đời của chúng ta.

Hiểu biết Ngài dẫn chúng ta đến chỗ tôn trọng, yêu mến và nương cậy Ngài. Đời sống Cơ Đốc không phải là nỗ lực tự thân, mà là bước đi trong sự hiệp một với Đấng Christ nhờ Thánh Linh. Hãy mở lòng đón nhận, vâng phục và để Ngài làm đầy tràn mọi ngõ ngách trong đời sống chúng ta. Hãy sống mỗi ngày với nhận thức sâu sắc rằng: “Chúng ta nhờ Ngài... được đến gần Đức Chúa Cha” (Ê-phê-sô 2:18).