Những cách thực tế nào để chỉ trông cậy nơi một mình Đức Chúa Trời?

Lời kêu gọi “hãy trông cậy Đức Giê-hô-va” vang vọng xuyên suốt Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước. Tuy nhiên, trong cuộc sống thực tế đầy những lo toan, áp lực và kế hoạch riêng, làm thế nào để chúng ta có thể sống thực sự với niềm tin chỉ trông cậy nơi một mình Đức Chúa Trời? Đây không phải là một lý thuyết thuộc linh trừu tượng, mà là một thực hành đức tin cụ thể, được định hình bởi Lời Chúa và được thể hiện qua từng quyết định nhỏ nhất hằng ngày. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bản chất của sự “trông cậy” theo Kinh Thánh và đưa ra những phương cách thực tiễn để đời sống chúng ta ngày càng phản ánh sự phó thác trọn vẹn nơi Ngài.

I. Giải Nghĩa “Trông Cậy” Theo Nguyên Ngữ Kinh Thánh

Để hiểu sâu sắc mệnh lệnh này, chúng ta cần quay về với ngôn ngữ gốc. Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ thường được dịch là “trông cậy” hay “hy vọng” là “תִּקְוָה (tiqvah)”. Từ này xuất phát từ gốc “קָוָה (qavah)”, có nghĩa đen là “căng ra”, “chờ đợi một cách sốt sắng”, như sợi dây căng ra trong sự mong đợi. Nó diễn tả một sự chờ đợi tích cực, kiên nhẫn và chắc chắn, như người canh thành trông chờ bình minh (Thi-thiên 130:5-6).

Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước), từ chính là “ἐλπίς (elpis)”. Khác với hy vọng mơ hồ của thế gian, “elpis” trong Kinh Thánh luôn là sự trông đợi chắc chắn, dựa trên nền tảng là bản tính thành tín của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 11:1). Sự trông cậy Cơ Đốc giáo không phải là “hy vọng mong manh” mà là “sự chắc chắn chờ đợi”. Như vậy, “trông cậy nơi Đức Chúa Trời” là trạng thái linh hồn chủ động dựa dẫm, buộc chặt sự tồn tại và tương lai của mình vào Ngài với sự tin tưởng tuyệt đối vào lời hứa và quyền năng của Ngài.

II. Những Trở Ngại Thực Tế Ngăn Cản Sự Trông Cậy Thuần Khiết

Trước khi tìm kiếm giải pháp, chúng ta phải chẩn đoán chính xác vấn đề. Kinh Thánh chỉ ra những thứ cạnh tranh với sự trông cậy nơi Đức Chúa Trời:

• Sự trông cậy nơi của cải: “Kẻ nào tin cậy nơi của cải mình sẽ bị xiêu đổ” (Châm-ngôn 11:28). Sự an toàn tài chính thường trở thành “thần tượng” vô hình.
• Sự trông cậy nơi sức người: “Đáng rủa thay là kẻ nhờ cậy loài người, lấy loài xác thịt làm cánh tay mình” (Giê-rê-mi 17:5). Điều này bao gồm cả năng lực bản thân, mối quan hệ hay vị thế xã hội.
• Sự trông cậy nơi nghi thức tôn giáo: Dân Giu-đa đã sai lầm khi trông cậy nơi đền thờ và nghi lễ mà quên đi Đấng lập nên chúng (Giê-rê-mi 7:4).
• Sự lo lắng: Chúa Giê-xu trực tiếp liên kết sự lo lắng với việc thiếu đức tin và thiếu sự trông cậy nơi Cha Thiên Thượng (Ma-thi-ơ 6:25-34).

III. Những Cách Thực Tế Để Chỉ Trông Cậy Nơi Một Mình Đức Chúa Trời

1. Xưng Nhận và Từ Bỏ Mọi Sự Trông Cậy Khác (Sự Ăn Năn Thực Tế)

Bước đầu tiên và căn bản là sự ăn năn. Đây không chỉ là ăn năn về tội lỗi luân lý, mà còn là ăn năn về tội không tin. Chúng ta phải thành thật với Chúa: “Lạy Chúa, con đã và đang trông cậy vào công việc, vào tài khoản ngân hàng, vào sự chấp thuận của người khác, vào sức khỏe của con nhiều hơn là nơi Ngài.” Hành động này ứng nghiệm lời tiên tri Ô-sê: “Vì ngươi đã nhờ cậy nơi đường lối mình, trong số nhiều người mạnh dạn của ngươi... Nhưng ngươi sẽ nhận biết rằng Ta là Đức Giê-hô-va” (Ô-sê 10:13, 12:9). Sự trông cậy thuần khiết bắt đầu bằng sự từ bỏ mọi chỗ dựa không thuần khiết.

2. Nhận Thức và Xưng Nhận Sự Bất Lực Tuyệt Đối Của Bản Thân

Chúng ta không thể trông cậy Chúa cho đến khi thật sự thấy mình không còn gì để trông cậy. Sứ đồ Phao-lô học bài học này khi cầu xin Chúa cất “cái giằm” khỏi ông. Câu trả lời của Chúa thật quan trọng: “Ân điển Ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của Ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối” (2 Cô-rinh-tô 12:9). Từ “đủ” trong tiếng Hy Lạp là “ἀρκέω (arkeo)”, có nghĩa là đầy đủ, thỏa mãn, khiến không thiếu gì. Sự nhận biết “con chẳng làm được gì” (Giăng 15:5) và “tôi không có gì” mở đường cho sự tuyên bố “nhưng tôi có Đấng Christ là tất cả.”

3. Làm Đầy Tâm Trí Bằng Lời Hứa và Bản Tính Của Đức Chúa Trời (Qua Kinh Thánh)

Đức tin đến bởi sự nghe, và sự nghe đến bởi Lời Đức Chúa Trời (Rô-ma 10:17). Chúng ta không thể trông cậy một Đấng mà chúng ta không biết. Vì vậy, việc nghiên cứu, suy gẫm và ghi nhớ Kinh Thánh là công cụ thực tế nhất. Hãy đặc biệt tập trung vào những câu Kinh Thánh nói về:

- Bản tính thành tín của Ngài: “Đức Chúa Trời không phải là loài người mà nói dối... Ngài có nói thì làm, có hứa thì làm thành” (Dân-số Ký 23:19).

- Quyền năng chu cấp của Ngài: “Đức Chúa Trời tôi sẽ làm cho đầy đủ mọi sự cần dùng của anh em y theo sự giàu có của Ngài ở trong sự vinh hiển của Đức Chúa Jêsus Christ” (Phi-líp 4:19).

- Sự quan phòng yêu thương của Ngài: “Chúng ta biết rằng mọi sự hiệp lại làm ích cho kẻ yêu mến Đức Chúa Trời” (Rô-ma 8:28).

Mỗi lời hứa là một “dây neo” cho linh hồn (Hê-bơ-rơ 6:19). Khi hoàn cảnh kêu la “không thể”, tâm trí được lấp đầy Lời Chúa sẽ đáp lại: “Nhưng Chúa của con có thể!”.

4. Chuyển Hóa Sự Lo Lắng Thành Lời Cầu Nguyện Cụ Thể với Lòng Tạ Ơn

Phao-lô đưa ra công thức thực tế: “Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời” (Phi-líp 4:6). Động từ “trình” (γνωρίζω (gnōrizō)) có nghĩa là bày tỏ, thông báo, làm cho biết. Đức Chúa Trời muốn chúng ta cụ thể hóa mối lo thành lời cầu xin. Và yếu tố then chốt là “sự tạ ơn”. Tạ ơn trước khi nhận lời đáp là hành động đức tin tuyên bố: “Con cảm ơn Chúa vì Ngài đã nghe, Ngài đang hành động, và Ngài sẽ trả lời cách tốt nhất.” Hành động này cắt đứt sợi dây lo âu và buộc chặt chúng ta vào sự thành tín của Chúa.

5. Vâng Theo Những Mệnh Lệnh Nhỏ Nhất Ngay Khi Chưa Thấy Toàn Cảnh

Sự trông cậy không thụ động. Nó được chứng minh bằng sự vâng lời. Kinh Thấp kể lại nhiều câu chuyện về nguyên tắc này: Nô-ê đóng tàu dù chưa thấy mưa; Áp-ra-ham đi dù chưa biết đường; các thầy tế lễ bước chân xuống sông Giô-đanh trước khi nước rẽ (Giô-suê 3:13). Sự vâng lời trong bước nhỏ đầu tiên là bằng chứng thực tế rằng chúng ta thật sự tin cậy Đấng đã truyền lệnh. Mỗi ngày, hãy tìm kiếm và trung tín vâng theo những chỉ dẫn rõ ràng từ Kinh Thánh (về sự thật thà, thanh sạch, rộng rãi, nhịn nhục…) dù chưa thấy kết quả. Đức tin hành động sẽ củng cố sự trông cậy.

6. Sống trong Sự Nhắc Nhở của Cộng Đồng Đức Tin (Hội Thánh)

Đời sống tin cậy Chúa không phải là cuộc chạy đua cá nhân. Chúng ta dễ bị nản lòng và quay sang trông cậy những điều hữu hình. Tác giả Hê-bơ-rơ khuyên: “Hãy coi chừng kẻo trong anh em có ai bị sự chẳng tin cay đắng làm cho hư đi... hãy khuyên giục nhau... hằng ngày càng hơn” (Hê-bơ-rơ 3:12-13). Hội Thánh là nơi chúng ta nghe được những lời chứng về sự thành tín của Chúa trong đời sống người khác, được nhắc nhở bởi Lời Chúa, và được bạn hữu đức tin cầu thay khi chúng ta yếu đuối. Hãy chủ động chia sẻ gánh nặng và tìm kiếm lời khuyên khôn ngoan từ những người trưởng thành trong Chúa.

7. Rèn Luyện Thói Quen Nhìn Lại Lịch Sử Cá Nhân với Chúa

Đa-vít thường xuyên khích lệ chính mình bằng cách nhìn lại: “Hãy phó thác đường lối mình cho Đức Giê-hô-va, và nhờ cậy nơi Ngài, thì Ngài sẽ làm thành việc ấy... Hãy yên tịnh trước mặt Đức Giê-hô-va, và chờ đợi Ngài” (Thi-thiên 37:5,7). Ông làm điều này vì ông đã kinh nghiệm: “Tôi đã trẻ, và nay đã già, nhưng chẳng hề thấy người công bình bị bỏ, hay là dòng dõi người đi ăn mày” (Thi-thiên 37:25). Hãy lập một “bàn thờ kỷ niệm” trong tâm trí, ghi nhớ những lần Chúa đã thành tín giải cứu, chu cấp, dẫn dắt bạn trong quá khứ. Sự thành tín trong quá khứ là bảo đảm cho tương lai.

IV. Ứng Dụng Thực Tế Trong Các Mặt Của Đời Sống Hằng Ngày

• Trong tài chính: Dâng phần mười và dâng hiến cách trung tín trước hết (Ma-la-chi 3:10), lập ngân sách với sự cầu nguyện hơn là chỉ dựa trên tính toán, tập tành sống rộng rãi với người thiếu thốn.
• Trong các mối quan hệ: Phó thác sự công bằng và kết quả cho Chúa thay vì tìm cách trả thù hay thao túng (Rô-ma 12:19). Cầu nguyện thay vì than phiền về người khác.
• Trong công việc: Làm việc hết lòng như cho Chúa (Cô-lô-se 3:23), nhưng phó thác sự thăng tiến, đánh giá và kết quả cho Ngài. Tránh sự cạnh tranh không lành mạnh xuất phát từ lòng tin cậy nơi sức mình.
• Trong sức khỏe: Chăm sóc thân thể là đền thờ Chúa Thánh Linh, nhưng khi đau bệnh, tìm kiếm sự chữa lành từ Ngài là bác sĩ tối cao trước hết, với lòng sẵn sàng vâng theo ý muốn Ngài.
• Trong kế hoạch tương lai: “Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; Hãy nhận biết Ngài trong mọi đường lối con, thì Ngài sẽ bằng phẳng các nẻo con” (Châm-ngôn 3:5-6). Lên kế hoạch với thái độ “nếu Chúa muốn” (Gia-cơ 4:15).

Kết Luận: Trông Cậy Là Sự Lựa Chọn Đặt Neo vào Bản Tính Chúa

Sự trông cậy nơi một mình Đức Chúa Trời không phải là một trạng thái cảm xúc lúc có lúc không, càng không phải là sự lười biếng thuộc linh. Đó là một kỷ luật đức tin được xây dựng hằng ngày qua những quyết định thực tế: quyết định cầu nguyện thay vì lo lắng, quyết định vâng lời thay vì nghi ngờ, quyết định tạ ơn thay vì than vãn, quyết định nhìn vào lời hứa thay vì nhìn vào hoàn cảnh. Cuối cùng, sự trông cậy của chúng ta có nền tảng vững chắc nhất là công tác hoàn tất của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá. Nếu Đức Chúa Trời đã không tiếc chính Con Ngài vì chúng ta, Ngài há chẳng cũng sẽ ban mọi sự cho chúng ta luôn sao? (Rô-ma 8:32). Hãy bắt đầu ngay hôm nay, trong một nan đề nhỏ, tập cho linh hồn mình thói quen quý báu: “Con trông cậy nơi Chúa, và chỉ một mình Ngài mà thôi.”