Kinh Thánh Nói Gì Về Việc Sử Dụng Cần Sa Giải Trí?
Trong bối cảnh xã hội đương đại, việc sử dụng cần sa (cannabis, marijuana) cho mục đích giải trí ngày càng trở nên phổ biến và được hợp pháp hóa ở nhiều quốc gia. Điều này đặt ra câu hỏi quan trọng cho Cơ Đốc nhân: Lời Chúa có hướng dẫn gì về vấn đề này? Kinh Thánh không trực tiếp nhắc đến từ “cần sa”, nhưng điều đó không có nghĩa là Kinh Thánh im lặng. Thông qua các nguyên tắc nền tảng về đạo đức, sự thánh khiết, tự do và trách nhiệm, chúng ta có thể xây dựng một quan điểm thần học vững chắc. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát các phân đoạn Kinh Thánh liên quan và áp dụng những nguyên tắc vĩnh cửu của Đức Chúa Trời vào một vấn đề của thời đại.
Một trong những nguyên tắc then chốt nhất để đánh giá bất kỳ hành vi nào liên quan đến thân thể là lời dạy của sứ đồ Phao-lô: “Anh em há chẳng biết rằng thân thể của anh em là đền thờ của Đức Thánh Linh đang ngự trong anh em, là Đấng mà anh em đã nhận bởi Đức Chúa Trời, và anh em chẳng phải thuộc về chính mình sao? Vì chưng anh em đã được chuộc bằng giá cao rồi. Vậy, hãy lấy thân thể mình làm sáng danh Đức Chúa Trời.” (1 Cô-rinh-tô 6:19-20).
Từ ngữ “đền thờ” trong tiếng Hy Lạp là “naos” (ναός), không chỉ đơn thuần là một tòa nhà, mà chỉ về nơi chí thánh, nơi Đức Chúa Trời ngự. Cơ Đốc nhân, với tư cách cá nhân và tập thể (Hội thánh), là nơi Đức Thánh Linh ngự trị. Điều này đặt ra tiêu chuẩn cực kỳ cao về sự thánh khiết và quản lý thân thể. Câu hỏi đặt ra là: Việc cố ý đưa một chất hóa học ngoại lai vào cơ thể với mục đích duy nhất là làm thay đổi trạng thái tâm thần (say, phê, “high”) có làm “sáng danh Đức Chúa Trời” và tôn trọng đền thờ của Ngài hay không? Hành động đó có phù hợp với chân lý rằng chúng ta “được chuộc bằng giá cao” – huyết của Chúa Giê-xu – hay không?
Nguyên tắc này hướng chúng ta đến sự quản lý cách có trách nhiệm đối với sức khỏe thể chất lẫn tâm linh. Mặc dù Kinh Thánh cho phép sự sử dụng vừa phải các chất như rượu (Thi thiên 104:15, 1 Ti-mô-thê 5:23), nhưng luôn cảnh báo chống lại sự say sưa, mất kiểm soát (Ê-phê-sô 5:18). Cần sa giải trí, với mục đích chính là gây say, có vẻ đi ngược lại mục đích của việc quản lý thân thể như một đền thờ thánh.
Một chủ đề xuyên suốt Tân Ước là lời kêu gọi Cơ Đốc nhân sống tỉnh thức và có tự chủ. Sứ đồ Phao-lô viết: “Vậy, chúng ta chớ ngủ như kẻ khác, nhưng phải tỉnh thức và giữ mình có tiết độ. Vì kẻ ngủ thì ngủ ban đêm, kẻ say thì say ban đêm. Nhưng chúng ta thuộc về ban ngày, nên hãy điều độ, mặc áo giáp bằng đức tin và lòng yêu thương, lấy sự trông cậy về sự cứu rỗi làm mão trụ.” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:6-8).
Từ “tiết độ” hay “tự chủ” trong tiếng Hy Lạp là “sōphroneō” (σωφρονέω), có nghĩa là có tâm trí lành mạnh, tỉnh táo, biết kiềm chế. Trái của Đức Thánh Linh bao gồm “tiết độ” (Ga-la-ti 5:23). Ngược lại, các việc làm của xác thịt bao gồm “say sưa” (Ga-la-ti 5:21). Từ “say sưa” (“methē” - μέθη) không giới hạn ở rượu, mà bao hàm mọi trạng thái say, mất kiểm soát do chất kích thích gây ra. Đức Thánh Linh ban cho chúng ta năng lực để sống tự chủ, chứ không phải để bị kiểm soát bởi một chất nào khác.
Ê-phê-sô 5:18 đưa ra sự tương phản rõ rệt: “Đừng say rượu, vì rượu xui cho luông tuồng; nhưng hãy được đầy dưỡng Đức Thánh Linh.” “Luông tuồng” (“asōtia” - ἀσωτία) nghĩa là phóng túng, phung phí, thiếu kiểm soát. Việc say rượu (hay say bởi bất kỳ chất nào) dẫn đến hành vi như vậy. Trái lại, được đầy dẫy Đức Thánh Linh mang đến sự vui mừng, bình an, tình yêu thương và tự chủ thật sự từ nội tâm. Sự “phê” từ cần sa có phải là sự thay thế rẻ tiền và tạm bợ cho niềm vui và sự bình an lâu dài mà chỉ Đức Thánh Linh mới có thể ban cho không?
Kinh Thánh dạy rõ ràng về thái độ của Cơ Đốc nhân đối với chính quyền: “Mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì chẳng có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định.” (Rô-ma 13:1). Trừ khi luật pháp điều gì đó buộc chúng ta phải bất tuân Chúa (Công vụ 5:29), chúng ta được kêu gọi sống như những công dân gương mẫu.
Do đó, tính hợp pháp của cần sa giải trí tại địa phương mình sinh sống là một yếu tố cần xem xét. Nếu nó bất hợp pháp, thì việc sử dụng nó là một sự bất tuân chính quyền, và do đó là bất tuân chính Đức Chúa Trời, Đấng đã lập nên chính quyền ấy. Ngay cả khi nó được hợp pháp hóa, nguyên tắc “mọi sự có phép làm” nhưng “chẳng có sự nào làm ích lợi” (1 Cô-rinh-tô 10:23) và các nguyên tắc khác về đền thờ Thánh Linh và sự tự chủ vẫn phải được ưu tiên áp dụng. Sự hợp pháp không đồng nghĩa với sự khôn ngoan hay phù hợp về mặt đạo đức đối với con cái Chúa.
Quyết định của chúng ta không bao giờ chỉ ảnh hưởng đến bản thân. Sứ đồ Phao-lô đã bàn rất sâu về vấn đề “thức ăn” (một điều trung lập) có thể gây vấp phạm cho anh em yếu đuối trong đức tin (Rô-ma 14:13-23). Ông kết luận: “Vậy chúng ta hãy tìm cách làm nên hòa thuận và làm gương sáng cho nhau. Chớ vì một thức ăn mà làm hư công việc của Đức Chúa Trời... Phước thay cho kẻ chẳng xét đoán mình trong sự mình vừa lòng. Nhưng ai có lòng ngờ vực về thức ăn nào, thì bị quở trách nếu ăn, vì chẳng bởi đức tin mà ăn; vì hễ sự gì không bởi đức tin thì là tội lỗi.” (Rô-ma 14:19-20, 22-23).
Dù cần sa không phải là “thức ăn”, nguyên tắc này vẫn áp dụng. Việc sử dụng cần sa giải trí công khai hoặc trong vòng các tín hữu có thể:
1. Gây vấp phạm cho anh em mới tin hoặc có lương tâm nhạy cảm, khiến họ nghi ngờ về sự thánh khiết của đời sống Cơ Đốc.
2. Làm gương xấu cho thế hệ trẻ trong Hội thánh và cộng đồng ngoài đời.
3. Cản trở chứng đạo, vì người ngoài có thể đánh giá Cơ Đốc giáo một cách sai lệch.
4. Khiến chính mình phạm tội nếu trong lòng còn nghi ngờ, do dự (“chẳng bởi đức tin”).
Liệu “quyền tự do” của chúng ta có đáng để gây ra những tổn hại tiềm tàng này cho thân thể Đấng Christ và công việc Phúc Âm không?
Một điểm cần làm rõ: bài viết này tập trung vào việc sử dụng giải trí – với mục đích chính là tìm kiếm cảm giác say, “phê”. Điều này khác biệt về mặt động cơ với việc sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ để kiểm soát cơn đau mãn tính, động kinh, hoặc các triệu chứng nghiêm trọng khác (ví dụ: cho bệnh nhân ung thư trong hóa trị). Trong những trường hợp đó, nó được xem như một loại “thuốc”.
Nguyên tắc Kinh Thánh về sự chữa lành và chăm sóc thân thể (như trong dụ ngôn Người Sa-ma-ri nhân lành) có thể áp dụng. Tuy nhiên, ngay cả trong bối cảnh y tế, sự khôn ngoan, tư vấn của các chuyên gia tin kính Chúa, và mục tiêu duy trì sự tỉnh táo tâm linh tối đa có thể, vẫn là những điều cần cân nhắc cẩn thận. Động cơ là then chốt: dùng để chữa bệnh hay dùng để trốn tránh thực tại?
1. Tự Vấn Lương Tâm Dưới Ánh Sáng Lời Chúa: Hãy thành thật trước mặt Chúa. Động cơ sâu xa của việc muốn sử dụng cần sa giải trí là gì? Có phải do buồn chán, tìm kiếm khoái lạc, áp lực bạn bè, hay trốn tránh các vấn đề tâm lý/ cảm xúc? Hãy đem những nhu cầu thật sự ấy đến với Chúa trong sự cầu nguyện (Phi-líp 4:6-7).
2. Tìm Kiếm Niềm Vui Thật Trong Chúa: Thi thiên 16:11 chép: “Chúa sẽ chỉ cho tôi biết con đường sự sống; Trước mặt Chúa có trọn sự khoái lạc, Tại bên hữu Chúa có điều vui sướng vô cùng.” Niềm vui, bình an và sự thỏa lòng lâu dài chỉ được tìm thấy trong mối liên hệ với Đấng Christ, không phải trong một chất kích thích tạm bợ.
3. Sống Với Tư Cách Công Dân Nước Trời: Hãy ý thức rằng chúng ta là “sứ giả của Đấng Christ” (2 Cô-rinh-tô 5:20). Cách chúng ta đối xử với thân thể và lựa chọn lối sống phản ánh Đấng mà chúng ta đại diện. Hãy để đời sống chúng ta thu hút người khác đến với sự tự do thật sự trong Chúa, chứ không phải sự ràng buộc vào một thứ gì đó.
4. Đầu Tư Vào Cộng Đồng Tin Lành: Thay vì tìm đến chất kích thích, hãy tìm kiếm sự kết nối, trò chuyện, cầu nguyện và phục vụ trong Hội thánh. Sự tương giao thánh và trách nhiệm với nhau (Ga-la-ti 6:1-2) là phương thuốc mạnh mẽ từ Chúa.
5. Khôn Ngoan Với Tự Do Cá Nhân: Nếu bạn sống ở nơi mà việc này là hợp pháp và sau khi cầu nguyện, bạn vẫn thấy có tự do trong lương tâm (dù theo phân tích trên, điều này rất khó xảy ra), hãy nhớ đến nguyên tắc “gương mắt” và “yêu thương”. Đừng để sự tự do của mình trở thành hòn đá vấp chân cho người khác.
Mặc dù Kinh Thánh không đề cập trực tiếp đến cần sa, nhưng các nguyên tắc thần học về việc thân thể là đền thờ của Đức Thánh Linh, sự kêu gọi sống tỉnh thức và tự chủ, bổn phận vâng phục nhà cầm quyền, và trên hết là luật yêu thương Chúa và yêu người lân cận, cung cấp một khuôn khổ vững chắc để chúng ta đưa ra quyết định. Việc sử dụng cần sa cho mục đích giải trí có xu hướng đi ngược lại với những nguyên tắc này, vì nó tìm cách tạo ra một trạng thái say, mất kiểm soát tạm thời, có nguy cơ làm ô uế đền thờ Thánh Linh, gây vấp phạm và không làm sáng danh Chúa.
Lời mời gọi dành cho Cơ Đốc nhân không phải là một danh sách những điều cấm đoán, mà là một lời mời bước vào sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:21). Sự tự do đó không phải là tự do để bị nô lệ bởi bất cứ điều gì (1 Cô-rinh-tô 6:12), mà là tự do để sống thánh khiết, yêu thương, và tỉnh táo phục vụ Chúa. Hãy tìm kiếm sự đầy dẫy Đức Thánh Linh – nguồn vui thỏa, bình an và năng lực vô tận – thay vì tìm kiếm những cảm giác phù du từ thế gian.
“Ấy vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm.” (1 Cô-rinh-tô 10:31).