“Tôi và gia đình tôi sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va” trong Giô-suê 24:15 có ý nghĩa gì?

Lời tuyên bố của Giô-suê trong Giô-suê 24:15 là một trong những câu Kinh Thánh mang tính tuyên ngôn mạnh mẽ nhất trong Cựu Ước, vang vọng xuyên suốt lịch sử đến với mỗi Cơ Đốc gia đình ngày nay: “Nếu các ngươi lấy sự phụng sự Đức Giê-hô-va làm một sự chẳng lành cho các ngươi, thì ngày nay hãy chọn ai mà mình sẽ phụng sự; hoặc các thần mà tổ phụ các ngươi đã phụng sự bên kia sông, hoặc các thần của dân A-mô-rít trong xứ mà các ngươi ở; nhưng ta và nhà ta sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va.” Câu nói này không đơn thuần là một lựa chọn cá nhân, mà là một lời tuyên bố về giao ước, trách nhiệm thuộc linh và định hướng cho cả một dòng tộc. Để thấu hiểu trọn vẹn ý nghĩa của nó, chúng ta cần đi sâu vào bối cảnh lịch sử, thần học, ngôn ngữ gốc và những áp dụng thiết thực cho đời sống gia đình Cơ Đốc hiện đại.

Giô-suê phát biểu những lời này tại Si-chem (Shechem), một địa điểm giàu tính biểu tượng (Giô-suê 24:1, 25). Đây chính là nơi Áp-ra-ham đầu tiên nhận được lời hứa về xứ (Sáng Thế Ký 12:6-7), và cũng là nơi Gia-cốp đã chôn cất các thần tượng của gia đình mình (Sáng Thế Ký 35:2-4). Giô-suê, lúc này đã già và gần qua đời, đang triệu tập toàn thể dân Y-sơ-ra-ên để lập lại giao ước. Ông ôn lại toàn bộ lịch sử cứu chuộc từ Áp-ra-ham, qua sự giải cứu khỏi Ai Cập, cho đến chiếm được Đất Hứa (Giô-suê 24:2-13). Mục đích là để họ nhận biết rằng mọi điều họ có đều đến từ Đức Giê-hô-va.

Sau khi trình bày lịch sử ân điển, Giô-suê đưa ra một sự thách thức đầy nghiêm túc. Ông không ép buộc, nhưng đặt họ trước một sự lựa chọn dứt khoát. Các lựa chọn là:

1. Các thần của tổ phụ ở bên kia sông Ơ-phơ-rát: Đây là những thần ngoại bang của thế hệ trước, biểu tượng cho quá khứ nô lệ và tối tăm.
2. Các thần của dân A-mô-rít trong xứ: Đây là những thần tượng hiện tại, cám dỗ của văn hóa bản địa, của sự đồng hóa và thỏa hiệp.
3. Đức Giê-hô-va: Đấng đã đưa họ ra khỏi Ai Cập, ban cho họ đất đai và sự bảo vệ.

Giô-suê không chờ đợi phản ứng của dân chúng. Ông công bố quyết định của mình trước: “Nhưng ta và nhà ta sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va.” Đây không phải là một lời đề nghị đàm phán, mà là một tuyên ngôn dứt khoát, xuất phát từ một đức tin vững vàng và một ý chí lãnh đạo thuộc linh mạnh mẽ.

1. “Phụng sự” (Tiếng Hê-bơ-rơ: עָבַד - ‘abad):
Từ “phụng sự” (‘abad) trong tiếng Hê-bơ-rơ rất phong phú. Nó mang nghĩa làm việc, phục vụ, canh tác, và thậm chí là thờ phượng. Trong bối cảnh này, nó hàm ý một sự phục vụ toàn diện, vừa là lao động (như canh tác đất đai Chúa ban), vừa là sự vâng phục trong mọi lĩnh vực đời sống, và trên hết là sự thờ phượng độc thần. “Phụng sự Đức Giê-hô-va” đồng nghĩa với việc công nhận Ngài là Chủ Tể duy nhất, là Vua, và dâng lên Ngài mọi sự trung thành. Điều này được lặp lại trong lời đáp của dân chúng: “Chúng tôi cũng sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va, vì Ngài là Đức Chúa Trời chúng tôi” (câu 18).

2. “Chọn lựa” (Tiếng Hê-bơ-rơ: בָּחַר - bachar):
Giô-suê nói: “Hãy chọn (bachar) ai mà mình sẽ phụng sự”. Sự lựa chọn này không phải là một hành động cảm tính nhất thời, mà là một quyết định có ý thức, dựa trên sự hiểu biết về lịch sử và bản tính của Đức Chúa Trời. Trong Kinh Thánh, chính Đức Chúa Trời là Đấng đầu tiên “chọn” (bachar) dân Y-sơ-ra-ên (Phục truyền 7:6). Ở đây, Giô-suê kêu gọi họ đáp lại sự lựa chọn của Đức Chúa Trời bằng một lựa chọn dứt khoát của chính mình. Đó là bản chất của giao ước: một mối quan hệ hai chiều dựa trên ân điển và sự đáp ứng bằng đức tin.

3. “Ta và nhà ta” (Tiếng Hê-bơ-rơ: אָנֹכִי וּבֵיתִי - anokhi uveiti):
Đây là trọng tâm của câu nói. “Nhà” (bayit) không chỉ là căn nhà vật chất, mà chỉ toàn thể gia tộc, bao gồm con cái, tôi tớ và tất cả những ai sống dưới quyền quản trị của Giô-suê với tư cách là gia trưởng. Trong văn hóa và thần học Cựu Ước, trách nhiệm thuộc linh của người cha/người lãnh đạo đối với gia đình mình là rất rõ ràng. Áp-ra-ham được khen ngợi vì sẽ “truyền dạy” cho con cháu mình (Sáng Thế Ký 18:19). Lời tuyên bố của Giô-suê thể hiện sự nhận thức sâu sắc về trách nhiệm này. Ông không thể và sẽ không để sự trung tín của mình với Đức Chúa Trời bị ảnh hưởng bởi sự do dự hay bội đạo của tập thể. Ông lãnh đạo bằng gương mẫu và quyết định dứt khoát.

Giô-suê đã đặt dân chúng trước một sự lựa chọn không thể lưỡng lự: “Nếu các ngươi lấy sự phụng sự Đức Giê-hô-va làm một sự chẳng lành (không tốt) cho các ngươi...” Ông thách thức họ suy xét xem liệu phụng sự Chúa có thực sự là điều tốt nhất cho họ hay không. Điều này gián tiếp khẳng định rằng, đối với ông, đó là điều tốt lành duy nhất và tối thượng. Sự lựa chọn của ông không dựa trên cảm xúc hay hoàn cảnh, mà dựa trên chứng cớ lịch sử không thể chối cãi về những việc quyền năng và thành tín của Đức Giê-hô-va.

Là nhà lãnh đạo, Giô-suê hiểu rằng ông không thể dẫn dắt dân sự đến một nơi mà chính ông chưa quyết định đi. Sự dứt khoát của ông tạo nền tảng cho sự dứt khoát của toàn dân. Đây là nguyên tắc lãnh đạo thuộc linh then chốt: đức tin cá nhân vững chắc phải đi trước và dẫn dắt đức tin tập thể.

Lời của Giô-suê vạch ra một khuôn mẫu thần học quan trọng cho gia đình Cơ Đốc: sự phụng sự Chúa là một quyết định của cả gia đình, được dẫn dắt bởi người đứng đầu.

1. Trách Nhiệm Của Người Cha/Người Chồng: Trong Tân Ước, sứ đồ Phao-lô nhấn mạnh trách nhiệm của người chồng trong việc yêu thương, hi sinh và dẫn dắt vợ con trong Chúa (Ê-phê-sô 5:25-6:4). Điều này bao hàm việc quyết định rằng gia đình mình sẽ “phụng sự Đức Giê-hô-va” – tức là lấy Chúa làm trung tâm của mọi sinh hoạt, giáo dục, giải trí và tài chính.

2. Sự Dạy Dỗ Liên Tục: Quyết định “phụng sự” không phải là một sự kiện một lần, mà là một tiến trình giáo dục và làm gương. Điều này hoàn toàn phù hợp với mệnh lệnh trong Phục truyền 6:6-7: “Các lời mà ta truyền cho ngươi ngày nay sẽ ở tại trong lòng ngươi; khá ân cần dạy dỗ điều đó cho con cái ngươi và phải nói đến, hoặc khi ngươi ngồi trong nhà, hoặc khi đi ngoài đường, hoặc lúc ngươi nằm, hay là khi chổi dậy.”

3. Tạo Lập Một Di Sản Đức Tin: Lời tuyên bố “nhà ta” cho thấy tầm nhìn vượt ra ngoài thế hệ hiện tại. Giô-suê không chỉ nghĩ cho bản thân ông, mà cho cả con cháu ông. Người lãnh đạo gia đình Cơ Đốc ngày nay cũng được kêu gọi để xây dựng một di sản đức tin, truyền lại cho thế hệ sau một lòng trung tín với Chúa (Thi Thiên 78:4-7).

Làm thế nào để chúng ta sống theo tinh thần của Giô-suê 24:15 trong thế kỷ 21?

1. Đưa Ra Một Lựa Chọn Dứt Khoát: Trước hết, mỗi cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu gia đình, cần có một kinh nghiệm cá nhân về sự cứu rỗi trong Chúa Giê-xu Christ và một lần đặt để quyết định trung tín với Ngài. Không ai có thể dẫn dắt người khác đến nơi mình chưa từng đến.

2. Tuyên Bố Bằng Lời Nói và Hành Động: Hãy công khai tuyên bố với gia đình rằng Chúa Giê-xu là Chúa của gia đình bạn. Điều này được thể hiện qua:

• Thờ Phượng Gia Đình: Thiết lập thời gian cầu nguyện và đọc Kinh Thánh chung.
• Giáo Dức Thuộc Linh: Chủ động dạy con cái về Lời Chúa và khuyến khích chúng tin nhận Chúa.
• Sự ưu tiên trong lịch trình: Ưu tiên cho các buổi nhóm, hoạt động Hội Thánh và phục vụ, hơn là các hoạt động thế tục.
• Sử Dụng Tài Chính: Dâng hiểu trung tín và dạy con cái về nguyên tắc quản lý tài chính Cơ Đốc.

3. Từ Chối Các “Thần” Hiện Đại: “Các thần của dân A-mô-rít” ngày nay có thể là chủ nghĩa vật chất, chủ nghĩa cá nhân cực đoan, chủ nghĩa hưởng thụ, các hệ tư tưởng trái với Kinh Thánh, hoặc thậm chí là việc đặt gia đình, sự nghiệp, giải trí lên trên Chúa. Chúng ta phải nhận diện và quyết định loại bỏ chúng khỏi “nhà” của mình.

4. Xây Dựng Cộng Đồng Gia Đình Tin Lành: Giô-suê đã lập lại giao ước trong cộng đồng (câu 25). Gia đình bạn không tồn tại biệt lập. Hãy kết nối với những gia đình Cơ Đốc khác để cùng nhau củng cố đức tin, chia sẻ gánh nặng và khích lệ nhau (Hê-bơ-rơ 10:24-25).

5. Kiên Trì Bất Chấp Hoàn Cảnh: Lời hứa “sẽ phụng sự” là một thì tương lai. Nó bao hàm sự kiên định qua mọi thử thách, thất bại, và cám dỗ. Ngay cả khi con cái có lúc lạc bước, hoặc khi cuộc sống khó khăn, lời tuyên bố ban đầu vẫn là kim chỉ nam để quay về.

“Tôi và gia đình tôi sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va” là một lời tuyên ngôn đầy uy quyền, một quyết định giao ước, và một lời hứa hướng về tương lai. Nó bắt nguồn từ sự nhận biết sâu sắc về những gì Chúa đã làm, và khao khát đáp lại bằng sự trung tín trọn vẹn. Đối với chúng ta ngày nay, dưới giao ước mới trong huyết Chúa Giê-xu, lời kêu gọi này càng thêm mạnh mẽ. Chúng ta không chỉ phụng sự Đức Giê-hô-va của dân Y-sơ-ra-ên, mà là phụng sự Đức Chúa Cha, qua Chúa Giê-xu Christ, dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh.

Lời của Giô-suê cũng là một lời hứa đầy hy vọng. Khi một người đứng đầu gia đình quyết tâm dẫn dắt gia đình mình phụng sự Chúa, họ đang bước vào một lời hứa về sự hiện diện, sự ban phước và sự hướng dẫn của Chúa cho cả dòng tộc. Như Giô-suê đã khẳng định ngay sau đó: “Vậy, hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và phụng sự Ngài cách thành tín và trung tín” (Giô-suê 24:14).

Ngày nay, mỗi chúng ta, đặc biệt là những người làm cha, làm mẹ, làm chủ gia đình, đều được đặt trước cùng một sự lựa chọn. Chúng ta sẽ phục vụ ai? Các “thần” của thế gian hay Chúa của sự sống? Câu trả lời của Giô-suê vang vọng qua các thời đại như một mẫu mực: “Nhưng tôi và gia đình tôi, chúng tôi sẽ phụng sự Đức Giê-hô-va.”