Mục Đích Của Phần Thưởng Trên Thiên Đàng
Trong hành trình đức tin, khái niệm "phần thưởng trên trời" thường được nhắc đến, nhưng đôi khi bị hiểu lầm hoặc giản lược thành một hình ảnh mơ hồ về những điều tốt đẹp ở tương lai. Kinh Thánh, đặc biệt qua lời dạy của Chúa Giê-xu và các sứ đồ, trình bày một quan niệm sâu sắc, có mục đích rõ ràng và thiết thực về phần thưởng thiên đàng. Nghiên cứu này sẽ khám phá mục đích thần học và thuộc linh của phần thưởng ấy, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, giúp chúng ta hiểu rõ không phải phần thưởng là gì, mà quan trọng hơn là tại sao Đức Chúa Trời ban phần thưởng và phần thưởng ấy nhằm hoàn thành mục đích nào trong chương trình của Ngài và trong đời sống chúng ta.
I. Nền Tảng Kinh Thánh Về Phần Thưởng
Trước khi đi vào mục đích, cần thiết lập nền tảng: phần thưởng thiên đàng không phải là tiền lương cho công đức để được cứu. Sự cứu rỗi hoàn toàn là ân điển, bởi đức tin, không bởi việc làm (Ê-phê-sô 2:8-9). Phần thưởng là hệ quả của đời sống, công việc và sự trung tín sau khi đã nhận lãnh ân điển cứu rỗi. Nó gắn liền với sự "xét đoán" (theo tiếng Hy Lạp là bema - βῆμα) dành cho các tín đồ, khác với sự phán xét tội lỗi.
Chúa Giê-xu thường xuyên nhắc đến phần thưởng. Trong Bài Giảng Trên Núi, Ngài liên tục hướng mắt các môn đồ đến "phần thưởng ở trên trời" (Ma-thi-ơ 5:12) khi họ chịu bắt bớ vì Ngài. Động từ Hy Lạp được dùng là misthos (μισθός), mang nghĩa "tiền công, sự đền bù, phần thưởng." Ngài dạy: "Hãy tích trữ cho mình những báu vật ở trên trời" (Ma-thi-ơ 6:20). Cụm từ "tích trữ trên trời" này cho thấy phần thưởng mang tính chất tích lũy từ những lựa chọn và hành động trong đời sống hiện tại.
Sứ đồ Phao-lô mô tả rõ ràng về sự xét đoán công việc của tín đồ: "Vì chúng ta hết thảy đều phải ứng hầu trước tòa án Đấng Christ, hầu cho mỗi người nhận lãnh tùy theo điều thiện hay điều ác mình đã làm lúc còn trong xác thịt" (II Cô-rinh-tô 5:10). Tòa án ở đây, bema, là nơi quan tổng đốc ra phán quyết, không phải tòa hình sự. Mục đích không phải để định tội (đã được tha bởi huyết Chúa), mà để "nhận lãnh" (tiếng Hy Lạp komizō - κομίζω, nghĩa là nhận lấy điều thuộc về mình).
II. Mục Đích Của Phần Thưởng Thiên Đàng: Một Cuộc Khảo Sát Chuyên Sâu
Mục đích của phần thưởng có thể được hiểu qua nhiều góc độ bổ sung cho nhau, tất cả đều quy về việc tôn vinh Đức Chúa Trời và hoàn tất mục đích của Ngài cho con cái Ngài.
1. Để Bày Tỏ và Xác Nhận Bản Chất Của Mối Quan Hệ Với Đấng Christ
Phần thưởng là sự thể hiện ra bên ngoài của tình yêu và sự vâng phục bên trong. Chúa Giê-xu phán: "Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ gìn các điều răn ta" (Giăng 14:15). Sự vâng giữ này sẽ được Ngài công nhận. Trong ẩn dụ về các nén bạc (Ma-thi-ơ 25:14-30), phần thưởng cho đầy tớ trung tín là được "cai quản nhiều" và được vào "sự vui mừng của chủ ngươi". Phần thưởng tối thượng chính là mối tương giao sâu nhiệm hơn với chính Chúa. Mục đích là để xác nhận và làm sâu sắc thêm mối quan hệ đó. Đầy tớ được vào "sự vui mừng của chủ" – không có phần thưởng nào lớn hơn việc được chia sẻ trọn vẹn đời sống và niềm vui của Đấng Christ.
2. Để Biểu Lộ Công Lý, Sự Khôn Ngoan và Ân Điển Của Đức Chúa Trời
Đức Chúa Trời là Đấng công bình. Ngài không bỏ qua hành động nhỏ nhất của đức tin và tình yêu. "Vì Đức Chúa Trời không phải là không công bình mà bỏ quên công việc và lòng yêu thương của anh em" (Hê-bơ-rơ 6:10). Việc ban thưởng là sự thể hiện công lý hoàn hảo của Ngài. Hơn nữa, qua phần thưởng, sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời được bày tỏ. Sứ đồ Phao-lô nói về trách nhiệm của ông với tư cách người xây dựng Hội thánh: "Ngày sau sẽ rõ ràng, vì nó sẽ hiện ra trong lửa; và công việc của mỗi người đời nào nên ra, thì lửa sẽ chỉ ra" (I Cô-rinh-tô 3:13). Phần thưởng ("công giá" - câu 14) và sự mất mát ("bị thiệt hại" - câu 15) cho thấy sự phán xét khôn ngoan của Đức Chúa Trời, phân biệt giữa công việc bằng "vàng, bạc, đá quý" (xuất phát từ Thánh Linh và vì vinh quang Chúa) và "gỗ, cỏ, rơm" (xuất phát từ xác thịt và vì vinh quang cá nhân).
3. Để Xác Định Mức Độ Trách Nhiệm và Vinh Dự Trong Đời Sống Đời Đời
Thiên đàng không phải là một trạng thái thụ động, đồng nhất. Kinh Thánh gợi ý về những cấp bậc trách nhiệm. Trong ẩn dụ các nén bạc, người được năm nén làm lợi thêm năm nén thì được cai quản mười thành; người được hai nén làm lợi hai thì được cai quản bốn thành (Lu-ca 19:17-19). Điều này cho thấy phần thưởng mang tính chức năng. Nó xác định phạm vi phục vụ và ảnh hưởng của chúng ta trong cõi đời đời. Mục đích là để những ai trung tín trong ít sẽ được giao nhiều hơn (Ma-thi-ơ 25:21), và họ sẽ tham gia một cách tích cực, có ý nghĩa vào vương quốc đời đời của Đức Chúa Trời với tư cách những người quản lý, người cai trị (Khải Huyền 22:5).
4. Để Khích Lệ và Cổ Vũ Đức Tin, Sự Kiên Trì Trong Hiện Tại
Đây là mục đích có tính chức năng trong đời sống hiện tại. Phần thưởng là niềm hy vọng giúp tín đồ vượt qua thử thách. Sứ đồ Phao-lô so sánh đời sống Cơ Đốc như một cuộc chạy đua: "Hết thảy những người đua tranh đều tự tiết chế trong mọi sự. Họ làm vậy đặng đoạt mão triều thiên hay hư nát, nhưng chúng ta làm vậy vì mão triều thiên không hay hư nát" (I Cô-rinh-tô 9:25). Từ "mão triều thiên" trong tiếng Hy Lạp là stephanos (στέφανος), thường chỉ vòng nguyệt quế của người chiến thắng trong thi đấu, biểu tượng cho vinh quang, chiến thắng. Tác giả Hê-bơ-rơ khích lệ: "Anh em hãy xem Đức Chúa Jêsus... là Đấng vì sự vui mừng đã đặt trước mặt mình, chịu lấy thập tự giá, khinh điều sỉ nhục, và hiện nay ngồi bên hữu ngai Đức Chúa Trời. Anh em hãy nghĩ đến Đấng đã chịu sự chống trả của kẻ tội lỗi dường ấy, để anh em không bị mỏi mệt sờn lòng" (Hê-bơ-rơ 12:2-3). "Sự vui mừng đặt trước mặt" Chúa Giê-xu chính là phần thưởng – đó là chính chúng ta, Hội thánh được cứu chuộc (Hê-bơ-rơ 12:2). Mục đích của phần thưởng là để chúng ta, noi gương Chúa, có thể kiên trì, giữ vững đức tin giữa nghịch cảnh.
5. Để Làm Chứng Cuối Cùng Về Chiến Thắng Của Ân Điển Trong Đời Sống Một Tín Đồ
Mọi phần thưởng cuối cùng đều là thành quả của ân điển Đức Chúa Trời hành động trong và qua chúng ta. Như Phao-lô tuyên bố: "Nhưng tôi đã chịu khó nhọc hơn hết thảy các sứ đồ, ấy chẳng phải tôi, nhưng là ơn Đức Chúa Trời ở với tôi" (I Cô-rinh-tô 15:10). Khi nhận phần thưởng, chúng ta sẽ không khoe khoang thành tích của mình, mà sẽ dâng mão triều thiên mình trước ngai Chúa, công nhận rằng mọi sự đều đến từ Ngài và vì Ngài (Khải Huyền 4:10-11). Phần thưởng sẽ là bằng chứng vĩnh cửu về quyền năng biến đổi của ân điển Chúa. Nó làm sáng danh Ngài bằng cách cho thấy điều Ngài có thể làm trong một đời sống hoàn toàn đầu phục và tin cậy Ngài.
III. Các Loại "Mão Triều Thiên" và Mục Đích Cụ Thể Của Chúng
Kinh Thánh mô tả nhiều loại "mão triều thiên" (stephanos), mỗi loại nhấn mạnh một khía cạnh mục đích khác nhau:
- Mão triều thiên sự sống (Gia-cơ 1:12; Khải Huyền 2:10): Dành cho người chịu thử thách, yêu mến Chúa. Mục đích: Công nhận sự trung tín đến cùng, đảm bảo sự sống đời đời trong sự viên mãn.
- Mão triều thiên của sự vinh hiển (I Phi-e-rơ 5:4): Dành cho các trưởng lão chăn bầy cách ngay lành. Mục đích: Tôn vinh công lao khó nhọc trong việc chăm sóc, dẫn dắt dân sự Đức Chúa Trời.
- Mão triều thiên của sự công bình (II Ti-mô-thê 4:8): Dành cho người yêu mến sự hiện đến của Chúa. Mục đích: Xác nhận một đời sống sống công bình giữa thế gian gian ác, theo đuổi sự hiện diện của Chúa.
- Mão triều thiên không hay hư nát (I Cô-rinh-tô 9:25): Dành cho người tiết chế và chạy đua cách có kỷ luật. Mục đích: Khích lệ sự tự chủ và nỗ lực hết lòng vì phần thưởng vĩnh cửu.
- Mão triều thiên vui mừng và vinh hiển (I Tê-sa-lô-ni-ca 2:19): Dành cho người đem nhiều người về với Chúa. Mục đích: Chia sẻ niềm vui cứu rỗi, những người được cứu chính là "vinh hiển và sự vui mừng" của người truyền giáo.
IV. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Hôm Nay
Hiểu mục đích của phần thưởng không phải để chúng ta sống một đời sống tính toán, nhưng để định hướng và thúc đẩy chúng ta sống đẹp lòng Chúa.
- Sống với tầm nhìn đời đời: Mỗi quyết định hằng ngày – từ lời nói, cách sử dụng thời gian, tiền bạc, đến thái độ với người khác – đều là cơ hội "tích trữ của báu trên trời." Hãy tự hỏi: Điều này có giá trị trước mặt Đức Chúa Trời không?
- Phục vụ với động cơ trong sạch: Hãy dâng lên Chúa những "vàng, bạc, đá quý" – những việc làm xuất phát từ tình yêu thuần khiết với Chúa và tha nhân, vì vinh quang Ngài, chứ không phải để được người đời khen ngợi (Ma-thi-ơ 6:1-4).
- Kiên trì trong thử thách: Khi đối diện với khó khăn, bắt bớ vì đức tin, hãy nhớ đến "phần thưởn lớn ở trên trời" (Ma-thi-ơ 5:12) và gương của Chúa Giê-xu. Sự kiên trì không vô ích trong Chúa (I Cô-rinh-tô 15:58).
- Đầu tư vào con người và Lời Chúa: Hai điều duy nhất từ cõi đời này có thể mang vào cõi đời đời là linh hồn người và Lời Đức Chúa Trời. Hãy tích cực làm chứng, môn đệ hóa người khác và ghi nhớ Lời Chúa trong lòng.
- Giữ mối tương giao mật thiết với Chúa: Cuối cùng, phần thưởng lớn nhất là được biết Chúa nhiều hơn (Phi-líp 3:8-10). Hãy ưu tiên thì giờ tĩnh nguyện, cầu nguyện, học Kinh Thánh – vì chính trong sự hiện diện Ngài, chúng ta được chuẩn bị cho đời đời.
Kết Luận
Mục đích của phần thưởng trên thiên đàng thật sâu nhiệm và đầy tình yêu thương. Nó không phải là sự mua chuộc từ Đức Chúa Trời, càng không phải là mục tiêu ích kỷ của Cơ Đốc nhân. Trái lại, phần thưởng tồn tại để xác nhận và làm sâu sắc mối quan hệ của chúng ta với Đấng Christ, để bày tỏ công lý và ân điển của Đức Chúa Trời, để giao cho chúng ta trách nhiệm phù hợp trong cõi đời đời, để khích lệ chúng ta sống trung tín giữa thế gian, và cuối cùng, để trở thành một chứng cớ vĩnh cửu về quyền năng của ân điển Ngài trong đời sống chúng ta. Phần thưởng tối thượng chính là được thấy mặt Chúa, được giống như Ngài, và được cai trị với Ngài đời đời (Khải Huyền 22:4-5). Ước mong sự hiểu biết này thúc đẩy mỗi chúng ta sống một đời sống hướng về thiên đàng, hết lòng phục vụ Chúa, vì biết rằng "sự khó nhọc của anh em trong Chúa chẳng phải là vô ích đâu" (I Cô-rinh-tô 15:58).