Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn là gì?

Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân thường tìm hiểu về tương lai và sự phán xét cuối cùng của Đức Chúa Trời. Một trong những sự kiện quan trọng và trang nghiêm nhất được tiên tri Giăng mô tả trong sách Khải Huyền chính là sự kiện “Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn”. Sự kiện này không chỉ là điểm kết cho lịch sử nhân loại dưới ánh sáng của sự công bình tuyệt đối, mà còn là lời cảnh tỉnh và khích lệ sâu sắc cho Hội Thánh trên con đường theo Chúa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, đặc điểm, đối tượng, tiêu chuẩn và ý nghĩa thực tiễn của sự phán xét này dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ nguyên bản.

Để hiểu Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy tuần tự của các sự kiện cuối cùng trong sách Khải Huyền. Sự kiện này được mô tả trong Khải Huyền 20:11-15, xảy ra ngay sau giai đoạn nghìn năm bình an (Thiên niên) và sau khi Sa-tan bị quăng vào hồ lửa (Khải Huyền 20:7-10). Đây là sự phán xét cuối cùng dành cho những người “không được ghi trong sách sự sống” (Khải Huyền 20:15).

Một điểm then chốt cần làm rõ về giáo lý Tin Lành: Đây không phải là sự phán xét dành cho những người đã tin nhận Chúa Giê-xu Christ. Sứ đồ Phao-lô xác định rõ ràng trong Rô-ma 8:1: “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ”. Những người thuộc về Chúa sẽ đứng trước một tòa án khác, được gọi là “Tòa Án Christ” (Bēma trong tiếng Hy Lạp, 2 Cô-rinh-tô 5:10), nơi đời sống, công việc và sự phục vụ của họ sẽ được xét để nhận phần thưởng, chứ không phải để định tội hay mất sự cứu rỗi. Sự phân biệt này là nền tảng của ân điển.

Khải Huyền 20:11 chép: “Bấy giờ tôi thấy một ngai trắng và lớn, và Đấng ngự trên ngai; trước mặt Ngài trời đất đều trốn hết, chẳng còn thấy chỗ nào cho nó nữa.”

• “Ngai trắng và lớn” (Thronos leukos megas): Màu trắng (leukos) biểu tượng cho sự thánh khiết, công bình tuyệt đối và sự tinh sạch của sự phán xét này (Khải Huyền 19:8). Sự vĩ đại (megas) của ngai thể hiện uy quyền tối thượng, vô song của Đấng Phán Xét. Đây là ngai của chính Đức Chúa Trời.
• “Đấng ngự trên ngai”: Trong khi không nêu tên trực tiếp, toàn bộ Kinh Thánh làm chứng rằng Cha đã giao trọn quyền phán xét cho Con Ngài là Chúa Giê-xu Christ (Giăng 5:22, 27; Công vụ 10:42; Công vụ 17:31). Chính Chúa Giê-xu, Đấng đã chịu chết và sống lại, sẽ là Quan Án cho mọi người (2 Ti-mô-thê 4:1).
• “Trời đất đều trốn hết”: Khung cảnh vũ trụ cũ, bị ô uế bởi tội lỗi và sự phản loạn, sẽ hoàn toàn biến mất (2 Phi-e-rơ 3:10). Một trời mới đất mới sẽ xuất hiện sau đó (Khải Huyền 21:1). Điều này nhấn mạnh tính chất vĩnh cửu và không thể thay đổi của phán quyết sắp được tuyên bố. Không còn nơi nào để ẩn náu.

Khải Huyền 20:12 viết: “Tôi thấy những kẻ chết, cả lớn và nhỏ, đứng trước tòa, và các sách thì mở ra. Cũng có mở một sách khác nữa, là sách sự sống; những kẻ chết bị xử đoán tùy công việc mình làm, cứ như lời đã chép trong những sách ấy.”

Đối tượng ở đây là “những kẻ chết” (hoi nekroi). Từ ngữ này trong ngữ cảnh phải được hiểu là những người chết thuộc thể, chưa từng được tái sinh. Dựa trên toàn bộ mặc khải Tân Ước, họ bao gồm:

• Những người vô tín từ mọi thời đại, từ A-đam cho đến thời điểm cuối cùng, những người khước từ sự mặc khải của Đức Chúa Trời trong tạo vật (Rô-ma 1:18-20) và khước từ Tin Lành cứu rỗi trong Chúa Giê-xu Christ (Giăng 3:18, 36).
• “Cả lớn và nhỏ” cho thấy tính chất toàn diện và công bằng của sự phán xét, không thiên vị địa vị xã hội, quyền lực hay tuổi tác.
• Lưu ý: Một số giáo phái tin rằng đây cũng bao gồm những người tin Chúa để xét về tội lỗi, nhưng quan điểm Tin Lành dựa trên sự phân biệt rõ ràng giữa “Sự Phán Xét Đời Đời” (cho kẻ vô tín) và “Tòa Án Christ” (cho tín đồ) là phù hợp hơn với toàn bộ giáo lý về sự xưng công bình bởi đức tin (Rô-ma 3:21-26).

Tiến trình phán xét được mô tả với hai loại “sách”:

1. “Các sách” (biblia) được mở ra: Đây là biểu tượng cho sự ghi chép trung thực, đầy đủ mọi công việc, lời nói, tư tưởng và sự kín nhiệm của lòng người (Ma-thi-ơ 12:36-37; Rô-ma 2:16). Phán xét dựa trên công việc (erga) của họ, tức là tiêu chuẩn của Luật Pháp Đức Chúa Trời, bày tỏ sự công bình hoàn hảo của Ngài. Mục đích là để chứng minh rằng “thế gian đều phục dưới quyền tội lỗi” (Rô-ma 3:19) và không một người nào có thể được xưng công bình bởi việc làm theo luật pháp (Rô-ma 3:20; Ga-la-ti 2:16).
2. “Sách sự sống” (biblos tēs zōēs): Đây là sách ghi danh những người thuộc về Chúa, những người đã nhận được sự sống đời đời qua đức tin nơi Chiên Con là Chúa Giê-xu Christ (Khải Huyền 21:27). Danh của họ đã được ghi từ buổi sáng thế (Khải Huyền 17:8). Việc kiểm tra “sách sự sống” ở đây là để xác định chắc chắn rằng không một ai có tên trong đó lại bị kết án. Nếu tên ai không thấy trong sách sự sống, người ấy sẽ bị ném vào hồ lửa (Khải Huyền 20:15).

Như vậy, tiêu chuẩn tối hậu không phải là việc làm tốt nhiều hơn việc xấu, mà là có ở trong mối liên hệ cứu rỗi với Đấng Christ hay không. Việc làm chỉ là bằng chứng bên ngoài cho thấy tình trạng bên trong của tấm lòng đối với Chúa.

Khải Huyền 20:14-15 tuyên bố: “Đoạn, Sự Chết và AÂm phủ bị quăng xuống hồ lửa. Hồ lửa là sự chết thứ hai. Kẻ nào không được biên tên vào sách sự sống đều bị ném xuống hồ lửa.”

• “Sự Chết và AÂm phủ” (Thanatos kai Hadēs): Đây là những kẻ thù cuối cùng của nhân loại, cũng bị hủy diệt (1 Cô-rinh-tô 15:26). Chúng bị “quăng” vào cùng nơi với Sa-tan, con thú và tiên tri giả (Khải Huyền 20:10).
• “Hồ lửa” (limnē tou pyros): Được mô tả là nơi có “lửa không hề tắt” (Mác 9:43), nơi “có khóc lóc và nghiến răng” (Ma-thi-ơ 25:30). Đây là sự hình phạt đời đời, sự phân cách vĩnh viễn khỏi sự hiện diện đầy phước hạnh của Đức Chúa Trời (2 Tê-sa-lô-ni-ca 1:9). Trong tiếng Hy Lạp, từ “hồ” (limnē) gợi ý một vực sâu, một nơi chứa đựng, nhấn mạnh tính vĩnh viễn.
• “Sự chết thứ hai”: Không phải là sự hủy diệt về ý thức, mà là sự phân cách đời đời khỏi nguồn sự sống là chính Đức Chúa Trời. Nó tương phản hoàn toàn với “sự sống đời đời” mà Chúa ban cho những kẻ tin Ngài (Giăng 3:16).

Sự nghiêm trọng của Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn không chỉ để chúng ta sợ hãi, nhưng để định hướng đời sống, sứ mạng và thái độ của chúng ta hôm nay.

Biết rằng mọi sự kín nhiệm sẽ bị phơi bày (1 Cô-rinh-tô 4:5) thúc giục chúng ta sống trong sự kính sợ Chúa (2 Cô-rinh-tô 5:11). Đồng thời, hy vọng của chúng ta không đặt trên sự công bình của bản thân, mà trên sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu. Chúng ta có thể “được dạn dĩ trong ngày đoán xét” (1 Giăng 4:17) vì Ngài là Đấng Cứu Chuộc và cũng là Quan Án của chúng ta.

Số phận đời đời của những người chưa tin là rất thực. Hiểu về hồ lửa không phải để ta kiêu ngạo, nhưng để lòng ta chạm động bởi tình yêu và lòng thương xót của Chúa, thôi thúc chúng ta rao truyền Tin Lành cứu rỗi (Ma-thi-ơ 28:19-20; Rô-ma 10:14-15). Mỗi Cơ Đốc nhân là một “sứ giả hòa bình” kêu gọi mọi người hòa thuận lại với Đức Chúa Trời (2 Cô-rinh-tô 5:18-20).

Chúng ta đã được cứu cách nhưng không bởi ân điển, qua đức tin (Ê-phê-sô 2:8-9). Sự cứu rỗi này là quý giá vô cùng. Vì thế, đời sống chúng ta phải đáp lại ân điển đó bằng sự thánh khiết và kết quả xứng đáng với sự ăn năn (Ê-phê-sô 2:10; Tít 2:11-12). Mặc dù không bị phán xét về tội lỗi, chúng ta vẫn phải chịu trách nhiệm về cách mình sống với ân điển đã nhận.

Trước viễn cảnh trời đất cũ sẽ qua đi, chúng ta học tập sống với tấm lòng hướng về cõi đời đời (Cô-lô-se 3:1-2). Của cải, danh vọng, sự thành công thế gian đều là tạm bợ. Đầu tư vào Nước Trời, vào công việc Chúa và vào đời sống con người mới là điều có giá trị vĩnh cửu (Ma-thi-ơ 6:19-21).

Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn là sự thể hiện cuối cùng và trọn vẹn của cả hai thuộc tính quan trọng trong bản tính Đức Chúa Trời: sự công bình tuyệt đối và ân điển vô hạn. Sự công bình Ngài đòi hỏi mọi tội lỗi phải bị trừng phạt. Ân điển Ngài cung ứng Con Một Ngài là Chúa Giê-xu Christ để gánh chịu hình phạt đó thay cho những ai tin cậy.

Hình ảnh Phán Xét Trước Ngai Trắng Lớn vì thế vừa là lời cảnh cáo nghiêm khắc cho thế gian vô tín, vừa là lời nhắc nhở đầy biết ơn cho Hội Thánh về giá trị của sự cứu chuộc. Nó đóng lại cánh cửa của lịch sử tội lỗi và mở ra cõi đời đời mới, nơi “sự công bình ở” (2 Phi-e-rơ 3:13).

Là những người đã nhận được ân điển, chúng ta được kêu gọi sống mỗi ngày với lòng biết ơn, với sự tỉnh thức và với nhiệt huyết loan báo Tin Mừng, để càng nhiều người có thể tránh khỏi sự phán xét kinh khiếp này và tìm được sự sống trong Danh Chúa Cứu Thế Giê-xu. “Hãy tìm Đức Giê-hô-va trong khi mình gặp được; hãy kêu cầu Ngài đương khi Ngài ở gần!” (Ê-sai 55:6).