Những câu Kinh Thánh nào nói về sự lo lắng?

Trong một thế giới đầy bất an, biến động và áp lực, sự lo lắng (tiếng Hy Lạp: merimna - μέριμνα) dường như là một "căn bệnh" chung của nhân loại. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, Kinh Thánh không xem lo lắng như một phản ứng tự nhiên không thể tránh khỏi, mà là một cơ hội để thể hiện và củng cố đức tin nơi Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá các phân đoạn Kinh Thánh then chốt nói về sự lo lắng, phân tích bối cảnh, ý nghĩa nguyên gốc và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống đức tin hằng ngày.

Từ ngữ Hy Lạp chính được dùng cho "sự lo lắng" là merimna (μέριμνα), bắt nguồn từ động từ merizō (μερίζω) có nghĩa là "chia ra", "phân chia". Điều này cho thấy bản chất của sự lo lắng theo Kinh Thánh: nó chia trí chúng ta, kéo tâm trí chúng ta đi nhiều hướng khác nhau, khiến chúng ta mất tập trung và không còn an nghỉ. Nó đối lập với tâm trí được định hướng và bình an trong Chúa. Sự dạy dậy của Chúa Giê-xu và các sứ đồ không nhằm phủ nhận những quan tâm có thực trong cuộc sống, nhưng kêu gọi chúng ta chuyển hướng sự tập trung từ vấn đề lên Đấng có quyền giải quyết mọi vấn đề.

Đây là phân đoạn kinh điển và toàn diện nhất về chủ đề này, nằm trong Bài Giảng Trên Núi. Chúa Giê-xu đưa ra một mệnh lệnh rõ ràng: "Ấy vậy, ta phán cùng các ngươi rằng: Đừng vì sự sống mà lo đồ mình sẽ ăn gì, uống gì; cũng đừng vì thân thể mà lo đồ mình sẽ mặc gì" (Ma-thi-ơ 6:25). Từ "đừng lo" ở đây là mē merimnate (μὴ μεριμνᾶτε), một mệnh lệnh thức phủ định, mang tính chất cấm đoán một hành động đang diễn ra.

Chúa Giê-xu đưa ra ba lập luận chính để củng cố cho mệnh lệnh này:

• Lập luận từ sự sáng tạo: Ngài chỉ vào "chim trời" và "hoa huệ ngoài đồng" (câu 26, 28). Nếu Đức Chúa Trời, Đấng Sáng Tạo, chăm sóc cho những sinh vật thấp kém và ngắn ngủi như vậy, há chẳng sẽ chăm sóc gấp bội cho con người - là tạo vật được dựng nên theo hình ảnh Ngài sao? Đây là lời kêu gọi nhìn nhận lại giá trị của bản thân trước mặt Đức Chúa Trời.
• Lập luận về sự hữu hạn của con người: "Hết thảy sự đó các dân ngoại vẫn tìm, và Cha các ngươi ở trên trời vốn biết các ngươi cần dùng mọi điều đó rồi" (câu 32). Sự lo lắng thể hiện tinh thần của "các dân ngoại" - những người không biết Chúa, và do đó, họ chỉ có thể trông cậy vào chính mình. Cơ Đốc nhân có một Cha Thiên Thượng biết rõ nhu cầu của mình.
• Lập luận về sự ưu tiên của Nước Đức Chúa Trời: Đỉnh điểm của lời dạy này là câu 33: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa." Đây không phải là công thức để được giàu có, mà là nguyên tắc về sự ưu tiên. Khi tâm trí chúng ta tập trung vào việc tôn vinh Chúa và sống theo ý muốn Ngài (sự công bình của Ngài), những mối bận tâm về đời này sẽ trở nên đúng vị trí của chúng. Sự lo lắng thường xuất phát từ việc đặt những điều phụ thuộc lên vị trí tối thượng.

Kết thúc phân đoạn, Chúa Giê-xu khuyên: "Vậy, chớ lo lắng chi về ngày mai; vì ngày mai sẽ lo về việc ngày mai. Sự khó nhọc ngày nào đủ cho ngày ấy" (câu 34). Đây là lời kêu gọi sống trong sự tể trị đủ dùng của Đức Chúa Trời từng ngày, như dân Y-sơ-ra-ên nhận ma-na trong đồng vắng (Xuất Ê-díp-tô Ký 16).

Trong bức thư viết từ lao tù, sứ đồ Phao-lô đưa ra một công thức thiết thực để đối diện với lo lắng: "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời." (Phi-líp 4:6). Từ "lo phiền" ở đây cũng là merimnaō. Ông không nói "đừng có quan tâm", nhưng "đừng để sự quan tâm đó trở thành gánh nặng chia trí". Giải pháp là chuyển hóa sự lo lắng thành lời cầu nguyện.

Điều đáng chú ý là yếu tố "sự tạ ơn" (eucharistia - εὐχαριστία). Tạ ơn trong lúc lo lắng là hành động của đức tin, thừa nhận rằng Đức Chúa Trời vẫn đang cai trị và trung tín, ngay cả khi hoàn cảnh chưa thay đổi. Lời hứa đi kèm thật quý báu: "Sự bình an của Đức Chúa Trời, vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và trí anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ." (câu 7). "Sự bình an của Đức Chúa Trời" (eirēnē tou Theou) không phải là sự vắng bóng vấn đề, mà là sự hiện diện của Chúa và tình trạng được hòa thuận với Ngài. Sự bình an này đóng vai trò như một đội quân canh gác (phroureō - φρουρέω, thuật ngữ quân sự) cho tấm lòng và tâm trí chúng ta.

Sứ đồ Phi-e-rơ viết: "Lại hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn sóc anh em." Động từ "trao" trong nguyên văn là epiripsantes (ἐπιρίψαντες), có nghĩa mạnh mẽ hơn là "đặt xuống", mà là "ném lên", "quăng hết lên" cho Chúa. Hình ảnh này gợi nhớ đến việc một người vứt bỏ một gánh nặng cồng kềnh đang đè lên vai mình. Cơ sở của mệnh lệnh này nằm ở đặc tính của Đức Chúa Trời: "vì Ngài hay săn sóc anh em." Động từ "săn sóc" (melei - μέλει) diễn tả một sự quan tâm sâu sắc, chăm chút. Lo lắng của chúng ta là vì chúng ta không tin rằng Chúa thực sự quan tâm đến chi tiết cuộc đời mình. Lời này khẳng định ngược lại: Ngài quan tâm sâu sắc.

Cựu Ước cũng đầy dẫy những lời an ủi về sự lo lắng. Thi Thiên 55:22 chép: "Hãy trao gánh nặng ngươi cho Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ nâng đỡ ngươi; Ngài sẽ chẳng hề cho người công bình bị rúng động." Đây là nguồn gốc của lời Phi-e-rơ. Tác giả nói từ kinh nghiệm của một người đang bị bạn hữu phản bội (câu 12-14), nhưng ông tìm thấy sự giải cứu trong sự cầu nguyện (câu 16-17).

Thi Thiên 94:19 ghi lại một kinh nghiệm cá nhân khác: "Khi trong lòng tràn đầy sự lo buồn, thì sự an ủi của Chúa làm vui vẻ lòng tôi." Sự an ủi (tanchum - תַּנְחוּם) của Chúa không xóa bỏ nguồn gốc lo buồn ngay lập tức, nhưng nó trở thành một nguồn vui và sức mạnh mới ở ngay giữa hoàn cảnh ấy.

Từ những phân đoạn Kinh Thánh trên, chúng ta có thể rút ra một lộ trình thực tiễn để chiến đấu với sự lo lắng:

1. Nhận Diện và Xưng Nhận: Thay vì chối bỏ hoặc bị choáng ngợp, hãy thành thật với Chúa về điều đang làm bạn lo lắng. Xưng nó ra như một sự thiếu tin cậy và kêu xin Ngài giúp đỡ (Mác 9:24).
2. Chuyển Hóa Lo Lắng Thành Cầu Nguyện Cụ Thể: Thực hành theo Phi-líp 4:6. Hãy trình bày từng mối lo với Chúa một cách cụ thể. Đừng chỉ cầu xin, hãy kèm theo lời tạ ơn vì những gì Ngài đã làm và vì đặc tính thành tín của Ngài.
3. Tập Trung Tâm Trí Vào Lẽ Thật: Sự lo lắng được nuôi dưỡng bởi những "kịch bản nếu như" trong tâm trí. Hãy chủ động thay thế chúng bằng lẽ thật của Lời Chúa. Hãy suy gẫm những câu Kinh Thánh về sự quan phòng, tình yêu và quyền năng của Ngài (ví dụ: Rô-ma 8:28, Giê-rê-mi 29:11).
4. Sống Với Sự Ưu Tiên Của Nước Trời: Tự hỏi: "Việc tôi đang lo lắng có liên quan thế nào đến vinh quang của Đức Chúa Trời và sự tăng trưởng của Vương Quốc Ngài?" Điều chỉnh lại các mục tiêu và hoạt động hằng ngày để phản ánh sự ưu tiên của Ma-thi-ơ 6:33.
5. Sống Từng Ngày Một: Từ chối bận tâm về những viễn cảnh xa vời trong tương lai mà bạn không kiểm soát được. Hãy tập trung vào ân điển và trách nhiệm Chúa ban cho bạn trong ngày hôm nay.
6. Chia Sẻ Gánh Nặng Với Hội Thánh: Đừng cô lập mình. Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ cầu nguyện và khích lệ từ những tín hữu trưởng thành (Ga-la-ti 6:2).

Kinh Thánh không hề xem nhẹ những thực tế gây ra lo lắng trong cuộc sống. Thay vào đó, Kinh Thánh đưa chúng ta đến với giải pháp tối thượng: chính Đức Chúa Trời hằng sống. Từ lời dạy của Chúa Giê-xu đến những kinh nghiệm của Đa-vít và sứ đồ Phao-lô, sứ điệp nhất quán là: Đừng để lòng bạn bị chia trí bởi sự lo lắng, nhưng hãy dốc đổ mọi điều đó cho Cha Thiên Thượng, Đấng thành tín, yêu thương và quyền năng. Sự bình an siêu nhiên của Ngài không phải là phần thưởng cho sự vô tư lự, mà là sự bảo vệ cho tấm lòng của những người, giữa cơn bão của cuộc đời, vẫn chọn tin cậy và tìm kiếm Ngài trên hết mọi sự.

"Sự bình an ta ban cho các ngươi không giống như thế gian cho. Lòng các ngươi chớ bối rối và đừng sợ hãi." (Giăng 14:27).