Những câu hỏi về A-đam và Ê-va

Trong hành trình khám phá Lời Đức Chúa Trời, không có câu chuyện nào nền tảng và hệ trọng hơn câu chuyện về A-đam và Ê-va. Họ không chỉ là nhân vật lịch sử đầu tiên được Kinh Thánh ghi lại, mà còn là hiện thân của mối quan hệ nguyên thủy giữa Đấng Tạo Hóa và loài người, của sự vâng phục và phản loạn, của ân điển và sự phán xét. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích Kinh Thánh để giải đáp những thắc mắc thường gặp, khám phá ý nghĩa thần học sâu sắc, và rút ra những bài học thiết thực cho đời sống đức tin của chúng ta ngày nay.

Ký thuật về sự sáng tạo con người được mô tả chi tiết trong Sáng-thế Ký 1:26-28 và Sáng-thế Ký 2:7, 18-25. Từ ngữ Hê-bơ-rơ mang đến những sắc thái quan trọng:

• A-đam (אָדָם - 'Adam): Tên này bắt nguồn từ từ "adamah" (אֲדָמָה) có nghĩa là "đất, bụi đất". Điều này nhấn mạnh nguồn gốc thể xác của con người từ vật chất thấp hèn ("Giê-hô-va Đức Chúa Trời lấy bụi đất nắn nên hình người" - Sáng-thế Ký 2:7). Tuy nhiên, sự sống của A-đam đến từ "sinh khí" (נִשְׁמַת חַיִּים - nishmat chayyim) của chính Đức Chúa Trời, khiến con người trở nên một "linh hồn sống" (נֶפֶשׁ חַיָּה - nephesh chayah).
• Sự Sáng Tạo Ê-va: Đức Chúa Trời phán: "Loài người ở một mình thì không tốt" (Sáng-thế Ký 2:18). Ê-va được tạo nên không từ bụi đất, mà từ "xương sường" (צֵלָע - tsela) của A-đam. Từ này thường được hiểu là "cạnh sườn", biểu trưng cho sự bình đẳng, gần kề và hỗ trợ. A-đam đáp lại bằng lời tuyên bố đầu tiên được ghi lại: "Người nầy là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi!" (câu 23). Mối quan hệ vợ chồng đầu tiên này thiết lập khuôn mẫu "một xác thịt" (בָּשָׂר אֶחָד - basar echad), nói lên sự hiệp nhất trọn vẹn về thể xác, tâm hồn và tâm linh.

Sự kiện tại vườn Ê-đen (Sáng-thế Ký chương 3) là bước ngoặt bi thảm của nhân loại. Chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng:

1. Bản Chất của Tội Lỗi: Tội lỗi không bắt đầu bằng hành động ăn trái cây, mà bằng sự nghi ngờ Lời Đức Chúa Trời và ước muốn chiếm đoạt vị thế của Ngài. Con rắn (Sa-tan) đặt câu hỏi: "Có phải Đức Chúa Trời đã phán dặn các ngươi không...?" (câu 1), rồi phủ nhận hậu quả: "Các ngươi chẳng chết đâu" (câu 4), và cuối cùng hứa hẹn sự tôn cao sai trái: "Các ngươi sẽ được như Đức Chúa Trời, biết điều thiện và điều ác" (câu 5). Ê-va và A-đam đã chọn tin lời của tạo vật hơn là Đấng Tạo Hóa.

2. Vai Trò và Trách Nhiệm: Kinh Thánh cho thấy cả hai đều có trách nhiệm. Ê-va bị dụ dỗ ("người đàn bà thấy trái của cây đó... bèn hái ăn" - câu 6). Nhưng A-đam, người đang "ở với nàng" (câu 6), đã chủ động nhận lấy và ăn. Trong Tân Ước, Sứ đồ Phao-lô xác nhận: "Bởi A-đam mà tội lỗi vào trong thế gian" (Rô-ma 5:12). A-đam, với tư cách là người đứng đầu giao ước của nhân loại, đã mang trách nhiệm chính.

3. Hậu Quả Tức Thì và Vĩnh Cửu: Sự phán xét của Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 3:14-19) ảnh hưởng đến mọi phương diện:
- Mối quan hệ với Đức Chúa Trời: Sự thông công bị phá vỡ, họ trốn tránh mặt Ngài (sự xấu hổ và sợ hãi).
- Mối quan hệ với nhau: Sự cáo buộc xuất hiện (A-đam đổ lỗi cho Ê-va, thậm chí gián tiếp cho Đức Chúa Trời - "người đàn bà mà Chúa đã để gần bên tôi" - câu 12). Quyền bình đẳng ban đầu bị méo mó thành sự thống trị và ham muốn (câu 16).
- Mối quan hệ với công việc và thiên nhiên: Đất đai bị rủa sả, công việc trở nên nhọc nhằn, và sự chết xâm nhập (câu 17-19).

4. Ánh Sáng của Ân Điển - Lời Hứa Đầu Tiên (Proto-Evangelium): Ngay giữa sự phán xét, Đức Chúa Trời ban lời hứa cứu rỗi: "Ta sẽ làm cho mầy cùng người nữ, dòng dõi mầy cùng dòng dõi người nữ nghịch thù nhau. Người sẽ giày đạp đầu mầy, còn mầy sẽ cắn gót chân người" (câu 15). "Dòng dõi người nữ" (זַרְעָהּ - zera) đây là lời tiên tri đầu tiên về Đấng Mê-si, Chúa Giê-xu Christ, sẽ đến từ một người nữ (không nhắc đến người nam), chiến thắng Sa-tan bằng sự chết và sống lại của Ngài (cắn gót chân), và đập nát đầu nó (chiến thắng quyết định).

Tân Ước không xem A-đam và Ê-va như huyền thoại, mà là nhân vật lịch sử và là hình bóng thần học quan trọng.

• A-đam Thứ Nhì - Chúa Giê-xu Christ: Sứ đồ Phao-lô đối chiếu A-đam và Chúa Giê-xu trong Rô-ma 5:12-21 và I Cô-rinh-tô 15:21-22, 45-49. A-đam thứ nhất là "người đầu tiên" (trong tiếng Hy Lạp: ὁ πρῶτος ἄνθρωπος), thuộc về đất, mang đến sự chết và sự phán xét. Chúa Giê-xu là "A-đam sau rốt" hay "người thứ hai" (ὁ ἔσχατος Ἀδάμ), thuộc về trời, mang đến sự sống và sự xưng công bình. Mọi người trong A-đam đều phải chết; mọi người trong Christ đều được sống.
• Bài Học Về Ê-va: Trong II Cô-rinh-tô 11:3, Phao-lô cảnh báo Hội Thánh đừng để lòng mình "hư hỏng... như Ê-va bị con rắn dỗ dành bằng chước quỉ quyệt mình". Trong I Ti-mô-thê 2:13-14, ông nhắc đến thứ tự sáng tạo và sự sa ngã để dạy dỗ về thẩm quyền trong Hội Thánh, đồng thời nhấn mạnh rằng người nữ "dầu phạm tội, cũng sẽ nhờ con cái mà được cứu" (câu 15), có lẽ ám chỉ đến lời hứa về Đấng Mê-si đến từ dòng dõi người nữ.

Câu chuyện về A-đam và Ê-va không chỉ là lịch sử xa xưa, mà là tấm gương phản chiếu tấm lòng của mỗi chúng ta và nền tảng cho sự hiểu biết về Phúc Âm.

1. Nhận Biết Bản Chất Tội Lỗi Căn Bản: Tội lỗi của chúng ta cũng giống A-đam và Ê-va: không vâng phục Lời Chúa, muốn tự định đoạt điều thiện ác cho mình, và muốn ngang hàng với Đức Chúa Trời. Mỗi lần chúng ta chọn ý muốn mình hơn ý muốn Chúa, chúng ta lặp lại tội lỗi trong vườn Ê-đen. Sự ăn năn phải bắt đầu từ việc nhìn nhận điều này.

2. Sống Trong Mối Thông Công Đã Được Phục Hồi: Nhờ Chúa Giê-xu, A-đam thứ hai, chúng ta được phục hồi mối quan hệ với Đức Chúa Trời. Chúng ta không cần trốn tránh trong sợ hãi, nhưng có thể "đến cách dạn dĩ trước ngôi ân điển" (Hê-bơ-rơ 4:16). Bài học từ sự sa ngã nhắc nhở chúng ta phải gìn giữ sự thông công đó qua sự cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa và vâng lời.

3. Xây Dựng Mối Quan Hệ Theo Khuôn Mẫu Nguyên Thủy: Nguyên tắc "một xác thịt" và sự bổ trợ lẫn nhau giữa vợ chồng (trước khi bị sự rủa sả làm méo mó) là khuôn mẫu Đức Chúa Trời dành cho hôn nhân (Ê-phê-sô 5:22-33). Cơ đốc nhân được kêu gọi sống trong sự hiệp một, yêu thương và tôn trọng, vượt lên trên sự tranh cạnh và thống trị do tội lỗi mang lại.

4. Làm Việc Với Ý Nghĩa Mới: Dù công việc có nhọc nhằn, trong Christ, nó được phục hồi ý nghĩa. Chúng ta làm việc "như làm cho Chúa" (Cô-lô-se 3:23), quản lý phần đất Chúa giao, và tìm thấy sự thỏa lòng trong lao động như một sự thờ phượng.

5. Giữ Vững Đức Tin Trước Những Lời Hứa Giả Mạo: Thế giới ngày nay đầy rẫy những "con rắn" với những lời hứa: "Các ngươi sẽ được như..." (thành công, quyền lực, khoái lạc). Chúng ta phải trang bị bằng Lời thật của Đức Chúa Trời để phân biệt tiếng Ngài với mọi tiếng nói dối, như Chúa Giê-xu đã chiến thắng cám dỗ trong đồng vắng bằng Kinh Thánh (Ma-thi-ơ 4:1-11).

Câu chuyện về A-đam và Ê-va là câu chuyện của chính chúng ta. Nó giải thích nguồn gốc của sự bại hoại, đau khổ và sự chết trong thế gian. Nhưng trên hết, nó là bối cảnh tối cần thiết để chúng ta hiểu được vinh quang của Phúc Âm. Sự sa ngã của A-đam thứ nhất làm nổi bật sự vâng phục trọn vẹn của A-đam thứ hai là Chúa Giê-xu Christ. Sự rủa sả trong vườn Ê-đen được cất bỏ trên cây thập tự tại đồi Gô-gô-tha. Sự sống bị mất đi nay được phục hồi trọn vẹn qua sự sống lại của Ngài.

Là con cháu thuộc linh của A-đam bởi tự nhiên, chúng ta thừa hưởng bản chất tội lỗi. Nhưng nhờ đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, chúng ta được tái sinh vào gia đình của Đức Chúa Trời, trở thành dòng dõi thuộc linh của Người Nữ, và nhận lấy sự sống đời đời. Hãy sống mỗi ngày với lòng biết ơn vì ân điển lớn lao ấy, can đảm chiến đấu chống lại tội lỗi, và rao truyền hy vọng về Đấng đã đạp nát đầu con rắn cho một thế gian đang hư mất.