“Bạn là dòng dõi được chọn” (1 Phi-e-rơ 2:9) có ý nghĩa gì?

Trong hành trình đức tin, có những lẽ thật Kinh Thánh vừa là nền tảng vừa là đỉnh cao, đem lại cho Cơ Đốc nhân cả danh phận lẫn sứ mệnh. Một trong những tuyên bố vĩ đại và đầy quyền năng đó được tìm thấy trong thư tín đầu tiên của Sứ đồ Phi-e-rơ: “Còn anh em là dòng dõi được lựa chọn, là chức tế lễ nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời, hầu cho anh em rao giảng nhân đức của Đấng đã gọi anh em ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài” (1 Phi-e-rơ 2:9, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Lời tuyên bố này không chỉ là một sự khích lệ; nó là một bản tuyên ngôn thần học về căn tính, mục đích và vận mệnh của mọi người tin Chúa Giê-xu Christ. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai phá ý nghĩa đa chiều của phân đoạn này, đặt nó trong bối cảnh lịch sử cứu rỗi, giải nghĩa các thuật ngữ then chốt, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc hôm nay.

Để hiểu trọn vẹn 1 Phi-e-rơ 2:9, chúng ta phải bắt đầu từ lời chào của Phi-e-rơ: “Phi-e-rơ, sứ đồ của Đức Chúa Jêsus Christ, gởi cho những kẻ kiều ngụ... được lựa chọn” (1 Phi-e-rơ 1:1). Độc giả của thư tín này là các tín hữu thuộc nhiều dân tộc khác nhau ở Tiểu Á, đang sống như “những kẻ kiều ngụ” (παρεπίδημοι - parepídēmoi) và “khách lạ” (παροίκους - paroíkous) giữa một xã hội ngoại giáo thù nghịch (1:1; 2:11). Họ đối mặt với sự nghi ngờ, phỉ báng và bắt bớ vì niềm tin mới mẻ của mình. Trong bối cảnh đó, Phi-e-rơ viết để khích lệ họ giữ vững đức tin và sống thánh khiết.

Chương 2 bắt đầu với lời kêu gọi từ bỏ mọi điều gian ác và khao khác “sữa thiêng liêng” của Lời Chúa (câu 1-3). Tiếp theo, Phi-e-rơ mô tả Chúa Giê-xu là “hòn đá sống”, bị loại bỏ bởi loài người nhưng được Đức Chúa Trời lựa chọn và quý trọng (câu 4, 6-7). Những ai tin vào Ngài thì cũng trở nên “đá sống”, được xây dựng nên một “nhà thiêng liêng”, một “chức tế lễ thánh” (câu 5). Đây là bối cảnh trực tiếp dẫn đến câu 9 – một lời giải thích hùng hồn về danh phận của những “đá sống” ấy trong Đấng Christ.

Câu 9 liệt kê bốn danh hiệu cho Hội Thánh, mỗi danh hiệu đều có nguồn gốc sâu xa từ Cựu Ước và được mang ý nghĩa mới trong Tân Ước nhờ Chúa Giê-xu Christ.

1. “Dòng dõi được lựa chọn” (γένος ἐκλεκτόν - genos eklekton)

• Từ ngữ: “Dòng dõi” (γένος - genos) chỉ về một nhóm người có chung nguồn gốc, huyết thống, hoặc chủng tộc. “Được lựa chọn” (ἐκλεκτός - eklektos) có nghĩa là “được chọn ra”, “được tuyển lựa”.
• Nguồn gốc Cựu Ước: Khái niệm này bắt nguồn trực tiếp từ Ê-sai 43:20, nơi Đức Giê-hô-va phán cùng Y-sơ-ra-ên: “Ta đã chọn người”. Dân Y-sơ-ra-ên là dân tộc được Đức Chúa Trời chọn lựa cách đặc biệt trong muôn dân (Phục Truyền 7:6).
• Ý nghĩa Tân Ước: Trong Chúa Giê-xu, “dòng dõi được chọn” không còn bị giới hạn bởi huyết thống Áp-ra-ham theo xác thịt, mà mở rộng cho tất cả những ai tin (Ga-la-ti 3:7, 29). Sự “lựa chọn” (ἐκλογή - eklogē) này là bởi ân điển và sự biết trước của Đức Chúa Trời, đặt nền trên sự hy sinh của Đấng Christ (Ê-phê-sô 1:4-5; 1 Phi-e-rơ 1:1-2). Chúng ta là một “dòng dõi” mới, có chung Cha thiêng liêng và cùng được kế thừa lời hứa.

2. “Chức tế lễ nhà vua” (βασίλειον ἱεράτευμα - basileion hierateuma)

• Từ ngữ: Cụm từ này có thể hiểu là “một chức tế lễ thuộc về vua” hoặc “một vương quốc gồm những thầy tế lễ”. Nó nhấn mạnh phẩm giá hoàng gia và chức năng tế lễ.
• Nguồn gốc Cựu Ước: Đây là trích dẫn trực tiếp từ Xuất Ê-díp-tô Ký 19:6, khi Đức Chúa Trời truyền cho Môi-se nói cùng dân Y-sơ-ra-ên: “Các ngươi sẽ thành một nước thầy tế lễ…” Trong Cựu Ước, chức tế lễ phần lớn bị giới hạn trong chi phái Lê-vi và dòng dõi A-rôn.
• Ý nghĩa Tân Ước: Chúa Giê-xu Christ, với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đời đời theo ban Mên-chi-xê-đéc (Hê-bơ-rơ 7), đã phá đổ bức tường ngăn cách. Mọi tín hữu đều có đặc quyền bước vào nơi chí thánh bởi huyết Chúa Giê-xu (Hê-bơ-rơ 10:19-22). Chúng ta vừa là “nhà vua” (có địa vị cai trị với Christ – Khải Huyền 1:6), vừa là “thầy tế lễ” (có trách nhiệm dâng sinh tế thuộc linh và cầu thay).

3. “Dân thánh” (ἔθνος ἅγιον - ethnos hagion)

• Từ ngữ: “Dân” (ἔθνος - ethnos) thường chỉ các dân tộc ngoại bang, nhưng ở đây nó được thánh hóa bởi tính từ “thánh” (ἅγιος - hagios), nghĩa là “biệt riêng ra”, “thuộc về Đức Chúa Trời”.
• Nguồn gốc Cựu Ước: Xuất Ê-díp-tô Ký 19:6 cũng gọi Y-sơ-ra-ên là “dân thánh”. Sự thánh khiết không phải do bản chất của dân sự, mà vì họ thuộc về Đấng Thánh (Lê-vi Ký 11:44-45).
• Ý nghĩa Tân Ước: Sự thánh khiết của chúng ta không dựa trên luật pháp hay nghi lễ, mà dựa trên sự thánh khiết của Đấng Christ được kể cho chúng ta (1 Cô-rinh-tô 1:30) và công tác thánh hóa của Chúa Thánh Linh (1 Phi-e-rơ 1:2). Chúng ta được kêu gọi sống phù hợp với địa vị đã được ban cho: “Hãy nên thánh, vì ta là thánh” (1 Phi-e-rơ 1:16).

4. “Dân thuộc về Đức Chúa Trời” (λαὸς εἰς περιποίησιν - laos eis peripoiēsin)

• Từ ngữ: “Dân” (λαὸς - laos) là từ đặc biệt chỉ dân tộc của Đức Chúa Trời, phân biệt với ἔθνος. “Thuộc về” (περιποίησις - peripoiēsis) mang ý “tài sản riêng”, “dân sự được sở hữu”, hay “dân đặc biệt”.
• Nguồn gốc Cựu Ước: Ý tưởng này xuất phát từ Phục Truyền 7:6 và Ma-la-chi 3:17, nói về một dân tộc quý báu, là bửu vật của Đức Chúa Trời.
• Ý nghĩa Tân Ước: Chúng ta là tài sản quý giá của Đức Chúa Trời, được Ngài chuộc về bằng huyết báu của Con Ngài (1 Phi-e-rơ 1:18-19). Sự thuộc về này nói lên mối quan hệ thân mật, sự gần gũi và giá trị lớn lao mà Đức Chúa Trời đặt trên chúng ta. Chúng ta không còn là nô lệ của tội lỗi, mà là con cái và là cơ nghiệp của Ngài.

Phi-e-rơ không dừng lại ở việc liệt kê các danh hiệu cao quý. Ông nối kết ngay địa vị với sứ mệnh. Mục đích của việc được chọn là: “hầu cho anh em rao giảng nhân đức của Đấng đã gọi anh em ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài” (câu 9b).

• “Rao giảng” (ἐξαγγείλητε - exangeilēte): Động từ này không chỉ có nghĩa là “công bố” mà còn mang sắc thái “tuyên bố rộng rãi”, “loan báo khắp nơi”. Nó là một mệnh lệnh, một hành động chủ động.
• “Nhân đức” (ἀρετάς - aretas): Từ này trong văn hóa Hy Lạp chỉ sự xuất sắc, đức hạnh, phẩm giá. Ở đây, nó ám chỉ những phẩm chất tuyệt vời, quyền năng và sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, đặc biệt được bày tỏ qua công cuộc cứu chuộc trong Chúa Giê-xu Christ.
• Hành động cứu chuộc: “Đấng đã gọi… ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng.” Đây là mô tả về sự cứu rỗi – một cuộc di chuyển thuộc linh từ vương quốc của Satan (tối tăm) vào Vương quốc của Con yêu dấu Đức Chúa Trời (sáng láng – Cô-lô-se 1:13). “Sáng láng lạ lùng” (θαυμαστὸν - thaumaston) chính là ánh sáng của Phúc Âm, của chính Chúa Giê-xu (Giăng 8:12; 2 Cô-rinh-tô 4:6).

Tóm lại, chúng ta được chọn không phải để ngồi hưởng đặc quyền, mà để trở thành những sứ giả loan báo về Đấng đã cứu chúng ta. Địa vị thánh đi đôi với chức năng chứng nhân.

Lẽ thật này không phải để ngắm nhìn từ xa, mà phải được sống ra hằng ngày.

1. Sống Với Một Căn Tính Mới Vững Vàng: Khi bị thế gian chối bỏ, phỉ báng, hoặc khi bạn cảm thấy yếu đuối, hãy nhớ lại lời Chúa phán: “Bạn là dòng dõi được chọn… dân thuộc về Đức Chúa Trời”. Căn tính của bạn không do người khác định nghĩa, cũng không do thành tựu hay thất bại của bạn. Nó được định nghĩa bởi Đấng đã gọi bạn. Hãy căn cứ giá trị bản thân trên Lời Ngài.

2. Thi Hành Chức Tế Lễ Thánh Mỗi Ngày: Là “thầy tế lễ”, bạn có đặc quyền đến gần Chúa và có trách nhiệm dâng lên Ngài: - Sinh tế thuộc linh: Dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh (Rô-ma 12:1). - Của lễ bằng miệng: Sự ngợi khen, tạ ơn (Hê-bơ-rơ 13:15). - Của lễ vật chất: Sự rộng rãi, chia sẻ (Phi-líp 4:18). - Chức vụ cầu thay: Cầu nguyện cho người khác, cho thế giới (1 Ti-mô-thê 2:1).

3. Sống Đời Sống Thánh Khiết Biệt Riêng: Là “dân thánh”, chúng ta được kêu gọi sống khác biệt. Sự thánh khiết thể hiện trong lời nói (Ê-phê-sô 4:29), tư tưởng (Phi-líp 4:8), các mối quan hệ (không đồng hóa với tội lỗi thế gian), và cách sử dụng thời gian, tiền bạc. Đây không phải là sự kiêu ngạo, mà là sự vâng lời và làm sáng danh Chúa.

4. Ý Thức Về Giá Trị Và Sự Thuộc Về: Bạn là “tài sản riêng” của Đức Chúa Trời Toàn Năng. Điều này loại bỏ mọi mặc cảm tự ti hay cảm giác vô giá trị. Bạn được yêu thương, bảo vệ và có mục đích. Hãy sống như một đứa con trong nhà Cha, không như một kẻ nô lệ hay khách lạ.

5. Rao Truyền Nhân Đức Chúa Cách Tự Nhiên Và Cố Ý: Sứ mệnh “rao giảng” không chỉ dành cho mục sư hay nhà truyền giáo chuyên nghiệp. Nó dành cho mọi “dòng dõi được chọn”. - Bằng đời sống: Sự nhân từ, yêu thương, trung tín của bạn chính là lời rao giảng không lời về Đấng Christ (Ma-thi-ơ 5:16). - Bằng lời nói: Sẵn sàng chia sẻ lý do của niềm hy vọng trong bạn với sự nhu mì và kính sợ (1 Phi-e-rơ 3:15). - Bằng hành động phục vụ: Giúp đỡ người khác chính là làm sáng tỏ “nhân đức” của Đấng yêu thương.

1 Phi-e-rơ 2:9 là một viên ngọc quý của mặc khải Tân Ước. Nó tóm tắt một cách hùng hồn cả ân điển (chúng ta được chọn, được thánh hóa, được làm dân thuộc về Ngài) lẫn trách nhiệm (sống thánh khiết, thi hành chức tế lễ, rao truyền nhân đức Chúa) của Cơ Đốc nhân. Danh phận cao quý này không dựa trên công đức chúng ta, mà hoàn toàn dựa trên sự kêu gọi và công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ, “hòn đá sống” bị loại bỏ nhưng đã trở nên góc nhà.

Hôm nay, dù bạn đang ở trong hoàn cảnh nào – thử thách, cô đơn, hay bình an – hãy giữ lấy lẽ thật này trong tâm trí và lòng mình: Bạn là dòng dõi được chọn. Bạn là chức tế lễ nhà vua. Bạn là dân thánh. Bạn là dân thuộc về Đức Chúa Trời. Và từ địa vị vinh hiển đó, hãy bước ra thế gian như một sứ giả của ánh sáng, loan báo bằng cả đời sống và lời nói về Đấng đã đưa bạn từ nơi tối tăm đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài.