Bí Quyết Nào Giúp Hôn Nhân Bền Vững?
Hôn nhân là một món quà thiêng liêng mà Đức Chúa Trời ban cho loài người. Ngay từ buổi đầu, Ngài đã thiết lập hôn nhân giữa một người nam và một người nữ với mục đích yêu thương, bổ sung và cùng nhau phản ánh hình ảnh của Ngài (Sáng Thế Ký 2:24). Tuy nhiên, trong thế giới đầy biến động ngày nay, nhiều cuộc hôn nhân đang gặp khủng hoảng, dẫn đến đổ vỡ và đau khổ. Là Cơ đốc nhân, chúng ta có nguồn hướng dẫn vô giá từ Kinh Thánh – Lời của Đức Chúa Trời – để xây dựng một hôn nhân bền vững, hạnh phúc. Bài viết này sẽ khám phá những bí quyết căn bản dựa trên Kinh Thánh, kèm theo những áp dụng thực tiễn giúp các cặp vợ chồng sống trọn vẹn giao ước hôn nhân của mình.
Kinh Thánh dạy: “Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ ban cho các ngươi mọi điều ấy nữa.”
(Ma-thi-ơ 6:33). Khi cả hai vợ chồng cùng đặt Chúa lên hàng đầu, họ có chung một nền tảng đức tin, cùng những giá trị và mục đích sống. Truyền đạo 4:12 minh họa: “Nếu một người bị tấn công, hai người có thể chống cự; còn sợi dây ba tao không dễ gì đứt.”
Sợi dây ba tao tượng trưng cho Chúa ở giữa vợ chồng, liên kết họ bền chặt không gì phá vỡ được. Thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy các cặp vợ chồng cùng cầu nguyện và thờ phượng chung có tỉ lệ ly dị thấp hơn hẳn.
Áp dụng: Dành thời gian mỗi ngày để cùng đọc Kinh Thánh và cầu nguyện với nhau. Tham dự các buổi nhóm tại Hội Thánh đều đặn, cùng tham gia phục vụ và các nhóm nhỏ. Khi Chúa là trung tâm, những vấn đề trần gian sẽ được nhìn nhận dưới ánh sáng của Ngài.
Tình yêu theo Kinh Thánh không dựa trên cảm xúc nhất thời mà là sự lựa chọn hy sinh, kiên nhẫn và vị tha. Trong tiếng Hy Lạp, từ dành cho tình yêu này là agapē (ἀγάπη). 1 Cô-rinh-tô 13:4-7 mô tả: “Tình yêu thương hay nhịn nhục; tình yêu thương hay nhân từ; tình yêu thương chẳng ghen tị, chẳng khoe mình, chẳng lên mình kiêu ngạo, chẳng làm điều trái phép, chẳng kiếm tư lợi, chẳng nóng giận, chẳng nghi ngờ sự dữ, chẳng vui về điều không công bình, nhưng vui trong lẽ thật. Tình yêu thương hay dung thứ mọi sự, tin mọi sự, trông cậy mọi sự, nín chịu mọi sự.”
Đây chính là tiêu chuẩn cho tình yêu vợ chồng.
Đặc biệt, Ê-phê-sô 5:25 kêu gọi người chồng: “Hỡi người làm chồng, hãy yêu vợ mình, như Đấng Christ đã yêu Hội thánh, phó chính mình Ngài vì Hội thánh.”
Chúa Giê-xu đã yêu chúng ta đến nỗi hy sinh mạng sống mình, dù chúng ta còn là tội nhân. Người chồng được mời gọi yêu vợ với tình yêu hy sinh như vậy. Người vợ cũng được dạy yêu chồng (Tít 2:4). Tình yêu vô điều kiện không phụ thuộc vào hành vi hay cảm xúc của đối phương; đó là quyết định mỗi ngày.
Áp dụng: Hãy thể hiện tình yêu qua lời nói khích lệ, cử chỉ ân cần và những hành động thiết thực. Ngay cả khi cảm thấy mệt mỏi hay thất vọng, hãy chọn yêu thương. Làm điều tốt cho nhau mà không mong đền đáp.
Ê-phê-sô 5:33 viết: “Dầu vậy, mỗi người trong anh em phải yêu vợ mình như mình yêu chính mình, còn vợ thì phải kính sợ chồng.”
Từ “kính sợ” trong tiếng Hy Lạp là phobeō (φοβέω), không mang nghĩa sợ hãi mà là sự tôn trọng, kính trọng. Người vợ được kêu gọi tôn trọng chồng mình như người lãnh đạo gia đình. Ngược lại, 1 Phi-e-rơ 3:7 dạy người chồng: “Hỡi người làm chồng, cũng vậy, hãy ở với vợ mình cách hiểu biết, tôn trọng nàng như bình quí hơn, vì nàng cũng đồng thừa kế với anh em ân điển của sự sống, hầu cho sự cầu nguyện của anh em khỏi bị ngăn trở.”
Chồng phải tôn trọng vợ như người đồng thừa kả sự sống đời đời.
Áp dụng: Lắng nghe nhau với thái độ tích cực, không ngắt lời, không chế nhạo. Tránh những lời lẽ cay nghiệt, công kích. Hãy xem trọng ý kiến của nhau và bày tỏ sự biết ơn vì những đóng góp của đối phương.
Không có cuộc hôn nhân nào hoàn hảo, vì mỗi người đều là tội nhân. Do đó, tha thứ là chìa khóa không thể thiếu. Cô-lô-se 3:13 dạy: “Hãy nhường nhịn nhau và tha thứ nhau, nếu người nầy có sự oán trách người kia; Chúa đã tha thứ anh em thể nào, thì anh em cũng phải tha thứ thể ấy.”
Tha thứ không phải là cảm giác mà là mệnh lệnh, dựa trên ân điển Chúa đã ban. Ma-thi-ơ 18:21-22 còn nhấn mạnh chúng ta phải tha thứ “đến bảy mươi lần bảy” – tức là không giới hạn.
Áp dụng: Khi xảy ra xung đột, đừng để mặt trời lặn trong cơn giận (Ê-phê-sô 4:26). Hãy chủ động làm hòa: thừa nhận lỗi lầm của mình, xin lỗi chân thành, và tha thứ cho nhau. Có thể viết thư hoặc nói chuyện trực tiếp để giải tỏa hiểu lầm.
Giao tiếp là huyết mạch của hôn nhân. Gia-cơ 1:19 khuyên: “Hỡi anh em yêu dấu, anh em biết điều đó: người nào cũng phải mau nghe mà chậm nói, chậm giận.”
Lắng nghe chủ động – thật sự hiểu điều người kia nói và cảm nhận – là kỹ năng quan trọng. Châm ngôn 15:1 cũng dạy: “Lời đáp êm nhẹ làm nguôi cơn giận; Còn lời xẳng xớm trêu thạnh nộ thêm.”
Áp dụng: Dành ít nhất 15-30 phút mỗi ngày để trò chuyện riêng tư, không bị gián đoạn bởi điện thoại hay TV. Thực hành lắng nghe mà không phán xét, phản ánh lại những gì đã nghe để đảm bảo hiểu đúng. Diễn đạt cảm xúc bằng câu “tôi cảm thấy…” thay vì đổ lỗi. Tránh những từ ngữ mang tính tấn công.
Đức Chúa Trời đã thiết lập hôn nhân là một giao ước trọn đời. Ma-thi-ơ 19:6 ghi lại lời Chúa Giê-xu: “Vậy, vợ chồng không phải là hai nữa, nhưng một thịt mà thôi. Cho nên, loài người không nên phân rẽ những kẻ mà Đức Chúa Trời đã phối hiệp.”
Ma-la-chi 2:16 cũng tuyên bố: “Vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên có phán rằng Ta ghét sự ly dị”.
Cam kết suốt đời tạo nên sự an toàn và ổn định, giúp vợ chồng vượt qua khó khăn.
Áp dụng: Hãy thường xuyên nhắc nhở nhau về lời hứa hôn nhân. Khi gặp khủng hoảng, đừng xem ly hôn là lựa chọn, thay vào đó hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ Chúa và các cố vấn tin cậy. Kiên trì và tin rằng Chúa có thể phục hồi mọi điều.
Kinh Thánh định rõ vai trò của người chồng và người vợ. Ê-phê-sô 5:22-24 dạy: “Hỡi người làm vợ, hãy thuận phục chồng mình như Chúa, vì chồng là đầu vợ, như Đấng Christ là đầu Hội thánh… như Hội thánh thuận phục Đấng Christ thể nào, thì đàn bà cũng phải thuận phục chồng mình trong mọi sự.”
Từ “đầu” trong tiếng Hy Lạp là kephalē (κεφαλή), biểu thị trách nhiệm lãnh đạo và chăm sóc. Người chồng phải yêu vợ như chính thân mình (câu 25-33), hy sinh và nuôi dưỡng vợ. Đồng thời, Ê-phê-sô 5:21 nhấn mạnh: “Hãy kính sợ Đấng Christ mà thuận phục lẫn nhau.”
Điều này cho thấy sự thuận phục không phải một chiều mà là hỗ tương, dưới sự lãnh đạo của Chúa.
Trong Sáng Thế Ký 2:18, Đức Chúa Trời phán: “Loài người ở một mình thì không tốt; Ta sẽ làm nên một kẻ giúp đỡ giống như nó.”
Từ “giúp đỡ” trong tiếng Hê-bơ-rơ là ezer (עֵזֶר), không ám chỉ thấp kém mà là một người hỗ trợ mạnh mẽ, ngang hàng. Vợ là người đồng lao, hỗ trợ chồng trong mọi sứ mạng.
Áp dụng: Người chồng hãy chủ động dẫn dắt gia đình trong đời sống thuộc linh, quyết định với sự khôn ngoan và yêu thương, đồng thời lắng nghe ý kiến vợ. Người vợ hãy tôn trọng và ủng hộ chồng trong vai trò lãnh đạo. Cả hai cùng nhau bàn bạc các vấn đề lớn nhỏ, tìm kiếm ý Chúa.
Tình dục trong hôn nhân là món quà đặc biệt của Đức Chúa Trời, giúp vợ chồng kết hiệp thân mật và thể hiện tình yêu. 1 Cô-rinh-tô 7:3-5 dạy: “Chồng phải làm tròn bổn phận đối với vợ, vợ đối với chồng cũng vậy… Đừng từ chối nhau, … để các ngươi chuyên lo sự cầu nguyện.”
Sách Diệu ca ca ngợi vẻ đẹp của tình yêu vợ chồng, với những lời lãng mạn và say đắm.
Áp dụng: Hãy ưu tiên thời gian riêng tư, tạo không gian lãng mạn. Giao tiếp cởi mở về nhu cầu và mong muốn của nhau. Giữ lòng chung thủy tuyệt đối, tránh xa mọi hình ảnh khiêu dâm hay tình cảm ngoài luồng. Hãy xem đây là phương tiện để gắn kết chứ không phải nghĩa vụ.
Phi-líp 2:3-4 dạy: “Đừng làm điều gì vì tư lợi hoặc tự cao, nhưng hãy khiêm nhường, coi người khác đáng trọng hơn mình. Mỗi người đừng chỉ quan tâm đến lợi ích riêng, nhưng hãy quan tâm đến lợi ích của người khác.”
Trong hôn nhân, điều này có nghĩa là đặt nhu cầu của vợ/chồng lên trên nhu cầu của mình.
Áp dụng: Thể hiện sự quan tâm bằng những hành động nhỏ hằng ngày: nấu một bữa ăn, dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc con cái để đối phương nghỉ ngơi, hỏi thăm về một ngày làm việc, lắng nghe và chia sẻ gánh nặng. Hãy thường xuyên hỏi: “Anh/em có thể làm gì để giúp đỡ hôm nay?”
Ngoài tình yêu lãng mạn, vợ chồng cần là bạn tốt của nhau. Châm ngôn 17:17 nói: “Bằng hữu yêu mến nhau luôn luôn; Còn anh em sinh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.”
Khi vợ chồng thật sự thích ở bên nhau, cùng sở thích và tiếng cười, hôn nhân sẽ thêm phần kiên cố.
Áp dụng: Dành thời gian “hẹn hò” hàng tuần, dù đã có con. Cùng tham gia các hoạt động giải trí mà cả hai yêu thích, như đi dạo, xem phim, chơi thể thao. Giao tiếp cởi mở về những ước mơ, suy nghĩ, và khó khăn. Đừng để công việc hay con cái chiếm hết thời gian dành cho nhau.
Để những nguyên tắc trên không chỉ là lý thuyết, hãy bắt đầu áp dụng ngay với các bước cụ thể:
- Cầu nguyện chung mỗi ngày: Dù chỉ 5 phút, hãy nắm tay nhau cầu nguyện, tạ ơn Chúa và dâng gia đình lên Ngài.
- Đọc Kinh Thánh cùng nhau: Chọn một sách ngắn (ví dụ: Ê-phê-sô, Gia-cơ) và đọc mỗi ngày một đoạn, sau đó chia sẻ suy nghĩ.
- Lập “buổi hẹn” hàng tuần: Đặt lịch cụ thể, có thể ở nhà hoặc đi ra ngoài, để tập trung vào nhau mà không bị gián đoạn.
- Thực hành lắng nghe chủ động: Khi đối phương nói, hãy dừng việc đang làm, nhìn vào mắt nhau, và lắng nghe thật sự trước khi phản hồi.
- Viết thư yêu thương: Mỗi tháng một lần, viết cho nhau một bức thư bày tỏ tình cảm, sự biết ơn và cam kết.
- Tham gia nhóm nhỏ tại Hội Thánh: Kết nối với những cặp vợ chồng khác để học hỏi, chia sẻ và nhận sự nâng đỡ.
- Học hỏi thêm về hôn nhân Cơ đốc: Đọc sách, nghe giảng, tham dự các hội thảo hôn nhân.
- Tìm kiếm sự tư vấn khi cần: Nếu có vấn đề nghiêm trọng, đừng ngần ngại tìm đến mục sư hoặc chuyên gia tư vấn hôn nhân tin kính Chúa.
Hôn nhân bền vững không phải là điều xa vời nếu chúng ta xây dựng trên nền tảng Lời Chúa và sống theo các nguyên tắc Ngài ban. Mỗi bí quyết được trình bày ở trên đều bắt nguồn từ Kinh Thánh, được Đức Chúa Trời thiết kế để mang lại sự viên mãn cho mối quan hệ vợ chồng. Hãy nhớ rằng không có ai hoàn hảo, nhưng qua ân điển và sức mạnh của Chúa, chúng ta có thể yêu thương, tha thứ và gắn bó trọn đời. Hãy để Chúa Giê-xu làm trung tâm, Ngài sẽ ban sự khôn ngoan và năng lực để vun đắp hôn nhân ngày càng tốt đẹp. Cuối cùng, hãy giữ lòng biết ơn và tận hưởng hành trình hôn nhân mà Chúa ban cho bạn!