Khi Nào Cặp Đôi Cơ Đốc Nên Tìm Kiếm Tư Vấn Hôn Nhân?
Trong thế giới ngày nay, hôn nhân đối mặt với muôn vàn thử thách. Đối với cặp đôi Cơ Đốc, hôn nhân không chỉ là một giao ước xã hội, mà là một giao ước thánh được thiết lập bởi chính Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 2:24). Tuy nhiên, ngay cả những hôn nhân được xây dựng trên nền tảng đức tin cũng không miễn nhiễm với những xung đột, hiểu lầm và gánh nặng của cuộc sống. Một câu hỏi quan trọng thường được đặt ra là: Khi nào thì một cặp vợ chồng Cơ Đốc nên tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp qua tư vấn hôn nhân? Nhiều người xem đây là dấu hiệu của thất bại hoặc đức tin yếu kém, nhưng Kinh Thánh lại cung cấp một cái nhìn khác biệt và đầy khôn ngoan.
Để hiểu về tư vấn hôn nhân, trước hết chúng ta phải quay về mục đích nguyên thủy của Đức Chúa Trời. Trong Sáng-thế Ký 2:18, Đức Chúa Trời phán: "Loài người ở một mình thì không tốt; ta sẽ làm nên một kẻ giúp đỡ giống như nó."
Từ "giúp đỡ" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "ezer" (עֵזֶר), không ám chỉ một người phụ tá thấp kém, mà là một sự trợ giúp mạnh mẽ, một đồng minh. Hôn nhân được thiết kế để là mối quan hệ hỗ trợ và bổ sung. Tuy nhiên, tội lỗi đã phá vỡ sự hiệp nhất đó (Sáng-thế Ký 3). Kể từ đó, con người cần đến ân điển và sự khôn ngoan từ bên ngoài để gìn giữ và phục hồi mối liên hệ.
Cựu Ước và Tân Ước đều tràn ngập nguyên tắc về việc tìm kiếm sự khôn ngoan và lời khuyên. Châm-ngôn 11:14 khẳng định: "Dân sự bị diệt vì thiếu sự chỉ dẫn; song có nhiều mưu sĩ bèn được cứu rỗi."
Chữ "mưu sĩ" hay "cố vấn" ("yo'etz" יוֹעֵץ) ở đây chỉ về những người khuyên bảo khôn ngoan. Đây không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là sự khôn ngoan thực tế. Trong Tân Ước, Hội Thánh được kêu gọi mang gánh nặng cho nhau (Ga-la-ti 6:2). Sứ đồ Phao-lô dạy dỗ rất cụ thể về mối quan hệ vợ chồng trong Ê-phê-sô 5:22-33, và chính ông đóng vai trò như một người hướng dẫn, giải quyết các vấn đề trong Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 7). Điều này cho thấy nguyên tắc tìm kiếm sự hướng dẫn thuộc linh và thực tiễn từ những người trưởng thành trong đức tin là hoàn toàn phù hợp với Kinh Thánh.
Dựa trên các nguyên tắc Kinh Thánh, dưới đây là những thời điểm và dấu hiệu quan trọng cho thấy một cặp đôi Cơ Đốc nên cầu nguyện và cân nhắc tìm đến tư vấn hôn nhân.
1. Khi Giao Tiếp Trở Nên Độc Hại Hoặc Không Còn Hiệu Quả:
Giao tiếp là huyết mạch của hôn nhân. Khi các cuộc trò chuyện liên tục biến thành tranh cãi, chỉ trích, phòng thủ, hoặc im lặng dài lâu (một dạng "bức tường lạnh"), đó là dấu hiệu nghiêm trọng. Ê-phê-sô 4:29 dạy: "Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói hãy nói một vài lời lành giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến."
Từ "lành" trong nguyên văn Hy Lạp là "agathos" (ἀγαθός), mang nghĩa tốt lành, có ích, xây dựng. Nếu một cặp đôi không thể tự mình phá vỡ vòng xoáy của lời nói gây tổn thương ("logos sapros" - lời hư nát), thì một nhà tư vấn khách quan có thể dạy họ các kỹ năng giao tiếp theo nguyên tắc Kinh Thánh.
2. Khi Xung Đột Về Các Vấn Đề Lớn Không Được Giải Quyết:
Mọi hôn nhân đều có xung đột, nhưng khi những xung đột về tài chính, nuôi dạy con cái, quan hệ với gia đình hai bên, hoặc đời sống tình dục cứ lặp đi lặp lại mà không có giải pháp, chúng trở thành "những cái nêm" chia rẽ. Châm-ngôn 15:22 nói: "Sự chương trình mà chẳng bàn luận trước, chắc phải phế hại; song nhờ có nhiều mưu sĩ bèn được thành tựu."
Một cố vấn hôn nhân có kinh nghiệm và tin kính Chúa có thể đóng vai trò trung gian hòa giải, giúp cả hai lắng nghe nhau dưới góc nhìn của Chúa và tìm ra phương án thực tế.
3. Khi Đức Tin Hoặc Sự Phục Vụ Chúa Trở Thành Điểm Tranh Cãi:
Nghịch lý thay, ngay cả việc phục vụ Chúa cũng có thể gây căng thẳng nếu không có sự đồng thuận. Một người có thể quá bận rộn với chức vụ mà bỏ bê gia đình, hoặc hai vợ chồng có sự khác biệt trong việc dạy dỗ đức tin cho con cái. A-mốt 3:3 đặt câu hỏi: "Hai người có đồng đi chung với nhau, mà chưa từng hẹn nhau sao?"
Một nhà tư vấn hiểu biết thuộc linh có thể giúp cặp đôi đặt lại thứ tự ưu tiên theo Kinh Thánh (ví dụ: làm chủ gia đình tốt là điều kiện cho chức vụ - 1 Ti-mô-thê 3:4-5) và tìm lại sự hiệp một trong sự kêu gọi của Chúa.
4. Sau Khi Phạm Tội Nghiêm Trọng Hoặc Chấn Thương Tình Cảm:
Ngoại tình, nghiện ngập (rượu, cờ bạc, khiêu dâm), lạm dụng bằng lời nói hoặc thể xác là những vết thương sâu đậm phá hủy lòng tin. Trong khi sự tha thứ là mệnh lệnh (Cô-lô-se 3:13), thì sự phục hồi lòng tin đòi hỏi một tiến trình. Đây là lúc cần đến một người tư vấn chuyên nghiệp, có thể là một Mục sư hoặc Cố vấn Cơ Đốc được đào tạo, để dẫn dắt cả người gây tổn thương và người bị tổn thương qua tiến trình ăn năn, tha thứ và tái thiết dựa trên ân điển của Chúa. Gia-cơ 5:16 khuyên: "Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bịnh."
Tiến trình này đôi khi cần một người thứ ba khách quan và đáng tin cậy để tạo không gian an toàn.
5. Khi Cảm Xúc Thân Mật Và Tình Yêu Dường Như Đã Phai Nhạt:
Tình yêu trong Kinh Thánh không chỉ là cảm xúc, mà là một hành động của ý chí và sự cam kết ("agapē" - ἀγάπη). Tuy nhiên, khi sự lãnh đạm, oán giận kéo dài khiến vợ chồng như hai người xa lạ cùng chung sống, họ cần sự giúp đỡ. Khải-huyền 2:4-5 cảnh báo Hội Thánh Ê-phê-sô đã mất tình yêu thương ban đầu và kêu gọi họ "hãy nhớ lại... và ăn năn". Một nhà tư vấn có thể giúp cặp đôi "nhớ lại" những ngày đầu, xác định nguyên nhân gây ra sự nguội lạnh, và thực hành những hành động yêu thương cụ thể để khơi lại ngọn lửa theo ý muốn của Chúa.
6. Trong Các Giai Đoạn Chuyển Tiếp Quan Trọng (Tư Vấn Dự Phòng):
Đây là một khía cạnh thường bị bỏ qua. Người khôn ngoan xây nhà mình trên vầng đá (Ma-thi-ơ 7:24). Tìm kiếm tư vấn trước khi kết hôn là điều cần thiết. Ngoài ra, các giai đoạn như chào đón đứa con đầu lòng, con cái vào tuổi vị thành niên, "ổ rỗng" (khi con cái ra ở riêng), hoặc nghỉ hưu đều tạo ra áp lực lớn. Tìm kiếm sự hướng dẫn trong những giai đoạn này không phải vì có vấn đề, mà là một hành động khôn ngoan, chủ động củng cố nền tảng hôn nhân để đón nhận thay đổi.
Nhiều cặp đôi Cơ Đốc do dự vì những quan niệm sai lầm:
- "Điều đó chứng tỏ chúng tôi thiếu đức tin nơi Chúa": Thực tế, tìm kiếm sự giúp đỡ khôn ngoan từ những con cái Chúa trưởng thành chính là hành động của đức tin. Nó thể hiện sự khiêm nhường và nhận biết rằng Đức Chúa Trời thường dùng những phương tiện và con người để chữa lành (ví dụ: Lu-ca 10:34 - người Sa-ma-ri nhân lành dùng dầu và rượu).
- "Chuyện gia đình là riêng tư, xấu hổ nếu người ngoài biết": Trong khi cần sự khôn ngoan về việc chia sẻ (Ma-thi-ơ 7:6), nguyên tắc "xưng tội cùng nhau" để được chữa lành (Gia-cơ 5:16) cho thấy sự minh bạch có chọn lọc với người đáng tin là cần thiết. Một nhà tư vấn chuyên nghiệp có đạo đức nghề nghiệp sẽ tôn trọng sự riêng tư tuyệt đối.
- "Chúng tôi chỉ cần cầu nguyện nhiều hơn": Cầu nguyện là nền tảng tối quan trọng và không thể thay thế. Nhưng Đức Chúa Trời cũng ban cho chúng ta sự khôn ngoan thực tiễn và Hội Thánh để hỗ trợ. Bỏ qua những công cụ Chúa ban có khi là sự kiêu ngạo hơn là đức tin.
1. Nền Tảng Đức Tin Và Triết Lý Tư Vấn: Nhà tư vấn phải xác nhận niềm tin vào Chúa Giê-xu Christ là Chúa Cứu Thế và có quan điểm về Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời, thẩm quyền tối cao. Cần hỏi rõ họ tích hợp đức tin vào quá trình tư vấn như thế nào.
2. Trình Độ Chuyên Môn Và Kinh Nghiệm: Tìm kiếm người có bằng cấp về tư vấn hôn nhân gia đình, được cấp phép hành nghề và có kinh nghiệm làm việc với các cặp đôi Cơ Đốc.
3. Sự Giới Thiệu Và Đề Cử: Tham khảo ý kiến từ Mục sư, các trưởng lão đáng tin cậy trong Hội Thánh, hoặc những cặp đôi đã nhận được sự giúp đỡ hiệu quả.
4. Cảm Nhận Cá Nhân Và Sự Tin Cậy: Cả hai vợ chồng cần cảm thấy an toàn, được tôn trọng và không bị phán xét trong các buổi nói chuyện đầu tiên. Nhà tư vấn phải công bằng, không thiên vị một bên.
Tìm kiếm tư vấn hôn nhân không phải là thừa nhận thất bại, mà là một hành động can đảm, khiêm nhường và khôn ngoan. Đó là việc nhận biết rằng giao ước hôn nhân thánh của mình đáng được đầu tư, bảo vệ và phục hồi. Nó thể hiện đức tin nơi Đức Chúa Trời - Đấng sáng tạo ra hôn nhân, Đấng ban sự khôn ngoan (Gia-cơ 1:5), và sử dụng Hội Thánh của Ngài để nâng đỡ và gây dựng. Hãy xem đó như một "buổi bảo trì thuộc linh" cần thiết cho mối quan hệ "một thịt" ("echad basar") mà Chúa đã ban cho bạn.
Nếu bạn và người phối ngẫu đang ở trong bất kỳ tình huống nào được đề cập ở trên, hãy cùng nhau dừng lại, cầu nguyện, và bước đầu tiên có thể chỉ là nói với nhau: "Anh/Em yêu, chúng ta có vẻ đang gặp khó khăn. Chúng ta hãy cùng cầu nguyện và tìm kiếm sự giúp đỡ từ một người khôn ngoan mà chúng ta tin tưởng để cùng vượt qua nhé." Hành động này tự nó đã có thể là một khởi đầu mới đầy hy vọng, dưới sự dẫn dắt của Thánh Linh Đức Chúa Trời.