Kinh Thánh nói gì về thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)?

Trong thời đại của những tiến bộ vượt bậc về y sinh học, thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đã trở thành một hy vọng lớn cho vô số cặp vợ chồng hiếm muộn. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, mọi quyết định, đặc biệt là những quyết định liên quan đến nguồn cội và sự khởi đầu của sự sống, đều cần được soi xét dưới ánh sáng Lời Đức Chúa Trời. Kinh Thánh không trực tiếp đề cập đến kỹ thuật IVF, vì nó là một phát minh của thời hiện đại. Nhưng Kinh Thánh cung cấp cho chúng ta những nguyên tắc nền tảng, vĩnh cửu về phẩm giá sự sống, mục đích của hôn nhân, tình dục, và quyền tể trị của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát những nguyên tắc ấy để giúp chúng ta có một cái nhìn cân bằng, thận trọng và đặt Chúa làm trung tâm khi suy xét về vấn đề phức tạp này.

I. Những Nguyên Tắc Kinh Thánh Nền Tảng

Để xây dựng một quan điểm thần học về IVF, trước hết chúng ta phải thiết lập những chân lý bất biến từ Kinh Thánh.

1. Phẩm Giá Thiêng Liêng Của Sự Sống Con Người Ngay Từ Lúc Thụ Thai

Kinh Thánh dạy rõ ràng rằng sự sống con người là một công trình đặc biệt của Đức Chúa Trời, mang hình ảnh Ngài (Sáng-thế-ký 1:27). Sự sống không phải là một sản phẩm ngẫu nhiên hay một vật chất thí nghiệm, mà là một tạo vật có linh hồn. Trong Thi-thiên 139:13-16, Đa-vít tôn vinh Đức Chúa Trời: “Vì chính Chúa nắn nên tâm thần tôi, Dệt thành tôi trong lòng mẹ tôi... Mắt Chúa đã thấy thể chất vô hình của tôi; Số các ngày định cho tôi, Đã biên vào sổ Chúa trước khi chưa có một ngày trong các ngày ấy.” Từ ngữ Hê-bơ-rơ “dệt” (רָקַם, *raqam*) mang ý nghĩa thêu dệt một cách tinh xảo, có chủ ý. Điều này khẳng định sự can dự trực tiếp và cá nhân của Đức Chúa Trời vào quá trình hình thành sự sống từ trong lòng mẹ, ngay cả trước khi hình hài hoàn chỉnh.

Hơn nữa, sự nhập thể của Chúa Giê-xu Christ bắt đầu từ lúc thai dựng bởi Đức Thánh Linh trong lòng Ma-ri (Lu-ca 1:35), chứ không phải từ lúc sinh ra. Điều này càng nhấn mạnh rằng phôi thai (embryo) đã là một con người trọn vẹn. Vì vậy, bất kỳ thao tác nào trên phôi thai cũng phải được thực hiện với sự tôn trọng tối đa dành cho một sự sống mang hình ảnh Đức Chúa Trời.

2. Bối Cảnh Của Sự Sinh Sản: Giao Ước Hôn Nhân Một Vợ Một Chồng

Kế hoạch nguyên thủy của Đức Chúa Trời cho việc sinh sản nằm trong mối liên hệ giao ước thân mật giữa một người nam và một người nữ trong hôn nhân (Sáng-thế-ký 2:24). Sự “biết nhau” (יָדַע, *yada*) trong Kinh Thánh không chỉ là một hành vi thể xác, mà là sự hiệp nhất trọn vẹn – thể xác, tâm hồn và tâm linh – có khả năng mở ra cho sự sáng tạo sự sống mới. IVF, về mặt kỹ thuật, tách rời hành vi tình dục (sự hiệp nhất) khỏi quá trình thụ thai. Điều này đặt ra câu hỏi thần học: Liệu việc thụ thai bên ngoài mối hiệp nhất thể xác có làm giảm đi ý nghĩa thiêng liêng mà Đức Chúa Trời đã đặt để trong sự kết hợp vợ chồng?

Kinh Thánh đề cao con cái như một món quà, một cơ nghiệp từ Chúa (Thi-thiên 127:3). Tuy nhiên, giá trị của hôn nhân và của chính đôi vợ chồng không hề bị giảm đi nếu họ không có con. Sự trung tín trong giao ước và tình yêu thương nhau là nền tảng.

3. Quyền Tể Trị Của Đức Chúa Trời Và Sự Chấp Nhận Ý Muốn Ngài

Một trong những thử thách lớn nhất khi đối diện với hiếm muộn là sự vật lộn giữa ước muốn chính đáng có con và sự vâng phục ý muốn tể trị của Đức Chúa Trời. Các tổ phụ như Áp-ra-ham và Sa-ra, Y-sác và Rê-bê-ca, Hấc-ne và An-ne đều trải qua nỗi đau hiếm muộn. Câu chuyện của An-ne trong 1 Sa-mu-ên 1 là một bài học sâu sắc. Bà đã đau đớn cầu nguyện, khóc lóc với Đức Giê-hô-va, và cuối cùng lời cầu nguyện của bà được nhậm (1 Sa-mu-ên 1:27). Quan trọng hơn, bà đã khấn hứa dâng đứa con trở lại cho Chúa. Thái độ của bà không phải là sự đòi hỏi, mà là sự phó thác trong đau khổ và cam kết dâng hiến hoàn toàn.

Chúng ta được kêu gọi để cầu nguyện với đức tin, nhưng cũng phải cầu nguyện với tấm lòng sẵn sàng thưa rằng: “Ấy chẳng phải ý muốn con, nhưng ý muốn Cha được nên” (Lu-ca 22:42). Điều này đòi hỏi sự trưởng thành thuộc linh sâu sắc.

II. Những Vấn Đề Đạo Đức Cụ Thể Trong IVF Và Phân Tích Kinh Thánh

1. Số Phận Của Phôi Thai Dư Thừa (Phôi Thừa) – Vấn Đề Trọng Tâm

Đây có lẽ là mối quan tâm đạo đức lớn nhất đối với Cơ Đốc nhân. Trong quy trình IVF tiêu chuẩn, nhiều trứng được thụ tinh để tạo ra nhiều phôi, nhằm chọn lọc những phôi khỏe mạnh nhất để cấy vào tử cung. Vậy, những phôi còn lại sẽ ra sao? Chúng thường bị: (1) Lưu trữ vô thời hạn, (2) Hiến cho nghiên cứu khoa học (thường dẫn đến việc bị hủy diệt), (3) “Giảm phôi” (tức phá thai chọn lọc nếu nhiều phôi cùng phát triển), hoặc (4) Hủy bỏ trực tiếp.

Theo nguyên tắc “sự sống bắt đầu từ lúc thụ thai” mà chúng ta đã thiết lập ở trên, mỗi phôi thừa này là một sự sống con người. Hành vi cố ý hủy hoại hoặc thí nghiệm trên chúng vi phạm nghiêm trọng điều răn thứ sáu: “Ngươi chớ giết người” (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:13). Từ “giết” trong tiếng Hê-bơ-rơ (רָצַח, *ratsach*) bao hàm ý nghĩa giết hại một cách trái phép. Việc tạo ra những sự sống với nguy cơ cao bị hủy hoại thể hiện một thái độ thiếu tôn trọng sự sống và có thể bị xem là “làm đổ huyết người vô tội” (Châm-ngôn 6:17).

2. Chẩn Đoán Di Truyền Trước Khi Làm Tổ (PGD) Và Sự Lựa Chọn Tính Trạng

PGD cho phép kiểm tra phôi về các bệnh di truyền hoặc thậm chí giới tính. Mặc dù việc tránh các bệnh di truyền nghiêm trọng có thể xuất phát từ động cơ nhân đạo, nhưng nó mở ra cánh cửa cho “chủ nghĩa hoàn hảo” – chỉ lựa chọn những phôi “đạt tiêu chuẩn”. Điều này đi ngược lại sự dạy dỗ của Kinh Thánh rằng mọi sự sống đều quý giá trước mặt Đức Chúa Trời, bất kể tình trạng sức khỏe hay khuyết tật. Chính Chúa Giê-xu đã phá vỡ mọi quan niệm về “sự hoàn hảo” thể chất khi Ngài dành sự quan tâm đặc biệt cho người mù, què, và phung (Lu-ca 14:13-14). Sứ đồ Phao-lô cũng được nhắc rằng: “Ân điển Ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của Ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối” (2 Cô-rinh-tô 12:9). Lựa chọn phôi dựa trên tính trạng có nguy cơ rơi vào tư tưởng rằng chúng ta, chứ không phải Đức Chúa Trời, là Đấng quyết định ai đáng được sống.

3. Sử Dụng Tinh Trùng/Trứng/Thai Mang Của Người Thứ Ba

Khi IVF liên quan đến hiến tặng tinh trùng, trứng, hoặc thuê người mang thai hộ, nó đưa thêm một (hoặc nhiều) người thứ ba vào mối quan hệ nguyên thủy “một xác thịt” của vợ chồng. Điều này có thể làm phức tạp và làm suy yếu ý nghĩa của giao ước hôn nhân. Đứa trẻ được sinh ra có thể có mối liên hệ di truyền với một người ngoài cuộc, gây ra những vấn đề về nhận dạng và trách nhiệm. Kinh Thánh nhấn mạnh tính liên tục của gia đình trong các phả hệ, và trách nhiệm của cha mẹ đối với con cái mình.

III. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc

Làm thế nào để một cặp vợ chồng Cơ Đốc đối diện với quyết định này một cách khôn ngoan và tin kính?

1. Ưu Tiên Hành Trình Thuộc Linh Trước Tiên: Hãy cùng nhau kiêng ăn, cầu nguyện, và tìm kiếm ý muốn Chúa. Thảo luận với những mục sư, những người lãnh đạo thuộc linh trưởng thành và có hiểu biết. Đừng để nỗi đau và sự thôi thúc có con bằng mọi giá lấn át tiếng phán của Đức Thánh Linh.

2. Tìm Hiểu Kỹ Lưỡng Và Đặt Câu Hỏi Cụ Thể: Nếu xem xét IVF, hãy tìm hiểu chính sách của phòng khám về số phôi tạo ra, chẩn đoán di truyền, và số phận của phôi thừa. Một số cặp vợ chồng Cơ Đốc có thể chọn phương pháp “IVF đạo đức” hơn, như chỉ thụ tinh số trứng vừa đủ để cấy ngay (không tạo phôi thừa), hoặc cam kết bảo vệ và cho mọi phôi được làm tổ (dù rủi ro cao).

3. Mở Rộng Khái Niệm “Gia Đình” Và “Di Sản”: Hãy suy ngẫm về ý nghĩa thực sự của việc “sinh sản” trong vương quốc Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu phán: “Nầy, mẹ ta và anh em ta là người nào? Ấy là kẻ nghe đạo Đức Chúa Trời và làm theo!” (Lu-ca 8:21). Sự đầu tư vào đời sống thuộc linh của những người trẻ, làm cha mẹ thuộc linh, hoặc chăm sóc trẻ mồ côi qua hình thức nhận con nuôi, đều là những phương cách quý giá để mở rộng gia đình và để lại di sản đời đời.

4. Chăm Sóc Và Nâng Đỡ Nhau Trong Hội Thánh: Nỗi đau hiếm muộn thường là nỗi đau thầm lặng. Hội Thánh cần là một cộng đồng đầy lòng thương xót, nơi các cặp vợ chồng không cảm thấy bị đánh giá hay kém cỏi. Hãy thực hành sự “gánh vác gánh nặng cho nhau” (Ga-la-ti 6:2).

Kết Luận

Thụ tinh trong ống nghiệm đặt con người vào một vị trí có quyền năng chưa từng có đối với sự khởi đầu của sự sống. Với tư cách là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sử dụng quyền năng đó với sự kính sợ Chúa và tôn trọng sâu sắc nhất đối với phẩm giá thiêng liêng của mỗi mạng sống, dù chỉ là một phôi thai nhỏ bé. Không có câu trả lời dễ dàng nào cho mọi trường hợp. Quyết định cuối cùng phải là kết quả của sự cầu nguyện, tìm kiếm Lời Chúa, và sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh trong lương tâm đã được giáo huấn bởi Kinh Thánh.

Hãy nhớ rằng, dù hoàn cảnh có ra sao, ân điển và tình yêu của Đức Chúa Trời dành cho chúng ta trong Chúa Giê-xu Christ vẫn luôn trọn vẹn. Ngài là Đấng an ủi những kẻ đau buồn, chữa lành những tấm lòng tan vỡ, và Ngài hứa rằng mọi sự hiệp lại làm ích cho những kẻ yêu mến Ngài (Rô-ma 8:28). Dù con đường phía trước là có con theo cách tự nhiên, nhận con nuôi, một hình thức IVF thận trọng về đạo đức, hay tiếp tục bước đi trong sự tin cậy mà không có con cái, chúng ta vẫn có thể bước đi trong sự bình an, vì biết rằng chúng ta thuộc về Ngài và tương lai cuối cùng nằm trong tay yêu thương của Đấng Tạo Hóa.