Phục Vụ và Được Phục Vụ Trong Hội Thánh
Trong thân vị của Đấng Christ, Hội Thánh không phải là một tổ chức thụ động mà là một thân thể sống động, nơi mỗi chi thể đều có chức năng và trách nhiệm liên kết chặt chẽ với nhau. Khái niệm “phục vụ” (διακονία - *diakonia* trong tiếng Hy Lạp) là trọng tâm của đời sống Cơ Đốc. Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về hai phương diện không thể tách rời: cách chúng ta tích cực phục vụ Hội Thánh và cách chúng ta khiêm tốn tiếp nhận sự phục vụ từ Hội Thánh, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với sự giải nghĩa các từ khóa then chốt.
Để hiểu về sự phục vụ, trước hết phải hiểu về căn tính của Hội Thánh. Sứ đồ Phao-lô dạy: “Vả, như thân là một, mà có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ hiệp thành một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy... Anh em là thân của Đấng Christ, và là chi thể của thân, ai riêng phần nấy.”
(I Cô-rinh-tô 12:12, 27).
Từ “chi thể” (μέλος - *melos*) chỉ các bộ phận của một cơ thể sống. Mỗi tín hữu được Chúa đặt vào thân thể Ngài với một chức năng đặc biệt. Không có chi thể nào vô dụng, và cũng không có chi thể nào có thể tồn tại độc lập. Điều này loại bỏ tư tưởng thụ động, hưởng thụ đơn thuần. Mỗi chúng ta đều được kêu gọi để phục vụ và cũng cần được phục vụ bởi các chi thể khác.
Phục vụ trong Hội Thánh bắt nguồn từ các “ân tứ” (χαρίσματα - *charismata*) mà Đức Thánh Linh ban cho mỗi người. “Mỗi người trong anh em hãy lấy ơn mình đã được mà giúp lẫn nhau, khác nào người quản lý trung tín giữ các thứ ơn của Đức Chúa Trời.”
(I Phi-e-rơ 4:10). Dưới đây là các lĩnh vực phục vụ chính, dựa trên Kinh Thánh:
1. Phục Vụ Bằng Các Ân Tứ Thuộc Linh: Rô-ma 12:6-8 và I Cô-rinh-tô 12:8-10, 28 liệt kê nhiều ân tứ. Việc phục vụ hiệu quả bắt đầu từ việc nhận biết và sử dụng ân tứ Chúa ban.
- Ân Tứ Giảng Dạy (Didaskalia): Không chỉ dành cho mục sư, mà bất cứ ai có ơn này đều có thể dạy Kinh Thánh trong các nhóm nhỏ, lớp Trường Chúa Nhật, hay môn đồ hóa (Ma-thi-ơ 28:19-20).
- Ân Tứ Khích Lệ/Khuyên Bảo (Paraklēsis): Từ Hy Lạp *parakaleō* có nghĩa là “kêu gọi bên cạnh” để an ủi, khích lệ. Đây là chức vụ quan trọng trong thăm viếng, cầu nguyện chung, và nâng đỡ người yếu đuối (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:11).
- Ân Tứ Phục Vụ/ Giúp Đỡ (Diakonia & Antilēmpsis): Là sự phục vụ thực tế như quản lý, tổ chức, chuẩn bị, hỗ trợ vật chất (Công vụ 6:1-4). Người có ơn này thường là “trụ cột thầm lặng” của Hội Thánh.
- Ân Tứ Ban Cho (Metadidōmi): Phục vụ bằng của cải vật cách rộng rãi, vui vẻ, không phô trương (Rô-ma 12:8; II Cô-rinh-tô 9:7).
- Ân Tứ Lãnh Đạo/ Cai Quản (Proistēmi & Kybernēsis): Từ *proistēmi* nghĩa là “đứng trước, chăm sóc”. Đây là ơn để chăm sóc, hướng dẫn và quản lý công việc Hội Thánh cách nhịp nhàng (I Ti-mô-thê 5:17).
2. Phục Vụ Trong Các Chức Vụ Chính Thức và Không Chính Thức:
- Chức Vụ Chấp Sự (Diakonos): Đây là chức vụ được lập ra để “giúp việc” (διακονέω - *diakoneō*), chăm lo các nhu cầu thực tế của Hội Thánh, giúp các sứ đồ và trưởng lão rảnh tay cho lời cầu nguyện và chức vụ Lời Chúa (Phi-líp 1:1; I Ti-mô-thê 3:8-13).
- Chức Vụ Ca Ngợi và Thờ Phượng: Phục vụ bằng âm nhạc, nghệ thuật để dẫn dắt hội chúng vào sự thờ phượng. Đây không phải là màn trình diễn mà là sự dâng hiến (Thi thiên 150; Cô-lô-se 3:16).
- Chức Vụ Cầu Thay: Là một hình thức phục vụ quyền năng nhưng thầm lặng. Mỗi tín hữu đều được kêu gọi “hãy cầu nguyện cho mọi người” (I Ti-mô-thê 2:1). Những nhóm cầu nguyện là xương sống thuộc linh của Hội Thánh.
- Chức Vụ Tiếp Đón và Tình Bằng Hữu: Phục vụ bằng sự hiếu khách (φιλοξενία - *philoxenia*), mở rộng vòng tay với người mới, tạo môi trường thuộc linh ấm áp (Rô-ma 12:13; Hê-bơ-rơ 13:2).
3. Phục Vụ Bằng Đời Sống Hằng Ngày (Chức Vụ Của Mọi Tín Đồ): Đây là nền tảng cho mọi hình thức phục vụ. “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm.”
(I Cô-rinh-tô 10:31).
- Làm Chứng và Môn Đồ Hóa: Đưa dắt người khác đến với Chúa và dạy dỗ họ trưởng thành (Ma-thi-ơ 28:19-20).
- Sống Yêu Thương và Tha Thứ: Chính đời sống yêu thương, khiêm nhường, hay tha thứ là một sự phục vụ mạnh mẽ cho thân thể (Giăng 13:34-35; Ê-phê-sô 4:32).
- Làm Việc Như Cho Chúa: Dù nghề nghiệp của bạn là gì, hãy làm việc cách chân thật như làm cho Chúa, điều đó cũng gây dựng Hội Thánh (Cô-lô-se 3:23-24).
Một thân thể khỏe mạnh không chỉ biết cho đi mà còn biết tiếp nhận. Tinh thần tự lực, không muốn nhận sự giúp đỡ, là một sự kiêu ngạo tinh vi và làm đứt gãy sự hiệp một. “Mắt không được nói với bàn tay rằng: Ta chẳng cần đến mày; đầu cũng chẳng được nói với chân rằng: Ta chẳng cần đến bay.”
(I Cô-rinh-tô 12:21).
1. Được Nuôi Dưỡng Bởi Lời Chúa và Sự Dạy Dỗ: Chúa ban cho Hội Thánh những người chăn, giáo sư để gây dựng chúng ta. Việc vâng phục, lắng nghe, học hỏi Lời Chúa từ họ là cách chúng ta được phục vụ (Ê-phê-sô 4:11-12). Tham dự các buổi nhóm, lớp học Kinh Thánh cách trung tín là tiếp nhận sự phục vụ thuộc linh này.
2. Được Nâng Đỡ Trong Cầu Nguyện: Khi chia sẻ gánh nặng, nan đề của mình với những người tin cậy trong Hội Thánh để nhận sự cầu thay, chúng ta đang để cho ân tứ cầu thay của họ hoạt động. “Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bịnh.”
(Gia-cơ 5:16).
3. Được Khuyên Bảo, Sửa Trị Và Khích Lệ: Đây là một phần của sự “cảm thông của thánh đồ” (Bài Tín Điều Các Sứ Đồ). Khi chúng ta sai lầm, cần nghe lời khuyên bảo yêu thương từ Lời Chúa (Ga-la-ti 6:1). Khi chúng ta thất vọng, cần lời khích lệ của anh em. Tiếp nhận sự sửa phạt này với lòng khiêm nhường là một hình thức được phục vụ quý giá.
4. Được Chăm Sóc Vật Chất và Thực Tế: Hội Thánh ban đầu đã có sự “bán hết gia tài đi, lấy tiền chia cho mọi người, tùy theo sự cần dùng của mỗi người” (Công vụ 2:45). Ngày nay, khi gặp khó khăn về tài chính, sức khỏe, chúng ta cần mở lòng để Hội Thánh biết và hỗ trợ thông qua các chức vụ từ thiện, thăm viếng. Điều này cho phép những người có ơn ban cho và giúp đỡ được phục vụ.
5. Được Yêu Thương và Thuộc Về: Bản thân việc ở trong mối thông công (κοινωνία - *koinōnia*) với anh em, chia sẻ bữa ăn, kinh nghiệm sống, là một sự phục vụ cho tâm hồn. Nó đáp ứng nhu cầu căn bản của con người về sự thuộc về và được chấp nhận (Công vụ 2:42).
Để Tích Cực Phục Vụ:
1. Cầu Nguyện Tìm Kiếm: Xin Chúa và những người trưởng thành giúp bạn nhận biết ân tứ Ngài ban (Gia-cơ 1:5).
2. Bắt Đầu Từ Những Việc Nhỏ: Đừng chờ đợi một “chức vụ lớn”. Hãy phục vụ nơi có nhu cầu: dọn dẹp, pha trà, thăm một người già cả.
3. Trung Tín: Phục vụ trong sự trung tín, dù không được chú ý (Ma-thi-ơ 25:21).
4. Phối Hợp: Luôn phục vụ trong tinh thần hiệp một với các chi thể khác, dưới sự hướng dẫn của người lãnh đạo.
Để Khiêm Tốn Được Phục Vụ:
1. Từ Bỏ Tinh Thần Tự Lực: Thừa nhận rằng bạn cần Hội Thánh. Sự yếu đuối không phải là thất bại, mà là cơ hội để ân điển Chúa hành động qua anh em (II Cô-rinh-tô 12:9).
2. Chia Sẻ Cách Chân Thật: Hãy cởi mở về những khó khăn thực sự của mình trong các mối quan hệ tin cậy.
3. Biết ơn và Khích Lệ Người Phục Vụ: Lời cảm ơn chân thành là sự khích lệ lớn cho người đang phục vụ bạn (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:11).
4. Đón Nhận Rồi Truyền Lại: Sự phục vụ bạn nhận được không dừng lại ở bạn. Hãy trở thành kênh chuyển tiếp tình yêu và sự phục vụ đó cho người khác.
Phục vụ và được phục vụ là hai nhịp đập của một trái tim khỏe mạnh – trái tim của Thân Thể Đấng Christ. Chúng ta phục vụ không phải để được công nhận, nhưng vì tình yêu thương và lòng biết ơn đối với Đấng đã phục vụ chúng ta cách trọn vẹn trên thập tự giá (Mác 10:45). Đồng thời, chúng ta khiêm tốn đón nhận sự phục vụ từ anh em, vì đó chính là cách chúng ta để cho Đấng Christ tiếp tục chăm sóc mình qua Thân Thể Ngài. Ước mong mỗi chúng ta đều tìm được vị trí phục vụ của mình và cũng biết mở lòng đón nhận tình yêu thương từ Hội Thánh, hầu cho “cả thân thể đều được kết hiệp và liên lạc chặt chịu bởi sự tiếp trợ của mọi cái lắt léo, tùy lượng sức hoạt động của từng phần, mà làm cho thân thể lớn lên, và gây dựng chính mình trong sự yêu thương.” (Ê-phê-sô 4:16).