Đức Chúa Trời Là Phần Thưởng Vô Cùng Lớn – Khám Phá Sáng Thế Ký 15:1
Trong hành trình đức tin, có những khoảnh khắc cô đơn, hoài nghi và mong đợi. Chính trong bối cảnh như thế, lời phán của Đức Giê-hô-va với Áp-ram trong Sáng Thế Ký 15:1 vang lên như một chân lý vĩnh cửu và an ủi tột bậc: “Sau các việc đó, trong sự hiện thấy có lời Đức Giê-hô-va phán cùng Áp-ram rằng: Hỡi Áp-ram! Ngươi chớ sợ chi; Ta là cái thuẫn đỡ cho ngươi; phần thưởng của ngươi sẽ rất lớn.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là sự trấn an cho một cá nhân, mà còn là mặc khải nền tảng về chính bản tính và mục đích của Đức Chúa Trời trong mối quan hệ với con người. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá thần học về “phần thưởng rất lớn”, hé mở rằng phần thưởng tối thượng không phải là vật chất hay sự ban cho, mà chính là Đức Chúa Trời – Đấng ban phần thưởng.
I. Bối Cảnh & Sự Cô Đơn Của Một Đấng Tin
Để hiểu trọn vẹn lời hứa trong câu 1, chúng ta phải quay lại “sau các việc đó” (Heb. achar haddabarim ha’elleh). Áp-ram vừa trải qua một cuộc chiến thuộc linh và thuộc thể lớn (Sáng 14), ông đánh bại các vua để giải cứu Lót và dân Sô-đôm. Ông cũng vừa có một sự từ chối đầy vinh dự khi khước từ mọi của cải từ vua Sô-đôm, tuyên bố: “Một sợi chỉ, một sợi dây giày, ta cũng chẳng lấy của ngươi” (Sáng 14:23). Giờ đây, trong sự tĩnh lặng sau chiến thắng, Áp-ram đối diện với sự trống rỗng: Ông không có con nối dõi (Sáng 15:2-3), và ông đã từ bỏ phần thưởng trần thế. Sự sợ hãi (Heb. al tira – “chớ sợ”) có lẽ len vào: sợ sự trả thù của các vua bại trận, sợ về một tương lai không có người thừa kế, sợ rằng sự vâng lời của mình là vô ích.
Chính trong bối cảnh của sự mất mát, từ bỏ và lo âu này, Đức Chúa Trời phán. Lời phán có ba phần:
1. Sự trấn an: “Ngươi chớ sợ chi.”
2. Sự bảo vệ: “Ta là cái thuẫn đỡ cho ngươi.” (Heb. magen – lá chắn, thuẫn).
3. Lời hứa: “Phần thưởng của ngươi sẽ rất lớn.” (Heb. sakar kabeed meod – phần thưởng, tiền công nặng, lớn lao, rất mực).
Nhưng phần thưởng đó là gì? Áp-ram có thể nghĩ đến của cải, đất đai, hay dòng dõi. Nhưng câu Kinh Thánh này đặt một dấu hỏi lớn, và câu trả lời được hé lộ qua chính dòng chảy của lịch sử cứu chuộc.
II. Giải Nghĩa: “Phần Thưởng” Là Chính Đức Chúa Trời
Sự giải nghĩa sâu sắc nhất không đến từ việc tách rời lời hứa khỏi Đấng hứa. Hãy chú ý đến cấu trúc: Sau khi nói “Ta là cái thuẫn đỡ cho ngươi”, Đức Chúa Trời ngay lập tức nói về “phần thưởng”. Sự liên kết này gợi ý rằng Đấng là Thuẫn Đỡ cũng chính là Phần Thưởng. Đức Chúa Trời không chỉ ban phần thưởng; Ngài là phần thưởng.
Khái niệm này được làm sáng tỏ xuyên suốt Kinh Thánh:
- Thi Thiên 73:25-26: “Trên trời tôi có ai? Dưới đất tôi chẳng ước ao chi cùng ai ngoài Chúa. Dẫu cho xác thịt và lòng tôi hao mòn, Đức Chúa Trời hằng là sức mạnh của lòng tôi, và là phần tôi đời đời.” Tác giả A-sáp tuyên bố Đức Chúa Trời chính là “phần” (Heb. cheleq) của ông, là gia nghiệp và phần thưởng tối hậu.
- Thi Thiên 16:5: “Đức Giê-hô-va là phần cơ nghiệp tôi, và phần chén tôi...”
- Sáng Thế Ký 17:1,7: Khi Đức Chúa Trời lập giao ước, Ngài phán: “Ta là Đức Chúa Trời toàn năng... Ta sẽ lập giao ước cùng ngươi... đặng làm Đức Chúa Trời cho ngươi và cho dòng dõi ngươi.” Mối quan hệ làm Đức Chúa Trời cho họ – “Ta sẽ làm Đức Chúa Trời các ngươi” – chính là trọng tâm của giao ước và là phần thưởng lớn nhất.
Trong Tân Ước, chân lý này đạt đến đỉnh cao nơi Chúa Giê-xu Christ:
- Phi-líp 3:7-8: Sứ đồ Phao-lô xem mọi sự như rơm rác, “hầu cho được Đấng Christ và được ở trong Ngài.” Đấng Christ là phần thưởng.
- Khải Huyền 21:3: “Kìa, đền tạm của Đức Chúa Trời ở giữa loài người! Ngài sẽ ở với chúng, và chúng sẽ làm dân Ngài; còn chính Đức Chúa Trời sẽ ở với chúng và làm Đức Chúa Trời mình.” Sự hiện diện đời đời của Đức Chúa Trời với dân sự Ngài là sự ứng nghiệm cuối cùng của phần thưởng lớn lao – chính Ngài.
III. Thần Học Về “Thuẫn Đỡ” và “Phần Thưởng”
Từ “thuẫn đỡ” (magen) không chỉ là một công cụ phòng thủ thụ động. Trong văn hóa Hê-bơ-rơ, thuẫn cũng là biểu tượng của sự bảo vệ chủ động và sự che chở trọn vẹn của một vị vua đối với thần dân. Khi Đức Chúa Trời phán “Ta là cái thuẫn đỡ”, Ngài đang tuyên bố: Sự hiện diện của Ta là sự bảo vệ cho ngươi. Điều này dẫn đến một hệ luận thần học quan trọng: Phần thưởng lớn nhất không phải là điều gì tách biệt khỏi sự hiện diện và bản thân Ngài. Sự bảo vệ (thuẫn) và phần thưởng thực chất là một. Được ở trong sự bảo vệ của Ngài, được biết Ngài, được đồng đi với Ngài – đó đã là phần thưởng.
Điều này được minh họa rõ trong Hê-bơ-rơ 11:6: “Vả, không có đức tin, thì chẳng hề có thế nào ở cho đẹp ý Ngài; vì kẻ đến gần Đức Chúa Trời phải tin rằng có Đức Chúa Trời, và Ngài là Đấng hay thưởng cho kẻ tìm kiếm Ngài.” Lưu ý: Phần thưởng được hứa cho “kẻ tìm kiếm Ngài”. Mục đích của sự tìm kiếm không phải là phần thưởng tách rời, mà là chính “Ngài”. Đức Chúa Trời là cả Đấng ban thưởng lẫn phần thưởng.
IV. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay
Chân lý “Đức Chúa Trời là phần thưởng vô cùng lớn” không chỉ là giáo lý cao siêu, mà phải biến đổi cách chúng ta sống, cầu nguyện và hy vọng.
1. Định Hình Lại Sự Cầu Nguyện & Mong Đợi:
Thay vì chỉ cầu xin những ân tứ, phước hạnh từ Chúa, chúng ta học tập cầu xin chính Ngài. Như Đa-vít khao khát: “Điều tôi đã xin Đức Giê-hô-va... ấy là tôi được ở trong nhà Đức Giê-hô-va trọn đời đời” (Thi 27:4). Sự hiện diện của Chúa phải là mong ước tối thượng.
2. Giải Phóng Khỏi Chủ Nghĩa Duy Vật & Thành Tích Trong Đời Sống Thuộc Linh:
Chúng ta dễ đánh giá sự thành công thuộc linh bằng số lượng, sự phát triển, hay những phước lành hữu hình. Lời Chúa cho Áp-ram nhắc nhở rằng ngay cả khi từ bỏ của cải (như Áp-ram đã làm) và chưa thấy lời hứa được ứng nghiệm (vẫn chưa có con), chúng ta vẫn có phần thưởng lớn nhất: chính Đức Chúa Trời. Điều này giải phóng chúng ta khỏi sự thất vọng khi cầu nguyện “không được đáp lời” theo ý mình, và dạy chúng ta tìm kiếm Ngài trong chính hoàn cảnh đó.
3. Tìm Kiếm Sự Thỏa Lòng Đích Thực:
Con người luôn tìm kiếm sự thỏa lòng trong các mối quan hệ, thành tựu, của cải. Nhưng Thánh Linh phán qua Augustinô: “Lòng người còn khắc khoải cho đến khi được yên nghỉ trong Chúa.” Nhận biết Đức Chúa Trời là phần thưởng giúp chúng ta đặt mọi sự khác vào đúng vị trí – là những ân tứ tốt lành nhưng không phải là nguồn sống tối hậu.
4. Cổ Vũ Đời Sống Vâng Lời & Hy Sinh:
Khi được kêu gọi từ bỏ điều gì đó vì Tin Lành, chúng ta có thể vui lòng vì biết rằng mình không mất đi phần thưởng; trái lại, chúng ta đang giành lấy chính phần thưởng là Đấng Christ (Phi-líp 3:8). Sự hy sinh trở nên nhẹ nhàng khi chúng ta thấy rằng điều chúng ta được (Chúa) lớn hơn vô số lần điều chúng ta mất.
5. Củng Cố Niềm Hy Vọng Thiên Đàng:
Thiên đàng không chỉ là nơi không có đau khổ, mà là nơi chúng ta được thấy Ngài mặt đối mặt (Khải 22:4). Phần thưởng cuối cùng của người tin Chúa là được ở trong sự hiện diện trọn vẹn và vinh quang của Đức Chúa Trời đời đời. Điều này cho chúng ta sự kiên nhẫn và can đảm trong những thử thách hiện tại.
V. Kết Luận: Trở Lại Với Sự Đơn Sơ Của Đức Tin
Câu chuyện của Áp-ram trong Sáng Thế Ký 15 kết thúc với một hành động đức tin đơn sơ: “Áp-ram tin Đức Giê-hô-va, thì Ngài kể sự đó là công bình cho người.” (Sáng 15:6). Ông tin vào lời hứa về dòng dõi, nhưng trên hết, ông tin vào Đấng hứa. Ông nhận lấy lời trấn an: “Ta là... phần thưởng của ngươi.”
Hôm nay, trong những nỗi sợ hãi, sự chờ đợi mỏi mòn, hay cảm giác trống rỗng sau những sự từ bỏ, tiếng phán ấy vẫn còn vang vọng cho mỗi chúng ta: “Hỡi con, đừng sợ. Ta là thuẫn đỡ, là sự bảo vệ của con. Và chính Ta – mối tương giao với Ta, sự hiện diện của Ta, chính bản thân Ta – là phần thưởng vô cùng lớn cho con.”
Mọi sự ban cho tốt lành khác đều đến từ Ngài và dẫn về Ngài. Nhưng chính Ngài mới là viên ngọc quí, là kho báu trên trời, là phần thưởng khiến mọi sự hy sinh trở nên đáng giá (Ma-thi-ơ 13:44-46). Ước gì chúng ta, như Áp-ram, học tập tin cậy và tìm kiếm phần thưởng lớn nhất ấy trong mọi nẻo đường đời sống.