Ấn Độ Giáo: Tìm Hiểu Niềm Tin và Quan Điểm Từ Góc Nhìn Kinh Thánh
Trong thế giới đa dạng tôn giáo ngày nay, việc hiểu biết về các tín ngưỡng khác không chỉ mở mang tri thức mà còn trang bị cho Cơ Đốc nhân sự khôn ngoan để sống đức tin và làm chứng cách hiệu quả. Ấn Độ giáo (Hinduism) là một trong những tôn giáo lâu đời và phức tạp nhất, với khoảng 1.2 tỷ tín đồ. Bài viết này sẽ tìm hiểu khách quan về Ấn Độ giáo, phân tích các niềm tin cốt lõi của họ dưới ánh sáng của Lời Chúa, và rút ra những bài học ứng dụng cho đời sống đức tin của chúng ta.
Ấn Độ giáo, thực chất, không phải là một tôn giáo có hệ thống giáo lý thống nhất do một nhà sáng lập đề xướng, mà là một tập hợp các truyền thống triết học, văn hóa và tín ngưỡng đa dạng phát triển qua hàng nghìn năm tại tiểu lục địa Ấn Độ. Không có một giáo hội trung ương hay một kinh điển duy nhất. Thay vào đó, nó dựa trên một loạt các văn bản thiêng liêng như kinh Veda, Upanishad, Bhagavad Gita, và các sử thi Ramayana, Mahabharata. Ấn Độ giáo mang tính chất đa thần, nhất thần, độc thần và phiếm thần lẫn lộn, tùy theo từng trường phái. Từ góc nhìn Kinh Thánh, chúng ta nhận biết rõ ràng chỉ có một Đức Chúa Trời chân thần duy nhất. Phao-lô xác định: "Vì dầu có xưng là thần, hoặc trên trời, hoặc dưới đất, cũng như có nhiều thần và nhiều chúa; nhưng đối với chúng ta chỉ có một Đức Chúa Trời mà thôi, là Đức Chúa Cha, muôn vật bởi Ngài mà ra, và chúng ta hướng về Ngài; và chỉ có một Chúa mà thôi, là Đức Chúa Jêsus Christ, muôn vật nhờ Ngài mà có, và chúng ta cũng vậy" (1 Cô-rinh-tô 8:5-6).
1. Phạm Thiên (Brahman) và Thực Tại Tối Hậu: Nhiều trường phái Ấn Độ giáo tin vào một thực tại tối hậu, phi nhân cách, được gọi là Brahman. Tất cả vũ trụ và các vị thần (devas) đều chỉ là biểu hiện của Brahman. Mục tiêu tối thượng của linh hồn (Atman) là nhận ra rằng bản chất của mình đồng nhất với Brahman (tat tvam asi - "Ngươi là đó"). Đây là thuyết phiếm thần (pantheism) hoặc phi nhân thần (panentheism). Kinh Thánh hoàn toàn bác bỏ quan điểm này. Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa siêu việt, tách biệt và cao trọng hơn tạo vật của Ngài. "Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất" (Sáng Thế Ký 1:1). Ngài không đồng nhất với tạo vật, nhưng tạo vật phản ánh vinh quang và quyền năng của Ngài (Rô-ma 1:20). Con người được dựng nên "theo hình ảnh Đức Chúa Trời" (Sáng Thế Ký 1:27), nhưng không phải là một phần của bản thể Đức Chúa Trời.
2. Luân Hồi (Samsara) và Nghiệp (Karma): Đây là hai trụ cột của thế giới quan Ấn Độ giáo. Luân hồi là vòng tròn tái sinh bất tận của linh hồn qua các kiếp sống khác nhau (người, vật, thần...). Số phận của mỗi kiếp sống được quyết định bởi Nghiệp - quy luật nhân quả về hành động (cả thể xác lẫn tinh thần). Hành động tốt (thiện nghiệp) sẽ dẫn đến tái sinh vào cảnh giới tốt đẹp hơn, hành động xấu (ác nghiệp) sẽ dẫn đến cảnh giới thấp kém hơn. Mục tiêu cuối cùng là thoát khỏi vòng luân hồi (Moksha). Kinh Thánh dạy một lẽ thật hoàn toàn khác biệt: "Theo như đã định cho loài người phải chết một lần, rồi chịu phán xét" (Hê-bơ-rơ 9:27). Mỗi người chỉ có một đời sống duy nhất trên đất để quyết định vận mệnh đời đời của mình. Không có cơ hội thứ hai qua các kiếp sống khác. Hơn nữa, sự cứu rỗi không dựa trên công đức hay "nghiệp tốt" của chúng ta, mà hoàn toàn dựa trên ân điển của Đức Chúa Trời qua đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ: "Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình" (Ê-phê-sô 2:8-9).
3. Các Con Đường Giải Thoát (Yogas) và Đấng Cứu Rỗi: Ấn Độ giáo đề xuất nhiều con đường (yoga) để đạt đến giải thoát, như con đường tri thức (Jnana Yoga), con đường hành động (Karma Yoga), con đường sùng tín (Bhakti Yoga - hướng đến một vị thần cá nhân như Krishna, Shiva), và con đường tu khổ hạnh. Điều này phản ánh khát vọng sâu xa của con người muốn được hòa giải với Đấng Tối Cao. Tuy nhiên, Kinh Thánh tuyên bố chỉ có một con đường duy nhất: "Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha" (Giăng 14:6). Sự cứu rỗi không phải là kết quả của nỗ lực tự thân leo lên thang giải thoát, mà là món quà được ban xuống bởi Đức Chúa Trời, khi chúng ta tiếp nhận Chúa Giê-xu, Đấng đã hoàn tất công việc cứu chuộc trên thập tự giá. "Vì tiền công của tội lỗi là sự chết; nhưng sự ban cho của Đức Chúa Trời là sự sống đời đời trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta" (Rô-ma 6:23).
4. Thuyết Đa Thần và Thần Tượng: Đời sống tôn giáo bình dân của Ấn Độ giáo xoay quanh việc thờ phượng vô số vị thần và nữ thần (như Brahma, Vishnu, Shiva, Ganesha, Lakshmi...), thường thông qua các hình tượng (murti). Điều răn đầu tiên và thứ hai trong Mười Điều Răn nghiêm cấm điều này cách dứt khoát: "Trước mặt ta, ngươi chớ có các thần khác... Ngươi chớ làm tượng chạm cho mình, cũng chớ làm tượng nào giống những vật trên trời cao kia, hoặc nơi đất thấp nầy, hoặc trong nước dưới đất. Ngươi chớ quì lạy trước các hình tượng đó, và cũng đừng hầu việc chúng nó" (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3-5). Sứ đồ Phao-lô cũng phân tích rõ bản chất của các thần: "Vậy thì nói về của cúng thần tượng, chúng ta biết thần tượng trong thế gian là hư không, và chỉ có một Đức Chúa Trời, chớ không có thần nào khác... song không phải ai cũng biết điều đó" (1 Cô-rinh-tô 8:4,7). Ông cảnh báo rằng đằng sau sự thờ phượng thần tượng là thực tại thuộc linh nguy hiểm: "…của cúng thần tượng là của cúng ma quỉ, chớ chẳng phải của cúng Đức Chúa Trời. Tôi không muốn anh em thông đồng với ma quỉ" (1 Cô-rinh-tô 10:20).
1. Hiểu Biết Để Cầu Nguyện Có Chiến Lược: Hiểu được những điểm tương đồng (như khát kàng tâm linh, ý thức về tội lỗi/hậu quả hành động) và khác biệt căn bản (ân điển vs. công đức, một đời sống vs. luân hồi) giúp chúng ta cầu nguyện cách đặc biệt hơn cho những người theo Ấn Độ giáo. Hãy cầu nguyện để Thánh Linh mở mắt thuộc linh họ, phá vỡ những hệ thống tư tưởng phức tạp đã giam giữ họ, và bày tỏ cho họ thấy sự đơn giản nhưng quyền năng của thập tự giá (1 Cô-rinh-tô 1:18).
2. Sống Đời Sống Biệt Riêng và Yêu Thương: Trong môi trường đa văn hóa, đa tôn giáo, Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống "đời sống mới" (Rô-ma 6:4) cách rõ ràng. Sự thánh khiết, yêu thương, bình an và hy vọng của chúng ta trong Christ là một chứng cớ sống động. Hãy yêu thương người lân cận theo Ấn Độ giáo cách chân thành, phục vụ họ mà không toan tính, để họ thấy Đấng Christ qua chúng ta (Ma-thi-ơ 5:16).
3. Làm Chứng Cách Khôn Ngoan và Tôn Trọng: Khi đối thoại, hãy bắt đầu từ những điểm chung: sự công bằng, tình yêu thương, khát vọng ý nghĩa. Đừng vội công kích các vị thần của họ. Thay vào đó, hãy tập trung rao giảng về Chúa Giê-xu Christ - Ngài là ai, Ngài đã làm gì trên thập tự giá và sự phục sinh, và sự cứu rỗi đầy đủ Ngài ban cho. Sử dụng Kinh Thánh cách thích hợp. Câu chuyện về sự sáng tạo (Sáng Thế Ký 1), sự sa ngã (Sáng Thế Ký 3), và kế hoạch cứu chuộc qua Christ là nền tảng. Hãy nhấn mạnh đến mối quan hệ cá nhân với Đức Chúa Trời là Cha, sự bảo đảm của sự cứu rỗi (1 Giăng 5:13), trái ngược với sự bất định của vòng luân hồi.
4. Giữ Vững Nền Tảng Chân Lý: Trong khi tôn trọng tự do tín ngưỡng của người khác, chúng ta phải tuyệt đối trung thành với chân lý duy nhất của Kinh Thánh. Đừng để bị cuốn vào những cuộc đối thoại "hợp nhất tôn giáo" làm mờ nhạt sự độc nhất của Chúa Giê-xu. Hãy nhớ lời Phao-lô: "Vả, nếu Tin Lành chúng tôi đã rao truyền còn bị che khuất, thì chỉ che khuất cho những kẻ hư mất, cho những kẻ chẳng tin, mà chúa đời nầy đã làm mù lòng họ, hầu cho họ không trông thấy sự vinh hiển chói lói của Tin Lành Đấng Christ, là ảnh tượng của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 4:3-4). Công việc của chúng ta là trình bày Tin Lành rõ ràng, còn Thánh Linh sẽ làm việc trong lòng người nghe.
Việc tìm hiểu về Ấn Độ giáo giúp chúng ta thấy rõ hơn sự độc đáo và vĩ đại của Đức Tin Cơ Đốc. Trong khi Ấn Độ giáo trình bày một con đường phức tạp dựa trên nỗ lực tự cứu của con người qua vô số kiếp, Tin Lành của Chúa Giê-xu Christ tuyên bố một con đường đơn giản nhưng quyền năng: sự cứu rỗi bởi ân điển, qua đức tin, trong một đời sống duy nhất. Sự tương phản này không khiến chúng ta kiêu ngạo, mà khiến chúng ta càng thêm biết ơn về ân điển nhưng không mà chúng ta đã lãnh nhận, và thôi thúc chúng ta chia sẻ Tin Lành cứu rỗi này cho mọi dân tộc, bao gồm những người bạn theo Ấn Độ giáo đang tìm kiếm chân lý. Hãy để chúng ta sống và chia sẻ đức tin với lòng can đảm, yêu thương và sự khôn ngoan đến từ trời cao.
"Hãy ăn ở cách chính đáng với người ngoại đạo, và lợi dụng thì giờ. Lời nói anh em phải có ân hậu theo luôn, và nêm thêm muối, hầu cho anh em biết nên đối đáp mỗi người là thể nào" (Cô-lô-se 4:5-6).