Đức tin Bahá'í là gì?

Trong thế giới đa dạng tôn giáo ngày nay, nhiều tín ngưỡng và triết lý mới xuất hiện, mời gọi con người tìm kiếm chân lý và sự bình an. Đức tin Bahá'í là một trong những tôn giáo non trẻ nhưng phát triển nhanh chóng, với những lời dạy về sự thống nhất toàn cầu, hòa bình thế giới và sự hài hòa giữa khoa học và tôn giáo. Tuy nhiên, với tư cách là Cơ Đốc nhân Tin Lành, chúng ta được kêu gọi để “hãy sẵn sàng để trả lời mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em” (1 Phi-e-rơ 3:15). Bài viết này sẽ khảo sát đức tin Bahá'í dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, Kinh Thánh, để xem xét những điểm tương đồng bề ngoài và những khác biệt căn bản về thần học, từ đó giúp tín hữu xây dựng nền tảng đức tin vững chắc trên Đấng Christ.

Đức tin Bahá'í khởi nguồn từ Ba Tư (nay là Iran) vào giữa thế kỷ 19, được sáng lập bởi Bahá'u'lláh (1817-1892), người mà tín đồ Bahá'í tôn kính như một vị “Biểu Hiện của Thượng Đế” mới nhất trong một chuỗi liên tục bao gồm Abraham, Môi-se, Phật-đà, Chúa Giê-xu, Muhammad và nhiều vị khác. Giáo lý trung tâm của Bahá'í là sự thống nhất thiêng liêng:

• Thống nhất Thượng Đế: Chỉ có một Đức Chúa Trời, Đấng Tạo Hóa duy nhất.
• Thống nhất Tôn giáo: Tất cả các tôn giáo lớn đều đến từ cùng một nguồn Thượng Đế, là những chương khác nhau trong một “Tôn giáo của Thượng Đế” đang tiến triển. Các vị sáng lập (Biểu Hiện) đều mang sứ điệp phù hợp với trình độ phát triển của nhân loại trong thời đại của họ.
• Thống nhất Nhân loại: Mọi người thuộc mọi chủng tộc, giới tính, quốc gia đều bình đẳng và cần xây dựng một nền văn minh thế giới hòa bình.

Những lời dạy về hòa bình, công bằng xã hội, bình đẳng nam nữ, và sự hòa hợp giữa đức tin và lý trí của Bahá'í nghe có vẻ hấp dẫn và thậm chí phù hợp với một số giá trị Cơ Đốc. Tuy nhiên, khi đặt dưới sự xem xét của Kinh Thánh, những khác biệt thần học then chốt sẽ lập tức xuất hiện.

Đây là điểm phân kỳ lớn nhất và không thể hòa giải giữa đức tin Tin Lành và Bahá'í.

Giáo lý Bahá'í: Chúa Giê-xu Christ được tôn kính như một “Biểu Hiện của Thượng Đế” trọn vẹn, một vị thầy vĩ đại và nhà tiên tri của Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, Ngài không phải là Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời theo nghĩa tuyệt đối và duy nhất. Bahá'u'lláh được xem là vị Biểu Hiện mới nhất cho thời đại ngày nay, mang đến một giao ước mới và sứ điệp cập nhật cho nhân loại toàn cầu hóa.

Lời Chúa phán: Kinh Thánh tuyên bố cách dứt khoát về thân vị và công tác độc nhất của Chúa Giê-xu.

“Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời.” (Giăng 3:16 - VT1925)

Từ “Con một” trong tiếng Hy Lạp là μονογενής (monogenēs), hàm ý “độc nhất, một loại duy nhất”, nhấn mạnh đến mối quan hệ độc nhất vô nhị giữa Cha và Con.

Hơn nữa, sự cứu rỗi chỉ được tìm thấy trong Danh Ngài:

“Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu.” (Công vụ 4:12)

Khải Huyền cũng cảnh báo về việc thêm hoặc bớt khỏi lời tiên tri (Khải Huyền 22:18-19). Việc tin nhận một “biểu hiện” mới sau Chúa Giê-xu mang đến một giao ước mới, trên thực tế, là phủ nhận sự trọn vẹn và đầy đủ tối hậu của giao ước trong huyết Đấng Christ (Lu-ca 22:20; Hê-bơ-rơ 9:15).

Giáo lý Bahá'í: Thường nhấn mạnh đến sự hy sinh và chịu khổ của Chúa Giê-xu như một tấm gương về sự vâng phục và tình yêu thương, hơn là một sự chuộc tội thay thế mang tính pháp lý. Mục đích chính của sự hiện đến của các “Biểu Hiện” là để giáo huấn và dẫn dắt nhân loại.

Lời Chúa phán: Trọng tâm của Phúc Âm là sự chết thay của Đấng Christ như của lễ chuộc tội.

“Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình.” (Ê-phê-sô 2:8-9)

“Ngài đã vì tội lỗi chúng ta chịu chết… và đã được sống lại, vì sự xưng công bình của chúng ta.” (Rô-ma 4:25)

Từ Hy Lạp ἱλαστήριον (hilastērion) trong Rô-ma 3:25 được dịch là “của lễ chuộc tội”, chỉ về nắp thi ân – nơi huyết được rưới để chuộc tội. Công tác này của Đấng Christ là hoàn toàn đủ và một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 10:12). Sự phục sinh của Ngài là sự xác nhận chiến thắng của Ngài trên tội lỗi và sự chết (1 Cô-rinh-tô 15:17-20). Một tôn giáo dạy về sự tiến bộ luân phiên của các vị thầy tôn giáo đã bỏ qua trọng tâm cứu chuộc này.

Giáo lý Bahá'í: Trong khi tôn trọng Kinh Thánh như một văn bản thiêng liêng, họ tin rằng các tác phẩm của Bahá'u'lláh (như *Kitáb-i-Aqdas*) và những vị tiên tri khác trong dòng Bahá'í có thẩm quyền ngang hàng hoặc thậm chí cao hơn, vì chúng là “lời mới nhất” cho thời đại mới.

Lời Chúa phán: Kinh Thánh tự xưng là Lời được Đức Chúa Trời hà hơi, đủ để trang bị cho con người của Đức Chúa Trời mọi việc lành.

“Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành.” (2 Ti-mô-thê 3:16-17)

Kinh Thánh cũng cảnh báo chống lại bất kỳ “tin lành nào khác” dù từ thiên sứ hay loài người (Ga-la-ti 1:8). Việc đặt thẩm quyền bên ngoài hoặc trên Kinh Thánh là một sự từ chối tính đầy đủ và tối cao của mặc khải Đức Chúa Trời trong Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 1:1-2).

Việc nghiên cứu này không nhằm mục đích khinh thường hay bài xích cá nhân nào theo đạo Bahá'í – họ thường là những người chân thành, tử tế và khao khát hòa bình. Mục đích là để “thử cho biết những thần nào là thuộc về Đức Chúa Trời” (1 Giăng 4:1) và củng cố đức tin của chính chúng ta. Dưới đây là những ứng dụng thực tiễn:

1. Đào Sâu Sự Hiểu Biết Về Chúa Giê-xu Christ: Chúng ta không thể bảo vệ đức tin nếu chỉ biết Chúa Giê-xu một cách mơ hồ. Hãy nghiên cứu các học thuyết then chốt: Thần tính trọn vẹn và nhân tính trọn vẹn của Ngài (Giăng 1:1, 14), sự chuộc tội thay thế (2 Cô-rinh-tô 5:21), và sự phục sinh thể xác. Hiểu rõ vì sao Ngài là “Con đường, chân lý, và sự sống” duy nhất (Giăng 14:6).

2. Trang Bị Để Đối Thoại Với Tình Yêu Thương Và Chân Lý: Khi gặp gỡ tín đồ Bahá'í hoặc những người bị thu hút bởi giáo lý thống nhất tôn giáo này, thay vì tranh cãi, hãy hỏi những câu như: “Theo bạn, vấn đề cốt lõi của nhân loại là gì?” và “Giải pháp triệt để cho vấn đề tội lỗi và sự chết là gì?”. Từ đó, có thể chia sẻ về tình trạng tội lỗi của con người (Rô-ma 3:23) và ân điển cứu chuộc qua Chúa Giê-xu. Hãy tập trung vào Phúc Âm.

3. Sống Ra Sự Độc Nhất Của Đấng Christ Trong Cộng Đồng: Giáo lý thống nhất nhân loại của Bahá'í thúc giục chúng ta sống điều mà Kinh Thánh đã dạy: yêu người lân cận, tôn trọng mọi người vì họ là hình ảnh của Đức Chúa Trời (Sáng thế 1:27), và tìm kiếm công lý. Tuy nhiên, động lực và nguồn sức mạnh của chúng ta không phải là một lý tưởng nhân bản, mà là tình yêu và quyền năng biến đổi của Đấng Christ trong chúng ta (Ga-la-ti 2:20). Hãy để đời sống chúng ta phản chiếu sự bình an duy nhất đến từ Ngài (Ê-phê-sô 2:14).

4. Gắn Bó Với Kinh Thánh: Trong một thế giới coi mọi “lẽ thật” đều tương đối và bổ sung cho nhau, chúng ta phải bám chặt vào Lời không hề thay đổi của Đức Chúa Trời. Hãy đọc, học, suy ngẫm và vâng theo Kinh Thánh mỗi ngày. Nó là “thanh gươm của Đức Thánh Linh” (Ê-phê-sô 6:17) để phân biệt chân lý với sai lầm.

Đức tin Bahá'í, với những lời kêu gọi hấp dẫn về hòa bình và thống nhất, cuối cùng lại là một hệ thống tôn giáo dựa trên công đức và sự mặc khải tiệm tiến, phủ nhận thân vị, công tác và thẩm quyền tối cao độc nhất vô nhị của Chúa Giê-xu Christ. Là Cơ Đốc nhân Tin Lành, chúng ta đồng cảm với những khát vọng tốt đẹp của tín đồ Bahá'í, nhưng chúng ta phải trung thành với Phúc Âm đã được mặc khải một lần đủ cả.

“Hỡi kẻ rất yêu dấu, tôi vẫn ân cần viết cho anh em về sự cứu rỗi chung của chúng ta, tôi thấy cần phải viết mà khuyên anh em chiến đấu vì đạo đã truyền cho các thánh một lần đủ cả.” (Giu-đe 1:3)

Sự cứu rỗi không đến qua một giáo lý mới hay một nỗ lực cải tổ xã hội, mà qua một Con Người – Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chết và sống lại. Hãy giữ vững đức tin quý báu này, rao truyền nó với lòng thương xót và sự thật, và sống mỗi ngày trong mối tương giao với Đấng là “Alpha và Ômêga, là đầu tiên và cuối cùng” (Khải Huyền 22:13).