Tôn giáo Druze là gì?

Trong một thế giới đa dạng về văn hóa và tín ngưỡng, việc hiểu biết về các tôn giáo khác không chỉ mở mang tri thức mà còn giúp Cơ Đốc nhân chúng ta xác định rõ hơn niềm tin độc nhất của mình nơi Chúa Giê-xu Christ và sứ mạng rao truyền Phúc Âm. Tôn giáo Druze (hay Đạo Druze) là một tôn giáo độc thần bí ẩn, khép kín, chủ yếu tồn tại ở Lebanon, Syria, Israel, và Jordan. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá tôn giáo Druze dưới ánh sáng của Lời Chúa, giúp chúng ta có cái nhìn thấu đáo và vững vàng trong đức tin.

Đạo Druze khởi phát vào thế kỷ thứ 11 (khoảng năm 1017 sau Công Nguyên) tại Cairo, Ai Cập, dưới thời trị vì của Khalip Fatimid Al-Hakim bi-Amr Allah. Người sáng lập chính thức là Hamza ibn Ali ibn Ahmad, một nhà truyền giáo người Ba Tư, người tuyên bố Al-Hakim là hiện thân của Đức Chúa Trời (al-Hakim bi-Amr Allah có nghĩa là "Người cai trị bằng mệnh lệnh của Allah"). Sau sự biến mất bí ẩn của Al-Hakim năm 1021, đạo Druze chính thức đóng cửa, không nhận tín đồ mới và trở thành một cộng đồng khép kín, chỉ chấp nhận những người sinh ra trong các gia đình Druze.

Từ góc nhìn lịch sử và thần học Cơ Đốc, sự xuất hiện của Druze sau thời kỳ Tân Ước hàng thế kỷ nhắc nhở chúng ta về lời cảnh báo của Chúa Giê-xu và các sứ đồ. Chúa Giê-xu phán: “Hãy coi chừng kẻ giả tiên tri, là những kẻ mang lốt chiên đến cùng các ngươi, nhưng bên trong thật là muông sói hay cắn xé.” (Ma-thi-ơ 7:15). Sứ đồ Phao-lô cũng cảnh báo: “Vì sẽ có một thời kia, người ta không chịu nghe đạo lành; nhưng vì họ ham nghe những lời êm ái, theo tư dục mà nhóm họp các giáo sư xung quanh mình, và bịt tai không nghe lẽ thật, mà xây hướng về chuyện huyễn.” (II Ti-mô-thê 4:3-4). Sự ra đời của các hệ phái hay tôn giáo mới, tách biệt khỏi nền tảng Kinh Thánh về Chúa Giê-xu Christ, là một hiện tượng cần được xem xét cách thận trọng.

Giáo lý Druze là sự pha trộn phức tạp giữa Hồi giáo Ismaili, triết học Hy Lạp cổ đại (đặc biệt là Plato và Pythagoras), Gnosticism (Thuyết Ngộ Đạo), và các yếu tố khác. Họ giữ bí mật nhiều giáo lý, chỉ tiết lộ cho một nhóm tinh hoa được gọi là ‘Uqqal (người hiểu biết), trong khi đa số tín đồ là Juhhal (người vô tri). Chúng ta sẽ phân tích một số tín điều chính:

1. Thuyết Độc Thần & Thuyết Hiện Thân (Manifestation): Druze tin vào một Đức Chúa Trời độc nhất, vô hình, không thể biết được. Tuy nhiên, Đức Chúa Trời này biểu lộ chính Ngài qua các “Hiện Thân” (al-Hudud) qua các thời kỳ. Họ tin rằng có năm “Hiện Thân” tối cao, tương ứng với năm thực thể vũ trụ: Trí Tuệ Phổ Quát, Linh Hồn Phổ Quát, Lời Nói (Ngôi Lời), Cánh Tay Phải và Cánh Tay Trái. Họ xem các nhân vật như Adam, Nô-ê, Áp-ra-ham, Môi-se, Giê-xu, Muhammad và cuối cùng là Hamza ibn Ali đều là những hiện thân này.

Điều này trái ngược hoàn toàn với mặc khải Kinh Thánh. Kinh Thánh dạy về một Đức Chúa Trời Ba Ngôi Hiệp Một: Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con (Ngôi Lời), và Đức Thánh Linh (Giăng 1:1, 14; Ma-thi-ơ 28:19). Chúa Giê-xu Christ không chỉ là một “hiện thân” trong một chuỗi dài, mà Ngài là “Con Một của Đức Chúa Trời” (Giăng 3:16). Hê-bơ-rơ 1:1-3 khẳng định: “Đức Chúa Trời… trong những ngày sau rốt nầy, Ngài phán dạy chúng ta bởi Con… Con là sự chói sáng của sự vinh hiển Đức Chúa Trời và hình bóng của bổn thể Ngài.” Sự mặc khải trong Chúa Giê-xu là tối hậu và đầy đủ, không phải một mắt xích trong chuỗi vô tận.

2. Thuyết Luân Hồi (Tanasukh - Transmigration of Souls): Druze tin rằng linh hồn con người luân hồi ngay lập tức sau khi chết vào một thể xác mới vừa được sinh ra. Họ bác bỏ thiên đàng, địa ngục, và sự phán xét cuối cùng theo nghĩa Cơ Đốc/Hồi giáo. Linh hồn luôn luân hồi cho đến khi đạt được sự thuần khiết hoàn hảo và hợp nhất với Trí Tuệ Phổ Quát.

Giáo lý này phủ nhận trực tiếp chân lý trọng tâm của Kinh Thánh. Hê-bơ-rơ 9:27 tuyên bố dứt khoát: “Theo như đã định cho loài người phải chết một lần, rồi chịu phán xét.” Không có khái niệm luân hồi nào trong Kinh Thánh. Thay vào đó, Kinh Thánh dạy về sự sống lại của thân thể và sự phán xét đời đời: “Giờ đến, khi mọi người trong mồ mả nghe tiếng Ngài và ra khỏi: kẻ đã làm lành thì sống lại để được sống, kẻ đã làm dữ thì sống lại để bị xét đoán.” (Giăng 5:28-29). Sự cứu rỗi không phải là quá trình tự thanh lọc qua nhiều kiếp sống, mà là ân điển nhưng không nhận được bởi đức tin nơi sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá (Ê-phê-sô 2:8-9).

3. Vai Trò của Chúa Giê-xu & Các Tiên Tri: Druze tôn kính Chúa Giê-xu như một tiên tri lớn và một trong những “Hiện Thân” của Trí Tuệ Thần Thánh. Họ tin Ngài thực hiện phép lạ, nhưng từ chối thần tính của Ngài, sự chết chuộc tội và sự sống lại theo nghĩa vật lý. Họ xem thập tự giá là biểu tượng sai lầm.

Đây là điểm then chốt để phân biệt giữa chân lý và sai lầm. Sứ đồ Giăng đã cảnh báo nghiêm khắc: “Ai là kẻ nói dối, há chẳng phải kẻ chối Đức Chúa Jêsus là Đấng Christ sao? Ấy đó là Kẻ địch lại Đấng Christ, tức là kẻ chối Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con!” (I Giăng 2:22). Tuyên bố “Giê-xu là Chúa” (Kyrios Iēsous trong tiếng Hy Lạp) là nền tảng của đức tin Cơ Đốc (Rô-ma 10:9). Sứ đồ Phao-lô xác định: “Nếu miệng ngươi xưng Đức Chúa Jêsus ra và lòng ngươi tin rằng Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại, thì ngươi sẽ được cứu.” (Rô-ma 10:9). Phủ nhận thần tính và sự sống lại của Chúa Giê-xu là phủ nhận chính cốt lõi của Phúc Âm.

Người Druze nổi tiếng vì lòng trung thành mãnh liệt với cộng đồng và quốc gia nơi họ sinh sống. Họ tuân thủ Bảy Điều Răn do Hamza ibn Ali đặt ra, bao gồm: trung thực, bảo vệ đồng đạo, từ bỏ các tôn giáo trước, xa lánh tà ác và thờ hình tượng, tin vào thuyết nhất thần của Druze, chấp nhận mọi hành động của Chúa (Al-Hakim), và tuân phục ý muốn Chúa.

Tuy nhiên, sự nhấn mạnh vào tính bí mật và phân cấp tri thức tạo nên một hệ thống mà “sự hiểu biết” trở thành đặc quyền cứu rỗi. Điều này tương phản với Tin Lành, nơi Phúc Âm được công bố cách công khai cho mọi người. Chúa Giê-xu phán: “Ta là sự sáng của thế gian; người nào theo ta, chẳng đi trong nơi tối tăm, nhưng có ánh sáng của sự sống.” (Giăng 8:12). Phúc Âm là ánh sáng chiếu ra, không phải bí mật giấu kín.

Việc nghiên cứu về Druze và các tôn giáo khác không chỉ là thu thập thông tin, mà phải dẫn chúng ta đến:

1. Lòng Biết Ơn Sâu Sắc Về Sự Mặc Khải Rõ Ràng Trong Chúa Giê-xu: Khi thấy sự phức tạp, bí ẩn và nỗ lực tự cứu của các tôn giáo, chúng ta càng cảm tạ Đức Chúa Trời vì Ngài đã không để chúng ta trong sự mơ hồ. Ngài đã “bày tỏ ra” (tiếng Hy Lạp: apokalyptō) chính mình Ngài một cách trọn vẹn trong Christ (Ga-la-ti 1:12). Chúng ta có một Đấng Trung Bảo duy nhất (I Ti-mô-thê 2:5) và một con đường cứu rỗi chắc chắn.

2. Xác Quyết Về Chân Lý Độc Tôn Của Phúc Âm: Sự tồn tại của nhiều tôn giáo không có nghĩa mọi con đường đều dẫn đến Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu tuyên bố cách dứt khoát: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha.” (Giăng 14:6). Nghiên cứu về Druze củng cố niềm tin của chúng ta rằng Phúc Âm về Chúa Giê-xu Christ—sự chết, sự chôn, và sự sống lại của Ngài—là chân lý tuyệt đối, không phải một lựa chọn trong muôn vàn lựa chọn.

3. Lòng Thương Xót & Sự Cầu Thay Cho Những Người Chưa Biết Chân Lý: Người Druze, như bao người khác, là những linh hồn quý giá được Đức Chúa Trời dựng nên, đang tìm kiếm Đấng Tạo Hóa trong sự mờ tối. Thay vì khinh dể, chúng ta nên có lòng thương xót và cầu nguyện cho họ. Hãy cầu xin Đức Thánh Linh, là Đấng “khiến thế gian tự cáo về tội lỗi, về sự công bình và về sự phán xét” (Giăng 16:8), mở mắt tâm linh họ.

4. Sẵn Sàng Làm Chứng Cách Khôn Ngoan & Khiêm Nhường: Khi có cơ hội tiếp xúc với tín đồ Druze (hoặc người theo bất kỳ tôn giáo nào), chúng ta cần lắng nghe trước, hiểu biết về niềm tin của họ, rồi mới chia sẻ. Hãy tập trung vào việc rao giảng về Chúa Giê-xu Christ—con người, thần tính, công tác cứu chuộc trọn vẹn trên thập tự giá—một cách rõ ràng và đầy yêu thương. Hãy dùng Kinh Thánh làm thẩm quyền tối cao.

Tôn giáo Druze, với lịch sử phức tạp và giáo lý bí ẩn, là một minh họa cho khao khát tâm linh của con người muốn tìm đến Đấng Tạo Hóa, nhưng lại đi lạc vào những con đường do chính mình tưởng tượng ra. Nó nhấn mạnh đến sự bí mật, luân hồi và sự hợp nhất với thực thể thần thánh thông qua nỗ lực cá nhân—tất cả đều đối lập với Phúc Âm của ân điển, sự mặc khải rõ ràng và sự cứu rỗi duy nhất bởi đức tin nơi công lao của Chúa Giê-xu Christ.

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi không phải để sợ hãi hay khinh thường, nhưng để hiểu biết, cầu nguyện, và làm chứng. Chúng ta càng thấu hiểu sự khác biệt, chúng ta càng trân quý hơn “sự cao trọng của sự mầu nhiệm nầy, là Đấng Christ trong anh em, sự trông cậy về vinh hiển.” (Cô-lô-se 1:27). Hãy vững vàng trong chân lý, sốt sắng trong tình yêu thương, và luôn sẵn sàng trả lời cho mọi người về lý do của niềm hy vọng trong chúng ta (I Phi-e-rơ 3:15).

“Vả, Ðức Chúa Trời là sự sáng, trong Ngài chẳng có sự tối tăm đâu. Ví bằng chúng ta nói mình được giao thông với Ngài, mà còn đi trong sự tối tăm, ấy là chúng ta nói dối và không làm theo lẽ thật. Nhưng, nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông cùng nhau; và huyết của Ðức Chúa Jêsus, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta.” (I Giăng 1:5-7).