Quan điểm của Cơ Đốc giáo về thầy bói / người xem bói là gì?

Trong một thế giới đầy bất định, con người luôn khao khát nhìn thấy trước tương lai, tìm kiếm sự an toàn và lời giải cho những nan đề. Từ xem chỉ tay, tử vi, bài Tarot, cho đến các hình thức cầu cơ, gọi hồn, bói toán đã tồn tại từ ngàn xưa và vẫn hiện diện dưới nhiều hình tướng trong xã hội hiện đại. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần có một nền tảng vững chắc từ Lời Đức Chúa Trời để hiểu rõ và đứng vững trước những thực hành này. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào quan điểm của Kinh Thánh, khai thác ý nghĩa nguyên văn Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, để làm sáng tỏ thái độ mà người tin Chúa cần có đối với thầy bói và mọi hình thức bói toán.

Ngay từ khi dân Y-sơ-ra-ên được lập nên, Đức Chúa Trời đã đưa ra những mệnh lệnh rất rõ ràng và dứt khoát về vấn đề này. Phân đoạn then chốt nhất nằm trong Phục truyền Luật lệ Ký 18:9-14:

“Khi ngươi đã vào xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho, chớ tập bắt chước những sự gớm ghiếc của các dân tộc ấy. Ở giữa ngươi chớ nên có ai... tìm tà thần, tin bói khoa, chú thuật, phù thủy, bùa phép, kẻ hay hỏi đồng cốt, kẻ hay cầu vong, kẻ hỏi âm binh. Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghiếc kẻ làm các việc ấy, và vì các sự gớm ghiếc ấy, nên Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đuổi các dân tộc đó khỏi trước mặt ngươi. Ngươi phải ở trọn vẹn với Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi.”

Đoạn Kinh Thánh này liệt kê một loạt các thực hành bị cấm. Chúng ta cần giải nghĩa một số từ then chốt:

• “Tin bói khoa” (divination): Từ Hê-bơ-rơ là qesem (קֶסֶם), chỉ việc tìm kiếm điềm triệu, giải đoán các dấu hiệu để biết trước tương lai hoặc ý muốn của thần linh. Đây là hành động chủ động muốn “đoán định” ý Trời theo cách của con người.
• “Chú thuật” (sorcery): Từ Hê-bơ-rơ nachash (נָחַשׁ), có thể liên quan đến việc thì thầm bùa chú, dùng ma thuật để kiểm soát hoặc gây ảnh hưởng.
• “Phù thủy” (witchcraft): Từ Hê-bơ-rơ kashaph (כָּשַׁף), chỉ việc thực hành ma thuật, thường liên quan đến quyền lực hắc ám.
• “Đồng cốt, cầu vong, hỏi âm binh”: Đây là các hình thức giao tiếp với thế giới linh hồn người chết (spiritism). Từ Hê-bơ-rơ cho “đồng cốt” là ob (אוֹב), chỉ cái bụng hoặc hốc đá, nơi người ta tin rằng linh hồn người chết có thể lên tiếng.

Lý do của lệnh cấm được nêu rõ: “Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghiếc kẻ làm các việc ấy”. Động từ “gớm ghiếc” (Hê-bơ-rơ: to’ebah תּוֹעֵבָה) mang nghĩa mạnh mẽ, chỉ sự ghê tởm tột độ, điều trái với bản chất thánh khiết của Ngài. Các dân tộc bị đuổi khỏi Đất Hứa vì những tội lỗi này. Thay vào đó, dân sự Đức Chúa Trời được kêu gọi: “Phải ở trọn vẹn với Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi” (câu 13). Sự trọn vẹn (tamim תָּמִים) ở đây có nghĩa là trung tín, nguyên vẹn, không pha trộn, dành trọn lòng tin cậy cho Đức Chúa Trời duy nhất.

Trong Lê-vi Ký 19:26, 31 và 20:6, 27, luật pháp còn quy định hình phạt nặng nề, thậm chí là tử hình, cho những ai thực hành các điều gớm ghiếc này. Điều này cho thấy mức độ nghiêm trọng trong mắt Đức Chúa Trời. Ngài coi đó không phải là “văn hóa dân gian” vô hại, mà là sự phản bội trực tiếp đối với giao ước và quyền tể trị của Ngài.

Kinh Thánh cung cấp một ví dụ sinh động và đau lòng về hậu quả của việc tìm đến bói toán: Vua Sau-lơ. Ông là vị vua đầu tiên của Y-sơ-ra-ên, được Đức Thánh Linh xức dầu, nhưng cuối cùng vì bất tuân và không kiên nhẫn chờ đợi ý Chúa, ông đã rơi vào tuyệt vọng (I Sa-mu-ên 28). Khi quân Phi-li-tin áp đảo và Đức Giê-hô-va không đáp lời ông qua các chiêm bao, U-rim hay các đấng tiên tri, Sau-lơ đã đi tìm một bà đồng bóng (một ba’alath ob – bà chủ của cái bụng/linh hồn) tại En-đô.

Hành động này đầy mâu thuẫn: chính Sau-lơ trước đó đã trục xuất những kẻ đồng bóng ra khỏi xứ (câu 3). Khi đối diện với khủng hoảng, thay vì ăn năn và tìm kiếm Chúa, ông đã quay sang nguồn sức mạnh hắc ám mà ông biết là bị cấm. Kết quả, linh hồn của Sa-mu-ên thật sự hiện lên (theo cách nhiệm mầu của Đức Chúa Trời) không phải để an ủi, mà để tuyên án cuối cùng: “Ngày mai ngươi và các con trai ngươi sẽ ở một nơi với ta” (câu 19). Hành động này đã đóng ấn số phận của Sau-lơ. Bài học rõ ràng: tìm kiếm sự hướng dẫn từ nguồn bị cấm là dấu hiệu của sự bất tín và dẫn đến sự sụp đổ thuộc linh cùng thể xác.

Tân Ước tiếp tục nhất quán với quan điểm của Cựu Ước. Sứ đồ Phao-lô liệt kê “phù phép” (sorcery, witchcraft) là một trong những “công việc của xác thịt” (Ga-la-ti 5:19-20). Từ Hy Lạp được dùng là pharmakeia (φαρμακεία), vốn chỉ việc dùng thuốc, nhưng trong ngữ cảnh này ám chỉ việc dùng bùa phép, thuốc mê để thực hành ma thuật. Những ai làm những việc như vậy “sẽ không được hưởng nước Đức Chúa Trời” (câu 21).

Trong Công vụ 16:16-18, chúng ta gặp một cô gái “bị quỉ Phi-tôn ám” có tà thuật bói khoa (python), làm lợi lớn cho chủ cô bằng cách bói. Từ “python” gợi đến con trăn thần ở đền Delphi, nơi có tiên tri giả trong văn hóa Hy Lạp. Quỷ trong cô nhận biết và rao truyền về Phao-lô và Si-la: “Những người nầy là đầy tớ của Đức Chúa Trời Rất Cao, rao truyền cho các ngươi đường cứu rỗi.” Nghe nhiều ngày, Phao-lô cảm thấy phiền, quay lại nói với quỷ: “Ta nhân danh Đức Chúa Jêsus Christ mà truyền lệnh cho mầy, phải ra khỏi người đàn bà nầy”. Quỷ phải ra khỏi ngay. Câu chuyện này cho thấy:

1. Nguồn gốc thực sự đằng sau một số khả năng bói toán siêu nhiên là ma quỷ.
2. Dù lời nói có vẻ đúng (“rao truyền đường cứu rỗi”), nguồn gốc từ ma quỷ khiến nó bị Chúa ghét bỏ.
3. Quyền năng duy nhất có thể đối đầu và chiến thắng những lực lượng này là Danh của Đức Chúa Jêsus Christ.

Việc cấm bói toán không phải vì Đức Chúa Trời độc đoán, mà xuất phát từ bản tính yêu thương và thánh khiết của Ngài, cùng mối quan hệ giao ước với con dân Ngài.

• Xâm phạm quyền tể trị của Đức Chúa Trời: Bói toán là nỗ lực của con người muốn đoạt lấy quyền kiểm soát tương lai, vốn thuộc về một mình Đức Chúa Trời (Ê-sai 46:9-10). Nó phủ nhận sự khôn ngoan và chủ quyền của Ngài.
• Mở cửa cho ảnh hưởng ma quỷ: Khi từ bỏ sự bảo vệ của Đức Chúa Trời để tìm kiếm kiến thức từ các nguồn khác, con người tự đặt mình vào lãnh địa và ảnh hưởng của Satan – kẻ “như sư tử rống, đi rình mò chung quanh anh em, tìm kiếm người nào nó có thể nuốt được” (I Phi-e-rơ 5:8).
• Thể hiện sự bất tín: Hành động đi xem bói tố cáo một tấm lòng không tin cậy Chúa đủ để phó thác tương lai trong tay Ngài. Đó là sự thay thế đức tin bằng mê tín.
• Lừa dối và nô lệ: Bói toán thường dựa trên sự mơ hồ, lừa dối và tâm lý dễ bị tổn thương. Nó trói buộc người ta trong sự sợ hãi (sợ điềm xấu) và sự lệ thuộc vào thầy bói, thay vì sự tự do trong Christ.

Vậy, đối diện với văn hóa xem bói, tử vi, tarot, coi chỉ tay, tướng số… lan tràn, Cơ Đốc nhân cần sống thế nào?

1. Nhận Diện và Từ Bỏ:
Trước hết, cần thành thật xét lòng mình. Có khi nào chúng ta vô tình xem một lá số tử vi vui vui trên báo, tham gia một trò bói bài tarot vì tò mò, hay tin vào một “điềm báo” nào đó không? Hãy ăn năn và từ bỏ mọi hình thức dính dáng đến bói toán, dù là nhỏ nhất. Điều này bao gồm việc không tìm kiếm, không ủng hộ (bằng tiền bạc hay sự chú ý), và không truyền bá những thông tin đó (Công vụ 19:19 – nhiều người tin Chúa đốt sách phù phép).

2. Tìm Kiếm Sự Hướng Dẫn Từ Nguồn Đúng:
Đức Chúa Trời không bỏ mặc chúng ta trong bóng tối. Ngài ban cho chúng ta những phương cách thánh khiết để biết ý muốn Ngài:

- Lời Ngài (Kinh Thánh): Là “ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi” (Thi thiên 119:105). Mọi nguyên tắc sống căn bản đều đã được bày tỏ trong Kinh Thánh.
- Sự cầu nguyện và nài xin sự khôn ngoan: “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho” (Gia-cơ 1:5).
- Sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh: “Lúc nào Thần lẽ thật sẽ đến, thì Ngài dẫn các ngươi vào mọi lẽ thật” (Giăng 16:13). Thánh Linh cáo trách, dẫn dắt và soi sáng lòng chúng ta.
- Lời khuyên từ Hội Thánh: Những người trưởng thành thuộc linh, mục sư, các anh chị em trong đức tin có thể cho chúng ta lời khuyên dựa trên Lời Chúa (Châm ngôn 11:14).

3. Sống Bằng Đức Tin, Không Bằng Mắt Thấy:
Bản chất của đời sống Cơ Đốc là bước đi bởi đức tin, không bởi mắt thấy (II Cô-rinh-tô 5:7). Chúng ta tin cậy Chúa Cha nhân từ nắm giữ ngày mai, tin cậy Chúa Giê-xu là Đấng đã chiến thắng mọi quyền lực tối tăm (Cô-lô-se 2:15), và tin cậy Thánh Linh dẫn dắt từng bước. Sự bình an thật đến từ việc phó thác tương lai cho Ngài, chứ không phải từ việc cố gắng “giở trang sách đời mình” ra xem trước.

4. Trở Nên Ánh Sáng Và Làm Chứng:
Khi người ngoài hỏi về việc xem bói, đây là cơ hội làm chứng. Hãy giải thích cách nhẹ nhàng nhưng kiên định rằng: “Là người tin Chúa Giê-xu, tôi tin rằng tương lai của tôi nằm trong tay yêu thương của Đức Chúa Trời. Ngài đã bày tỏ tình yêu và kế hoạch tốt lành cho tôi qua Kinh Thánh, nên tôi không cần tìm đến những nguồn khác. Tôi có sự bình an vì biết Ngài kiểm soát mọi sự.”

Kinh Thánh nhất quán và rõ ràng từ đầu đến cuối: mọi hình thức bói toán, xem tướng số, đồng cốt, phù thủy đều là điều gớm ghiếc trước mặt Đức Chúa Trời. Chúng bắt nguồn từ sự bất tín, xâm phạm chủ quyền của Ngài, và mở cửa cho các thế lực tối tăm. Đức Chúa Trời kêu gọi con dân Ngài “ở trọn vẹn” với Ngài, hoàn toàn tin cậy vào sự hướng dẫn thánh khiết Ngài ban qua Lời Ngài, sự cầu nguyện và Đức Thánh Linh.

Thay vì tìm kiếm sự an toàn giả tạo trong những lời đoán mơ hồ của thầy bói, chúng ta được mời gọi đặt đức tin nơi Đấng Christ, là “sự sáng của thế gian” (Giăng 8:12). Trong Ngài, chúng ta không biết mọi chi tiết của ngày mai, nhưng chúng ta biết Đấng nắm giữ ngày mai, và biết rằng mọi sự hiệp lại làm ích cho những ai yêu mến Ngài (Rô-ma 8:28). Đó chính là nền tảng cho một đời sống tự do, bình an và đầy hy vọng thật sự.

Hãy chọn ánh sáng của Lời Chúa, và từ bỏ mọi công việc của bóng tối.