Tại Sao Tôi Nên Chịu Phép Báp-têm?
Trong hành trình đức tin của một Cơ Đốc nhân, phép báp-têm thường là bước ngoặt quan trọng, một dấu mốc công khai tuyên xưng đức tin. Tuy nhiên, nhiều tín hữu vẫn băn khoăn với câu hỏi căn bản: “Tại sao tôi nên chịu phép báp-têm?” Phải chăng đây chỉ là một nghi lễ mang tính hình thức, hay nó ẩn chứa những ý nghĩa thần học sâu sắc và là mạng lệnh không thể bỏ qua từ chính Chúa Giê-xu Christ? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá bản chất, ý nghĩa và tầm quan trọng của báp-têm trong đời sống đức tin.
Trước khi đi vào ý nghĩa thần học, chúng ta phải bắt đầu từ nền tảng: Báp-têm là một mạng lệnh của Đấng Christ. Trong Ma-thi-ơ 28:19-20, Chúa Giê-xu phán cùng các môn đồ: “Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi.” Động từ “hãy đi… làm phép báp-têm” (trong nguyên văn Hy Lạp: μαθητεύσατε βαπτίζοντες – mathēteusate baptizontes) mang ý nghĩa một mệnh lệnh liên tục, là một phần không thể tách rời của đại mạng lệnh. Vì vậy, vâng lời Chúa mà chịu báp-têm là hành động đầu tiên và căn bản thể hiện đức tin vâng phục của một môn đồ.
Hơn thế nữa, Chúa Giê-xu đã nêu gương hoàn hảo. Dù là Con Đức Chúa Trời, vô tội và thánh khiết, Ngài vẫn đến cùng Giăng để chịu báp-têm tại sông Giô-đanh (Ma-thi-ơ 3:13-17). Khi Giăng ngăn cản, Chúa Giê-xu đáp: “Bây giờ cứ làm đi, vì chúng ta nên làm cho trọn mọi việc công bình như vậy.” (câu 15). Ở đây, từ “công bình” (δικαιοσύνη – dikaiosynē) không chỉ nói về sự ngay thẳng mà còn về việc thực hiện trọn vẹn ý muốn của Đức Chúa Trời. Báp-têm của Chúa Giê-xu là sự xác nhận và thánh hóa nghi thức này, đồng thời mở ra một ý nghĩa mới: sự đồng nhất hóa của Ngài với nhân loại tội lỗi mà Ngài đến để cứu chuộc, và sự công nhận của Đức Chúa Chúa Trời qua tiếng phán từ trời: “Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đường.”
Báp-têm không đơn thuần là một nghi thức ướt mình. Nó là một “dấu hiệu bề ngoài” (ordinance) mang ý nghĩa thuộc linh bề trong. Kinh Thánh Tân Ước, đặc biệt qua các thư tín của Sứ đồ Phao-lô, mặc khải cho chúng ta ba ý nghĩa cốt lõi:
1. Báp-têm Là Hình Bóng Về Sự Chết, Chôn Và Sống Lại Với Đấng Christ: Đây là ý nghĩa trung tâm và quyền năng nhất. Rô-ma 6:3-5 giải thích rõ ràng: “Hay là, anh em chẳng biết rằng chúng ta thảy đều đã chịu phép báp-têm trong Đức Chúa Giê-xu Christ, tức là chịu phép báp-têm trong sự chết Ngài ư? Vậy chúng ta đã bị chôn với Ngài bởi phép báp-têm trong sự chết Ngài, hầu cho Đấng Christ nhờ vinh hiển của Cha được từ kẻ chết sống lại thể nào, thì chúng ta cũng sống trong đời mới thể ấy.”
Hành động chìm xuống nước biểu tượng cho việc chúng ta được đồng chôn với Christ. Chúng ta công nhận rằng “tôi” cũ, con người tội lỗi cũ, đã bị đóng đinh trên thập tự giá với Ngài (Ga-la-ti 2:20). Hành động trồi lên khỏi nước biểu tượng cho sự sống lại với Đấng Christ để bước đi trong đời sống mới. Từ Hy Lạp cho “báp-têm” (βαπτίζω – baptizō) có nghĩa là “nhúng chìm”, “dìm xuống”. Hình ảnh này mô tả đầy đủ sự chôn và sống lại. Vậy, báp-têm là một bức tranh bằng hành động về Phúc Âm mà chúng ta tin nhận.
2. Báp-têm Là Lời Tuyên Xưng Đức Tin Công Khai Và Sự Liên Hiệp Với Thân Thể Đấng Christ: Báp-têm là hành động “làm chứng” (Công vụ 1:8) về sự cứu rỗi cá nhân. Nó là câu trả lời của lương tâm trong sáng với Đức Chúa Trời (I Phi-e-rơ 3:21). Khi một người bước xuống nước, họ đang công khai nói với thế giới rằng: “Tôi tin Chúa Giê-xu Christ đã chết vì tội lỗi tôi, sống lại, và giờ đây Ngài là Chúa của đời tôi.”
Đồng thời, báp-têm là nghi thức nhập vào Hội Thánh, là Thân thể hữu hình của Đấng Christ trên đất. I Cô-rinh-tô 12:13 chép: “Vì chưng chúng ta hoặc người Giu-đa, hoặc người Gờ-réc, hoặc tôi mọi, hoặc tự chủ, đều đã chịu phép báp-têm chung một Thánh Linh để hiệp làm một thân.” Báp-têm bằng nước là dấu hiệu bề ngoài của sự thật thuộc linh bề trong: Thánh Linh đã báp-têm chúng ta vào trong một thân. Nó tuyên bố sự hiệp nhất và tư cách thành viên trong đại gia đình của Đức Chúa Trời.
3. Báp-têm Là Sự Cắt Bì Thuộc Linh Của Tân Ước – Dấu Ấn Của Giao Ước Mới: Trong Cựu Ước, phép cắt bì là dấu hiệu vật lý của giao ước giữa Đức Chúa Trời với dân Y-sơ-ra-ên (Sáng thế ký 17:11). Trong Tân Ước, báp-têm trở thành “phép cắt bì của Đấng Christ” (Cô-lô-se 2:11-12). Phao-lô viết: “Anh em cũng chịu cắt bì trong Ngài, không phải phép cắt bì bởi tay người ta làm ra, nhưng là phép cắt bì của Đấng Christ, là lột bỏ thân thể tội lỗi của xác thịt.” Ngay sau đó, ông liên hệ trực tiếp đến báp-têm: “Anh em đã bị chôn với Ngài trong phép báp-têm.” Báp-têm, vì vậy, là dấu ấn của Giao Ước Mới trong huyết Đấng Christ, biểu thị việc chúng ta thuộc về Ngài và được thanh tẩy khỏi tội lỗi.
Một câu hỏi then chốt thường được đặt ra: “Có phải báp-têm là điều kiện để được cứu không?” Giáo lý Tin Lành khẳng định rõ ràng: Sự cứu rỗi chỉ bởi đức tin mà thôi (Ân điển đức tin – Sola Fide), dựa trên công lao cứu chuộc hoàn toàn của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá (Ê-phê-sô 2:8-9). Không một hành vi ngoại tại nào, kể cả báp-têm, có thể thêm vào công trình trọn vẹn của Christ.
Tuy nhiên, Kinh Thánh trình bày báp-têm như một hành động đức tin tự nhiên và tất yếu của người đã thật sự ăn năn tin nhận Chúa. Nó là “lời hứa” (ἐπερώτημα – eperōtēma) của một lương tâm tốt với Đức Chúa Trời (I Phi-e-rơ 3:21). Trong suốt sách Công vụ, mô hình nhất quán là: Nghe Phúc Âm -> Tin/Ăn năn -> Chịu báp-têm (Công vụ 2:41, 8:12, 8:36-38, 16:31-33). Báp-têm luôn đi liền ngay sau đức tin, như một sự vâng lời công khai và trọn vẹn. Nó không tạo ra sự cứu rỗi, nhưng là bước đi đầu tiên của đức tin thể hiện sự vâng phục và đồng nhất với Đấng Christ – Đấng đã cứu mình.
Dựa trên ý nghĩa thần học về sự chôn và sống lại, cũng như từ nguyên Hy Lạp của “baptizō”, và quan trọng hơn cả là gương của Chúa Giê-xu và các sứ đồ (Chúa Giê-xu “lên khỏi nước” – Ma-thi-ơ 3:16; Ê-thi-ô-bi “xuống nước” – Công vụ 8:38), hình thức được Kinh Thánh mô tả là sự nhúng chìm toàn thân xuống nước. Hình thức này duy nhất có thể truyền tải trọn vẹn biểu tượng về sự chết (chôn), và sống lại (trồi lên). Các hình thức rảy nước hay đổ nước không thể hiện được ý nghĩa trọng tâm này và thường xuất hiện sau này trong lịch sử Giáo hội do các yếu tố thực tế, không phải từ mô hình Tân Ước.
1. Cho Người Chưa Chịu Báp-têm: Nếu bạn đã tin nhận Chúa Giê-xu Christ là Chúa Cứu Thế cá nhân nhưng chưa chịu báp-têm, hãy xem đây là lời mời gọi vâng phục. Hãy tìm đến những người lãnh đạo thuộc linh trong Hội Thánh địa phương của bạn để trình bày ước muốn này. Chuẩn bị tấm lòng bằng sự suy ngẫm về ý nghĩa sâu xa của báp-têm, và sẵn sàng làm chứng về đức tin của mình trước mặt Hội Thánh. Đừng để sự ngại ngùng, sợ hãi hay sự trì hoãn cướp đi đặc ân và bổn phận thiêng liêng này.
2. Cho Người Đã Chịu Báp-têm: Báp-têm không phải là “tấm vé” an toàn để rồi quên đi. Mỗi ngày, hãy sống thực tiễn ý nghĩa “đồng chết, đồng sống lại” với Christ. Khi cám dỗ tội lỗi đến, hãy nhớ rằng “con người cũ” của bạn đã bị chôn. Bạn có quyền năng của Đấng Christ phục sinh để từ chối và bước đi trong sự sống mới (Rô-ma 6:11-14). Hãy dùng câu chuyện báp-têm của mình như một công cụ làm chứng cho người khác về ân điển và quyền năng biến đổi của Phúc Âm.
3. Đối Với Hội Thánh Địa Phương: Cần dạy dỗ rõ ràng và đầy đủ về báp-têm cho mọi tín hữu mới. Coi trọng nghi thức này như một sự kiện quan trọng của cả Hội Thánh để cùng nhau vui mừng, khích lệ và nhắc nhở nhau về giao ước chung. Mỗi lần chứng kiến một tín hữu chịu báp-têm là một cơ hội để cả Hội Thánh được tươi mới lại trong đức tin và lời hứa của mình với Chúa.
Vậy, tại sao bạn nên chịu phép báp-têm? Bởi vì đó là mạng lệnh của Vua bạn cần vâng theo. Bởi vì đó là gương mẫu của Chúa bạn cần noi theo. Bởi vì đó là hình bóng của Phúc Âm bạn đã tin – về sự chết, chôn và sống lại vinh hiển với Đấng Christ. Bởi vì đó là lời tuyên xưng công khai đức tin của bạn trước mặt thiên sứ, loài người và ma quỷ. Và bởi vì đó là dấu ấn trang trọng của giao ước mới, xác nhận bạn thuộc về Đấng Christ và Thân thể Ngài là Hội Thánh.
Báp-têm không cứu bạn, nhưng nó chứng minh rằng bạn đã được cứu. Nó là bước đi đầu tiên của đức tin vâng phục, mở ra một hành trình bước đi trong sự mới mẻ của sự sống. Nếu Đức Thánh Linh đang cảm động lòng bạn về điều này, đừng chần chừ. Hãy bước ra trong đức tin và vâng lời, để qua hành động đơn giản nhưng đầy quyền năng này, bạn có thể cảm nghiệm sâu sắc hơn ân điển của Đức Chúa Trời và niềm vui của một môn đồ thật.
“Tôi nay bị ép phải hỏi anh em: Anh em đã nhận được Đức Thánh Linh khi anh em tin hay chưa? Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại nói: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-têm nào? Trả lời: Phép báp-têm của Giăng. 4 Phi-e-rơ bèn nói: Giăng đã làm phép báp-têm về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus. 5 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-têm nhân danh Đức Chúa Jêsus.” (Công vụ 19:2-5)