Con Người Có Trở Thành Thiên Sứ Sau Khi Chết?
Trong văn hóa đại chúng và thậm chí trong một số suy nghĩ tín hữu, tồn tại một quan niệm mơ hồ rằng những người tốt, đặc biệt là Cơ Đốc nhân, sau khi qua đời sẽ “lên thiên đàng và trở thành thiên sứ”. Hình ảnh một người thân đã khuất với đôi cánh thiên sứ là một hình tượng nghệ thuật phổ biến. Tuy nhiên, giáo lý Kinh Thánh thuần túy có ủng hộ quan điểm này không? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Lời Chúa để làm sáng tỏ bản chất riêng biệt của loài người và thiên sứ, đồng thời hé mở vinh quang thực sự về số phận đời đời của những người được cứu chuộc bởi huyết Chiên Con.
Kinh Thánh từ đầu đến cuối trình bày thiên sứ (מַלְאָךְ - malak trong tiếng Hê-bơ-rơ; ἄγγελος - aggelos trong tiếng Hy Lạp, đều có nghĩa là “sứ giả”) là những thọ tạo có linh, được Đức Chúa Trời dựng nên trước thế gian, với chức năng đặc thù là đầy tớ và sứ giả của Ngài. Họ là một loài hoàn toàn riêng biệt.
1. Thiên Sứ: Những Thọ Tạo Phục Vụ
Kinh Thánh mô tả thiên sứ là những thực thể mạnh mẽ, thực thi ý muốn của Đức Chúa Trời. Sứ đồ Phi-e-rơ gọi họ là “các thiên sứ... có quyền phép, có sức mạnh” (2 Phi-e-rơ 2:11). Tác giả thư Hê-bơ-rơ đặt câu hỏi tu từ: “Các thiên sứ há chẳng phải đều là thần hầu việc Đức Chúa Trời, được sai xuống để giúp việc những người sẽ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi hay sao?” (Hê-bơ-rơ 1:14). Động từ “giúp việc” (διακονια - diakonia) nhấn mạnh vai trò phục vụ của họ. Họ không phải là đối tượng của sự cứu rỗi như loài người sa ngã; họ là những thọ tạo phục vụ cho kế hoạch cứu rỗi đó. Khi một phần các thiên sứ phản loạn (những ma quỷ), họ bị đoán phạt đời đời, không có sự cứu chuộc nào được bày tỏ cho họ (Giu-đe 1:6).
2. Con Người: Những Thọ Tạo Được Tạo Dựng Theo Hình Ảnh Đức Chúa Trời và Được Cứu Chuộc
Sự khác biệt căn bản nhất nằm ở mục đích sáng tạo. “Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài... loài người dựng nên giống như Đức Chúa Trời” (Sáng-thế Ký 1:27; 9:6). Thuật ngữ “hình” (צֶלֶם - tselem) và “giống” (דְּמוּת - demuth) cho thấy con người mang một bản sắc, khả năng quan hệ và trách nhiệm đại diện mà thiên sứ không có. Quan trọng hơn, trong kế hoạch cứu chuộc, Đức Chúa Trời đã không mặc lấy bản chất thiên sứ. “Vì ấy chẳng phải thiên sứ nào Ngài giúp đỡ, bèn là giống dòng Áp-ra-ham Ngài giúp đỡ” (Hê-bơ-rơ 2:16). Chính Con Đức Chúa Trời đã trở nên người - Chúa Giê-xu Christ - để cứu chuộc con người. Điều này nâng cao địa vị và số phận của nhân loại được cứu trong mối quan hệ với Đấng Christ.
Kinh Thánh không hứa rằng chúng ta sẽ biến đổi thành một loài thọ tạo khác, nhưng hứa rằng chúng ta sẽ được biến hóa và vinh hiển hóa trong chính nhân tính của mình, đạt đến trạng thái trọn vẹn như ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời trước khi tội lỗi xâm nhập.
1. Sự Sống Lại Của Thân Thể: Thân Thể Vinh Hiển, Không Phải Thân Thể Thuộc Linh Như Thiên Sứ
Một trong những chân lý trọng tâm của Cơ Đốc giáo là sự sống lại của thân thể. Sứ đồ Phao-lô giải thích kỹ càng trong 1 Cô-rinh-tô 15. Thân thể chúng ta sau khi sống lại không phải là một “thân thể thuộc linh” theo nghĩa phi vật chất như thiên sứ, mà là một thân thể thuộc linh (σῶμα πνευματικὸν - soma pneumatikon) được Thánh Linh ban sức sống và vinh hiển, không còn bị ràng buộc bởi sự hư nát, ô nhục và yếu đuối (1 Cô-rinh-tô 15:42-44). Chúa Giê-xu Phục Sinh chính là trái đầu mùa của điều này: Ngài có một thân thể thật, có thể sờ mó, ăn uống (Lu-ca 24:39-43), nhưng đồng thời có những thuộc tính vinh hiển như xuyên qua các vật cản. Chúng ta sẽ “cũng mang ảnh tượng của người trên trời” (1 Cô-rinh-tô 15:49).
2. Địa Vị Là Con Cái và Những Kẻ Đồng Kế Thừa Với Đấng Christ
Đây là vinh dự cao nhất, vượt xa địa vị của thiên sứ. “Nầy, Đức Chúa Trời yêu thương chúng ta là dường nào, đến nỗi gọi chúng ta là con cái Ngài; và chúng ta thật là con cái Ngài!” (1 Giăng 3:1). Thiên sứ là đầy tớ, nhưng chúng ta là con cái. Thậm chí, chúng ta được hứa sẽ cùng trị vì với Đấng Christ. “Ví bằng chúng ta chịu thương khó với Ngài, thì cũng sẽ cùng hưởng vinh hiển với Ngài... Ví bằng chúng ta nhịn nhục, thì chúng ta cũng sẽ đồng trị với Ngài” (2 Ti-mô-thê 2:12). Khải Huyền 20:6 cũng nói về những người được cất lên trong sự sống lại thứ nhất: “sẽ làm thầy tế lễ của Đức Chúa Trời và của Đấng Christ, cùng sẽ trị vì với Ngài.” Thiên sứ có thể tham chiến và phục vụ, nhưng họ không được hứa ban địa vị đồng kế thừa và đồng trị vì này.
“Anh em há chẳng biết các thánh đồ sẽ xét đoán thế gian sao?... Anh em há chẳng biết chúng ta sẽ xét đoán các thiên sứ sao?” (1 Cô-rinh-tô 6:2-3).
Câu Kinh Thánh gây kinh ngạc này khẳng định rõ ràng: các thánh đồ (con người được cứu) sẽ có một địa vị trong sự phán xét cuối cùng mà ngay cả các thiên sứ cũng phải chịu dưới sự đánh giá đó. Điều này hoàn toàn loại bỏ ý tưởng con người trở thành thiên sứ.
Một số người có thể viện dẫn những đoạn mô tả các thánh đồ trên thiên đàng, ví dụ như Khải Huyền 7:9-17, và cho rằng họ “giống như các thiên sứ”. Hãy xem xét kỹ lưỡng:
Khải Huyền 7:9-10 mô tả một đoàn người “đông vô số... đứng trước chiên con, mặc áo dài trắng, tay cầm nhành chà là.” Họ là ai? Chính các trưởng lão giải thích: “Ấy là những kẻ ra khỏi cơn đại nạn, đã giặt và phiếu trắng áo mình trong huyết Chiên Con” (câu 14). Họ không được gọi là “thiên sứ”, mà là những người đã được cứu chuộc bởi huyết Chiên Con. Họ cất tiếng nói (câu 10), không phải hát như các sinh vật sống (Khải Huyền 4-5). Họ vẫn giữ nhân tính cá biệt và ký ức về kinh nghiệm trần thế (“đói, khát, nắng nôi” – câu 16).
Khải Huyền 22:3-5 mô tả tương lai đời đời: “Các tôi tớ Ngài sẽ hầu hạ Ngài; chúng sẽ được thấy mặt Chúa... Chúng sẽ trị vì đời đời.” Chữ “tôi tớ” (δοῦλος - doulos) ở đây chỉ về các thánh đồ, nhưng trong ngữ cảnh này, nó thể hiện sự thờ phượng và phục sự vui mừng, chứ không phải thân phận nô lệ. Và họ trị vì. Đây là số phận của những vị vua và thầy tế lễ (Khải Huyền 5:10), không phải của những sứ giả đơn thuần.
Chân lý này không chỉ là giáo lý suông, mà có sức biến đổi đời sống chúng ta ngay hôm nay:
1. Sống Với Hy Vọng Và Phẩm Giá: Hiểu rằng bạn được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời và được cứu chuộc để trở nên con cái Ngài, chứ không phải để bị giáng cấp thành một thọ tạo khác, sẽ đem lại cho bạn một phẩm giá và hy vọng sâu sắc. Bạn có giá trị vô hạn trước mặt Đức Chúa Trời. Mọi đau khổ, thử thách hôm nay đều không đáng so với sự vinh hiển đang chờ đợi (Rô-ma 8:18).
2. Đầu Tư Vào Những Gì Tồn Tại Đời Đời: Nếu số phận chúng ta là trị vì và cai quản trong trời mới đất mới (Khải Huyền 21-22), chúng ta nên tập “cai quản” đời sống mình ngay bây giờ. Hãy đầu tư thời gian, tài năng, của cải vào Nước Đức Chúa Trời, vào việc gây dựng Hội Thánh, vào mối quan hệ với Chúa và với anh chị em mình – những mối quan hệ sẽ còn mãi đời đời. “Vì các sự hay qua đi là hình bóng, nhưng sự thật có thực là Đấng Christ” (Cô-lô-se 2:17).
3. Quan Niệm Đúng Về Sự Chết Và Sự Sống Lại: Chúng ta có thể an ủi nhau với sự thật này (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:18). Người thân yêu trong Chúa không trở thành một “thiên sứ canh giữ” vô danh; họ đang ở với Chúa trong trạng thái trung gian (Phi-líp 1:23), và đang chờ đợi ngày hồi sinh với một thân thể vinh hiển, không hư nát. Chúng ta sẽ gặp lại họ và nhận ra họ trong sự trọn vẹn của nhân tính đã được cứu chuộc.
4. Động Lực Cho Sự Thánh Khiết: “Hỡi kẻ rất yêu dấu, chúng ta nay là con cái Đức Chúa Trời, còn về sự chúng ta sẽ ra thể nào, thì điều đó chưa được bày tỏ. Nhưng chúng ta biết rằng khi Ngài hiện đến, chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy. Ai có sự trông cậy đó trong lòng, thì tự mình làm nên thanh sạch, cũng như Ngài là thanh sạch” (1 Giăng 3:2-3). Hy vọng về sự biến đổi vinh hiển thành chính Con Đức Chúa Trời thúc giục chúng ta sống thánh khiết ngay bây giờ.
Kinh Thánh dạy dỗ một cách rõ ràng và đầy vinh quang: Các tín hữu không trở thành thiên sứ sau khi chết. Thiên sứ là một loài thọ tạo tuyệt vời, nhưng họ là đầy tớ trong nhà Đức Chúa Trời. Còn chúng ta, nhờ ân điển cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ, là con cái trong nhà Ngài. Số phận của chúng ta cao trọng hơn: được sống lại với một thân thể vinh hiển, được đồng hình đồng dạng với Chúa Cứu Thế, được thấy mặt Ngài, được làm thầy tế lễ và trị vì cùng Ngài đời đời. Thay vì mơ ước trở thành một thiên sứ, chúng ta hãy vui mừng và trông đợi sự hiện ra vinh hiển của Cứu Chúa chúng ta, là Đấng “sẽ biến hóa thân thể hèn mạt chúng ta ra giống như thân thể vinh hiển Ngài” (Phi-líp 3:21). Đó là hy vọng trọn vẹn và thực tại vinh quang của mọi người tin Chúa Giê-xu.