Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa siêu việt, vừa đầy đủ nhân tính lại vừa mang trọn thần tính như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là chủ đề của các cuộc tranh luận thần học, mà chính là câu hỏi định mệnh đối với mỗi linh hồn, như chính Ngài đã từng hỏi các môn đồ: “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ tìm hiểu về Con Người, chức vụ và di sản vĩnh cửu của Đấng Christ, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với những phân tích từ ngữ nguyên bản Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, để chúng ta có thể hiểu biết và tôn thờ Ngài cách trọn vẹn hơn.
Để hiểu về Chúa Giê-su, chúng ta phải bắt đầu từ nơi khởi thủy, trước cả sự sáng tạo. Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố hùng hồn: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (Giăng 1:1). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên bản Hy Lạp là **“Logos”** (Λόγος), mang ý nghĩa sâu xa về Lý Trí, Nguyên Lý Sáng Tạo và Lời Phán Hằng Hữu của Đức Chúa Trời. Ngôi Lời không phải là một thụ tạo, mà đồng bản thể với Đức Chúa Trời từ trước vô cùng.
Thần tính của Chúa Giê-su được xác nhận qua các thuộc tính độc tôn của Đức Chúa Trời:
“Vì trong Ngài muôn vật đã được dựng nên, trên trời, dưới đất, vật thấy được, vật không thấy được, hoặc ngôi vua, hoặc quyền cai trị, hoặc chấp chánh, hoặc cầm quyền, đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên.” (Cô-lô-se 1:16)
Đấng Christ chính là Đấng Tạo Hóa (Creator), không phải là thụ tạo (creature). Sứ đồ Phao-lô cũng xưng nhận Ngài là “Đức Chúa Trời… đáng khen ngợi đời đời” (Rô-ma 9:5). Trong thư gửi Hê-bơ-rơ, Chúa Giê-su được mô tả là “sự chói sáng của vinh hiển Đức Chúa Trời và hình bóng của bổn thể Ngài” (Hê-bơ-rơ 1:3). Từ Hy Lạp **“charaktēr”** (χαρακτήρ) được dùng cho “hình bóng của bổn thể”, có nghĩa là dấu ấn chính xác, bản sao hoàn hảo đến từng chi tiết. Nhìn xem Chúa Giê-su chính là nhìn thấy Đức Chúa Trời (Giăng 14:9).
Sự vĩ đại của Phúc Âm nằm ở mầu nhiệm “Đức Chúa Trời được manifest trong xác thịt” (I Ti-mô-thê 3:16). Ngôi Lời vĩnh hằng đã “trở nên xác thịt” (Giăng 1:14). Từ “trở nên” (**“egeneto”** - ἐγένετο) trong tiếng Hy Lạp diễn tả một sự kiện lịch sử có tính bước ngoặt: Đấng Tạo Hóa đã tự nguyện bước vào không-thời-gian, mặc lấy bản chất con người mà Ngài đã dựng nên.
Chúa Giê-su hoàn toàn là người. Ngài được sinh ra bởi một người nữ (Ga-la-ti 4:4), lớn lên về khôn ngoan và tầm vóc (Lu-ca 2:52). Ngài biết đói (Ma-thi-ơ 4:2), khát (Giăng 19:28), mệt mỏi (Giăng 4:6), đau đớn và cảm xúc (Giăng 11:35). Tuy nhiên, Ngài hoàn toàn vô tội. Trước những lời cáo buộc, Ngài thách thức: “Ai trong các ngươi cáo ta ra về tội lỗi?” (Giăng 8:46). Thư Hê-bơ-rơ khẳng định Ngài “bị thử thách trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội” (Hê-bơ-rơ 4:15). Sự vô tội này là tuyệt đối cần thiết để Ngài có thể trở nên “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29).
Trong Cựu Ước, ba chức vụ quan trọng nhất là Tiên Tri, Thầy Tế Lễ và Vua. Chúa Giê-su Christ là sự ứng nghiệm trọn vẹn của cả ba chức vụ này.
1. Tiên Tri: Ngài là Đấng Tiên Tri vĩ đại mà Môi-se đã báo trước (Phục Truyền 18:15). Ngài rao giảng sự ăn năn, công bố ý chỉ của Đức Chúa Trời, và mặc khải trọn vẹn về Cha. Ngài không chỉ nói lời của Đức Chúa Trời, Ngài chính là Lời của Đức Chúa Trời.
2. Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Theo trật tự Mên-chi-xê-đéc, Chúa Giê-su đã dâng chính mình Ngài làm của lễ chuộc tội một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 7:27). Khác với các thầy tế lễ phải dâng tế lễ nhiều lần, sự hi sinh của Ngài có giá trị đời đời. Ngài cũng đang cầu thay cho các thánh đồ tại thiên đàng (Rô-ma 8:34).
3. Vua: Dù bị đóng đinh với tấm bảng “Giê-su Na-xa-rét, Vua dân Giu-đa”, Ngài thật sự là Vua của muôn vua. Nước Ngài “không thuộc về thế gian này” (Giăng 18:36), nhưng sẽ được tỏ ra cách vinh hiển khi Ngài tái lâm để cai trị muôn dân.
Trọng tâm của chức vụ Chúa Giê-su là sự chết chuộc tội và sự sống lại đắc thắng. Ngài đã nói trước: “Con người đến… phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28). Từ “giá chuộc” (**“lytron”** - λύτρον) có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Chúng ta là nô lệ cho tội lỗi và sự chết, và Chúa Giê-su đã trả giá bằng chính huyết báu Ngài.
Sự sống lại của Ngài không phải là sự hồi sinh đơn thuần, mà là sự chiến thắng vinh hiển trên quyền lực của sự chết và tội lỗi. Sứ đồ Phao-lô gọi đây là “sự sống lại từ trong kẻ chết… sanh ra bởi quyền phép Đức Chúa Trời” (Cô-lô-se 1:18). Sự kiện lịch sử này là bằng chứng tối thượng cho thần tính của Ngài (Rô-ma 1:4) và là nền tảng cho đức tin của chúng ta (I Cô-rinh-tô 15:14).
Sau đó, Ngài thăng thiên về trời, “ngồi bên hữu Đức Chúa Trời” (Mác 16:19). Vị trí “bên hữu” biểu thị quyền năng, thẩm quyền và vinh dự tối cao. Chúa Giê-su đang trị vì, chờ đợi cho đến khi mọi kẻ thù bị đặt dưới chân Ngài (Hê-bơ-rơ 10:12-13).
Di sản của Chúa Giê-su để lại không phải là các công trình kiến trúc hay tác phẩm văn chương, mà là một Hội Thánh, một giao ước mới, và hy vọng sống lại. Ngài phán: “Ta sẽ lập Hội thánh ta” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh là thân thể của Ngài, gồm những người được cứu chuộc từ mọi dân tộc.
Di sản lớn nhất là Giao Ước Mới trong huyết Ngài (Lu-ca 22:20). Giao ước này mang đến sự tha tội trọn vẹn và một mối quan hệ mới giữa Đức Chúa Trời với con người, được viết không trên bảng đá mà trên “bảng thịt của lòng” (II Cô-rinh-tô 3:3).
Và di sản ấy vẫn chưa hoàn tất. Lời hứa trọng tâm là Ngài sẽ trở lại. “Chúa Giê-su cũng vậy, sau khi vì mọi người dâng chính mình Ngài làm tế lễ chuộc tội, thì Ngài sẽ hiện ra lần thứ hai, không phải để chuộc tội nữa, nhưng để ban sự cứu rỗi cho kẻ chờ đợi Ngài.” (Hê-bơ-rơ 9:28). Sự tái lâm của Ngài là niềm hy vọng phước hạnh (Tít 2:13) và là sự hoàn tất cuối cùng của mọi lời hứa.
Việc tìm hiểu về Chúa Giê-su không chỉ dừng lại ở tri thức, mà phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng thiết thực:
1. Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân: Biết về Chúa Giê-su khác với biết chính Ngài. Hãy dành thời gian tĩnh nguyện, cầu nguyện và suy ngẫm Lời Ngài mỗi ngày. Hãy khao khát được “biết Ngài và quyền phép sự sống lại của Ngài” (Phi-líp 3:10).
2. Noi Gương Tấm Lòng Khiêm Nhường và Vâng Phục: Phi-líp 2:5-8 mô tả tấm lòng tự hạ của Chúa Giê-su. Trong các mối quan hệ và công việc, chúng ta được kêu gọi có cùng một tâm tình đó: “chớ tìm tư lợi, nhưng mỗi người trong anh em hãy tìm ích cho kẻ khác” (câu 4).
3. Sống Với Tư Cách Công Dân Nước Thiên Đàng: Vì Chúa chúng ta là Vua, chúng ta phải đặt sự trung thành tối cao với Ngài lên trên mọi hệ thống, văn hóa hay ý thức hệ trần gian. Đời sống chúng ta phải phản ánh các giá trị của Vương Quốc Ngài: công bình, yêu thương và bình an.
4. Trở Nên Chứng Nhân Sống Động: Hiểu biết về Chúa Giê-su đặt trên chúng ta trách nhiệm và đặc ân chia sẻ về Ngài. Hãy sẵn sàng “hãy giải bày về sự trông cậy trong anh em” (I Phi-e-rơ 3:15) với lòng nhu mì và kính sợ.
5. Giữ Vững Niềm Hy Vọng Giữa Sự Đau Khổ: Vì Chúa chúng ta đã trải qua đau khổ và chiến thắng, chúng ta có thể vững lòng trong mọi hoàn cảnh. Sự hiện diện của Ngài qua Đức Thánh Linh là nguồn an ủi và sức mạnh không bao giờ cạn (Ma-thi-ơ 28:20).
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vinh hiển, trong hình thể con người khiêm nhường. Ngài là Đấng Tạo Hóa đã trở nên Đấng Cứu Chuộc. Ngài là Vua vũ trụ, đã mang lấy vương miện gai. Ngài là Đấng Tiên Tri hoàn hảo, Thầy Tế Lễ thượng phẩm vĩnh cửu, và Vua vinh quang đang trị vì và sẽ trở lại. Cuộc đời Ngài là một lời mời gọi yêu thương tối thượng; sự chết Ngài là cánh cửa mở ra cho sự tha tội; sự sống lại Ngài là nền tảng của sự sống đời đời.
Việc tìm hiểu về Chúa Giê-su không bao giờ là hành trình trí thức thuần túy. Đó là hành trình của sự gặp gỡ, của sự thờ phượng và đầu phục. Khi chúng ta trả lời được câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” với đức tin chân thật, cuộc đời chúng ta sẽ được đặt trên nền tảng vững chắc, và chúng ta sẽ bước đi trong ánh sáng của di sản vĩnh cửu mà Ngài đã ban: sự cứu rỗi, sự hiện diện của Ngài, và niềm hy vọng phước hạnh về ngày tái lâm vinh hiển. Hãy để câu trả lời của chúng ta đồng thanh với Phi-e-rơ: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16).