Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa được tôn thờ, vừa thách thức và biến đổi thế giới sâu sắc như Chúa Giê-su thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không đơn thuần là một thắc mắc lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh cho mỗi linh hồn, như chính Ngài đã đặt ra cho các môn đồ: “Còn các ngươi thì nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá căn tính, cuộc đời, sứ mệnh và di sản vĩnh cửu của Ngài dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với những giải nghĩa từ ngữ nguyên bản để thấy rõ hơn chân dung của Đấng Cứu Thế.
I. Danh Tính Thần Thượng: Con Đức Chúa Trời Hằng Hữu
Kinh Thánh mạc khải Chúa Giê-su không phải là một con người bình thường được tôn lên làm thần, mà Ngài chính là Đức Chúa Trời nhập thể. Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố hùng hồn: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên văn Hy Lạp là **“Logos”** (Λόγος), mang ý nghĩa sâu xa về Lý Trí, Lời Phán sáng tạo và Bản Thể biểu lộ của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là *Logos* – Lời sáng tạo và biểu lộ trọn vẹn của Đức Chúa Trời cho nhân loại.
Sự tiên tri về thần tính của Ngài đã có từ Cựu Ước. Tiên tri Ê-sai gọi Đấng Mê-si là “Đức Chúa Trời quyền năng” và “Cha đời đời” (Ê-sai 9:5). Khi Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30), hay “Trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có ta” (Giăng 8:58), Ngài đang dùng danh xưng “Ta là” (tiếng Hy Lạp: *Egō eimi*), vang vọng danh xưng thiêng liêng “TA LÀ” (YHWH) mà Đức Chúa Trời bày tỏ với Môi-se trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14. Sứ đồ Phao-lô xác nhận: “Vì trong Ngài có đầy dẫy mọi sự sung mãn của bổn tánh Đức Chúa Trời” (Cô-lô-se 2:9).
II. Nhân Tính Trọn Vẹn: Con Người Bởi Nữ Đồng Trinh
Để trở nên Đấng Cứu Chuộc loài người, Ngài phải trở nên một với những kẻ Ngài đến để cứu. Chúa Giê-su được “thai dựng bởi Đức Thánh Linh, sanh bởi nữ đồng trinh Ma-ri” (Ma-thi-ơ 1:20). Điều này đảm bảo Ngài không mang tội tổ tông truyền (tội của A-đam), đồng thời có một nhân tính thật sự và trọn vẹn. Ngài lớn lên, đói khát, mệt mỏi, đau buồn và khóc lóc (Giăng 4:6, 11:35). Tiếng Hy Lạp dùng từ **“pathos”** (πάθος) để chỉ khả năng chịu đau đớn, cảm xúc của Ngài. Sự đồng cảm của Ngài không phải là sự thương hại từ xa, mà là sự đồng cảm từ chính trải nghiệm làm người.
III. Chức Vụ Cứu Thế: Các Danh Hiệu và Sứ Mệnh
Danh “Giê-su” (tiếng Hy Lạp: *Iēsous*, từ tiếng Hê-bơ-rơ: **Yeshua** – יֵשׁוּעַ) có nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi” hay “Đấng cứu”. Thiên sứ phán: “Ngươi sẽ đặt tên là Jêsus, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh xưng này đã tóm tắt sứ mệnh cả đời Ngài.
1. Đấng Christ (Đấng Mê-si):
“Christ” (tiếng Hy Lạp: *Christos*, Χριστός) là dịch nghĩa của từ “Mê-si” (tiếng Hê-bơ-rơ: *Mashiach*, מָשִׁיחַ) có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vua, thầy tế lễ, tiên tri được xức dầu để nhận chức vụ. Chúa Giê-su là Đấng Mê-si trọn vẹn, kết hợp cả ba chức vụ đó:
- Tiên Tri: Ngài rao giảng Lời Đức Chúa Trời và mặc khải ý chỉ của Cha (Phục Truyền 18:15, Công Vụ 3:22).
- Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Ngài dâng chính mình Ngài làm của lễ chuộc tội một lần đủ cả, và cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:14-15, 9:26).
- Vua: Ngài trị vì trên đời sống tín hữu và sẽ trở lại để lập vương quốc đời đời (Khải Huyền 19:16).
2. Con Người:
Danh hiệu Chúa Giê-su dùng nhiều nhất để chỉ mình là “Con người” (trên 80 lần). Điều này nhấn mạnh nhân tính của Ngài, nhưng cũng ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một “Con người” đầy quyền năng, được ban quyền cai trị đời đời. Ngài là Con Người từ trời xuống, có quyền tha tội (Ma-thi-ơ 9:6) và sẽ trở lại trong vinh hiển.
3. Chiên Con của Đức Chúa Trời:
Giăng Báp-tít giới thiệu: “Kìa, Chiên con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi!” (Giăng 1:29). Hình ảnh này liên hệ trực tiếp đến hệ thống tế lễ trong Cựu Ước, nơi chiên con bị giết thế cho tội lỗi của người dâng (Lê-vi Ký 4:32-35). Chúa Giê-su là **“Chiên Con Vượt Qua”** (1 Cô-rinh-tô 5:7) thật, huyết Ngài bôi trên thập tự giá bảo vệ chúng ta khỏi sự chết đời đời.
IV. Cuộc Đời, Sự Chết và Sự Phục Sinh: Cốt Lõi của Phúc Âm
Cuộc đời Chúa Giê-su là sự biểu lộ trọn vẹn tình yêu và quyền năng của Đức Chúa Trời. Các phép lạ Ngài làm – chữa lành, đuổi quỷ, khiến thiên nhiên vâng lệnh – không chỉ để giảm bớt đau khổ mà còn để chứng thực Ngài là Đấng Mê-si (Ma-thi-ơ 11:4-5) và bày tỏ vương quốc Đức Chúa Trời đã đến.
Tuy nhiên, đỉnh điểm chức vụ của Ngài là sự chết chuộc tội. Trên thập tự giá, Ngài gánh thay án phạt tội lỗi của cả nhân loại. Tiếng kêu “Mọi việc đã được trọn” (Giăng 19:30) trong nguyên văn Hy Lạp là **“Tetelestai”** (Τετέλεσται), một thuật ngữ trong lĩnh vực tài chính, nghĩa là “đã thanh toán trọn vẹn”. Món nợ tội lỗi đã được trả xong. Sự chết của Ngài không phải là thất bại, mà là sự chiến thắng (Cô-lô-se 2:15).
Nhưng nếu Ngài chỉ chết, Ngài chỉ là một liệt sĩ. Sự phục sinh của Ngài vào ngày thứ ba là bằng chứng quyết định về thần tính và sự thành công của sự chuộc tội. “Nếu Đấng Christ không từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự phục sinh xác nhận Ngài đã đánh bại sự chết và ban sự sống đời đời cho những ai tin.
V. Di Sản Vĩnh Cửu: Ngôi Lời Đang Sống và Đấng Trung Bảo
Sau khi phục sinh, Chúa Giê-su thăng thiên về trời và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 7:25). Ngài là **“Đấng Trung Bảo”** (1 Ti-mô-thê 2:5) duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người. Di sản Ngài để lại là:
- Hội Thánh: Thân thể của Ngài trên đất (Ê-phê-sô 1:22-23).
- Đức Thánh Linh: Đấng Yên ủi mà Ngài sai đến để ở cùng, dạy dỗ và cáo trách chúng ta (Giăng 14:26, 16:8).
- Lời Hứa Trở Lại: “Ta đi sắm sẵn cho các ngươi một chỗ... Ta sẽ trở lại đem các ngươi đi với Ta” (Giăng 14:2-3). Ngài sẽ trở lại để phán xét kẻ sống và kẻ chết, và lập trời mới đất mới.
VI. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc
Hiểu biết về Chúa Giê-su không phải chỉ để tích lũy kiến thức, mà để biến đổi đời sống và mối tương giao.
- Đặt Đức Tin và Sự Thờ Phượng vào Đúng Đối Tượng: Chúng ta thường cậy vào công đức, khả năng bản thân, hay sự chấp thuận của người khác. Hãy chuyển hướng đức tin trọn vẹn vào Chúa Giê-su, Đấng duy nhất có quyền tha tội và ban sự sống đời đời. Thờ phượng Ngài là Chúa và là Đức Chúa Trời.
- Sống Trong Mối Liên Hệ Cá Nhân: Ngài không phải là một nhân vật lịch sử xa xôi. Qua Đức Thánh Linh và Lời Ngài, chúng ta có thể biết Ngài cách cá nhân. Hãy dành thời gian cầu nguyện, tâm sự, lắng nghe tiếng Ngài qua Kinh Thánh mỗi ngày.
- Bước Đi Theo Gương Ngài: “Hãy mang lấy ách của ta... vì ta có lòng nhu mì, khiêm nhường” (Ma-thi-ơ 11:29-30). Trong các mối quan hệ, công việc, khó khăn, hãy học theo tấm lòng khiêm nhường, yêu thương và vâng phục ý Cha của Chúa Giê-su.
- Rao Truyền Danh Ngài: Hiểu biết về Chúa Giê-su đòi hỏi chúng ta phải chia sẻ. Hãy như Phi-e-rơ, sẵn sàng tuyên xưng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) và làm chứng về sự cứu rỗi trong Ngài.
- Sống Với Niềm Hy Vọng Phục Sinh: Sự phục sinh của Chúa Giê-su đảm bảo cho sự sống lại và đời sống vĩnh cửu của chúng ta. Giữa những mất mát, đau buồn, hãy vững lòng vì chiến thắng sau cùng đã thuộc về Ngài và những người thuộc về Ngài.
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Ngôi Lời vĩnh cửu, là Đức Chúa Trời nhập thể, là Đấng Mê-si được hứa ban, là Chiên Con chịu chết chuộc tội, là Đấng Christ phục sinh đắc thắng, và là Chúa đang trị vì sẽ trở lại. Câu trả lời của chúng ta không dừng ở việc gật đầu đồng ý với một loạt tín điều, mà phải là sự đầu phục đời sống, một lòng tin cậy trọn vẹn và một lời tuyên xưng: “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28). Cuộc đời và di sản của Ngài mời gọi mỗi chúng ta bước vào một mối quan hệ sống động, để được biến đổi bởi ân điển và sống cho sự vinh hiển của Danh Ngài, hôm nay và cho đến đời đời.