Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài
Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ và thay đổi thế giới sâu sắc như Chúa Giê-su thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là một thắc mắc lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi quyết định vận mệnh đời đời của mỗi linh hồn. Là tín hữu Tin Lành, chúng ta tìm câu trả lời không từ triết lý phàm tục, mà từ Lời Mặc Khải không sai lầm của Đức Chúa Trời – Kinh Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá thân vị, sứ mệnh và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ qua lăng kính Kinh Thánh, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ gốc để làm sáng tỏ chân lý.
I. Chúa Giê-su Là Ngôi Lời Nhập Thể: Sự Mặc Khải Tối Thượng của Đức Chúa Trời
Khải tượng trọn vẹn nhất về Chúa Giê-su không bắt đầu từ máng cỏ Bết-lê-hem, mà từ cõi đời đời. Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên bố thần học sấm sét: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:1, 14).
Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là “Logos” (Λόγος). Trong văn hóa Hy Lạp, “Logos” biểu thị nguyên lý lý tính điều hành vũ trụ. Trong tư tưởng Hê-bơ-rơ, “Lời” (Dabar) mang quyền năng sáng tạo và hành động của Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:3). Giăng kết hợp cả hai, mặc khải Chúa Giê-su chính là Nguyên Nhân Sáng Tạo, Trí Tuệ Tối Cao và Lời Quyền Năng của Đức Chúa Trời trở nên một con người. Ngài không phải là một thần linh thứ yếu hay một tiên tri siêu việt, mà chính là Đức Chúa Trời trong bản thể, mang lấy thân xác con người. Sự nhập thể này (Incarnation) là một mầu nhiệm: Đấng Tạo Hóa vô hạn bước vào không-thời-gian hữu hạn, Đấng Thánh Khiết tuyệt đối đồng cảm với nỗi đau nhân loại tội lỗi.
II. Chúa Giê-su Là Đấng Mê-si: Sự Ứng Nghiệm Các Lời Tiên Tri
Chúa Giê-su không xuất hiện trong chân không lịch sử. Cả Cựu Ước là một bản ánh sáng dài hướng về Ngài. Từ sau sự sa ngã của A-đam, lời hứa về “dòng dõi người nữ” sẽ giày đạp đầu con rắn (Sáng 3:15) đã bắt đầu. Trải qua hàng ngàn năm, Đức Chúa Trời đã dùng các tiên tri phác họa chân dung chi tiết về Đấng Mê-si (Mashiach trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”), và Chúa Giê-su đã ứng nghiệm tất cả một cách siêu nhiên.
- Dòng dõi: Ngài thuộc chi phái Giu-đa (Sáng 49:10) và là con cháu vua Đa-vít (2 Sa-mu-ên 7:12-16), được Ma-thi-ơ và Lu-ca chứng minh qua gia phả.
- Nơi sinh: Sinh ra tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2).
- Thân thế: Con của một nữ đồng trinh (Ê-sai 7:14). Từ “nữ đồng trinh” trong Ê-sai 7:14 là “almah”, được bản Bảy Mươi (Bản LXX) dịch sang Hy Lạp là “parthenos”, khẳng định nghĩa “trinh nữ”.
- Chức vụ: Rao giảng, chữa lành, an ủi kẻ khốn cùng (Ê-sai 61:1-2).
- Sự chết: Chịu chết thay cho tội nhân, bị đâm (Xa-cha-ri 12:10), xương không bị gãy (Thi Thiên 34:20), chôn trong mộ người giàu (Ê-sai 53:9).
- Sự sống lại: Không bị bỏ trong Âm phủ, thân thể không thấy sự hư nát (Thi Thiên 16:10).
Chúa Giê-su chính là đỉnh điểm của kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời, là “A-đam sau hết” (1 Cô-rinh-tô 15:45) đến để phục hồi những gì A-đam thứ nhất đã đánh mất.
III. Chúa Giê-su Là Chúa và Đấng Cứu Rỗi: Trung Tâm Của Phúc Âm
Sứ mệnh trọng tâm của Chúa Giê-su được tóm gọn trong lời thiên sứ phán với Giô-sép: “Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh “Giê-su” trong Hy Lạp (Iēsous) tương đương với “Giô-suê” trong Hê-bơ-rơ (Yehoshua), nghĩa là “Giê-hô-va (Đức Giê-hô-va) là sự cứu rỗi”.
Là Đấng Cứu Rỗi (Soter), Ngài hoàn thành công việc mà không một con người hay tôn giáo nào có thể làm: gánh thay án phạt tội lỗi. Ê-sai 53 tiên tri rõ ràng về thân vị và công tác của “Đầy Tớ Chịu Khổ”: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Người đã bị đánh đập vì sự vi phạm của dân tôi... Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta đều chất trên người” (Ê-sai 53:5-6). Trên thập tự giá, Chúa Giê-su đã trở nên của lễ chuộc tội hoàn hảo, thay thế chúng ta, mang lấy sự thạnh nộ của Đức Chúa Trời mà tội lỗi chúng ta đáng phải chịu.
Nhưng Phúc Âm không dừng lại ở thập tự giá. Sự sống lại của Ngài là bằng chứng quyền năng và xác nhận của Đức Chúa Trời rà Ngài đã chiến thắng tội lỗi và sự chết. Phao-lô tuyên bố: “Nếu miệng ngươi xưng Đức Chúa Jêsus là Chúa, và lòng ngươi tin Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại, thì ngươi sẽ được cứu” (Rô-ma 10:9). Danh hiệu “Chúa” (Kyrios trong Hy Lạp) là danh hiệu tối cao dành cho chính Đức Giê-hô-va trong Cựu Ước. Tuyên xưng Giê-su là Kyrios chính là thừa nhận thần tánh và quyền tể trị tuyệt đối của Ngài trên đời sống mình.
IV. Cuộc Đời, Sự Chết, Sự Sống Lại và Thăng Thiên: Khuôn Mẫu Và Hy Vọng
Cuộc đời Chúa Giê-su là một khuôn mẫu hoàn hảo: - Về đạo đức: Ngài hoàn toàn vô tội, chưa hề phạm tội (Hê-bơ-rơ 4:15), thỏa mãn mọi đòi hỏi thánh khiết của Luật Pháp. - Về chức vụ: Ngài sống trong sự cầu nguyện, tùy thuộc hoàn toàn vào Cha (Mác 1:35), thể hiện tình yêu với người bị khinh rẻ, và rao giảng về Vương Quốc Đức Chúa Trời. - Về sự chịu khổ: Ngài cam chịu mọi sự sỉ nhục, đau đớn cách khiêm nhường, làm gương về sự vâng phục trọn vẹn (Phi-líp 2:8).
Sự sống lại của Ngài không phải là sự hồi sinh đơn thuần, mà là sự phục sinh mang thân thể vinh hiển, không còn hư nát, báo trước sự sống lại của những kẻ thuộc về Ngài. Sự thăng thiên của Ngài (Công vụ 1:9-11) khẳng định công tác cứu chuộc đã hoàn tất, và Ngài hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34) và chuẩn bị chỗ cho chúng ta (Giăng 14:2-3).
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi đời sống.
- Tin Cậy và Ăn Năn: Đáp ứng đầu tiên là đặt đức tin nơi Chúa Giê-su là Cứu Chúa và tuyên xưng Ngài là Chúa. Điều này bao hàm sự ăn năn thật, từ bỏ tội lỗi để theo Ngài.
- Bước Đi Trong Sự Vâng Phục và Môn Đồ Hóa: Đời sống chúng ta là hành trình học biết vâng lời Ngài mỗi ngày. “Ví bằng các ngươi yêu mến ta, thì giữ gìn các điều răn ta” (Giăng 14:15). Chúng ta học tập Lời Ngài, cầu nguyện và để Thánh Linh Ngài dẫn dắt.
- Sống Hy Vọng và Truyền Giảng: Hy vọng của chúng ta không ở đời này, mà ở sự trở lại của Ngài và sự sống đời đời. Di sản Ngài để lại là Hội Thánh và Đại Mạng Lệnh (Ma-thi-ơ 28:19-20). Chúng ta được kêu gọi chia sẻ Phúc Âm về Chúa Giê-su cho người khác.
- Tìm Kiếm Sự Giống Như Christ: Mục đích của sự cứu rỗi là chúng ta được biến hóa nên giống như hình ảnh Con Ngài (Rô-ma 8:29). Điều này thể hiện qua tình yêu thương, lòng thương xót, sự công bình và nếp sống thánh khiết.
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể, là Đấng Mê-si hứa ban, là Cứu Chúa chịu chết chuộc tội, là Chúa đã sống lại và đang trị vì, và là Đấng sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét. Câu trả lời này không phải để chúng ta chỉ tích trữ như kiến thức, mà để chúng ta quỳ xuống thờ phượng, dâng hiến đời sống và rao truyền. Di sản của Ngài là Hội Thánh – thân thể Ngài – gồm những người được cứu chuộc bởi huyết Ngài, đang sống giữa thế gian như những sứ giả của Nước Trời. Câu hỏi cá nhân đặt ra cho mỗi chúng ta là: “Còn ngươi thì nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Câu trả lời của bạn sẽ định hình đời đời của bạn.
“Đức Chúa Jêsus Christ hôm qua, ngày nay, và cho đến đời đời không hề thay đổi.” (Hê-bơ-rơ 13:8)