Những câu Kinh Thánh nào nói về hoạn nạn?

Khái niệm “hoạn nạn” là một chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh, không chỉ mô tả thực tại của một thế gian sa ngã mà còn hé mở mục đích thần thượng đằng sau những sự thử thách. Trong tiếng Hy Lạp, từ được dùng phổ biến là θλῖψις (thlipsis), có nghĩa đen là “sự ép chặt, áp lực, hoạn nạn”. Từ này xuất hiện khoảng 45 lần trong Tân Ước, mô tả những hoàn cảnh khó khăn cả về thể chất lẫn tâm linh. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ tương đương là צָרָה (tsarah), mang nghĩa “sự ngặt nghèo, khốn khổ, gian truân”. Việc hiểu rõ Lời Chúa dạy về hoạn nạn sẽ trang bị cho Cơ Đốc nhân một cái nhìn đức tin, giúp vững vàng và thậm chí vui mừng giữa nghịch cảnh, vì biết rằng Đức Chúa Trời đang hành động để hoàn thành mục đích tốt lành của Ngài.

Kinh Thánh không tô vẽ một bức tranh màu hồng về cuộc sống trên đất. Ngay từ đầu, sau khi con người sa ngã, hoạn nạn đã trở thành một phần của thực tại (Sáng Thế Ký 3:16-19). Các trước giả Kinh Thánh đã ghi chép một cách chân thực về những nỗi đau và thử thách của họ. Chẳng hạn, trước giả Thi Thiên thường xuyên kêu cầu Chúa từ trong hoạn nạn:

“Từ nơi gian truân tôi đã kêu cầu Đức Giê-hô-va; Đức Giê-hô-va đã đáp lại, và giải cứu tôi khỏi nơi rộng rãi. Đức Giê-hô-va ở cùng tôi; tôi không sợ: Người đời làm chi tôi được?” (Thi Thiên 118:5-6).

Gương mẫu nổi bật nhất trong Cựu Ước về hoạn nạn cá nhân là Gióp. Ông trải qua một loạt bi kịch khủng khiếp: mất tài sản, con cái và sức khỏe (Gióp 1:13-2:10). Câu chuyện của Gióp cho thấy hoạn nạn không phải lúc nào cũng là hậu quả trực tiếp của tội lỗi cá nhân, nhưng có thể nằm trong chương trình lớn hơn của Đức Chúa Trời để tinh luyện đức tin và bẻn vẻn sự công bình của Ngài. Cuối cùng, Gióp tuyên xưng: “Tôi biết rằng Chúa có thể làm được mọi sự, ý chỉ Chúa không thể bị ngăn trở... Tôi lấy tai nghe về Chúa, nhưng bây giờ, mắt tôi mới thấy Ngài.” (Gióp 42:2,5). Hoạn nạn đã đưa ông từ một sự hiểu biết qua tai nghe đến một sự gặp gỡ trực diện với Đức Chúa Trời.

Dân Y-sơ-ra-ên nhiều lần trải qua hoạn nạn tập thể như hậu quả của sự bội nghịch, nhưng cũng có khi là để được tinh luyện. Các tiên tri thường nói về những cơn hoạn nạn như sự phán xét nhưng luôn kèm theo lời hứa về sự hiện diện và sự giải cứu sau cùng của Đức Chúa Trời cho những người trông cậy Ngài.

“Dầu khi ngươi đi qua nước, ta sẽ ở cùng; vượt sông, nước sẽ không ngập. Dầu khi lửa, ngươi sẽ chẳng bị cháy, ngọn lửa sẽ không đốt ngươi.” (Ê-sai 43:2).

Lời hứa này không có nghĩa là dân sự Chúa sẽ được miễn trừ khỏi mọi khó khăn (“khi đi qua nước”, “khi lửa”), nhưng Ngài hứa đồng hành và bảo vệ họ ngay trong chính hoạn nạn đó. Điều này được thể hiện rõ ràng trong câu chuyện ba người bạn của Đa-ni-ên bị ném vào lò lửa hực. Họ không được giải thoát khỏi lò lửa, nhưng được giải thoát trong lò lửa, và chính Con Đức Chúa Trời đã đồng hành với họ (Đa-ni-ên 3:25).

Chúa Giê-xu đã trung thực cảnh báo các môn đồ về hoạn nạn họ sẽ phải đối diện vì danh Ngài. Tuy nhiên, Ngài ban cho họ nền tảng vững chắc để đứng vững:

“Ta đã bảo các ngươi những điều đó, hầu cho các ngươi có lòng bình yên trong ta. Các ngươi sẽ có sự hoạn nạn trong thế gian, nhưng hãy cứ vững lòng, ta đã thắng thế gian rồi!” (Giăng 16:33).

Chúa Giê-xu không hứa một con đường dễ dàng, nhưng Ngài hứa sự bình an và chiến thắng sau cùng. Sự bảo đảm nằm ở thực tại: “Ta đã thắng thế gian” – thì thức quá khứ trong tiếng Hy Lạp (νενίκηκα – nenikeka), nhấn mạnh một chiến thắnh đã hoàn tất và có hiệu lực vĩnh viễn. Hoạn nạn của Cơ Đốc nhân diễn ra trong bối cảnh của sự chiến thắnh tối hậu này.

Sứ đồ Phao-lô, người đã kinh qua vô vàn hoạn nạn (2 Cô-rinh-tô 11:23-28), đã phát triển một thần học sâu sắc về hoạn nạn. Ông dạy rằng hoạn nạn có mục đích tinh luyện và sản sinh ra đức tính:

“Chúng ta cũng khoe mình trong hoạn nạn nữa, vì biết rằng hoạn nạn sanh sự nhịn nhục, sự nhịn nhục sanh sự rèn tập, sự rèn tập sanh sự trông cậy.” (Rô-ma 5:3-4).

Từ “rèn tập” ở đây (δοκιμή – dokime) có nghĩa là “phẩm chất đã được thử nghiệm và chứng minh”. Hoạn nạn, dưới sự cai trị của Đức Chúa Trời, không phải là một cái búa đập nát, mà là một cái đe rèn để tạo nên sự kiên định đã được chứng thực. Phao-lô cũng so sánh hoạn nạn đời này với vinh quang đời đời: “Vì sự hoạn nạn nhẹ và tạm của chúng ta sanh cho chúng ta sự vinh hiển cao trọng đời đời, vô lượng, vô biên.” (2 Cô-rinh-tô 4:17). Quan điểm vĩnh cửu này biến đổi cách chúng ta nhìn nhận đau khổ tạm thời.

Sách Khải Huyền nói nhiều về một thời kỳ “Đại Nạn” (θλῖψις μεγάλη – thlipsis megale) chưa từng có sẽ đến trên cả thế gian (Khải Huyền 7:14). Đây là sự biểu hiện cuối cùng của cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời và sự phản loạn của Satan. Tuy nhiên, ngay giữa những lời tiên tri về sự phán xét khủng khiếp, lời hứa cho Hội Thánh vang lên rõ ràng:

“Kìa, ta đến như kẻ trộm. Phước cho kẻ nào tỉnh thức và giữ gìn áo xống mình, đặng khỏi đi lỏa lồ và người ta không thấy sự xấu hổ mình!” (Khải Huyền 16:15).

Và lời hứa tối hậu từ ngai vàng là: “Đức Chúa Trời sẽ ở cùng chúng, và Ngài sẽ lau hết nước mắt khỏi mắt chúng, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa; vì những sự thứ nhất đã qua rồi.” (Khải Huyền 21:3-4). Niềm hy vọng này đặt sự hoạn nạn hiện tại trong viễn cảnh của sự giải cứu và phục hồi cuối cùng.

Từ những nguyên tắc Kinh Thánh trên, chúng ta có thể rút ra những bài học thiết thực cho đời sống Cơ Đốc:

• Chuyển Hóa Tầm Nhìn: Thay vì hỏi “Tại sao con?” hãy hỏi “Chúa muốn dạy con điều gì qua điều này?”. Hãy xin Chúa ban cho cái nhìn thuộc linh để thấy mục đích tinh luyện của Ngài (Gia-cơ 1:2-4).
• Bám Víu Lời Hứa: Học thuộc và suy gẫm những câu Kinh Thánh về sự hiện diện, sự an ủi và quyền năng của Chúa trong hoạn nạn (như Thi Thiên 23, 46; Ê-sai 43:1-2; Rô-ma 8:28). Lời Chúa là neo linh hồn trong cơn bão.
• Cầu Nguyện Trong Sự Thành Thật: Hãy noi gương Chúa Giê-xu trong vườn Ghết-sê-ma-nê và Đa-vít trong Thi Thiên, bày tỏ nỗi đau, sự sợ hãi và sự yếu đuối của mình cùng Chúa, nhưng luôn kết thúc bằng sự phó thác: “Dầu vậy, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý con” (Lu-ca 22:42).
• Sống Trong Cộng Đồng: Đức Chúa Trời dùng Hội Thánh để an ủi và nâng đỡ chúng ta (2 Cô-rinh-tô 1:3-4). Đừng cô lập mình; hãy chia sẻ gánh nặng với những anh em tin kính.
• Hướng Đến Sự Đời Đời: Nuôi dưỡng niềm hy vọng về trời mới đất mới, nơi mọi đau đớn sẽ chấm dứt. Điều này cho chúng ta sức chịu đựng và sự kiên trì (Rô-ma 8:18).

Hoạn nạn, dưới ánh sáng Kinh Thánh, không phải là một sự kiện vô nghĩa hay một dấu hiệu của sự bỏ rơi của Đức Chúa Trời. Ngược lại, trong tay quyền năng và yêu thương của Chúa, nó trở thành một công cụ mạnh mẽ để tinh luyện đức tin, bày tỏ quyền năng giải cứu của Ngài, khiến chúng ta đồng hình đồng dạng với Con Ngài, và chuẩn bị chúng ta cho vinh quang đời đời. Như vàng được tinh luyện bởi lửa, đức tin chúng ta cũng vậy. Hãy nhớ lời của sứ đồ Phao-lô: “Ai sẽ phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương của Đấng Christ? Có phải hoạn nạn, khốn cùng, bắt bớ, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, hay là gươm giáo chăng?... Nhưng trong mọi sự ấy, chúng ta nhờ Đấng yêu thương mình mà thắng hơn bội phần.” (Rô-ma 8:35, 37). Trong mọi hoạn nạn, hãy vững tin rằng tình yêu của Đấng Christ là nơi nương náu vững chắc nhất và chiến thắnh sau cùng thuộc về Ngài.