Đức Chúa Trời có ý gì khi phán: ‘Chẳng phải bởi quyền thế, cũng chẳng phải bởi năng lực, bèn là bởi Thần Ta’ (Xa-cha-ri 4:6)?

Trong hành trình đức tin, con dân Chúa thường đối diện với những núi cao của nghịch cảnh, những công việc dường như vượt quá sức lực, và những mục tiêu thuộc linh tưởng chừng bất khả thi. Giữa lúc ấy, lời phán đầy uy quyền và an ủi từ Đức Giê-hô-va qua tiên tri Xa-cha-ri vang lên như một nguyên tắc nền tảng cho mọi công việc thuộc linh: “Ấy chẳng phải là bởi quyền thế, cũng chẳng phải bởi năng lực, bèn là bởi Thần ta, Đức Giê-hô-va vạn quân phán vậy.” (Xa-cha-ri 4:6, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là chìa khóa giải thích một khải tượng trong sách Xa-cha-ri, mà còn là ánh sáng soi đường cho Hội Thánh qua mọi thời đại. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, phân tích từ ngữ Hê-bơ-rơ, và khám phá ý nghĩa trọn vẹn cùng sự ứng dụng thực tiễn của lẽ thật quý báu này.

Sách Xa-cha-ri được viết trong bối cảnh lịch sử quan trọng sau 70 năm lưu đày tại Ba-by-lôn. Một nhóm người Giu-đa sót lại, dưới sự lãnh đạo của Xô-rô-ba-bên (quan tổng đốc) và Giê-su-a (thầy tế lễ thượng phẩm), đã trở về Giê-ru-sa-lem với sứ mệnh thiêng liêng: xây dựng lại Đền Thờ (Ê-xơ-ra 3:8). Tuy nhiên, công việc này nhanh chóng vấp phải sự chống đối mạnh mẽ từ các thế lực địa phương, dẫn đến sự chán nản, sợ hãi và cuối cùng là ngưng trệ trong suốt gần 20 năm (Ê-xơ-ra 4:24). Chính trong bối cảnh thất vọng và yếu đuối ấy, Đức Chúa Trời dấy lên tiên tri Xa-cha-ri để khích lệ và hướng dẫn dân sự Ngài.

Khải tượng trong chương 4 là một trong tám khải tượng liên tiếp mà Xa-cha-ri nhận được. Ông thấy một chân đèn bằng vàng với một bình dầu ở trên và bảy ngọn đèn, cùng hai cây ô-li-vê đứng cạnh. Thiên sứ giải thích cho ông rằng hai cây ô-li-vê tượng trưng cho “hai người chịu xức dầu” (Xa-cha-ri 4:14), chính là Xô-rô-ba-bên (nhà lãnh đạo chính trị) và Giê-su-a (nhà lãnh đạo thuộc linh). Thông điệp trung tâm được truyền đạt qua khải tượng này là: công việc xây dựng Đền Thờ – một biểu tượng cho sự hiện diện và vương quốc của Đức Chúa Trời – sẽ được hoàn thành không bởi sức mạnh trần gian, mà bởi Đức Thánh Linh. Lời phán trong câu 6 là câu trả lời trực tiếp cho câu hỏi ngầm trong lòng Xô-rô-ba-bên và dân sự: “Làm sao chúng ta có thể hoàn thành công việc lớn lao này với nguồn lực ít ỏi và sự chống đối ghê gớm như vậy?”

Để thấu hiểu chiều sâu của lời phán, chúng ta cần phân tích ba khái niệm then chốt trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ:

1. “Chẳng phải bởi quyền thế” (לֹא בְחַיִל - lo b’khayil): Từ “חַיִל” (khayil) thường chỉ về sức mạnh quân sự, sự hùng mạnh, sự giàu có, hay nguồn lực vật chất. Nó gợi lên hình ảnh một đội quân hùng hậu, của cải dồi dào, hay thế lực chính trị. Đức Chúa Trời phán rằng công việc thuộc linh của Ngài không lệ thuộc vào những thứ này. Dân sự Ngài lúc bấy giờ thiếu thốn tất cả: họ không có quân đội, không có sự ủng hộ của đế quốc, và tài nguyên thì rất hạn chế.

2. “Cũng chẳng phải bởi năng lực” (וְלֹא בְכֹחַ - v’lo b’koach): Từ “כֹּחַ” (koach) nhấn mạnh đến sức lực cá nhân, năng lực bẩm sinh, sự mạnh mẽ về thể chất hay ý chí. Đây là sức mạnh nội tại của con người. Đức Chúa Trời cũng loại trừ yếu tố này. Dù Xô-rô-ba-bên có tài năng lãnh đạo đến đâu, dù dân sự có cố gắng hết sức mình đến mấy, cũng không đủ để hoàn thành công việc thuộc linh của Đức Chúa Trời.

3. “Bèn là bởi Thần Ta” (כִּי אִם־בְּרוּחִי - ki im b’ruchi): Cụm từ “כִּי אִם” (ki im) mang nghĩa nhấn mạnh, khẳng định: “nhưng thật sự là bởi…”. Từ “רוּחַ” (ruach) có nghĩa là “hơi thở”, “gió”, “tâm linh”. Ở đây, “Thần Ta” (רוּחִי - ruchi) chính là Đức Thánh Linh – hơi thở, quyền năng và sự hiện diện sống động của chính Đức Giê-hô-va. Sự tương phản rõ rệt: không phải bởi sức mạnh bên ngoài (חַיִל), cũng không bởi sức mạnh bên trong (כֹּחַ) của con người, mà duy chỉ bởi sức mạnh siêu nhiên, thần thượng và không giới hạn của Đức Thánh Linh.

Danh xưng “Đức Giê-hô-va vạn quân” (יְהוָה צְבָאוֹת - Yehovah Tseva’ot) được thêm vào càng làm tăng thêm trọng lượng của lời phán. Chủ nhân của mọi đạo binh trên trời dưới đất tuyên bố rằng chiến thắng thuộc về Ngài, không phải bởi binh lực trần gian, mà bởi Thần của Ngài.

Nguyên tắc “bởi Thần Ta” không dừng lại ở việc xây dựng Đền Thờ vật chất, mà được ứng nghiệm trọn vẹn và mở rộng trong chức vụ của Đấng Christ và Hội Thánh.

1. Trong Chức Vụ của Chúa Giê-xu Christ: Chúa Giê-xu, Đấng Mê-si, đã bắt đầu chức vụ công khai sau khi được đầy dẫy Đức Thánh Linh (Lu-ca 4:1). Ngài tuyên bố: “Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo…” (Lu-ca 4:18). Mọi phép lạ, lời giảng dạy đầy uy quyền và sự chiến thắng tội lỗi, sự chết của Ngài đều bởi quyền năng Đức Thánh Linh (Công vụ 10:38). Ngay cả sự sống lại vinh hiển cũng bởi Thánh Linh (Rô-ma 8:11). Chúa Giê-xu chính là mẫu mực hoàn hảo của một đời sống và chức vụ hoàn toàn nương cậy vào Đức Thánh Linh.

2. Trong Sự Hình Thành và Phát Triển của Hội Thánh: Hội Thánh đầu tiên được khai sinh trong ngày Lễ Ngũ Tuần bởi sự tuôn đổ của Đức Thánh Linh (Công vụ 2). Các sứ đồ, những người trước đó nhút nhát, đã rao giảng với sự mạnh mẽ phi thường. Sứ đồ Phao-lô xác nhận rằng chức vụ của ông có hiệu quả “bởi quyền phép của Đức Thánh Linh” (Rô-ma 15:19). Ông cũng dạy rằng Hội Thánh là “đền thờ của Đức Chúa Trời” và “Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời ở trong anh em” (I Cô-rinh-tô 3:16). Việc xây dựng đền thờ thuộc linh này – tức là Hội Thánh – cũng hoàn toàn tuân theo nguyên tắc Xa-cha-ri 4:6.

3. Trong Đời Sống Cá Nhân Tín Đồ: Mỗi Cơ Đốc nhân đều được xức dầu bởi Đức Thánh Linh (II Cô-rinh-tô 1:21-22). Sự tái sinh là công việc của Thánh Linh (Giăng 3:5-8). Đức tin, tình yêu thương, và mọi bông trái thuộc linh đều đến từ Ngài (Ga-la-ti 5:22-23). Phao-lô cầu nguyện cho tín hữu Ê-phê-sô được “nên mạnh mẽ bởi Đức Thánh Linh trong lòng” (Ê-phê-sô 3:16). Như vậy, toàn bộ đời sống đức tin từ khởi đầu đến cuối cùng đều là công trình của Thánh Linh.

Lẽ thật này không chỉ là giáo lý, mà phải trở thành nền tảng thực hành trong đời sống cá nhân và cộng đồng của Hội Thánh.

1. Thay Đổi Tâm Thế Phục Vụ: Chúng ta thường bị cám dỗ dựa vào “quyền thế” (số lượng, tài chính, công nghệ, ảnh hưởng xã hội) và “năng lực” (tài năng, học vấn, kinh nghiệm, sự nhiệt tình cá nhân) để thực hiện công việc Chúa. Lời Chúa cảnh tỉnh chúng ta: đó là con đường dẫn đến sự kiêu ngạo thuộc linh hoặc sự thất vọng trọn vẹn. Thay vào đó, chúng ta phải học thái độ nương cậy tuyệt đối, cầu nguyện sốt sắng, và chờ đợi sự dẫn dắt, xức dầu của Đức Thánh Linh trước mọi công việc.

2. Tìm Kiếm Sự Xức Dầu Thay Vì Nguồn Lực: Thay vì than vãn “Chúng ta quá ít người, quá thiếu tiền”, câu hỏi đúng đắn phải là: “Chúng ta có đang được sự xức dầu và đầy dẫy Đức Thánh Linh cho công việc này không?” Sự hiện diện của Thánh Linh biến đổi một nhóm nhỏ thành một đội quân bách chiến bách thắng, biến nguồn lực ít ỏi thành sự dư dật siêu nhiên.

3. Can Đảm Đối Diện “Núi Lớn”: Tiếp ngay sau lời phán trong câu 6, Đức Chúa Trời hứa với Xô-rô-ba-bên: “Ai ngươi, hỡi núi lớn? Trước mặt Xô-rô-ba-bên, ngươi sẽ trở nên đồng bằng” (Xa-cha-ri 4:7). Mọi trở ngại (núi) trước mặt chúng ta – bệnh tật, nợ nần, mối quan hệ tan vỡ, những thách thức trong chức vụ – đều sẽ bị san bằng không phải bởi nỗ lực đào núi của chúng ta, mà bởi quyền năng của Đức Thánh Linh. Đức tin của chúng ta đặt nơi Đấng có quyền san bằng núi.

4. Sống và Phục Vụ Trong Sự Hiệp Một: Hình ảnh hai cây ô-li-ve (lãnh đạo thuộc linh và lãnh đạo dân sự) cung cấp dầu liên tục cho chân đèn dạy chúng ta bài học về sự hiệp một trong Thánh Linh. Công việc của Đức Chúa Trời được tiến hành thuận lợi khi các thành phần trong thân thể Đấng Christ, dưới sự dẫn dắt của Thánh Linh, làm việc cùng nhau trong sự hòa thuận.

5. Nuôi Dưỡng Đời Sống Thuộc Linh Cá Nhân: Để được đầy dẫy Thánh Linh (Ê-phê-sô 5:18), chúng ta phải sống trong Lời Chúa, cầu nguyện không thôi, vâng lời, và đầu phục trọn vẹn cho sự kiểm soát của Ngài. Đây không phải là cảm xúc nhất thời, mà là một lối sống đầu phục mỗi ngày.

Lời phán “Chẳng phải bởi quyền thế, cũng chẳng phải bởi năng lực, bèn là bởi Thần Ta” là hồng ân và lẽ thật giải phóng cho mọi con dân Chúa. Nó giải tỏa gánh nặng phải tự mình “xây đền thờ” bằng sức riêng, và mở ra con đường của đức tin, sự nương cậy và quyền năng siêu nhiên. Dù chúng ta đang đối diện với công việc tái thiết nào trong cuộc đời – phục hồi mối quan hệ, xây dựng gia đình Cơ Đốc, phát triển chức vụ, hay chinh phục những thách thức cá nhân – nguyên tắc này vẫn luôn đúng.

Hãy nhớ rằng, Đức Chúa Trời Toàn Năng, Đức Giê-hô-va vạn quân, đã chọn cách hoàn thành những mục đích cao cả của Ngài trên đất qua một phương cách “yếu đuối” trong mắt người đời: đó là bởi Thánh Linh ngự trong những bình đất sét mỏng manh như chúng ta (II Cô-rinh-tô 4:7). Để mọi vinh hiển đều thuộc về một mình Ngài. Ngày nay, Thánh Linh của Đức Chúa Trời vẫn đang hành động. Sự kêu gọi dành cho chúng ta là hãy hạ mình xuống, từ bỏ sự tự cậy, và bước đi, phục vụ, chiến đấu trong sự đầy dẫy và năng quyền của Ngài. Khi ấy, chúng ta sẽ thấy những núi lớn trở nên đồng bằng, và công việc của Đức Chúa Trời được thành tựu cách diệu kỳ.

“Đức Chúa Trời có ý gì khi phán điều đó? Ấy là để cho không một xác thịt nào khoe mình trước mặt Ngài.” (I Cô-rinh-tô 1:29).