Ý Nghĩa của “Ngài Sẽ Nâng Anh Em Lên” trong Gia-cơ 4:10
Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều khao khát được kinh nghiệm sức mạnh, sự nâng đỡ và chiến thắng từ Chúa. Tuy nhiên, con đường để đạt đến sự nâng lên ấy thường không phải là sự tự tôn hay tranh đấu thuộc xác, mà là một hành trình đi xuống: hành trình của sự hạ mình, ăn năn và phó thác. Lời tuyên bố đầy quyền năng và hy vọng trong Gia-cơ 4:10 đã vạch ra con đường ấy một cách rõ ràng: “Hãy hạ mình xuống trước mặt Chúa, thì Ngài sẽ nâng anh em lên.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ, 1925). Câu Kinh Thánh ngắn gọn này chứa đựng một nguyên tắc thuộc linh sâu sắc, mở ra cho chúng ta sự hiểu biết về mối quan hệ giữa sự khiêm nhường của con người và ân điển nâng đỡ của Đức Chúa Trời.
Để thấu hiểu trọn vẹn lời hứa “Ngài sẽ nâng anh em lên,” chúng ta cần đặt nó vào bối cảnh trọn vẹn của phân đoạn Gia-cơ 4:1-10. Đây là một trong những đoạn mạnh mẽ và trực diện nhất trong Tân Ước, vạch trần những nguyên nhân gốc rễ của sự tranh chiến, xung đột và sự khô hạn thuộc linh trong cộng đồng tín hữu sơ khai – và vẫn còn nguyên tính thời sự cho Hội Thánh ngày nay.
Sứ đồ Gia-cơ bắt đầu bằng một câu hỏi sắc bén: “Bởi đâu có chiến tranh, bởi đâu có sự tranh đấu trong anh em?” (câu 1). Nguyên nhân được chỉ ra không phải từ bên ngoài, mà từ chính những ham muốn (epithymiai) chiến đấu trong chi thể của họ (câu 1). Từ Hy Lạp “epithymia” thường mang nghĩa ham muốn mãnh liệt, thường là theo chiều hướng tiêu cực. Họ cầu xin mà không nhận được vì cầu xaim với động cơ sai lầm, để “tiêu phí trong sự vui chơi của anh em” (câu 3).
Gia-cơ sau đó gọi những độc giả của mình là “kẻ tà dâm” (câu 4) – một từ ngữ mạnh mẽ chỉ về sự bất trung trong giao ước với Đức Chúa Trời, khi họ tìm kiếm tình bạn thế gian, vốn là thù nghịch với Đức Chúa Trời. Đỉnh điểm của sự quở trách này nằm ở câu 6, nhưng cũng là bước ngoặt đầy hy vọng: “Đức Chúa Trời chống cự kẻ kiêu ngạo, nhưng ban ân điển cho kẻ khiêm nhường.” Đây là trích dẫn từ Châm Ngôn 3:34 (trong bản Bảy Mươi – Septuagint), và nó trở thành nền tảng thần học cho mệnh lệnh tiếp theo.
Trước khi đến câu 10, Gia-cơ đưa ra một loạt mệnh lệnh ngắn gọn và dứt khoát:
“7 Vậy hãy phục Đức Chúa Trời; hãy chống trả ma quỉ, thì nó sẽ lánh xa anh em. 8 Hãy đến gần Đức Chúa Trời, thì Ngài sẽ đến gần anh em. 9 Hãy làm tội nhân khóc lóc, buồn rầu; hãy đổi cười ra khóc, đổi vui ra buồn.”
Các động từ: phục, chống trả, đến gần, làm khóc lóc, đổi – tất cả đều ở thể mệnh lệnh (aorist imperative trong tiếng Hy Lạp), nhấn mạnh tính khẩn thiết và dứt khoát của hành động cần thực hiện. Đây là một cuộc “thanh tẩy” thuộc linh toàn diện. Câu 9 với ngôn ngữ mạnh mẽ về sự buồn rầu và khóc lóc không tán dương sự ủ rũ vô vọng, nhưng mô tả một sự đau buồn theo ý Đức Chúa Trời (2 Cô-rinh-tô 7:10) – một sự ăn năn thật sự, thấm thía trước sự thánh khiết của Chúa và tội lỗi của bản thân.
Và rồi, chúng ta đến câu chủ đề: “Hãy hạ mình xuống trước mặt Chúa, thì Ngài sẽ nâng anh em lên.” (câu 10).
1. “Hãy hạ mình xuống” (Tapēinōthēte):
Động từ Hy Lạp “tapēinoō” có nghĩa là làm cho thấp xuống, hạ thấp, hạ mình. Trong bối cảnh thuộc linh, nó nói đến thái độ tự nguyện từ bỏ sự tự cao, sự tự lực, và vị trí tự xưng của mình để hoàn toàn vâng phục Đức Chúa Trời. Đây không phải là sự hèn nhát hay coi thường bản thân, mà là sự nhận thức chân thực về vị trí của mình là thọ tạo trước mặt Đấng Tạo Hóa, là tội nhân cần ân điển trước Đấng Thánh Khiết. Sự “hạ mình” này phải diễn ra “trước mặt Chúa” – tức là trong sự hiện diện thật của Ngài, với nhận thức rằng Ngài đang thấy mọi sự.
2. “Thì Ngài sẽ nâng anh em lên” (Hypsōsei):
Động từ Hy Lạp “hypsoō” có nghĩa là nâng lên cao, tôn lên, đề cao. Đây là một lời hứa thụ động về phía Đức Chúa Trời. Con người không thể tự nâng mình lên theo cách thuộc linh thật sự. Sự “nâng lên” ở đây mang nhiều tầng ý nghĩa:
- Sự Nâng Lên về Địa Vị: Từ chỗ là kẻ thù, phản loạn (câu 4), trở thành bạn hữu, con cái của Đức Chúa Trời (Gia-cơ 2:23; Giăng 15:15).
- Sự Nâng Lên trong Mối Quan Hệ: Từ chỗ xa cách (câu 8a) đến chỗ được đến gần Chúa (câu 8b).
- Sự Nâng Lên về Phẩm Giá và Mục Đích: Được Chúa sử dụng, ban cho trách nhiệm và phục hồi hình ảnh Ngài. Như Chúa Giê-xu phán: “Khi nào ngươi được mời, hãy đi ngồi chỗ rốt hết... vì hễ ai tự nhắc lên sẽ bị hạ xuống, và ai tự hạ mình xuống sẽ được nhắc lên.” (Lu-ca 14:10-11).
- Sự Nâng Lên Khỏi Hoàn Cảnh: Sự nâng đỡ, giải cứu và ban sức mới trong những lúc khó khăn, thử thách (Thi Thiên 40:2).
Cấu trúc câu là một lời hứa có điều kiện rõ ràng: Hành động của con người (hạ mình) đi trước và mở đường cho Hành động của Đức Chúa Trời (nâng lên). Điều kiện không phải là để “mua chuộc” ân điển, nhưng là để chuẩn bị tấm lòng đón nhận ân điển mà Chúa đã sẵn sàng ban (câu 6). Sự khiêm nhường là bàn tay đức tin đưa ra để nhận lấy món quà nâng đỡ của Chúa.
Để hiểu đầy đủ nguyên tắc này, chúng ta phải nhìn vào chính Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã sống trọn vẹn nguyên tắc “hạ mình để được nâng lên” một cách siêu việt nhất. Sứ đồ Phao-lô trong Phi-líp 2:5-11 đã mô tả hành trình này:
“Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... nhưng Ngài đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ... hạ mình xuống, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự. Cho nên Đức Chúa Trời đã đem Ngài lên rất cao...”
Chúa Giê-xu, là Đức Chúa Trời, đã tự nguyện hạ mình (tapēinōsis) cách tột cùng. Và chính vì sự vâng phục và hạ mình đó, Đức Chúa Trời đã siêu tôn (hyperypsōsen) Ngài lên. Đây là khuôn mẫu cho mọi sự “nâng lên” thuộc linh: nó phải đi qua thập tự giá, qua sự từ bỏ chính mình và vâng phục Chúa Cha.
Lời hứa “Ngài sẽ nâng anh em lên” không chỉ là lý thuyết thần học, mà là nguyên tắc sống động cho đời sống hằng ngày.
1. Trong Đời Sống Cá Nhân và Thuộc Linh:
- Trong Sự Cầu Nguyện: Hãy đến với Chúa trong tinh thần khiêm nhường, thừa nhận sự yếu đuối, lầm lỗi và nhu cầu của mình, thay vì đến với bảng liệt kê thành tích hay những lời đòi hỏi. Sự hạ mình này mở ra cánh cửa cho sự nâng đỡ và sức mạnh của Ngài.
- Trong Sự Học Lời Chúa: Tiếp cận Kinh Thánh với tấm lòng dễ dạy, sẵn sàng để Lời Chúa quở trách, sửa trị (2 Ti-mô-thê 3:16), thay vì chỉ tìm kiếm sự an ủi hay lý luận biện hộ cho quan điểm riêng.
- Trong Sự Thất Bại và Tội Lỗi: Khi vấp ngã, con đường phục hồi không phải là chối bỏ, biện minh, mà là ăn năn, hạ mình xưng tội với Chúa (1 Giăng 1:9). Lời hứa là Ngài sẽ nâng bạn dậy, phục hồi và lại dùng bạn.
2. Trong Mối Quan Hệ và Hội Thánh:
- Giải Quyết Xung Đột: Thay vì kiêu hãnh đòi người khác nhận lỗi trước, hãy chủ động hạ mình, tìm kiếm sự hòa giải (Ma-thi-ơ 5:23-24; 18:15). Chúa hứa sẽ ban phước và nâng cao mối quan hệ được hòa giải ấy.
- Trong Chức Vụ: Tránh tinh thần tranh giành địa vị, tìm kiếm sự công nhận (như bối cảnh Gia-cơ 4 đã nói). Hãy trung tín phục vụ trong chỗ khuất, với động cơ yêu thương. Chúa là Đấng xét đoán và sẽ nâng lên đúng thời điểm (1 Phi-e-rơ 5:6).
- Đón Nhận Lời Khuyên và Sửa Dạy: Một tấm lòng khiêm nhường sẽ không tự ái khi được góp ý, nhưng xem đó là cơ hội để trưởng thành (Châm Ngôn 12:1).
3. Trong Hoàn Cảnh Khó Khăn và Thử Thách:
- Khi đối diện với bệnh tật, mất mát, thất bại trong công việc, đừng tìm cách “tự vực mình dậy” bằng sức riêng trong sự cay đắng. Hãy hạ mình, thừa nhận sự bất lực và phó thác hoàn toàn cho Chúa. Lời hứa của Ngài là sự nâng đỡ (nâng lên) sẽ đến, có thể không theo cách ta mong đợi, nhưng chắc chắn trong thời điểm tốt nhất của Ngài.
Câu Kinh Thánh Gia-cơ 4:10 là một viên ngọc quý của lẽ thật thuộc linh. Nó phá vỡ logic tự nhiên của thế gian – vốn cho rằng muốn lên cao thì phải đạp đổ, tranh giành và tự tôn. Vương quốc Đức Chúa Trời vận hành theo một nguyên tắc ngược lại: Con đường đi lên bắt đầu từ bước đi xuống. Sự hạ mình không phải là mục đích cuối cùng; nó là cửa ngõ dẫn đến sự tôn cao đích thực bởi chính Đức Chúa Trời.
Lời hứa “Ngài sẽ nâng anh em lên” là một lời hứa đáng tin cậy, vì nó được đặt nền trên bản tính của Đức Chúa Trời – Đấng ban ân điển cho kẻ khiêm nhường (câu 6) và trên gương mẫu của Chúa Giê-xu Christ. Hôm nay, có thể Chúa đang kêu gọi bạn hạ mình xuống trong một lĩnh vực nào đó của cuộc sống: một mối quan hệ rạn nứt, một tội lỗi giấu kín, một thái độ kiêu ngạo trong chức vụ, hay sự cậy mình trong cơn hoạn nạn. Hãy can đảm vâng theo. Hãy đến gần Ngài với tấm lòng tan vỡ và khiêm nhường. Và rồi, hãy trông đợi với đức tin vào quyền năng nâng đỡ của Ngài. Bởi vì lời của Đấng thành tín là chắc chắn: Hãy hạ mình xuống trước mặt Chúa, thì Ngài sẽ nâng anh em lên.