Kết-ru-ra là ai trong Kinh Thánh?

Trong Kinh Thánh, Áp-ra-ham là một nhân vật trung tâm của đức tin, được Đức Chúa Trời lập giao ước và hứa ban cho dòng dõi đông như sao trên trời. Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với Sa-ra, vợ của ông, và A-ga, nàng hầu sinh Ích-ma-ên. Tuy nhiên, sau khi Sa-ra qua đời, Áp-ra-ham còn lấy một người nữa tên là Kết-ru-ra. Bà là ai? Vai trò của bà trong lịch sử cứu rỗi và những bài học thuộc linh nào chúng ta có thể rút ra? Hãy cùng khám phá qua bài viết nghiên cứu chuyên sâu này.

I. Tên gọi và nguồn gốc của Kết-ru-ra

Kết-ru-ra (Keturah) là tên được nhắc đến trong Sáng-thế Ký 25:1-6 và I Sử Ký 1:32-33. Tên của bà trong tiếng Hê-bơ-rơ (קְטוּרָה, Qəṭûrāh) có nghĩa là "hương thơm" hoặc "xông hương". Một số học giả cho rằng tên này có thể ám chỉ sự dâng hiến, giống như hương thơm dâng lên Đức Chúa Trời. Kinh Thánh không nói rõ xuất thân của Kết-ru-ra, chỉ cho biết Áp-ra-ham đã lấy bà sau khi Sa-ra qua đời (Sáng 24:67 cho biết Y-sác đã được an ủi sau khi mẹ mất, và chương 25 tiếp tục câu chuyện của Áp-ra-ham). Có ý kiến cho rằng bà có thể là người Ca-na-an hoặc từ vùng A-ra-bi, nhưng Kinh Thánh không xác định.

II. Kết-ru-ra trong Kinh Thánh: những phân đoạn quan trọng

Hai đoạn Kinh Thánh chính đề cập đến Kết-ru-ra:

• Sáng-thế Ký 25:1-6: “Vả, Áp-ra-ham cưới một vợ khác, tên là Kết-ru-ra. Nàng sanh cho người Xim-ram, Giốc-san, Mê-đan, Ma-đi-an, Dích-bác và Su-ách. Giốc-san sanh Sê-ba và Đê-đan. Đê-đan có con là A-su-rim, Lê-tu-sim và Lê-um-mim. Các con trai của Ma-đi-an là Ê-pha, Ê-phe, Ha-nóc, A-bi-đa và Ên-đa. Ấy đều là con cháu của Kết-ru-ra. Áp-ra-ham giao cho Y-sác hết của cải mình. Còn những con của vợ lẽ, Áp-ra-ham cho tiền của, rồi trong khi người còn sống, sai qua ở đằng đông, xa cách Y-sác.”
• I Sử Ký 1:32-33: “Kết-ru-ra, vợ lẽ của Áp-ra-ham, sanh Xim-ram, Giốc-san, Mê-đan, Ma-đi-an, Dích-bác và Su-ách. Giốc-san sanh Sê-ba và Đê-đan. Con trai của Ma-đi-an là Ê-pha, Ê-phe, Ha-nóc, A-bi-đa, và Ên-đa. Ấy đều là con cháu của Kết-ru-ra.”

Như vậy, Kết-ru-ra được gọi là “vợ” trong Sáng-thế Ký, nhưng trong I Sử Ký lại được gọi là “vợ lẽ” (nàng hầu). Sự khác biệt này không mâu thuẫn mà phản ánh vị thế của bà: là vợ sau khi Sa-ra chết, nhưng không phải là vợ chính trong giao ước, nên đôi khi được xếp vào hàng nàng hầu.

III. Vai trò và vị thế của Kết-ru-ra

Kết-ru-ra trở thành người nối nghiệp Sa-ra trong việc chăm sóc Áp-ra-ham lúc tuổi già. Áp-ra-ham lúc đó đã trên 140 tuổi (vì ông sống 175 tuổi, Sa-ra mất khi 127 tuổi, Áp-ra-ham khi đó 137; sau đó ông còn sống thêm 38 năm). Kết-ru-ra sinh cho ông sáu người con trai. Mặc dù bà là vợ hợp pháp, nhưng có vẻ bà không được đặt ngang hàng với Sa-ra, người vợ đầu tiên và là mẹ của con cháu giao ước. Trong I Sử Ký 1:32, bà được gọi là “vợ lẽ”, điều này nhấn mạnh rằng dòng dõi của bà không phải là dòng dõi được hứa. Tuy nhiên, Áp-ra-ham vẫn công nhận các con của bà và ban cho họ của cải, nhưng tách họ ra khỏi Y-sác, người thừa kế chính thức.

IV. Các con trai của Kết-ru-ra và di sản của họ

Kết-ru-ra sinh cho Áp-ra-ham sáu con trai: Xim-ram, Giốc-san, Mê-đan, Ma-đi-an, Dích-bác và Su-ách. Trong đó, Ma-đi-an là tên thường gặp nhất trong Kinh Thánh sau này. Dân Ma-đi-an (Midian) xuất hiện nhiều lần, đôi khi là kẻ thù của Y-sơ-ra-ên (ví dụ trong thời Môi-se, dân Ma-đi-an cám dỗ Y-sơ-ra-ên và bị tiêu diệt). Giốc-san có con là Sê-ba và Đê-đan, những dân tộc này sau trở thành các bộ tộc buôn bán ở vùng A-ra-bi.

Kinh Thánh mô tả rằng Áp-ra-ham đã cho các con của Kết-ru-ra những tặng vật (có lẽ của cải, bầy gia súc) và sai họ đi về phía đông, xa khỏi Y-sác (Sáng 25:6). Điều này nhằm bảo vệ sự thừa kế độc nhất của Y-sác, theo ý muốn của Đức Chúa Trời. Các con của Kết-ru-ra định cư ở vùng đất phía đông, bao gồm khu vực mà ngày nay là bán đảo Ả Rập và sa mạc Syria. Họ trở thành tổ phụ của nhiều bộ tộc Ả Rập và các dân tộc vùng sa mạc. Như vậy, qua Kết-ru-ra, Áp-ra-ham thực sự trở thành “cha của nhiều dân tộc” (Sáng 17:4), dù chỉ có Y-sác là dòng dõi giao ước.

V. Ý nghĩa thần học từ câu chuyện của Kết-ru-ra

1. Sự thành tín của Đức Chúa Trời trong việc thực hiện lời hứa: Dù Áp-ra-ham có nhiều con từ nhiều người vợ, chỉ có Y-sác là con của lời hứa (Sáng 21:12). Điều này cho thấy Đức Chúa Trời không phụ thuộc vào hành động của con người; Ngài vẫn giữ lời hứa một cách siêu nhiên. Việc Áp-ra-ham lấy Kết-ru-ra sau khi Sa-ra chết không phải là hành động theo đức tin, nhưng Đức Chúa Trời vẫn dùng nó để làm trọn lời hứa về một dòng dõi đông đảo.

2. Sự lựa chọn của ân điển: Y-sác được chọn không phải vì công đức, mà vì ông là con của lời hứa (Rô-ma 9:7-8). Các con của Kết-ru-ra nhận được phước hạnh vật chất và trở thành những dân tộc lớn, nhưng họ không thuộc về tuyển dân. Điều này dạy chúng ta rằng không phải mọi phước lành đều chỉ dấu thuộc linh; chỉ những ai ở trong Chúa Giê-xu Christ mới là dòng dõi thật của Áp-ra-ham (Ga-la-ti 3:29).

3. Sự phân biệt giữa xác thịt và Thánh Linh: Hành động của Áp-ra-ham khi lấy Kết-ru-ra có thể được xem như một nỗ lực của xác thịt để tiếp tục dòng dõi, nhưng Đức Chúa Trời đã định trước Y-sác. Tân Ước nhắc nhở: “Nhưng con của người nữ nô lệ sanh ra theo xác thịt, còn con của người nữ tự do sanh ra bởi lời hứa” (Ga-la-ti 4:23). Chúng ta được kêu gọi sống bởi Thánh Linh, không bởi xác thịt.

4. Bản chất của giao ước: Giao ước Đức Chúa Trời lập với Áp-ra-ham và dòng dõi ông được thực hiện qua Y-sác, và cuối cùng qua Chúa Giê-xu Christ. Kết-ru-ra và các con của bà không thuộc giao ước này, nhưng họ vẫn được ban phước gián tiếp qua Áp-ra-ham. Điều này cho thấy ơn phước của Chúa có thể lan rộng, nhưng sự cứu rỗi thì chỉ qua Đấng Christ.

VI. Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay

Từ câu chuyện của Kết-ru-ra, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học thiết thực:

1. Tin cậy vào lời hứa của Đức Chúa Trời: Dù hoàn cảnh có thế nào, chúng ta hãy tin rằng Đức Chúa Trời sẽ làm trọn lời Ngài. Ngài đã hứa ban Đấng Cứu Thế và sự sống đời đời cho những ai tin; đó là lời hứa chắc chắn, không bị ảnh hưởng bởi sự yếu đuối của chúng ta.

2. Không dựa vào nỗ lực xác thịt: Nhiều khi chúng ta cố gắng đạt được phước hạnh bằng sức riêng, nhưng phước hạnh thật chỉ đến bởi đức tin và ân điển. Hãy nhớ rằng “nhờ ân điển, bởi đức tin” (Ê-phê-sô 2:8).

3. Tập trung vào Chúa Giê-xu, dòng dõi thật của Áp-ra-ham: Là Cơ Đốc nhân, chúng ta là con cháu thuộc linh của Áp-ra-ham qua đức tin nơi Đấng Christ (Ga-la-ti 3:7). Điều này mang lại cho chúng ta quyền thừa kế mọi phước hạnh thuộc linh. Hãy sống xứng đáng với địa vị đó.

4. Nhận biết sự chọn lựa của Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời có chủ quyền trong việc chọn lựa, và chúng ta phải tôn trọng ý muốn Ngài. Điều này cũng giúp chúng ta khiêm nhường và cảm tạ ơn Ngài vì đã cứu chúng ta.

5. Lan tỏa ơn phước: Giống như Áp-ra-ham ban phước cho các con của Kết-ru-ra, chúng ta cũng có trách nhiệm chia sẻ phước hạnh thuộc linh và vật chất với người khác, dù họ không thuộc về hội thánh. Đó là cách làm chứng về tình yêu Chúa.

Kết luận

Kết-ru-ra là một nhân vật tuy ít được nhắc đến nhưng mang ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành lời hứa của Đức Chúa Trời cho Áp-ra-ham về một dòng dõi đông đúc. Bà là minh chứng cho thấy Đức Chúa Trời vẫn có thể dùng những lựa chọn không hoàn hảo của con người để thực hiện mục đích của Ngài. Điều cốt yếu là Ngài luôn trung tín và giữ lời hứa. Qua câu chuyện này, chúng ta được nhắc nhở hãy đặt đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, là dòng dõi duy nhất đem lại sự cứu rỗi và là Đấng làm cho chúng ta trở thành con cháu thật của Áp-ra-ham. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu thêm về Kết-ru-ra và áp dụng những bài học thuộc linh quý giá vào đời sống hằng ngày.