Sáng Thế Ký Đoạn 1
Giới Thiệu
Sáng Thế Ký, sách mở đầu của Kinh Thánh, trình bày nguồn gốc vũ trụ, sự sống và nhân loại. Trong đó, đoạn 1 là nền tảng cho toàn bộ mạc khải Kinh Thánh. Qua sáu ngày sáng tạo, Đức Chúa Trời bày tỏ quyền năng, sự khôn ngoan và ý định tốt lành của Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân đoạn này, khám phá những chi tiết, từ ngữ nguyên thủy Hê-bơ-rơ và áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân.
Bối Cảnh và Cấu Trúc
Sáng Thế Ký 1:1-2 giới thiệu: “Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất. Vả, đất là vô hình và trống không, sự mờ tối ở trên mặt vực; Thần Đức Chúa Trời vận hành trên mặt nước.” (Sáng 1:1-2). Câu mở đầu khẳng định Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa duy nhất, tạo dựng từ hư không (creatio ex nihilo). Từ “dựng nên” (bara’ בָּרָא) trong tiếng Hê-bơ-rơ chỉ hành động sáng tạo đặc biệt của Đức Chúa Trời, thường dùng cho việc tạo ra những thứ mới mẻ, không dựa trên vật chất có sẵn.
Cấu trúc sáu ngày sáng tạo được chia thành hai nhóm: ba ngày đầu là sự định hình (form), ba ngày sau là sự lấp đầy (fill). Cụ thể:
- Ngày 1: Ánh sáng – Ngày 4: Các thiên thể (ánh sáng).
- Ngày 2: Bầu trời và nước – Ngày 5: Chim trời và cá biển.
- Ngày 3: Đất khô và cây cối – Ngày 6: Thú vật và loài người.
Mỗi ngày kết thúc bằng cụm từ “vậy, có buổi chiều và buổi mai; ấy là ngày thứ…” (Sáng 1:5,8,13,19,23,31). Điều này nhấn mạnh sự tuần tự và trật tự của công trình sáng tạo.
Ngày 1: Ánh Sáng
“Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có sự sáng; thì có sự sáng.” (c.3). Lời phán của Đức Chúa Trời là nguyên nhân tạo nên sự tồn tại. Ánh sáng đầu tiên không đến từ mặt trời, mặt trăng (chưa được tạo), cho thấy Đức Chúa Trời là nguồn sáng tối thượng. Ngài phân rẽ ánh sáng và tối tăm, đặt tên là “ngày” và “đêm”. Hành động “phân rẽ” (badal) xuất hiện nhiều lần, thể hiện việc thiết lập trật tự.
Ứng dụng: Chúa Giê-xu là “ánh sáng thế gian” (Giăng 8:12), chiếu vào lòng chúng ta, phân rẽ điều thuộc về Ngài và điều thuộc về bóng tối.
Ngày 2: Bầu Trời
“Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có một khoảng không ở giữa nước đặng phân rẽ nước với nước; thì có như vậy.” (c.6). Từ “khoảng không” (raqia‘ רָקִיעַ) thường dịch là “vòm trời” hay “bầu trời”. Đây là không gian phân cách nước phía trên (hơi nước, mây) và nước phía dưới (biển). Đức Chúa Trời gọi khoảng không là “trời”.
Ứng dụng: Bầu trời cho thấy sự cao cả và uy nghi của Đức Chúa Trời (Thi Thiên 19:1), nhắc nhở chúng ta hướng lòng lên Ngài.
Ngày 3: Đất Khô và Cây Cối
“Đức Chúa Trời phán rằng: Những nước ở dưới trời phải tụ lại một nơi, và phải có chỗ khô cạn bày ra; thì có như vậy.” (c.9). Nước tụ lại thành biển, đất khô xuất hiện. Đức Chúa Trời gọi đất khô là “đất”, và nước tụ lại là “biển”. Sau đó, Ngài phán: “Đất phải sanh cây cỏ; cỏ kết hột giống, cây trái kết quả, tùy theo loại mà có hột giống trong mình trên đất; thì có như vậy.” (c.11). Đất sinh ra thảo mộc theo từng loại, một sự đa dạng được định sẵn. Lần đầu tiên xuất hiện sự sống (thực vật).
Đặc biệt, Đức Chúa Trời thấy điều đó là tốt lành (c.12). Từ “tốt” (tov טוֹב) diễn tả sự hoàn hảo, đẹp đẽ, phù hợp với ý định của Ngài.
Ứng dụng: Chúa ban cho chúng ta đất đai để sinh sống và cây cối làm lương thực; chúng ta phải biết ơn và quản lý cách khôn ngoan.
Ngày 4: Các Thiên Thể
“Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có các vì sáng trong khoảng không trên trời, đặng phân ra ngày với đêm, và dùng làm dấu để định thì tiết, ngày và năm; lại dùng làm vì sáng trong khoảng không trên trời để soi xuống đất; thì có như vậy.” (c.14-15). Mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao được tạo dựng. Chúng có mục đích: phân định thời gian, chiếu sáng, và làm dấu. Đức Chúa Trời tạo nên hai vì sáng lớn: mặt trời cai quản ban ngày, mặt trăng cai quản ban đêm, cùng các ngôi sao. Ngài cũng đặt chúng vào khoảng không.
Ứng dụng: Các thiên thể nhắc nhở chúng ta về sự trung tín của Đức Chúa Trời trong việc duy trì các mùa (Sáng 8:22). Đồng thời, chúng ta không được thờ lạy tạo vật thay vì Đấng Tạo Hóa (Rô-ma 1:25).
Ngày 5: Cá và Chim
“Đức Chúa Trời phán rằng: Nước phải sanh các vật sống cho nhiều, và các loài chim phải bay trên mặt đất trong khoảng không trên trời.” (c.20). Đây là ngày đầu tiên xuất hiện sự sống động vật. Ngài tạo ra các loài cá lớn (tanninim, thường dịch là “cá lớn” hoặc “quái vật biển”) và mọi sinh vật biển, cùng các loài chim. Đức Chúa Trời ban phước cho chúng: “Hãy sanh sản, thêm nhiều, làm cho đầy dẫy dưới biển; còn các loài chim hãy sanh sản trên đất cho nhiều.” (c.22).
Ứng dụng: Sự đa dạng của sinh vật cho thấy sự sáng tạo tuyệt vời của Chúa, khích lệ chúng ta ca ngợi Ngài (Thi Thiên 148:7-10).
Ngày 6: Thú Vật và Loài Người
“Đức Chúa Trời phán rằng: Đất phải sanh các vật sống tùy theo loại, tức súc vật, côn trùng, và thú rừng, đều tùy theo loại; thì có như vậy.” (c.24). Sau đó, Đức Chúa Trời tạo nên loài người: “Chúng ta hãy làm nên loài người như hình Ta và theo tượng Ta, đặng quản trị… loài cá biển, loài chim trời, loài súc vật, loài côn trùng bò trên mặt đất, và khắp cả đất.” (c.26). Câu này dùng số nhiều “Chúng ta”, ám chỉ sự hiệp một trong Ba Ngôi (Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con, Đức Chúa Thánh Linh).
Con người được tạo dựng theo “hình” (tselem צֶלֶם) và “tượng” (demut דְּמוּת) của Đức Chúa Trời. Điều này cho con người giá trị đặc biệt, khả năng tương giao với Chúa, và trách nhiệm quản trị công trình sáng tạo. Đức Chúa Trời tạo dựng người nam và người nữ (c.27), thiết lập hôn nhân và gia đình. Ngài ban phước cho họ, truyền lệnh “Hãy sanh sản, thêm nhiều, làm cho đầy dẫy đất; hãy làm cho đất phục tùng…” (c.28). Ngài cũng chỉ định thực vật làm thức ăn cho người và thú vật (c.29-30).
“Đức Chúa Trời thấy các việc Ngài đã làm thật rất tốt lành” (c.31). Toàn bộ công trình sáng tạo hoàn hảo, không có sự dữ hay khiếm khuyết.
Ứng dụng: Nhân phẩm con người bắt nguồn từ việc được tạo theo hình ảnh Đức Chúa Trời, do đó mọi người đều xứng đáng được tôn trọng. Chúng ta có trách nhiệm bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên. Hôn nhân là mối quan hệ do Chúa thiết lập giữa một nam và một nữ.
Ngày 7: Ngày Sa-bát
“Thế là, trời và đất đã dựng nên xong rồi.” (2:1). “Ngày thứ bảy, Đức Chúa Trời đã hoàn thành công việc Ngài làm, và Ngài nghỉ ngày thứ bảy khỏi mọi công việc Ngài đã làm.” (2:2). Đức Chúa Trời ban phước và thánh hóa ngày thứ bảy vì trong đó Ngài nghỉ. Điều này trở thành nguyên tắc Sa-bát cho dân Y-sơ-ra-ên sau này, và cũng là hình bóng về sự nghỉ ngơi thuộc linh trong Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 4:9-10).
Ứng dụng: Chúng ta cần có kỷ luật nghỉ ngơi, dành thời gian tĩnh tâm với Chúa, ghi nhớ rằng Ngài là Đấng cung ứng mọi nhu cầu và công việc cứu rỗi đã hoàn tất.
Áp Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Sáng Thế Ký đoạn 1 không chỉ là một bản tường thuật lịch sử, mà còn là nền tảng cho niềm tin và lối sống của chúng ta.
- Thờ phượng Đấng Tạo Hóa: Mỗi ngày chúng ta có thể ngợi khen Chúa vì sự sáng tạo kỳ diệu của Ngài. Thiên nhiên là bài giảng về quyền năng và vinh quang của Đức Chúa Trời (Thi Thiên 19:1-2).
- Tin cậy vào Lời Chúa: Lời phán của Đức Chúa Trời có quyền năng sáng tạo và biến đổi. Khi chúng ta đọc, suy gẫm và vâng theo Lời Ngài, đời sống chúng ta được tái tạo (2 Cô-rinh-tô 5:17).
- Giá trị con người: Vì được tạo theo hình ảnh Đức Chúa Trời, mỗi người đều có giá trị tuyệt đối. Điều này thúc đẩy chúng ta đối xử với mọi người bằng tình yêu và sự tôn trọng, bảo vệ sự sống từ lúc thụ thai cho đến khi chết tự nhiên.
- Quản trị môi trường: Chúng ta là những người quản lý trái đất, không phải chủ nhân độc tài. Trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên, sử dụng tài nguyên cách khôn ngoan và bền vững là một phần của việc vâng lời Chúa.
- Công việc và nghỉ ngơi: Đức Chúa Trời làm việc và nghỉ ngơi, làm gương cho chúng ta. Chúng ta nên làm việc chăm chỉ, nhưng cũng cần có thời gian nghỉ ngơi để phục hồi thể chất và tâm linh, đặc biệt là giữ ngày Chúa nhật (ngày thứ nhất) để nhớ đến sự phục sinh của Chúa Giê-xu.
- Hôn nhân và gia đình: Mô hình hôn nhân một vợ một chồng, nam và nữ, là ý muốn nguyên thủy của Đức Chúa Trời. Đây là nền tảng cho xã hội ổn định và là hình bóng về mối quan hệ giữa Christ và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:31-32).
- Sự tốt lành của Chúa: Đức Chúa Trời tuyên bố mọi sự Ngài tạo dựng đều “tốt lành”. Dù tội lỗi đã làm hư hoại, nhưng qua sự cứu chuộc của Chúa Giê-xu, chúng ta có thể nhìn thấy vẻ đẹp và hy vọng phục hồi.
Kết Luận
Sáng Thế Ký đoạn 1 là ánh sáng đầu tiên chiếu rọi vào lịch sử nhân loại, bày tỏ Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa toàn năng, khôn ngoan và đầy tình yêu. Qua đó, chúng ta hiểu được nguồn gốc của vũ trụ, giá trị của con người và trách nhiệm của chúng ta trong thế giới này. Mỗi tín hữu được mời gọi sống thích hợp với những lẽ thật này, thờ phượng Chúa, quản trị công trình sáng tạo và tìm kiếm sự nghỉ ngơi đời đời trong Ngài. Hãy để Lời Chúa biến đổi tâm trí và hướng dẫn bước đi mỗi ngày.