Thi Thiên 91 có ý nghĩa gì về sự che chở dưới cánh Chúa?

Thi Thiên 91 là một trong những bài thánh ca đẹp nhất và được yêu thích nhất trong Kinh Thánh. Nó vẽ nên một bức tranh sống động về sự bảo vệ, che chở của Đức Chúa Trời dành cho những ai tin cậy Ngài. Đặc biệt, hình ảnh “dưới cánh Ngài, ngươi sẽ được ẩn náu” (câu 4) đã trở thành biểu tượng của sự an toàn, ấm áp và tình yêu thương của Chúa. Bài viết này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa của Thi Thiên 91, nhất là về khía cạnh che chở dưới cánh Chúa, qua phân tích bối cảnh, cấu trúc, từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ, cùng những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

I. Bối cảnh và cấu trúc Thi Thiên 91

Thi Thiên 91 không ghi rõ tác giả. Nhiều học giả cho rằng nó có liên hệ với Thi Thiên 90 (của Môi-se) bởi sự tương đồng về ngôn ngữ và chủ đề. Dù tác giả là ai, bài thánh ca này đã được Thánh Linh cảm thúc để trở thành lời hứa an ủi cho dân sự Chúa qua mọi thời đại.

Cấu trúc của Thi Thiên 91 có thể chia như sau:

• Câu 1-2: Lời tuyên xưng đức tin – người ở nơi kín đáo của Đấng Chí Cao.
• Câu 3-8: Lời hứa bảo vệ trước mọi hiểm nguy.
• Câu 9-13: Sự bảo đảm từ Đức Giê-hô-va và sự bảo vệ bởi các thiên sứ.
• Câu 14-16: Lời hứa trực tiếp từ Đức Chúa Trời.

Điểm nhấn xuyên suốt là sự che chở của Chúa, đặc biệt qua hình ảnh “cánh” (kenafayim) trong câu 4.

II. Phân tích chi tiết Thi Thiên 91

1. Câu 1-2: Nơi ở của người tin cậy

“Người nào ở nơi kín đáo của Đấng Chí Cao,
Và hằng ở dưới bóng của Đấng Toàn Năng,
Thì nói về Đức Giê-hô-va rằng: Ngài là nơi nương náu tôi, và là đồn lũy tôi;
Cũng là Đức Chúa Trời tôi, tôi tin cậy Ngài.” (Thi Thiên 91:1-2)

“Nơi kín đáo” trong tiếng Hê-bơ-rơ là סֵתֶר (sether), có nghĩa là chỗ ẩn náu, nơi bí mật, chỗ được che giấu an toàn. “Dưới bóng” (צֵל, tsel) gợi lên sự che chở gần gũi, như bóng cây giữa sa mạc nóng bức. Hai hình ảnh này diễn tả mối thông công mật thiết với Chúa – không phải chỉ là chỗ ẩn thân lúc nguy cấp, mà là một nơi ở thường xuyên. Người tin Chúa sống trong sự hiện diện của Ngài, lấy Chúa làm nơi nương náu, đồn lũy (thành trì) và đối tượng của đức tin.

2. Câu 3-4: Sự che chở dưới cánh Chúa

“Ngài sẽ giải cứu ngươi khỏi bẫy chim,
Và khỏi dịch lệ thình lình.
Ngài sẽ lấy lông Ngài mà che chở ngươi,
Dưới cánh Ngài, ngươi sẽ được ẩn náu;
Sự chân thật Ngài là cái khiên và cái can cho ngươi.” (Thi Thiên 91:3-4)

Đây là trọng tâm của bài viết. “Bẫy chim” (pach yaqosh) tượng trưng cho những cạm bẫy bất ngờ, những âm mưu của kẻ thù. “Dịch lệ” (deber) là bệnh dịch, tai ương. Chúa hứa giải cứu khỏi những hiểm họa đó.

Hình ảnh “lấy lông Ngài mà che chở” và “dưới cánh Ngài, ngươi sẽ được ẩn náu” là một ẩn dụ tuyệt đẹp. Trong Kinh Thánh, cánh thường biểu thị sự bảo vệ và chăm sóc của Chúa, như Đức Chúa Trời đã phán về dân Y-sơ-ra-ên: “Như chim đập cánh trên con mình, Ta đã che chở các ngươi” (Xuất Ê-díp-tô Ký 19:4). Chúa Giê-su cũng dùng hình ảnh gà mẹ ấp con dưới cánh để diễn tả lòng mong muốn che chở dân thành Giê-ru-sa-lem (Ma-thi-ơ 23:37). Tiếng Hê-bơ-rơ “kenafayim” (cánh) gợi lên sự ấm áp, an toàn, và gần gũi thân mật.

“Sự chân thật Ngài là cái khiên và cái can.” “Khiên” (tsinnah) là tấm khiên lớn che phủ toàn thân; “can” (socherah) là cái thuẫn nhỏ, dùng để đỡ tên lửa. Cả hai đều là vũ khí phòng thủ, và ở đây chúng được làm bằng “sự chân thật” (emeth) – tức là đức tính thành tín, chân thật của Đức Chúa Trời. Lời hứa của Ngài là vũ khí bảo vệ chúng ta.

3. Câu 5-8: Không sợ hãi trước mọi hiểm nguy

“Ngươi sẽ chẳng sợ sự kinh khiếp ban đêm,
Cũng chẳng sợ tên bay ban ngày;
Chẳng sợ ôn dịch lúc đi trong tối tăm,
Hay là sự hủy hoại giữa trưa.
Dầu ngàn người sa ngã bên ta,
Và muôn người chết bên hữu ta,
Tai họa ấy cũng chẳng đến gần ngươi đâu.” (Thi Thiên 91:5-7)

Những mối đe dọa được liệt kê: sự kinh khiếp ban đêm (có thể là trộm cướp, ác mộng), tên bay ban ngày (chiến tranh, kẻ thù tấn công), ôn dịch, sự hủy hoại. Dù xung quanh có nhiều người gục ngã, người ở dưới sự che chở của Chúa vẫn được an toàn. Điều này không có nghĩa là Cơ Đốc nhân sẽ không bao giờ gặp khó khăn, nhưng trong mọi hoàn cảnh, Chúa bảo vệ phần linh hồn và sự sống đời đời, và Ngài thường giải cứu cách kỳ diệu ngay cả về thể xác. Quan trọng hơn, sự hiện diện của Chúa giúp chúng ta không sợ hãi.

4. Câu 9-13: Thiên sứ gìn giữ

“Vì ngươi đã lấy Đức Giê-hô-va làm nơi nương náu mình,
Làm nơi ở của Đấng Chí Cao,
Nên sẽ chẳng có tai họa gì xảy đến cho ngươi,
Cũng chẳng có đòn nào giáng nơi trại ngươi.
Vì Ngài sẽ vì ngươi truyền lịnh cho thiên sứ Ngài,
Trong các đường lối ngươi phải gìn giữ ngươi.
Các đấng ấy sẽ nâng ngươi trong tay,
E chân ngươi vấp nhằm hòn đá chăng.
Ngươi sẽ bước đi trên sư tử và rắn hổ mang,
Giày đạp sư tử tơ và con rắn.” (Thi Thiên 91:9-13)

Đây là đoạn Kinh Thánh được Sa-tan dùng để cám dỗ Chúa Giê-su (Ma-thi-ơ 4:6). Sa-tan muốn Chúa Giê-su gieo mình từ nóc đền thờ để thách thức sự bảo vệ của Chúa. Chúa Giê-su đáp: “Ngươi chớ thử Chúa là Đức Chúa Trời ngươi.” Qua đó, chúng ta học được rằng: lời hứa này không phải để chúng ta liều lĩnh thử thách Chúa, nhưng để tin cậy Ngài trong những lối đi bình thường của mình. Thiên sứ được sai đến gìn giữ chúng ta; đó là sự bảo vệ siêu nhiên nhưng không phải để chúng ta chủ động tìm nguy hiểm.

“Bước đi trên sư tử và rắn hổ mang” – biểu tượng của quyền năng chiến thắng các thế lực thù nghịch, ma quỷ. Trong Lu-ca 10:19, Chúa Giê-su phán: “Nầy, ta đã ban cho các ngươi quyền đạp trên rắn, bò cạp, và mọi quyền của kẻ thù, mà không có gì làm hại các ngươi được.” Điều này cho thấy Thi Thiên 91 được ứng nghiệm trong Đấng Christ và được ban cho những người thuộc về Ngài.

5. Câu 14-16: Lời hứa trực tiếp từ Đức Chúa Trời

“Vì người tríu mến ta, ta sẽ giải cứu người;
Ta sẽ dựng người lên cao, bởi vì người biết danh ta.
Người sẽ kêu cầu ta, ta sẽ đáp lời người;
Trong cơn hoạn nạn, ta sẽ ở cùng người, giải cứu và tôn vinh người.
Ta sẽ cho người được trường thọ,
Và chỉ cho người thấy sự cứu rỗi của ta.” (Thi Thiên 91:14-16)

Đây là lời Đức Giê-hô-va phán trực tiếp. Các động từ “giải cứu”, “dựng lên cao”, “đáp lời”, “ở cùng”, “tôn vinh”, “cho trường thọ”, “cho thấy sự cứu rỗi” đều khẳng định sự cam kết của Chúa với những ai yêu mến Ngài và biết Danh Ngài. “Biết danh” không chỉ là biết tên Giê-hô-va, mà là có mối quan hệ cá nhân, kinh nghiệm về bản tính Ngài.

III. Áp dụng thực tiễn trong đời sống Cơ Đốc nhân

Thi Thiên 91 không chỉ là một bài thơ đẹp; nó cung cấp nền tảng cho đức tin và sự bình an trong tâm hồn. Dưới đây là một số cách áp dụng:

1. Sống trong sự hiện diện của Chúa

Để được che chở dưới cánh Chúa, chúng ta phải “ở” và “hằng ở” trong nơi kín đáo của Đấng Chí Cao. Điều này đòi hỏi đời sống thường xuyên thông công với Chúa qua Lời Ngài, sự cầu nguyện, thờ phượng và vâng lời. Khi chúng ta sống gần Chúa, Ngài trở thành đồn lũy của chúng ta.

2. Tin cậy Chúa trong mọi hoàn cảnh

Cuộc sống đầy bất trắc: bệnh tật, tai nạn, khủng hoảng. Thi Thiên 91 dạy chúng ta đừng sợ hãi, vì Chúa đang che chở. Hãy tuyên xưng đức tin như tác giả: “Ngài là nơi nương náu tôi, là đồn lũy tôi; tôi tin cậy Ngài.” Sự tin cậy đó không dựa trên cảm xúc nhưng trên lời hứa thành tín của Đức Chúa Trời.

3. Cầu nguyện bằng Thi Thiên 91

Nhiều Cơ Đốc nhân dùng Thi Thiên 91 làm lời cầu nguyện mỗi sáng hoặc khi lo lắng. Hãy đọc lớn tiếng, thay thế đại từ cho phù hợp (con/Chúa). Ví dụ: “Chúa sẽ giải cứu con khỏi bẫy chim… Dưới cánh Ngài con được ẩn náu.” Việc này củng cố đức tin và nhắc nhở chúng ta về sự hiện diện của Chúa.

4. Cẩn trọng với việc thử thách Chúa

Như Chúa Giê-su đã dạy, chúng ta không nên liều mạng cách vô trách nhiệm rồi mong Chúa can thiệp. Lời hứa về sự bảo vệ không có nghĩa là chúng ta được miễn trừ khỏi hậu quả của sự khôn ngoan. Hãy sử dụng lương tri, nhưng đồng thời tin rằng dù có đi qua thung lũng bóng chết, Chúa vẫn ở cùng (Thi Thiên 23).

5. An ủi trong cơn đại dịch hoặc chiến tranh

Thi Thiên 91 đề cập đến “dịch lệ”, “sự hủy hoại”, “ngàn người sa ngã”. Trong những thời điểm như thế, chúng ta có thể tìm thấy sự bình an khi biết rằng Chúa vẫn đang cai trị và bảo vệ những ai thuộc về Ngài. Ngay cả khi chúng ta phải chịu bệnh tật hoặc mất mát, sự hiện diện của Chúa vẫn không rời, và sự cứu rỗi cuối cùng đã được đảm bảo.

6. Nhận biết sự bảo vệ của thiên sứ

Kinh Thánh dạy rằng các thiên sứ là “thần hầu việc, được sai đi giúp việc những kẻ sẽ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi” (Hê-bơ-rơ 1:14). Mặc dù chúng ta thường không thấy họ, nhưng chúng ta có thể cảm tạ Chúa vì sự bảo vệ thiên thần hàng ngày, và cầu xin Ngài sai thiên sứ gìn giữ chúng ta.

7. Tìm kiếm sự cứu rỗi trong Đấng Christ

Thi Thiên 91 kết thúc bằng “ta sẽ chỉ cho người thấy sự cứu rỗi của ta.” Đây là lời tiên tri về Đấng Cứu Thế. Chúa Giê-su đã đến, chịu chết và sống lại để chúng ta được cứu. Chỉ khi chúng ta tiếp nhận Ngài, chúng ta mới thật sự được “ở” trong nơi kín đáo của Chúa và được hưởng sự bảo vệ vĩnh cửu. Mọi lời hứa của Thi Thiên 91 đều được làm trọn trong Đấng Christ.

IV. Kết luận

Thi Thiên 91 mang đến cho chúng ta hình ảnh đầy an ủi: dưới cánh Chúa, chúng ta được ẩn náu an toàn. Dù thế gian có đầy hiểm nguy, người tin Chúa có thể sống trong sự bình an vì biết rằng Chúa là đồn lũy, là Đấng thành tín, và Ngài đã hứa không bao giờ lìa bỏ chúng ta. Hãy sống mỗi ngày trong sự hiện diện của Chúa, tuyên xưng đức tin, và chia sẻ niềm hy vọng này với những người xung quanh. “Ngài sẽ lấy lông Ngài mà che chở ngươi, dưới cánh Ngài, ngươi sẽ được ẩn náu” – đó là lời hứa quý báu cho mỗi chúng ta hôm nay và mãi mãi.