Acts 6: Apostles delegate to focus on Word?

Trong lịch sử Hội Thánh đầu tiên, sách Công vụ các Sứ đồ ghi lại một bước ngoặt quan trọng về tổ chức và sự ưu tiên trong chức vụ. Công vụ 6:1-7 mô tả việc các sứ đồ đối diện với một nan đề thực tế và đưa ra giải pháp khôn ngoan: ủy quyền công việc phân phối vật chất để họ có thể chuyên tâm vào sự cầu nguyện và chức vụ Lời Đức Chúa Trời. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân đoạn Kinh Thánh này, khám phá bối cảnh, giải nghĩa từ ngữ Hy Lạp, và rút ra những bài học thực tiễn cho Hội Thánh ngày nay.

Sau khi Chúa Giê-xu thăng thiên, các môn đồ nhận lãnh Đức Thánh Linh vào ngày Lễ Ngũ Tuần (Công vụ 2). Hội Thánh đầu tiên được thành lập với khoảng 3000 người, và họ "cứ vững giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công, lễ bẻ bánh, và sự cầu nguyện" (Công vụ 2:42). Sự hiệp một và lòng hào phóng của các tín hữu khiến họ bán tài sản chia sẻ cho người có nhu cầu (Công vụ 2:44-45; 4:32-35). Số người tin Chúa ngày càng tăng, và cùng với sự tăng trưởng đó, những thách thức về mặt tổ chức cũng xuất hiện.

Công vụ 6 mở đầu bằng câu: "Lúc ấy, số môn đồ thêm lên, nên những người Hê-lê-nít phàn nàn nghịch cùng những người Hê-bơ-rơ, vì những bà góa trong bọn họ bị bỏ bê trong sự cấp phát hằng ngày" (câu 1). "Người Hê-lê-nít" là những tín hữu gốc Do Thái nói tiếng Hy Lạp, sống theo văn hóa Hy Lạp; "người Hê-bơ-rơ" là những tín hữu gốc Do Thái nói tiếng A-ram hoặc Hê-bơ-rơ, gắn bó với truyền thống Do Thái. Dù cả hai đều là người Do Thái, nhưng sự khác biệt ngôn ngữ và văn hóa dẫn đến việc một nhóm cảm thấy bị thiệt thòi trong việc phân phát lương thực hằng ngày cho các góa phụ.

Khi vấn đề được đưa ra, mười hai sứ đồ triệu tập cả nhóm môn đồ và nói: "Bỏ sự dạy đạo Đức Chúa Trời đặng giúp việc bàn tiệc thật chẳng phải là ý hay. Vậy, anh em hãy chọn trong bọn mình bảy người có danh tốt, đầy dẫy Đức Thánh Linh và trí khôn, rồi chúng tôi sẽ giao việc nầy cho. Còn chúng tôi sẽ cứ chuyên lo về sự cầu nguyện và chức vụ giảng đạo" (câu 2-4).

Điều đáng chú ý là các sứ đồ không xem nhẹ việc phục vụ vật chất, nhưng họ nhận thức rõ ơn gọi và nhiệm vụ chính của mình. Trong nguyên ngữ Hy Lạp, cụm từ "giúp việc bàn tiệc" là διακονεῖν τραπέζαις (diakonein trapezais). Động từ "diakonein" có nghĩa là phục vụ, và "trapezais" là những cái bàn, ám chỉ việc phân phát thức ăn hoặc quản lý tài chính. Công việc này quan trọng nhưng không được làm cản trở việc "chuyên lo về sự cầu nguyện và chức vụ giảng đạo" (προσκαρτερήσομεν τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου – proskarterēsomen tē proseuchē kai tē diakonia tou logou).

Từ "proskarterēsomen" có nghĩa là "kiên trì, dành hết thời gian, chuyên tâm". Các sứ đồ quyết định dành sự kiên trì cho hai điều: cầu nguyện và chức vụ Lời Chúa. Chức vụ Lời Chúa (diakonia tou logou) không chỉ là giảng dạy mà còn là sự phục vụ Lời Chúa, bao gồm việc rao truyền, giải thích và áp dụng Lời Đức Chúa Trời.

Việc ủy quyền này cho thấy sự khôn ngoan trong quản lý Hội Thánh: các sứ đồ không cố gắng làm mọi thứ, nhưng họ nhìn nhận nhu cầu và trao trách nhiệm cho những người có năng lực. Họ cũng thiết lập tiêu chuẩn rõ ràng cho những người được chọn: "có danh tốt, đầy dẫy Đức Thánh Linh và trí khôn". Tiêu chuẩn này đặt nền tảng cho các chức vụ sau này như chấp sự (xem 1 Ti-mô-thê 3:8-13).

Đề nghị của các sứ đồ được cả Hội Thánh ưa thích. Họ chọn bảy người, tất cả đều có tên Hy Lạp, cho thấy họ thuộc nhóm Hê-lê-nít hoặc ít nhất là quen thuộc với văn hóa Hy Lạp, nhằm giải quyết sự bất bình của nhóm này. Các tên được liệt kê: Ê-tiên, Phi-líp, Bô-cô-rơ, Ni-ca-nô, Ti-môn, Bác-mê-na, và Ni-cô-la (người An-ti-ốt).

Câu 6 mô tả: "Các sứ đồ cầu nguyện, rồi đặt tay trên những người ấy". Việc đặt tay là dấu hiệu của sự ủy nhiệm, trao quyền và chức vụ. Điều này cho thấy các sứ đồ không từ bỏ trách nhiệm hoàn toàn, nhưng họ công nhận và ban thẩm quyền cho bảy người để phục vụ trong nhiệm vụ được giao.

Trong nguyên ngữ, việc "đặt tay" (ἐπέθηκαν τὰς χεῖρας, epithekan tas cheiras) thường liên quan đến việc truyền lãnh ơn phước hoặc ủy quyền (xem Công vụ 13:3; 1 Ti-mô-thê 4:14). Qua đó, bảy người này được trang bị đầy đủ để thực hiện công việc.

Sau khi giải quyết vấn đề một cách khôn ngoan, kết quả là: "Lời Đức Chúa Trời càng ngày càng tràn ra, số môn đồ tại thành Giê-ru-sa-lem thêm lên rất nhiều, và cũng có rất nhiều thầy tế lễ vâng theo đạo nữa". Đây là sự xác nhận phước hạnh của Đức Chúa Trời trên quyết định của các sứ đồ. Họ tập trung vào Lời Chúa, và Lời đó có quyền năng để tăng trưởng Hội Thánh, ngay cả những người thuộc giới lãnh đạo tôn giáo Do Thái cũng tin nhận.

Cụm từ "Lời Đức Chúa Trời càng ngày càng tràn ra" (ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ηὔξανεν, ho logos tou theou ēuxanen) diễn tả sự tăng trưởng mạnh mẽ, như một thực thể sống động. Việc các thầy tế lễ tin theo càng làm nổi bật quyền năng của Lời Chúa vượt trên các rào cản tôn giáo.

Qua sự kiện trong Công vụ 6, chúng ta rút ra nhiều bài học quý giá:

a. Ưu tiên của người lãnh đạo thuộc linh

Các sứ đồ đã làm gương về việc ưu tiên cầu nguyện và chức vụ Lời Chúa. Trong mục vụ ngày nay, các mục sư, giảng sư cần dành thời gian chất lượng để nghiên cứu Kinh Thánh và cầu nguyện, thay vì bị cuốn vào các công việc hành chính, tổ chức. Điều này không có nghĩa là họ coi thường việc phục vụ thực tiễn, nhưng họ cần ủy quyền cho những người khác để bảo đảm rằng Lời Chúa được giảng dạy một cách đầy đủ và hiệu quả.

b. Sự ủy quyền và làm việc nhóm

Hội Thánh là một thân thể, mỗi người có chức năng khác nhau (Rô-ma 12:4-8). Các sứ đồ đã không ôm đồm mọi việc, nhưng nhìn nhận khả năng của người khác và trao quyền cho họ. Điều này giúp cho công việc được thực hiện tốt hơn và tạo cơ hội cho nhiều người tham gia phục vụ. Sự ủy quyền cần đi kèm với tiêu chuẩn rõ ràng và sự tín nhiệm.

c. Giải quyết xung đột cách khôn ngoan

Xung đột trong Hội Thánh đầu tiên xuất phát từ cảm giác bị bỏ quên của một nhóm văn hóa. Các sứ đồ đã lắng nghe, nhận diện vấn đề, và đưa ra giải pháp cụ thể, bao gồm việc chọn những người từ chính nhóm cảm thấy thiệt thòi để phụ trách. Cách làm này thể hiện sự công bằng, nhạy cảm văn hóa, và tạo nên sự hiệp một.

d. Tiêu chuẩn cho người phục vụ

Dù là phục vụ vật chất hay tâm linh, những người được chọn phải "có danh tốt, đầy dẫy Đức Thánh Linh và trí khôn". Đây là những yếu tố cần thiết cho bất kỳ công việc nào trong Hội Thánh. Danh tiếng tốt đảm bảo uy tín; đầy dẫy Thánh Linh giúp họ phục vụ bằng năng quyền thiên thượng; và sự khôn ngoan để giải quyết các vấn đề thực tế.

e. Tầm quan trọng của việc phục vụ thực tế

Mặc dù các sứ đồ ủy quyền công việc này, nhưng họ không xem nó là thứ yếu. Trong Hội Thánh, việc chăm sóc người nghèo, góa bụa, và những người có nhu cầu là một phần thiết yếu của đức tin (Gia-cơ 1:27). Bảy người được chọn đã thực hiện chức vụ quan trọng, và một số sau này cũng trở thành những nhà truyền giáo (như Ê-tiên và Phi-líp).

f. Kết quả thuộc linh theo sau sự vâng phục

Khi Hội Thánh giải quyết xung đột và sắp xếp ưu tiên đúng, Lời Đức Chúa Trời được rao giảng cách hiệu quả, và kết quả là nhiều người được cứu. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng sự tăng trưởng thuộc linh không chỉ do nỗ lực con người, nhưng là quyền năng của Lời Chúa khi được trình bày cách trung tín.

Công vụ 6 là một minh họa sống động về sự khôn ngoan của các lãnh đạo Hội Thánh đầu tiên. Họ nhận ra rằng để Lời Đức Chúa Trời được lan truyền mạnh mẽ, họ phải dành ưu tiên cho sự cầu nguyện và giảng dạy. Đồng thời, họ không bỏ qua nhu cầu thực tế của các tín hữu, nhưng giao trách nhiệm đó cho những người đủ tiêu chuẩn. Mô hình này vẫn còn nguyên giá trị cho Hội Thánh ngày nay. Khi mỗi chúng ta sống đúng với ơn gọi của mình, Hội Thánh sẽ phát triển lành mạnh và vinh hiển Danh Chúa.

Hãy noi gương các sứ đồ: chuyên tâm cầu nguyện và chức vụ Lời Chúa. Đồng thời, hãy khích lệ và trao quyền cho những người có khả năng phục vụ trong các lĩnh vực khác. Như vậy, "Lời Đức Chúa Trời sẽ càng ngày càng tràn ra" và nhiều người sẽ được cứu.