Phi-e-rơ là ai trong Kinh Thánh?

Trong Tân Ước, Phi-e-rơ nổi bật như một trong những môn đồ thân cận nhất của Chúa Giê-xu, một nhà lãnh đạo Hội Thánh đầu tiên và là tác giả của hai thư tín. Cuộc đời ông là một hành trình đức tin với những cao trào và thất bại, nhưng luôn được ân điển Chúa nâng đỡ. Bài viết này sẽ khám phá sâu về con người Phi-e-rơ qua Kinh Thánh, từ nguồn gốc, ơn gọi, những biến cố quan trọng, cho đến di sản ông để lại cho Hội Thánh.

I. Nguồn gốc và ơn gọi

Phi-e-rơ tên thật là Simon (hay Si-môn), con của Giô-na (Ma-thi-ơ 16:17), sinh tại Bết-sai-đa (Giăng 1:44) nhưng sau sống tại Ca-bê-na-um (Mác 1:21,29). Ông làm nghề đánh cá cùng em là Anh-rê trên biển Ga-li-lê. Lần đầu tiên Simon gặp Chúa Giê-xu là qua lời giới thiệu của em mình: Anh-rê đã tìm thấy Đấng Mê-si và nói với Simon: “Chúng tôi đã gặp Đấng Mê-si” rồi dẫn ông đến với Chúa. Khi gặp Simon, Chúa Giê-xu nhìn ông và phán: “Ngươi là Simon, con của Giô-na; ngươi sẽ được gọi là Sê-pha (dịch là Phi-e-rơ)” (Giăng 1:40-42). Tên “Phi-e-rơ” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp Petros, có nghĩa là “tảng đá”, tương ứng với tiếng A-ram “Sê-pha”. Điều này báo trước vai trò đặc biệt của ông trong Hội Thánh.

Sau đó, Chúa Giê-xu kêu gọi Simon và Anh-rê cách trọn vẹn khi họ đang quăng lưới: “Hãy theo ta, ta sẽ khiến các ngươi trở nên tay đánh lưới người” (Ma-thi-ơ 4:19). Họ lập tức bỏ thuyền, bỏ lưới mà theo Ngài. Đây là bước ngoặt lớn, từ một ngư phủ trở thành môn đồ của Chúa Cứu Thế.

II. Tên mới và sự tuyên xưng đức tin

Trong suốt thời gian theo Chúa, Simon đã chứng kiến nhiều phép lạ và lời giảng dạy. Ông cùng Gia-cơ và Giăng trở thành nhóm ba môn đồ thân tín, được chứng kiến sự biến hình (Ma-thi-ơ 17:1-9), sự sống lại của con gái Giai-ru (Mác 5:37) và những giờ phút đau buồn trong vườn Ghết-sê-ma-nê (Mác 14:33).

Một trong những cao điểm trong đời Phi-e-rơ là lời tuyên xưng của ông tại Sê-sa-rê Phi-líp. Chúa Giê-xu hỏi các môn đồ: “Người ta nói Con người là ai?” Sau nhiều câu trả lời, Chúa hỏi: “Còn các ngươi thì nói ta là ai?” Simon đáp: “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:13-16). Chúa Giê-xu khen ngợi ông: “Hỡi Si-môn, con Giô-na, ngươi có phước; vì chẳng phải thịt và huyết tỏ cho ngươi biết điều này, mà là Cha ta ở trên trời. Còn ta, ta bảo ngươi rằng: Ngươi là Phi-e-rơ, ta sẽ lập Hội Thánh ta trên đá nầy, các cửa âm phủ chẳng thắng được hội đó. Ta sẽ giao chìa khóa nước thiên đàng cho ngươi; hễ điều gì mà ngươi buộc dưới đất thì cũng sẽ buộc ở trên trời, và điều gì mà ngươi mở dưới đất thì cũng sẽ mở ở trên trời” (Ma-thi-ơ 16:17-19).

Nhiều tranh luận về “tảng đá” (petra) ở đây ám chỉ điều gì. Trong nguyên ngữ, “Phi-e-rơ” (Petros) là tảng đá nhỏ, còn “đá” (petra) là tảng đá lớn, thường chỉ về nền tảng. Chúa Giê-xu hứa xây dựng Hội Thánh Ngài trên nền tảng là chính Ngài (1 Cô-rinh-tô 3:11) và trên lời tuyên xưng đức tin của Phi-e-rơ (tức là đức tin nơi Đấng Christ). Phi-e-rơ trở thành người đầu tiên công khai nhận biết Chúa Giê-xu là Đấng Mê-si, Con Đức Chúa Trời, và qua ông, Chúa ban quyền năng cho Hội Thánh.

III. Những thăng trầm của đức tin

Phi-e-rơ là người nhiệt thành, nhưng cũng có lúc vội vàng, tự tin thái quá. Khi thấy Chúa đi trên mặt nước, ông xin: “Lạy Chúa, nếu phải Chúa, xin khiến tôi đi trên mặt nước đến cùng Chúa” (Ma-thi-ơ 14:28). Chúa phán: “Hãy đến!” Phi-e-rơ bước ra khỏi thuyền, đi trên nước. Nhưng khi thấy gió mạnh, ông sợ hãi, bắt đầu chìm. Chúa đưa tay nắm lấy và quở: “Hỡi kẻ ít đức tin, sao ngươi nghi ngờ?” (c.31). Qua đó, Chúa dạy về đức tin tập trung vào Ngài giữa nghịch cảnh.

Trong bữa Tiệc Ly, Chúa bảo Phi-e-rơ rằng ông sẽ chối Chúa ba lần trước khi gà gáy. Dù ông quả quyết: “Dầu tôi phải chết với Chúa, tôi cũng chẳng từ chối Chúa” (Ma-thi-ơ 26:35), nhưng sau khi Chúa bị bắt, sự sợ hãi khiến ông chối Chúa ba lần (Ma-thi-ơ 26:69-75). Khi gà gáy, ông nhớ lại lời Chúa, ra ngoài khóc lóc đắng cay. Đó là thất bại lớn, nhưng cũng là nền tảng cho sự ăn năn và phục hồi sau này.

IV. Sự phục hồi và ủy thác

Sau khi sống lại, Chúa Giê-xu đã hiện ra cho các môn đồ nhiều lần. Một lần quan trọng là tại bờ biển Ti-bê-ri-át (Giăng 21). Chúa hỏi Phi-e-rơ ba lần: “Si-môn, con Giô-na, ngươi yêu ta không?” Mỗi lần Phi-e-rơ đáp “Vâng, Chúa biết tôi yêu Chúa”, Chúa lại phán: “Hãy chăn chiên ta”. Ba lần hỏi tương ứng với ba lần chối Chúa, khôi phục ông và giao trách nhiệm chăm sóc Hội Thánh. Chúa cũng báo trước về sự tử đạo của Phi-e-rơ: “Khi còn trẻ, ngươi tự thắt lưng lấy, và muốn đi đâu thì đi; nhưng khi già, ngươi sẽ giang tay ra, người khác sẽ thắt lưng cho và dẫn ngươi đi đến nơi mình không muốn” (c.18). Điều này ám chỉ Phi-e-rơ sẽ chịu tử đạo vì danh Chúa.

V. Vai trò lãnh đạo Hội Thánh sơ khai

Sách Công vụ các Sứ đồ cho thấy Phi-e-rơ là nhân vật chính trong những chương đầu. Sau khi nhận lãnh Đức Thánh Linh vào Lễ Ngũ Tuần, Phi-e-rơ đứng lên giảng và có khoảng 3.000 người tin (Công vụ 2:14-41). Ông cùng Giăng chữa lành người què tại cửa đền thờ (Công vụ 3), và dạn dĩ đối diện với Hội đồng Công luận (Công vụ 4). Thần quyền mạnh mẽ qua ông: bóng ông đi ngang cũng chữa lành (Công vụ 5:15). Ông cũng xét đoán Anania và Sa-phi-ra (Công vụ 5:1-11) và ra lệnh cho Si-môn thầy phù thủy (Công vụ 8:20-23).

Phi-e-rơ đóng vai trò quan trọng trong việc mở cửa Phúc Âm cho dân Ngoại. Qua khải tượng về tấm vải lớn chứa đủ loài thú, Chúa dạy ông đừng coi vật gì là ô uế (Công vụ 10). Sau đó, ông đến nhà Cọt-nây, một người La-mã, giảng Tin Lành, và Thánh Linh giáng trên họ, đánh dấu sự bắt đầu của Hội Thánh ngoại bang (Công vụ 10:44-48). Ông bênh vực việc này trước các tín hữu người Giu-đa (Công vụ 11:1-18).

VI. Thư tín của Phi-e-rơ

Phi-e-rơ là tác giả của hai thư trong Tân Ước: 1 Phi-e-rơ và 2 Phi-e-rơ. Các thư này được viết cho các tín hữu đang chịu khổ vì đức tin. 1 Phi-e-rơ nhấn mạnh sự sống lại của Chúa Giê-xu và niềm hy vọng sống động (1 Phi-e-rơ 1:3), lời kêu gọi sống thánh khiết, vâng phục, và nhịn nhục trong đau khổ, noi gương Chúa (1 Phi-e-rơ 2:21). 2 Phi-e-rơ cảnh báo về các giáo sư giả và khích lệ tăng trưởng trong ân điển và sự nhận biết Chúa (2 Phi-e-rơ 3:18). Các thư này cho thấy sự trưởng thành thuộc linh của Phi-e-rơ, từ một người nóng nảy trở thành một trưởng lão khuyên bảo Hội Thánh (1 Phi-e-rơ 5:1).

VII. Cuộc đời sau cùng và sự tử đạo

Kinh Thánh không ghi rõ chi tiết về cái chết của Phi-e-rơ, nhưng Chúa Giê-xu đã báo trước ông sẽ tử đạo (Giăng 21:18-19). Theo truyền thống (và được nhiều sử gia công nhận), Phi-e-rơ bị bắt và bị đóng đinh tại Rô-ma dưới thời hoàng đế Nê-rô, khoảng năm 64-68 SCN. Người ta nói rằng ông xin bị đóng đinh ngược vì thấy mình không xứng đáng chết giống như Chúa. Sự tử đạo của ông là bằng chứng cuối cùng về lòng trung tín với Đấng Christ.

VIII. Bài học thực tiễn cho Cơ Đốc nhân ngày nay

Cuộc đời Phi-e-rơ để lại nhiều bài học quý giá:

• Dám bước đi trong đức tin: Giống như Phi-e-rơ bước ra khỏi thuyền, chúng ta cần can đảm bước vào những lĩnh vực Chúa kêu gọi, dù có sóng gió. Nhưng phải luôn giữ mắt nhìn Chúa, vì nếu xao lãng sẽ chìm.
• Ăn năn khi vấp ngã: Mọi người đều có thể sa ngã, nhưng điều quan trọng là ăn năn và để Chúa phục hồi. Phi-e-rơ đã khóc lóc thống hối và được Chúa giao trọng trách mới.
• Lắng nghe tiếng Chúa và vâng lời: Từ lời kêu gọi ban đầu đến khải tượng về dân Ngoại, Phi-e-rơ luôn lắng nghe và vâng theo, dù đôi khi trái với truyền thống. Chúng ta cần nhạy bén với Thánh Linh.
• Sẵn sàng rao truyền Phúc Âm: Phi-e-rơ không ngại giảng đạo cho người Do Thái lẫn người ngoại, trong mọi hoàn cảnh. Chúng ta cũng phải sẵn sàng làm chứng về Đấng Christ.
• Đặt nền tảng trên Đấng Christ: Lời tuyên xưng của Phi-e-rơ nhắc nhở rằng Hội Thánh được xây dựng trên Đấng Christ – nền tảng duy nhất. Đời sống chúng ta cũng phải đặt trên Ngài.

Kết luận

Phi-e-rơ là một sứ đồ nhiệt thành, từng có những lỗi lầm nhưng được Chúa biến đổi thành một vị lãnh đạo kiên cường. Ông là bằng chứng sống về ân điển và quyền năng Chúa. Qua cuộc đời ông, chúng ta học được rằng Chúa có thể dùng bất cứ ai, kể cả những người yếu đuối, để làm vinh hiển Danh Ngài. Hãy noi gương Phi-e-rơ, sống với đức tin mạnh mẽ, sẵn sàng hầu việc Chúa và trung tín đến cùng.