Kinh Thánh nói gì về chấn thương/tổn thương não (TBI)?

Trong thế giới ngày nay, chấn thương sọ não (TBI) là một thực tế đau lòng, để lại những hậu quả sâu sắc về thể chất, nhận thức, cảm xúc và tinh thần cho cá nhân và gia đình. Kinh Thánh, dù không sử dụng ngôn ngữ y khoa hiện đại, không hề im lặng trước những tổn thương sâu kín nhất của con người. Lời Chúa đi thẳng vào cốt lõi của sự đau đớn, sự tan vỡ và nỗi sợ hãi, đồng thời chiếu rọi ánh sáng của lẽ thật, sự an ủi và niềm hy vọng vĩnh cửu. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá nguyên tắc của Đức Chúa Trời qua Kinh Thánh liên quan đến những tổn thương về thể chất và tâm trí, tập trung vào sự chữa lành, giá trị con người, ân điển trong sự yếu đuối và niềm hy vọng sau cùng.

Để hiểu bất kỳ sự đau khổ thể xác nào, kể cả chấn thương não, chúng ta phải quay về điểm khởi đầu. Sáng-thế Ký 3 ghi lại biến cố sa ngã khiến cả nhân loại và thọ tạo rơi vào sự hư nát. Sự trừng phạt cho tội lỗi bao gồm sự chết, đau đớn và sự rủa sả trên đất (Sáng 3:16-19). Sứ đồ Phao-lô xác nhận điều này: “Vì muôn vật đã bị muôn vật hư hoại, bởi tội lỗi của loài người theo ý muốn của họ” (Rô-ma 8:20, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Chấn thương não, như mọi bệnh tật và tai nạn, tồn tại trong kỷ nguyên của sự hư nát này. Nó không nhất thiết là sự trừng phạt trực tiếp cho tội lỗi cá nhân (xem Giăng 9:1-3), nhưng là một phần của thực tại đau thương trong một thế giới đã đánh mất sự trọn vẹn ban đầu.

Chức vụ của Chúa Giê-xu trên đất là một lời tuyên bố mạnh mẽ chống lại sự hư nát. Ngài không chỉ chữa lành triệu chứng mà còn phục hồi toàn bộ con người.

1. Quyền Năng Chữa Lành Thể Xác: Các sách Phúc Âm tràn ngập những phép lạ chữa lành những bệnh tật được coi là nan y thời đó, bao gồm những tình trạng ảnh hưởng đến thần kinh và hành vi. Câu chuyện người bị quỷ ám ở Ghê-ra-sê (Mác 5:1-20) mô tả một người “bị tà ma ám”, cư trú trong mồ mả, tự rạch mình và không ai kiềm chế được. Dù không phải là chẩn đoán TBI, hình ảnh này phản ánh sự tan vỡ sâu sắc về nhân cách và thần kinh. Chúa Giê-xu đã giải cứu và phục hồi người này hoàn toàn, khiến anh ta “ngồi dưới chân Đức Chúa Jêsus, mặc áo quần, nói năng tỉnh táo” (câu 15). Chúa có quyền năng trên mọi sự rối loạn.

2. Sự Chữa Lành Tâm Linh & Cảm Xúc: Từ ngữ Hy Lạp quan trọng là “sozo” (σώζω). Từ này không chỉ có nghĩa “cứu rỗi” linh hồn mà còn mang nghĩa “chữa lành”, “giải cứu”, “phục hồi trọn vẹn”. Khi Chúa Giê-xu nói với người đàn bà tội lỗi: “Đức tin con đã cứu (sozo) con; hãy đi cho bình an” (Lu-ca 7:50), hay với người mù Ba-ti-mê: “Đức tin ngươi đã chữa (sozo) lành ngươi” (Mác 10:52), Ngài đang nói về một sự phục hồi toàn diện. Đối với một người chịu tổn thương não, sự chữa lành tâm linh – sự bình an, sự tha thứ, và mối liên hệ được phục hồi với Đức Chúa Trời – là nền tảng cho mọi sự phục hồi khác.

Một trong những nỗi đau lớn nhất từ TBI là cảm giác mất đi chính mình. Kinh Thánh khẳng định mạnh mẽ rằng giá trị của một người không nằm ở khả năng nhận thức, năng lực thể chất hay trí nhớ, nhưng ở trong chính sự tạo dựng của Đức Chúa Trời.

• Sáng-thế Ký 1:27: “Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài… giống như Ngài.” “Tselem” (צֶלֶם) – “hình ảnh” – này không thể bị xóa bỏ bởi bất kỳ chấn thương nào. Nó nói lên phẩm giá, khả năng liên hệ và giá trị thiêng liêng bẩm sinh.
• Thi-thiên 139:13-16 mô tả sự tạo dựng kỳ diệu của Đức Chúa Trời: “Vì chính Chúa nắn nên tâm thần tôi, Dệt thành tôi trong lòng mẹ tôi… Xương cốt tôi không giấu được Chúa… Mọi ngày đã định cho tôi, Đều biên vào sổ Chúa trước khi chưa có một ngày trong đời tôi.” Linh hồn (“nephesh” – sự sống, linh hồn) và tâm thần (“ruach” – tâm linh, tâm trí) là công trình của Chúa.

Dù bộ não bị tổn thương, linh hồn – cốt lõi của nhân cách và sự sống – vẫn nguyên vẹn trước mặt Đức Chúa Trời. Giá trị đó là vô điều kiện.

Kinh Thánh không hứa rằng mọi sự chữa lành thể xác sẽ xảy ra tức thì trong đời này, nhưng hứa rằng ân điển của Chúa là đầy đủ. Sứ đồ Phao-lô đã kinh nghiệm một “cái giằm xóc vào thịt” (2 Cô-rinh-tô 12:7), có thể là một bệnh tật thể xác hoặc tái phát. Ông cầu xin Chúa cất đi ba lần, nhưng câu trả lời là: “Ân điển ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối” (câu 9). Từ “đủ” trong Hy Lạp là “arkeō” (ἀρκέω), có nghĩa là thỏa mãn, làm đầy, đủ mức cần thiết. Phao-lô kết luận: “Vậy tôi vì Đấng Christ mà đành chịu trong sự yếu đuối… Vì khi tôi yếu đuối, ấy là lúc tôi mạnh mẽ” (câu 10). Trong sự yếu đuối của TBI, quyền năng của Đấng Christ có thể thể hiện rõ ràng qua sự kiên nhẫn, lòng nhân từ vẫn còn sót lại, hay một tâm linh vẫn tìm kiếm Chúa.

Chúa Giê-xu mời gọi tất cả những ai mệt mỏi và gánh nặng: “Hãy đến cùng ta… Ta có lòng nhu mì, khiêm nhường; nên các ngươi hãy gánh lấy ách của ta, và học theo ta; thì linh hồn các ngươi sẽ được yên nghỉ. Vì ách ta dễ chịu và gánh ta nhẹ nhàng” (Ma-thi-ơ 11:28-30). Gánh nặng của chấn thương, mất mát, và mệt mỏi có thể được chia sẻ với Ngài.

Đức Chúa Trời thường dùng Hội Thánh – cộng đồng các tín hữu – như là bàn tay và sự an ủi hữu hình của Ngài.

• Ga-la-ti 6:2: “Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ.” “Gánh nặng” (“barē”) ở đây chỉ những gánh nặng quá lớn mà một người không thể tự mang. Gia đình có người thân bị TBI cần sự hỗ trợ thực tế, kiên nhẫn và cảm thông từ Hội Thánh.
• Rô-ma 12:15: “Hãy vui với kẻ vui, khóc với kẻ khóc.” Sự đồng cảm này là một hình thức chữa lành tình cảm mạnh mẽ.
• Gia-cơ 5:14-15 nói về việc mời các trưởng lão cầu nguyện, xức dầu nhân danh Chúa. Đây là hành động của đức tin, phó thác mọi sự chữa lành (theo ý muốn trọn vẹn của Chúa) vào tay Ngài, đồng thời nhận lãnh sự nâng đỡ thuộc linh.

Điểm nhìn cuối cùng và vĩ đại nhất của Cơ Đốc giáo là sự phục sinh và sự sáng tạo mới. Đây là niềm hy vọng căn bản cho mọi ai đối diện với những tổn thương vĩnh viễn ở đời này.

• 1 Cô-rinh-tô 15:42-44, 52-54 mô tả sự phục sinh của thân thể: “Thân thể gieo ra là hay hư nát, mà sống lại là không hay hư nát… gieo ra là thân thể thuộc về hồn, sống lại là thân thể thuộc về linh… Kế đó, chúng ta là kẻ sống, mà còn ở lại, sẽ cùng nhau được cất lên với họ trong đám mây, tại nơi không trung mà gặp Chúa, như vậy chúng ta sẽ ở cùng Chúa luôn luôn… Ngài sẽ lau ráo hết nước mắt khỏi mắt chúng ta, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa; vì những sự thứ nhất đã qua rồi.” (Khải huyền 21:4).

Trong vương quốc vĩnh cửu của Đức Chúa Trời, mọi hậu quả của tội lỗi và sự hư nát, bao gồm mọi chấn thương, bệnh tật, đau đớn và sự chết, sẽ bị tiêu diệt vĩnh viễn. Thân thể và tâm trí sẽ được phục hồi trọn vẹn, vinh hiển, mạnh mẽ và không bao giờ suy tàn.

1. Đối Với Người Trực Tiếp Chịu Tổn Thương:
- Nắm lấy sự hiện diện của Chúa: Dù cảm xúc hay suy nghĩ có rối loạn, hãy tin cậy rằng Chúa ở cùng bạn (Thi thiên 23:4; Ma-thi-ơ 28:20). Sự cầu nguyện đơn giản nhất: “Lạy Chúa, xin giúp con” cũng đủ mạnh mẽ.
- Tập trung vào những gì không hề hư nát: Giá trị, tình yêu và sự chấp nhận của Đức Chúa Trời dành cho bạn là bất biến (Rô-ma 8:38-39).
- Chấp nhận ân điển từng ngày: Đừng nhìn vào quá khứ hay tương lai xa. Ma-na được ban cho từng ngày (Xuất Ê-díp-tô 16:4). Hãy tìm kiếm sự đủ dùng của Chúa trong từng khoảnh khắc.

2. Đối Với Người Chăm Sóc & Gia Đình:
- Là chức vụ của tình yêu: Việc chăm sóc là một hình thức thờ phượng thiết thực (Ma-thi-ơ 25:40). Sự kiên nhẫn, dịu dàng của bạn phản chiếu tấm lòng của Chúa.
- Chăm sóc chính mình: Bạn không thể đổ từ cốc rỗng. Hãy tìm kiếm sự nghỉ ngơi nơi Chúa và nhận sự giúp đỡ từ Hội Thánh. Ê-li cũng cần được cho ăn và nghỉ ngơi (1 Các Vua 19:5-7).
- Cầu nguyện với lòng tin quyết: Hãy trình dâng mọi nỗi mệt mỏi, bất lực, thất vọng và ước muốn lên Chúa. Ngài hiểu và thông cảm (Hê-bơ-rơ 4:15-16).

3. Đối Với Hội Thánh:
- Là đôi tay nâng đỡ: Hãy chủ động hỗ trợ thực tế: nấu ăn, chăm sóc tạm thời, việc vặt, lắng nghe không phán xét.
- Là cộng đồng bao dung: Tạo một môi trường an toàn, kiên nhẫn, nơi mọi người đều thuộc về, bất kể khả năng nhận thức hay hành vi.
- Tiếp tục ghi nhớ và thăm viếng: Sự chấn thương có thể kéo dài nhiều năm. Tình yêu thương của Hội Thánh cần bền bỉ và lâu dài (Hê-bơ-rơ 13:1-3).

Chấn thương não mở ra một hành trình đầy thử thách về thể chất, cảm xúc và tâm linh. Tuy nhiên, trong ánh sáng của Kinh Thánh, hành trình đó không bao giờ là cô độc hay vô vọng. Chúa Giê-xu Christ bước vào chính sự đau đớn và sự hư nát của chúng ta. Ngài mang lấy những gánh nặng của chúng ta, ban ân điển đủ dùng trong mọi sự yếu đuối, và ban cho chúng ta một cộng đồng để nâng đỡ nhau. Trên hết, Ngài ban cho chúng ta niềm hy vọng vững chắc về một tương lai nơi mọi nước mắt sẽ được lau khô, mọi vết thương sẽ được chữa lành, và mọi tâm trí sẽ được phục hồi trọn vẹn trong sự hiện diện vinh quang của Đức Chúa Trời. Dù bộ não có bị tổn thương, hình ảnh Đức Chúa Trời trong mỗi con người vẫn sáng ngời, và lời hứa về sự cứu chuộc trọn vẹn – cả linh hồn lẫn thân thể – vẫn là lẽ thật bất diệt cho mọi ai đặt niềm tin nơi Ngài.