Kinh Thánh nói gì về chứng sợ hãi?

Trong hành trình đức tin, một trong những trận chiến nội tâm phổ biến nhất mà Cơ Đốc nhân đối diện chính là nỗi sợ hãi. Sợ hãi có thể mang nhiều hình thái: sợ tương lai bất định, sợ thất bại, sợ bệnh tật, sợ mất mát, sợ người khác đánh giá, hay thậm chí là sợ chính nỗi sợ. Làm thế nào để chúng ta, với tư cách là những người tin Chúa, đối diện và chiến thắng những nỗi sợ này? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để tìm ra định nghĩa, nguồn gốc, hậu quả, và quan trọng nhất là giải pháp của Đức Chúa Trời cho chứng sợ hãi.

Để hiểu thấu đáo, chúng ta cần phân biệt hai khái niệm về "sợ hãi" trong ngôn ngữ gốc của Kinh Thánh.

1. Sự Kính Sợ Đức Chúa Trời (Godly Fear - יִרְאָה yir’ah / φόβος phobos): Đây không phải là nỗi sợ kinh hoàng, run rẩy trước một Đấng độc đoán, mà là thái độ tôn kính, thờ phượng, và vâng lời xuất phát từ lòng yêu mến và nhận biết sự thánh khiết, uy nghi và tình yêu của Ngài. "Sự kính sợ Đức Giê-hô-va là khởi đầu sự tri thức" (Châm Ngôn 1:7). Từ Hy Lạp phobos trong Tân Ước cũng mang nghĩa tương tự: "Hãy... kính sợ Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 2:17). Sự kính sợ này là nền tảng của sự khôn ngoan và đời sống đẹp ý Chúa.

2. Nỗi Sợ Hãi Tiêu Cực (Destructive Fear - פחד pachad / δειλία deilia): Đây là nỗi sợ gây tê liệt, lo âu, hoảng loạn, xuất phát từ hoàn cảnh, ma quỷ, hay xác thịt. Từ Hê-bơ-rơ pachad thường chỉ sự run sợ, kinh hãi (ví dụ: Sáng Thế Ký 32:7). Trong Tân Ước, từ Hy Lạp deilia đặc biệt chỉ sự hèn nhát, sợ sệt ("Vì Đức Chúa Trời chẳng ban cho chúng ta tâm thần nhút nhát [deilia], bèn là tâm thần mạnh mẽ, có tình yêu thương và dè giữ" - 2 Ti-mô-thê 1:7). Nỗi sợ này không đến từ Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh chỉ rõ nguồn gốc đầu tiên của nỗi sợ hãi tiêu cực: tội lỗi. Sau khi A-đam và Ê-va phạm tội, phản ứng đầu tiên của họ là sợ hãi và trốn tránh Đức Chúa Trời ("Tôi nghe tiếng Chúa trong vườn, bèn sợ... nên tôi đi trốn" - Sáng Thế Ký 3:10). Tội lỗi phá vỡ mối tương giao bình an với Đức Chúa Trời, dẫn đến sự xa cách và sợ hãi.

Chúng ta thấy nhiều hình mẫu về sự sợ hãi và cách Đức Chúa Trời đáp lời:

• Áp-ra-ham (Sáng Thế Ký 15:1): Sau một trận chiến lớn, ông có lẽ sợ sự trả thù. Lời Chúa phán: "Áp-ra-ham, ngươi chớ sợ, ta là cái thuẫn đỡ cho ngươi; phần thưởng của ngươi sẽ rất lớn." Đây là lời hứa bảo vệ và ban thưởng.
• Giô-suê (Giô-suê 1:9): Trước nhiệm vụ kế vị Môi-se, ông đối diện với nỗi sợ thất bại. Chúa phán: "Ta há không có phán dặn ngươi sao? Hãy vững lòng bền chí, chớ run sợ, chớ kinh khủng; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi vẫn ở cùng ngươi trong mọi nơi ngươi đi." Lời hứa về sự hiện diện của Chúa là chìa khóa.
• Ê-li (1 Các Vua 19): Sau chiến thắng vĩ đại trên núi Cạt-mên, ông lại sợ hãi trước lời đe dọa của Giê-sa-bên và chạy trốn. Đức Chúa Trời không quở trách, nhưng đến với ông trong "tiếng êm dịu nhỏ nhẹ", nuôi dưỡng và phục hồi ông.
• Các Môn Đệ (Ma-thi-ơ 8:26, 14:30): Họ sợ hãi trước bão tố. Chúa Giê-xu quở trách "sự nhỏ tin" và bình tịnh cơn bão. Phi-e-rơ sợ hãi khi thấy gió lớn và bắt đầu chìm. Chúa Giê-xu lập tức đưa tay nắm lấy ông.

Mệnh lệnh "Chớ sợ" ("Al tira" trong tiếng Hê-bơ-rơ, "Me phobou" trong tiếng Hy Lạp) xuất hiện hơn 100 lần trong Kinh Thánh, là một trong những mệnh lệnh phổ biến nhất. Nhưng Chúa không chỉ ra lệnh; Ngài luôn đi kèm với lý do và lời hứa.

1. Nền Tảng: Bản Tính Và Lời Hứa Của Đức Chúa Trời:
Nỗi sợ bị đánh bại bởi sự nhận biết Chúa là ai.
"Đức Giê-hô-va là sự sáng và là sự cứu rỗi tôi: tôi sẽ sợ ai? Đức Giê-hô-va là đồn lũy của mạng sống tôi: tôi sẽ kinh hãi ai?" (Thi Thiên 27:1).
Đức Chúa Trời là:

• Đấng Hiện Diện: "Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu" (Hê-bơ-rơ 13:5).
• Đấng Quyền Năng: "Vì Đức Chúa Trời chẳng ban cho chúng ta tâm thần nhút nhát, bèn là tâm thần mạnh mẽ, có tình yêu thương và dè giữ" (2 Ti-mô-thê 1:7). Thánh Linh trong chúng ta là Thần của quyền năng (dynamis), tình yêu (agape), và sự tự chủ/tỉnh táo (sophronismos).
• Đấng Yêu Thương: "Sự yêu thương trọn vẹn thì cắt đuổi sự sợ hãi... ai sợ hãi thì không được trọn vẹn trong sự yêu thương" (1 Giăng 4:18). Tình yêu hoàn hảo của Chúa, được bày tỏ qua sự chết của Christ, đánh bật nỗi sợ hình phạt.

2. Vũ Khí Tối Thượng: Sự Cầu Nguyện Và Lời Chúa:
Phao-lô dạy: "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình an của Đức Chúa Trời, vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ" (Phi-líp 4:6-7). Quy trình này biến đổi nỗi lo sợ thành sự cầu nguyện, rồi nhận lấy sự bình an siêu nhiên.
Việc ghi nhớ và suy ngẫm Lời Chúa là áo giáp chống lại những mũi tên lửa của sự nghi ngờ và sợ hãi từ ma quỷ. Chính Chúa Giê-xu đã dùng Lời Chúa ("Có lời chép rằng...") để chiến thắng sự cám dỗ của Sa-tan trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 4:1-11).

Làm thế nào để áp dụng những lẽ thật này vào cuộc sống hằng ngày?

1. Chẩn Đoán Nỗi Sợ: Hãy thành thật với Chúa. Gọi tên nỗi sợ của bạn. Viết ra. Rồi đem nó đối chiếu với Lời Chúa. Nỗi sợ đó nói gì về Đức Chúa Trời? Có phải nó đang nói rằng Ngài không đủ quyền năng, không đủ yêu thương, hoặc vắng mặt không?

2. Thay Thế Bằng Lẽ Thật: Đây là nguyên tắc "gạn đục khơi trong". Với mỗi nỗi sợ, hãy tìm một lời hứa trong Kinh Thánh để thay thế.
- Sợ thiếu thốn: "Chúa tôi sẽ cho các ngươi mọi sự đầy đủ vinh hiển, trong Đấng Christ Jêsus" (Phi-líp 4:19).
- Sợ tương lai: "Vì ta biết ý tưởng ta nghĩ đối cùng các ngươi, là ý tưởng bình an, không phải tai họa, để cho các ngươi được sự trông cậy trong lúc cuối cùng" (Giê-rê-mi 29:11).
- Sợ bệnh tật, hiểm nguy: "Dầu khi tôi đi trong trũng bóng chết, tôi sẽ chẳng sợ tai họa nào; vì Chúa ở cùng tôi" (Thi Thiên 23:4).

3. Sống Trong Sự Hiện Diện Của Chúa Mỗi Ngày: Sợ hãi thường bùng phát khi chúng ta tập trung vào hoàn cảnh hơn là vào Đấng Christ. Hãy tập thói quen tương giao với Chúa, bày tỏ lòng biết ơn, và ý thức Ngài đang ở cùng bạn trong mọi khoảnh khắc.

4. Tìm Kiếm Sự Nâng Đỡ Trong Cộng Đồng: "Hai người hơn một... nếu một người sa ngã, thì người kia sẽ đỡ bạn mình lên" (Truyền Đạo 4:9-10). Chia sẻ nỗi sợ với một người bạn tin kính trưởng thành để họ cầu nguyện và khích lệ bạn bằng Lời Chúa.

5. Bước Đi Bởi Đức Tin, Không Bởi Xem Thấy: Hành động đức tin thường là liều thuốc giải cho sự tê liệt vì sợ hãi. Khi bạn vâng lời Chúa và bước ra khỏi "vùng an toàn" trong đức tin nơi lời hứa của Ngài, bạn sẽ kinh nghiệm được sự thành tín của Ngài, từ đó củng cố đức tin và giảm bớt sợ hãi cho lần sau.

Kinh Thánh không hứa rằng Cơ Đốc nhân sẽ không bao giờ cảm thấy sợ hãi. Nhưng Kinh Thánh hứa rằng chúng ta không cần phải làm nô lệ cho nỗi sợ. Sự khác biệt nằm ở chỗ chúng ta chạy đến với ai. Nỗi sợ hãi kêu gọi chúng ta quay vào trong, thu mình lại, và tập trung vào sự yếu đuối của bản thân. Nhưng Đức Chúa Trời kêu gọi chúng ta chạy đến với Ngài – Đấng ẩn náu và sức lực của chúng ta, "một sự giúp đỡ luôn có trong cơn gian truân" (Thi Thiên 46:1).

Cuối cùng, lời giải tối hậu cho mọi nỗi sợ của con người đã được bày tỏ trong Chúa Giê-xu Christ. Ngài đã đi vào chính nơi sâu thẳm nhất của nỗi sợ hãi và sự chết để giải phóng chúng ta. Vì thế, chúng ta có thể đồng thanh với sứ đồ Phao-lô: "Đức Chúa Trời đã chẳng ban cho chúng ta tâm thần nhút nhát, bèn là tâm thần mạnh mẽ, có tình yêu thương và dè giữ" (2 Ti-mô-thê 1:7). Hãy sống mỗi ngày trong thực tại của lẽ thật đó, và để sự kính sợ Chúa – chứ không phải nỗi sợ đời này – định hình mọi quyết định và bước đi của chúng ta.