Những câu hỏi lớn nhất của cuộc đời là gì và Kinh Thánh trả lời chúng ra sao?

Con người, được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:27), mang trong mình một tâm linh khao khát sự vĩnh cửu và ý nghĩa (Truyền Đạo 3:11). Dù ở thời đại hay nền văn hóa nào, nhân loại luôn đối diện với những câu hỏi cơ bản và sâu sắc về hiện hữu. Những câu hỏi này không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là dấu ấn của tạo vật có linh tính, đang tìm kiếm Đấng Tạo Hóa. Kinh Thánh, Lời được Đức Chúa Trời hà hơi (2 Ti-mô-thê 3:16), không lảng tránh những thắc mắc này. Thay vào đó, Kinh Thánh trả lời chúng một cách thẳng thắn, trọn vẹn, và tập trung vào Chúa Cứu Thế Giê-xu – Đấng là “Con đường, chân lý và sự sống” (Giăng 14:6). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào năm câu hỏi hiện sinh lớn nhất và khám phá câu trả lời đầy đủ thẩm quyền từ Kinh Thánh.

Triết lý thế tục thường đưa ra câu trả lời mang tính ngẫu nhiên, vô mục đích: con người là sản phẩm của những quá trình vật chất ngẫu nhiên. Nhưng Kinh Thánh tuyên bố một sự thật vinh hiển và đầy phẩm giá: **“Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất”** (Sáng Thế Ký 1:1). Con người không phải là một tai nạn của vũ trụ, mà là đỉnh cao trong kế hoạch sáng tạo có chủ ý của Đức Chúa Trời.

Phân Đoạn Giải Kinh & Giải Nghĩa: Trong Sáng Thế Ký 1:26-27, Đức Chúa Trời phán: **“Chúng ta hãy làm nên loài người như hình ta và theo tượng ta…”**. Từ “hình” (tiếng Hê-bơ-rơ: tselem) và “tượng” (tiếng Hê-bơ-rơ: demuth) không ám chỉ sự giống nhau về thể chất, mà nói đến khả năng đại diện, phản chiếu bản tính đạo đức, tâm linh và quyền cai trị của Đức Chúa Trời. Điều này ban cho con người một phẩm giá bất khả xâm phạm, một khả năng quan hệ, và một sự kêu gọi cai quản công trình sáng tạo. Thánh Thi 139:13-16 cũng mô tả cách kỳ diệu khi Đức Chúa Trời dựng nên chúng ta trong lòng mẹ, khẳng định mỗi sự sống đều được Ngài biết trước và có mục đích.

Ứng dụng này giải quyết gốc rễ của các vấn đề về giá trị bản thân, ý nghĩa cuộc sống, và đạo đức. Nếu chúng ta chỉ là vật chất ngẫu nhiên, thì mọi giá trị đều tương đối. Nhưng nếu chúng ta là tạo vật có chủ ý của Đấng Tối Cao, thì cuộc sống chúng ta mang một sứ mệnh thiêng liêng.

Đây có lẽ là câu hỏi thường trực nhất. Sách Truyền Đạo, được viết bởi vua Sa-lô-môn – người khôn ngoan và giàu có bậc nhất, đã thí nghiệm mọi thứ “dưới mặt trời” (sự sống tách biệt khỏi Đức Chúa Trời) và kết luận: **“Hư không của sự hư không, hư không của sự hư không, thảy đều hư không”** (Truyền Đạo 1:2). Công việc, tri thức, khoái lạc, của cải – tất cả tự thân chúng đều không thể lấp đầy khoảng trống ý nghĩa trong lòng người.

Phân Đoạn Giải Kinh & Giải Nghĩa: Câu trả lời cuối cùng không nằm trong một hoạt động, mà trong một mối quan hệ. Mục đích tối thượng của con người được tóm tắt trong lời dạy đầu tiên và lớn nhất: **“Ngươi hãy hết lòng, hết linh hồn, hết ý mà yêu mến Chúa là Đức Chúa Trời ngươi”** (Ma-thi-ơ 22:37). Từ “yêu mến” ở đây (tiếng Hy Lạp: agapao) nói đến tình yêu có chủ ý, tự hiến, và trung tín. Mục đích của chúng ta là tôn vinh Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 10:31) và tận hưởng mối tương giao với Ngài đời đời.

Trong Tân Ước, mục đích này được thể hiện cụ thể qua việc trở nên môn đồ của Đấng Christ. Chúa Giê-xu phán với các môn đồ đầu tiên: **“Hãy theo ta, ta sẽ khiến các ngươi trở nên tay đánh lưới người”** (Mác 1:17). Sứ mạng của Cơ Đốc nhân là: (1) Biết Chúa (Giăng 17:3), (2) Lớn lên trong sự nên thánh để trở nên giống hình ảnh của Christ (Rô-ma 8:29), và (3) Làm chứng về Ngài cho thế gian (Công vụ 1:8). Mỗi Cơ Đốc nhân đều là thơ từ của Đấng Christ cho thế gian đọc (2 Cô-rinh-tô 3:2-3).

Đây là câu hỏi hóc búa nhất về mặt triết lý và cảm xúc. Làm thế nào một Đức Chúa Trời toàn năng và toàn thiện lại cho phép đau khổ tồn tại? Kinh Thánh trình bày một câu chuyện nguyên sơ, bi thảm, nhưng cuối cùng là đầy hy vọng.

Phân Đoạn Giải Kinh & Giải Nghĩa: Nguồn gốc của sự đau khổ và điều ác không phải từ Đức Chúa Trời, mà từ **sự phản loạn chống lại quyền tể trị của Ngài**. Sáng Thế Ký chương 3 ghi lại sự sa ngã của loài người khi A-đam và Ê-va chọn tin lời con rắn (Sa-tan) hơn Lời Đức Chúa Trời. Tội lỗi (tiếng Hy Lạp: hamartia – nghĩa đen là “trật mục tiêu”) đã đi vào thế gian, kéo theo sự rủa sả, sự chết, và sự đổ vỡ trong mọi mối quan hệ (Rô-ma 5:12). Thế gian ngày nay không còn như Đức Chúa Trời đã tạo dựng ban đầu; nó đang “bị nguyền rủa” (Sáng Thế Ký 3:17) và “bị hư hoại” (Rô-ma 8:20-22).

Tuy nhiên, Kinh Thánh không dừng lại ở chẩn đoán. Nó chỉ ra phương thuốc. Đức Chúa Trời không đứng ngoài cuộc đau khổ của con người. Trong Đấng Christ, Ngài bước vào chính sự đau khổ của chúng ta. Tiên tri Ê-sai đã báo trước về Đấng Mê-si như một người **“đã từng bị người ta khinh dể và chán bỏ, từng trải sự buồn bực, biết sự đau ốm… thật người đã mang sự đau ốm của chúng ta, đã gánh sự buồn bực của chúng ta”** (Ê-sai 53:3-4). Sự chết của Chúa Giê-xu trên thập tự giá là đỉnh điểm của sự ác, nhưng cũng là phương tiện Đức Chúa Trời dùng để đánh bại nó, chuộc tội cho con người và hứa hẹn một sự sáng tạo mới không còn đau đớn, khóc lóc hay chết chóc (Khải Huyền 21:4).

Nỗi sợ hãi về sự chết và sự vô danh sau cái chết ám ảnh nhân loại. Các tôn giáo và triết lý đưa ra vô số giả thuyết. Kinh Thánh nói rõ ràng: sự chết không phải là hết, mà là một sự chuyển tiếp. **“Theo như đã định cho loài người phải chết một lần, rồi chịu phán xét”** (Hê-bơ-rơ 9:27).

Phân Đoạn Giải Kinh & Giải Nghĩa: Kinh Thánh dạy về sự phán xét cuối cùng, nơi mọi người sẽ sống lại: **“kẻ lành sống lại để được sự sống, kẻ dữ sống lại để chịu xét đoán”** (Giăng 5:29). Vận mệnh đời đời được quyết định dựa trên mối quan hệ của một người với Chúa Giê-xu Christ. Chúa Giê-xu phán: **“Ta là đường đi, chân lý, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha”** (Giăng 14:6). Sứ đồ Phi-e-rơ xác nhận: **“Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu”** (Công vụ 4:12).

Sự cứu rỗi không dựa trên việc làm tốt của chúng ta (Ê-phê-sô 2:8-9), mà dựa trên ân điển của Đức Chúa Trời qua đức tin nơi sự chết chuộc tội và sự sống lại của Chúa Giê-xu. Những ai tin nhận Ngài sẽ nhận được **sự sống đời đời** (Giăng 3:16) – không chỉ là sự tồn tại vô tận, mà là một chất lượng sống trọn vẹn trong sự hiện diện của Đức Chúa Trời (Khải Huyền 21:3). Ngược lại, sự chết đời đời (Khải Huyền 20:14-15) là sự chia cách khỏi Đức Chúa Trời, nguồn của mọi điều tốt lành.

Biết được nguồn gốc, mục đích và vận mệnh thì phải dẫn đến một cuộc sống thay đổi. Làm thế nào để sống một cuộc đời đẹp lòng Đức Chúa Trời giữa một thế giới phức tạp?

Phân Đoạn Giải Kinh & Giải Nghĩa: Kinh Thánh cung cấp một khuôn mẫu đạo đức dựa trên bản tính thánh khiết của Đức Chúa Trời, chứ không phải trên các chuẩn mực xã hội luôn thay đổi. Trọng tâm của đạo đức Cơ Đốc không phải là một danh sách luật lệ, mà là một **tấm lòng mới** và mối quan hệ mới. Tiên tri Giê-rê-mi loan báo Giao Ước Mới: **“Ta sẽ đặt luật pháp ta trong bụng chúng nó và chép vào lòng”** (Giê-rê-mi 31:33). Điều này được ứng nghiệm trong Chúa Giê-xu.

Đời sống Cơ Đốc nhân là đời sống được Đức Thánh Linh dẫn dắt (Ga-la-ti 5:16-25). Ngài ban năng lực để chúng ta sống theo những tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời. Toàn bộ luật pháp có thể được tóm tắt trong nguyên tắc **yêu thương**: yêu Chúa và yêu người lân cận như chính mình (Ma-thi-ơ 22:37-40). Sứ đồ Phao-lô mô tả đời sống này như một sự dâng hiến thân thể làm **“của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời”** (Rô-ma 12:1). Điều này bao gồm mọi khía cạnh: đạo đức cá nhân (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3-7), đời sống gia đình (Ê-phê-sô 5:22-6:4), công việc (Cô-lô-se 3:23), và cách đối xử với người nghèo, kẻ thù (Gia-cơ 1:27, Ma-thi-ơ 5:44).

Hiểu được những câu trả lời lớn này phải dẫn đến một đời sống biến đổi. Dưới đây là vài ứng dụng cụ thể:

• Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân với Chúa: Câu trả lời cho mọi câu hỏi đều quy về một Ngôi Vị. Hãy đầu tư thời gian cầu nguyện, đọc và suy ngẫm Lời Chúa (Thi Thiên 1:1-3) mỗi ngày.
• Sống Có Mục Đích Trong Mọi Việc Nhỏ: Dù làm việc, học tập, hay phục vụ gia đình, hãy làm **“hết lòng mà làm như làm cho Chúa”** (Cô-lô-se 3:23). Tìm kiếm cơ hội để phản chiếu tình yêu và đức tin của Chúa trong mọi bối cảnh.
• Đối Diện Nghịch Cảnh Với Đức Tin và Hy Vọng: Khi đau khổ ập đến, hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời hiểu và đồng cảm (Hê-bơ-rơ 4:15). Phó thác gánh nặng cho Ngài (1 Phi-e-rơ 5:7) và tìm kiếm sự an ủi từ cộng đồng Hội Thánh (Ga-la-ti 6:2).
• Chia Sẻ Hy Vọng Cách Dịu Dàng và Tôn Trọng: Chúng ta được kêu gọi luôn sẵn sàng để chia sẻ lý do của niềm hy vọng trong chúng ta (1 Phi-e-rơ 3:15). Hãy làm điều đó với lòng yêu thương và sự tôn trọng.
• Hướng Về Sự Vĩnh Cửu: Hãy sống với nhãn quan thiên quốc. Đầu tư thời gian, tiền bạc, năng lực vào những gì tồn tại đời đời – đó là Lời Chúa và các linh hồn (Ma-thi-ơ 6:19-21).

Những câu hỏi lớn của cuộc đời không dẫn chúng ta đến một hệ thống triết lý trừu tượng, mà dẫn đến một Ngôi Vị: Chúa Giê-xu Christ. Trong Ngài, chúng ta tìm thấy nguồn gốc (“muôn vật đều là bởi Ngài”, Cô-lô-se 1:16), mục đích (“vì Ngài mà muôn vật được dựng nên”, Cô-lô-se 1:16), giải pháp cho tội lỗi (“Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi”, Giăng 1:29), chiến thắng trên sự chết (“ta là sự sống lại và sự sống”, Giăng 11:25), và khuôn mẫu cho đời sống (“Ấy chính ta là đường đi…”, Giăng 14:6).

Lời mời gọi của Kinh Thánh dành cho mỗi người là: hãy đến với Chúa Giê-xu, tìm kiếm Ngài trong Lời của Ngài, và kinh nghiệm sự thỏa lấp những khát khao sâu thẳm nhất của linh hồn. Khi chúng ta biết Đấng Christ, chúng ta không chỉ có câu trả lời cho trí óc, mà còn có sự bình an cho tấm lòng và một con đường vững chắc cho cuộc đời. **“Hãy đến cùng ta, hết thảy những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ”** (Ma-thi-ơ 11:28).