Kinh Thánh Nói Gì Về Việc Tha Thứ Cho Chính Mình?
Trong hành trình đức tin, một trong những cuộc chiến nội tâm sâu sắc nhất mà nhiều Cơ Đốc nhân phải đối mặt không phải là nghi ngờ về Đức Chúa Trời, mà là nghi ngờ về sự tha thứ của Ngài dành cho chính mình. Chúng ta có thể tin Chúa tha thứ cho người khác, nhưng lại vật lộn để chấp nhận rằng sự tha thứ quý giá ấy cũng dành cho bản thân. Vậy, Kinh Thánh – Lời Đức Chúa Trời – có đề cập trực tiếp đến khái niệm “tha thứ cho chính mình” không? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá nguyên tắc nền tảng của sự tha thứ trong Kinh Thánh, bản chất của sự tự lên án, và con đường dẫn đến sự tự do thật sự trong Đấng Christ.
Trước tiên, chúng ta phải nhận định một sự thật quan trọng: Thuật ngữ “tha thứ cho chính mình” không xuất hiện trực tiếp trong Kinh Thánh. Điều này mang ý nghĩa thần học sâu sắc. Kinh Thánh luôn đặt nguồn tha thứ tối thượng và duy nhất nơi Đức Chúa Trời. Chúng ta không có thẩm quyền hay khả năng để tự tuyên bố tha thứ cho tội lỗi của mình, bởi vì tội lỗi, xét cho cùng, là sự phạm thượng chống lại Đức Chúa Trời thánh khiết (Thi Thiên 51:4).
Lời hứa cốt lõi cho vấn đề này được tìm thấy trong 1 Giăng 1:9: “Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác.” Động từ Hy Lạp được dùng cho “tha” ở đây là aphiēmi (ἀφίημι), mang nghĩa “thả ra, buông bỏ, tha thứ, bỏ qua”. Hành động này xuất phát từ bản tính thành tín và công bình của Đức Chúa Trời, dựa trên sự chuộc tội hoàn thành của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá. Sự công bình của Ngài đã được thỏa mãn trong Đấng Christ, nên giờ đây Ngài có thể tha thứ cách công bình.
Trong Thi Thiên 103:12, Đa-vít mô tả một hình ảnh tuyệt vời: “Phương đông xa cách phương tây bao nhiêu, Thì Ngài đã đem sự vi phạm chúng ta khỏi xa chúng ta bấy nhiêu.” Đây không phải là một khoảng cách có thể đo lường được; đó là sự tẩy xóa hoàn toàn. Khi Đức Chúa Trời tha thứ, Ngài không chỉ “bỏ qua” mà còn “ném mọi tội chúng ta xuống đáy biển” (Mi-chê 7:19). Vậy nên, trọng tâm của đời sống Cơ Đốc không phải là nỗ lực tự tha thứ, mà là tin cậy và tiếp nhận sự tha thứ đã hoàn tất từ Đức Chúa Trời. Việc chúng ta “không thể tha thứ cho chính mình” thường là một hình thức kiêu ngạo tinh vi – chúng ta đặt tiêu chuẩn của mình lên cao hơn tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời và từ chối tin rằng sự tha thứ của Ngài là đủ.
Một trong những lý do chính khiến con dân Chúa không thể an nghỉ trong sự tha thứ là vì không phân biệt được nguồn gốc của những cảm giác tội lỗi và lên án. Kinh Thánh cho chúng ta thấy hai nguồn:
1. Sự buồn rầu theo ý Đức Chúa Trời (Ăn năn dẫn đến sự cứu rỗi): Đây là công tác của Đức Thánh Linh, khiến chúng ta nhận biết tội lỗi, đau buồn về nó, và quay về với Đấng Christ để được tha thứ và biến đổi. 2 Cô-rinh-tô 7:10 chép: “Vì sự buồn rầu theo ý Đức Chúa Trời sanh ra sự hối cải, và sự hối cải dẫn đến sự cứu rỗi, không hề hối tiếc”. Loại buồn rầu này mang tính xây dựng và đưa đến sự tự do.
2. Sự buồn rầu của thế gian (Sự lên án dẫn đến sự chết): Đây là công cụ của kẻ cáo trách (Sa-tan), nhắc đi nhắc lại tội lỗi đã được tha thứ, gieo rắc sự nghi ngờ về tình yêu và sự tha thứ của Đức Chúa Trời, và kéo chúng ta vào vòng xoáy của sự tuyệt vọng và tự lên án. Nó không dẫn đến sự ăn năn mà dẫn đến sự tê liệt thuộc linh.
Lời tuyên bố quyền năng nhất trong Kinh Thánh để chống lại sự lên án này nằm ở Rô-ma 8:1: “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ”. Từ “đoán phạt” trong tiếng Hy Lạp là katakrima (κατάκριμα), có nghĩa là “bản án, sự kết tội cuối cùng”. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố rõ ràng: Đối với người ở trong Christ, bản án đã được tuyên bố – “VÔ TỘI!” – và không có sự kết án nào khác có hiệu lực. Khi chúng ta cảm thấy bị kết án vì tội lỗi quá khứ, chúng ta đang để cho lời nói dối của ma quỷ có trọng lượng hơn lẽ thật phán xét của Đức Chúa Trời.
Kinh Thánh ghi lại nhiều nhân vật phạm tội nghiêm trọng nhưng đã học cách tiếp nhận sự tha thứ của Đức Chúa Trời và sống trong sự tự do đó, thay vì bị giam cầm bởi quá khứ.
Phi-e-rơ: Ông đã chối Chúa Giê-xu ba lần. Sự thất bại này hẳn đã ám ảnh ông (Lu-ca 22:61-62). Nhưng sau khi phục sinh, Chúa Giê-xu đã có cuộc đối thoại đầy ân điển với ông (Giăng 21:15-17). Ba lần Chúa hỏi: “Ngươi có yêu ta không?” tương ứng với ba lần chối Chúa. Mục đích không phải để làm Phi-e-rơ xấu hổ, mà để phục hồi ông. Chúa trao lại cho ôn g sứ mạng: “Hãy chăn chiên ta”. Đức Chúa Trời không bao giờ định cho chúng ta đắm chìm trong tội lỗi đã được tha thứ. Ngài ban cho chúng ta mục đích mới. Phi-e-rơ đã đón nhận sự phục hồi này và trở thành trụ cột của Hội Thánh đầu tiên.
Sứ đồ Phao-lô: Ông tự nhận mình là “kẻ hành hung Hội thánh” và “người đứng đầu trong những kẻ có tội” (1 Cô-rinh-tô 15:9; 1 Ti-mô-thê 1:15). Ông có mọi lý do để bị ám ảnh bởi quá khứ bắt bớ Cơ Đốc nhân. Nhưng ông đã học được bí quyết: Phi-líp 3:13-14 - “Hỡi anh em, về phần tôi, tôi không tưởng rằng đã đạt đến mục đích, nhưng tôi cứ làm một điều: quên lửng sự ở đằng sau, mà bươn theo sự ở đằng trước, tôi nhắm mục đích mà chạy...”. Động từ “quên lửng” (epilanthanomai) không có nghĩa là xóa khỏi trí nhớ, mà là không để quá khứ điều khiển, định hình hoặc cầm tù hiện tại và tương lai. Ông chấp nhận ân điển của Đấng Christ là đủ (2 Cô-rinh-tô 12:9) và dùng chính kinh nghiệm được tha thứ để thúc đẩy chức vụ của mình.
Vậy, làm thế nào để chúng ta áp dụng những lẽ thật này vào đời sống? “Tha thứ cho chính mình” trong bối cảnh Kinh Thánh có nghĩa là sống phù hợp với thực tế của sự tha thứ mà Đức Chúa Trời đã ban trong Đấng Christ. Dưới đây là các bước thực hành:
1. Xưng Tội Cụ Thể và Trọn Vẹn: Đừng chỉ nói chung chung “Xin tha tội cho con”. Hãy gọi đúng tên tội lỗi đó trước mặt Chúa. Sự xưng tội chân thật phá vỡ quyền lực của bí mật và xấu hổ.
2. Tin Cậy Lời Hứa Của Đức Chúa Trời, Không Tin Cảm Xúc: Cảm giác tội lỗi có thể còn dai dẳng. Hãy đối diện với nó bằng Lời Chúa. Mỗi khi sự lên án ập đến, hãy công bố Rô-ma 8:1, Thi Thiên 103:12, hay 1 Giăng 1:9. Hãy nói: “Cảm ơn Chúa vì Lời Ngài phán con được tha thứ, và lời Ngài đáng tin hơn cảm xúc của con.”
3. Từ Chối Vai Trò Quan Tòa Của Bản Thân: Khi bạn tiếp tục tự trách mình sau khi đã xưng tội, bạn đang tự đặt mình lên ngôi quan tòa thay thế Đức Chúa Trời. Hãy cầu nguyện: “Lạy Chúa, con từ bỏ quyền xét đoán chính mình. Con chấp nhận phán quyết của Ngài: ‘ĐÃ ĐƯỢC THA’.”
4. Đón Nhận Sự Khích Lệ Từ Hội Thánh (Sự Cảm Thông Của Thánh Đồ): Đôi khi chúng ta cần nghe lời xác nhận về ân điển từ một anh chị em tin kính. Gia-cơ 5:16 khuyên: “Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bệnh.” Sự cầu thay và khích lệ của cộng đồng tin kính có sức nâng đỡ to lớn.
5. Làm Lành Và Hướng Đến Tương Lai: Nếu tội lỗi gây tổn thương cho người khác, hãy tìm cách chuộc lỗi cách thích hợp (như Xa-chê trong Lu-ca 19:8). Sau đó, hãy hỏi Chúa: “Lạy Chúa, con có thể dùng bài học này để giúp đỡ người khác như thế nào?” Hãy để ân điển biến nơi vỡ lẽ thành nơi chữa lành cho người khác.
Kinh Thánh không dạy chúng ta một nghi thức “tự tha thứ” mang tính tự lực. Thay vào đó, Kinh Thánh mời gọi chúng ta đến với một sự an nghỉ sâu xa – an nghỉ trong sự tha thứ đã được Đức Chúa Trời ban cho cách nhưng không qua sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ. Vấn đề then chốt không phải là cảm xúc của chúng ta về tội lỗi, mà là sự kiện lịch sử trên thập tự giá.
Khi chúng ta vật lộn với việc “tha thứ cho chính mình”, thực chất chúng ta đang đấu tranh để tin cậy hoàn toàn vào hiệu quả của sự hy sinh của Đấng Christ. Mỗi lần chúng ta chọn tin Lời Chúa hơn cảm xúc của mình, chúng ta đang bước đi trong đức tin. Hãy nhớ lời của tác giả Thi Thiên: “Ngài đã chữa lành kẻ có lòng đau thương, Và bó vết tích họ... Chúa không bắt tội chúng tôi, Và chẳng báo trả chúng tôi tùy gian ác chúng tôi.” (Thi Thiên 147:3, 103:10).
Hãy để lẽ thật này định hình bạn: Bạn không phải là tổng số những thất bại của mình. Trong Đấng Christ, bạn là người được Đức Chúa Trời yêu thương, được tha thứ trọn vẹn, và được ban cho mục đích mới. Hãy sống trong sự tự do đó.