Lễ Thăng Thiên và Thứ Năm Thăng Thiên
Trong niềm tin và lịch sử Hội Thánh Cơ Đốc, có những sự kiện nền tảng định hình nên đức tin của chúng ta: Chúa Giê-xu chịu chết, sống lại và thăng thiên. Trong khi sự chết và phục sinh thường được nhấn mạnh, thì sự kiện Thăng Thiên đôi khi bị xem nhẹ. Thế nhưng, đây là một mấu chốt thần học quan trọng, là lời đóng ấn cho chức vụ trần thế của Đấng Christ và mở ra một chương mới cho Hội Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa Kinh Thánh, nền tảng lịch sử và ứng dụng thực tiễn của Lễ Thăng Thiên, hay còn được biết đến trong truyền thống là Thứ Năm Thăng Thiên.
Lễ Thăng Thiên (tiếng Anh: Ascension Day) là ngày kỷ niệm sự kiện Chúa Giê-xu Christ, sau khi phục sinh và hiện ra trong 40 ngày, đã được đưa lên trời, trở về vinh hiển bên hữu Đức Chúa Trời. Sự kiện này được chép rõ ràng trong hai sách:
- Công vụ 1:9-11 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Ngài phán xong, đương khi môn đồ nhìn xem, thì Ngài được cất lên, và có một đám mây tiếp Ngài khuất đi. Đương khi môn đồ cứ chăm chỉ nhìn lên trời, trong lúc Ngài ngự lên, xảy có hai người nam mặc áo trắng hiện đến trước mặt, và nói rằng: Hỡi người Ga-li-lê, sao các ngươi đứng ngóng lên trời làm chi? Jêsus nầy đã được cất lên trời khỏi giữa các ngươi, cũng sẽ trở lại như cách các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy."
- Lu-ca 24:50-51: "Kế đó, Ngài đem môn đồ đi đến nơi xung quanh làng Bê-tha-ni, giơ tay lên mà ban phước cho. Đương khi ban phước, Ngài lìa môn đồ mà được đem lên trời."
Từ ngữ "được cất lên" trong Công vụ 1:9 là "ἐπήρθη" (epērthē) trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa là "được nâng lên, được đưa lên cao". Còn trong Lu-ca 24:51, cụm "được đem lên trời" là "ἀνεφέρετο εἰς τὸν οὐρανόν" (anefereto eis ton ouranon), diễn tả một hành động được mang lên. Điều này không phải là một phép thuật, mà là một sự kiện lịch sử có chứng nhân, đánh dấu sự chuyển tiếp long trọng của Đấng Christ từ trạng thái tự hạ (kenosis) sang trạng thái tôn cao (exaltation) trọn vẹn.
Sự kiện này không chỉ là một cảnh tượng kỳ diệu; nó chất chứa những ý nghĩa thần học sâu sắc cho đức tin Cơ Đốc:
1. Sự Tôn Cao và Vinh Hiển Trọn Vẹn của Đấng Christ: Thăng Thiên là đỉnh cao của sự tôn cao Chúa Giê-xu. Ngài đã hạ mình, vâng phục cho đến chết trên thập tự giá (Phi-líp 2:8), và vì thế, Đức Chúa Trời đã đắc tôn Ngài lên rất cao (Phi-líp 2:9). Việc ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 1:3, 13; 8:1) biểu thị quyền năng, thẩm quyền tối thượng và sự hoàn tất công tác cứu chuộc. Chỗ "bên hữu" (δεξιὰ, dexia) trong văn hóa Do Thái là vị trí của quyền lực và danh dự tối cao.
2. Sự Xác Nhận Công Tác Cứu Chuộc Đã Hoàn Tất: Trong chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm của mình, Chúa Giê-xu đã dâng chính mình làm của lễ một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 9:12, 26). Sự thăng thiên chính là lúc Vị Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm của chúng ta, với chính huyết Ngài, vào trong chính trời (Nơi Chí Thánh trên trời) để trình diện trước mặt Đức Chúa Trời vì chúng ta (Hê-bơ-rơ 9:24). Điều này bảo đảm rằng sự cứu rỗi đã hoàn thành, không cần thêm của lễ nào nữa.
3. Sự Đổ Đầy và Sai Phái Đức Thánh Linh: Chúa Giê-xu đã nói rõ: "Song Đấng Yên ủi, tức là Đức Thánh Linh mà Cha sẽ nhân danh Ta sai xuống, Đấng ấy sẽ dạy dỗ các ngươi mọi sự, nhắc lại cho các ngươi nhớ mọi điều Ta đã phán cùng các ngươi" (Giăng 14:26). Và trong Công vụ 2:33, Phi-e-rơ giải thích hiện tượng Lễ Ngũ Tuần: "Vậy, Ngài đã được tôn cao bên hữu Đức Chúa Trời, và từ nơi Cha đã nhận lấy Đức Thánh Linh mà Cha đã hứa, để đổ đầy trên chúng ta, là sự mà các ngươi đang thấy và nghe." Thăng Thiên là điều kiện tiên quyết để Đức Thánh Linh giáng lâm, khai sinh Hội Thánh.
4. Sự Cầu Thay của Đấng Christ: Đấng Christ thăng thiên không phải để xa cách chúng ta, mà để làm Đấng Trung Bảo và Cầu Thay cho chúng ta. "Ấy chính Đức Chúa Jêsus Christ là Đấng đã chết, và cũng đã sống lại nữa, Ngài đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, và cầu thế cho chúng ta!" (Rô-ma 8:34). Chức vụ cầu thay này (ἐντυγχάνω, entygchanō - can thiệp, nài xin) của Ngài là nền tảng cho sự an toàn đời đời của con cái Chúa.
5. Lời Hứa Về Sự Tái Lâm: Lời của thiên sứ trong Công vụ 1:11 là then chốt: "Cũng sẽ trở lại như cách các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy." Thăng Thiên là sự bảo đảm cho Tái Lâm. Cùng một Chúa Giê-xu lịch sử, bằng thân thể vinh hiển, đã lên trời thế nào, Ngài cũng sẽ trở lại hữu hình như vậy. Điều này đặt niềm hy vọng về tương lai của Hội Thánh và thế giới.
Thứ Năm Thăng Thiên là tên gọi phổ biến cho ngày lễ này, vì nó được tính vào ngày Thứ Năm, đúng 40 ngày sau Lễ Phục Sinh (Chúa Nhật), dựa trên dữ kiện "40 ngày" trong Công vụ 1:3. Nó rơi vào khoảng tháng 5 hoặc đầu tháng 6 dương lịch. Trong lịch sử Hội Thánh, đây là một trong những đại lễ quan trọng, cùng với Phục Sinh và Ngũ Tuần.
Mặc dù Kinh Thánh không truyền lệnh phải giữ một ngày lễ đặc biệt nào (Cô-lô-se 2:16-17), việc kỷ niệm Thăng Thiên có giá trị thuộc linh to lớn. Nó nhắc nhở Hội Thánh:
Sự hiện diện của Chúa trong chiều kích mới: Ngài không còn bị giới hạn bởi không gian và thời gian. "Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận thế" (Ma-thi-ơ 28:20).
Nguồn gốc của mọi ân tứ và chức vụ: "Vậy nên có chép rằng: Ngài đã lên nơi cao, dẫn theo những kẻ bị cầm, Và ban các ơn cho loài người... Ấy chính Ngài đã cho người nầy làm sứ đồ, kẻ kia làm tiên tri, người khác làm thầy giảng Tin Lành, kẻ khác nữa làm mục sư và giáo sư" (Ê-phê-sô 4:8, 11).
Vương quyền của Đấng Christ trên mọi sự: Mọi quyền phép trên trời và dưới đất đã thuộc về Ngài (Ma-thi-ơ 28:18). Điều này an ủi chúng ta giữa một thế giới hỗn loạn.
Lẽ thật về Thăng Thiên không chỉ là giáo lý để học, mà còn là nền tảng để sống. Dưới đây là những áp dụng thiết thực:
1. Sống Với Sự Bảo Đảm Về Thiên Đàng và Tương Lai: Vì Đấng Christ đã đi trước với thân thể vinh hiển, Ngài đã "dọn chỗ" cho chúng ta (Giăng 14:2-3). Sự thăng thiên của Ngài là bằng chứng đầu tiên về sự sống lại và cất lên của thân thể các thánh đồ trong tương lai. Điều này giúp chúng ta sống với hy vọng vững chắc, không sợ hãi sự chết.
2. Cầu Nguyện Nhân Danh Chúa Giê-xu với Đức Tin Mới: Quyền năng trong sự cầu nguyện của chúng ta đến từ địa vị tôn cao của Đấng Christ. "Cho đến bây giờ, các ngươi chưa từng nhân danh Ta cầu xin điều gì hết. Hãy cầu xin, thì sẽ được, hầu cho sự vui mừng của các ngươi được trọn vẹn" (Giăng 16:24). Chúng ta cầu nguyện với thẩm quyền của Đấng đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời.
3. Thi Hành Đại Mạng Lệnh với Quyền Năng Được Ban: Chúa Giê-xu phán Đại Mạng Lệnh (Ma-thi-ơ 28:18-20) ngay sau khi tuyên bố: "Hết cả quyền phép ở trên trời và dưới đất đã giao cho ta." Chúng ta ra đi rao giảng, làm môn đồ hóa muôn dân không bằng sức riêng, nhưng bằng chính quyền năng của Đấng Christ thăng thiên đang cùng làm việc với chúng ta.
4. Tập Trung vào Những Điều Trên Trời: Sứ đồ Phao-lô khuyên: "Vậy nếu anh em được sống lại với Đấng Christ, hãy tìm các sự ở trên trời, là nơi Đấng Christ ngồi bên hữu Đức Chúa Trời. Hãy ham mến các sự ở trên trời, đừng ham mến các sự ở dưới đất" (Cô-lô-se 3:1-2). Thăng Thiên kêu gọi chúng ta có một tầm nhìn thuộc linh, đặt ưu tiên vào vương quốc đời đời của Đức Chúa Trời.
5. Vui Mừng và Thờ Phượng trong Mọi Hoàn Cảnh: Biết rằng Chúa chúng ta đang trị vì, và mọi sự ở dưới chân Ngài (Ê-phê-sô 1:20-22), cho phép chúng ta có sự bình an và lòng biết ơn ngay cả giữa thử thách. Sự thăng thiên mời gọi chúng ta vào sự thờ phượng sâu nhiệt hơn.
Lễ Thăng Thiên không phải là câu chuyện về một vị thần bỏ đi, mà là sự tôn cao của Vua-Cứu Chúa, Đấng đã hoàn tất công trình cứu chuộc và hiện đang cai trị, cầu thay, và chuẩn bị cho sự trở lại vinh quang của Ngài. Nó kết nối mầu nhiệm Phục Sinh với quyền năng của Ngũ Tuần và niềm hy vọng Tái Lâm. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta không tôn thờ một nhân vật lịch sử trong quá khứ, nhưng thờ phượng một Đấng Christ đang sống, đang ngự trị, và đang trở lại. Mỗi ngày sống của chúng ta đều được đặt nền trên lẽ thật vĩ đại này: Chúa Giê-xu là Chúa! Ngài đã chiến thắng tội lỗi và sự chết, đã thăng thiên về trời, và Ngài sẽ trở lại để đưa chúng ta vào trong vinh hiển đời đời với Ngài.
Hãy để lẽ thật về sự thăng thiên định hình đời sống, sự cầu nguyện, sự phục vụ và hy vọng của chúng ta, luôn sống như những công dân của thiên quốc, trung tín làm chứng về Ân điển của Đấng đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời.