Luật Pháp Của Đấng Christ
Trong hành trình đức tin, một trong những chủ đề then chốt và đôi khi gây nhầm lẫn cho Cơ Đốc nhân là mối quan hệ giữa ân điển và luật pháp. Sứ đồ Phao-lô nói nhiều về sự tự do khỏi luật pháp Môi-se, nhưng ông cũng đề cập đến một khái niệm mới: “Luật pháp của Đấng Christ” (Ga-la-ti 6:2). Vậy, luật pháp này là gì? Nó khác với Cựu Ước ra sao? Và làm thế nào để chúng ta sống dưới luật pháp mới này? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bản chất, nền tảng Kinh Thánh và ứng dụng thực tiễn của Luật Pháp Đấng Christ.
Cụm từ “Luật pháp của Đấng Christ” (τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ - ton nomon tou Christou) xuất hiện trực tiếp trong Ga-la-ti 6:2: “Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Trong bối cảnh, Phao-lô đang khuyên các tín hữu sống bởi Đức Thánh Linh, đối đãi với nhau trong tình yêu thương và nâng đỡ lẫn nhau. Đây không phải là một bộ luật với những điều khoản chi tiết, mà là nguyên tắc sống cốt lõi được điều khiển bởi chính sự sống của Chúa Giê-xu trong lòng tín hữu.
Một chỗ khác, Phao-lô mô tả thái độ của mình: “Đối với những người không có luật pháp, tôi như không có luật pháp… dầu vậy tôi không hề ở không luật pháp của Đức Chúa Trời, nhưng tôi ở dưới luật pháp của Đấng Christ” (I Cô-rinh-tô 9:21). Ở đây, chúng ta thấy rõ sự chuyển dịch: Phao-lô được tự do khỏi Luật Pháp Môi-se (νόμος - nomos như một hệ thống cứu rỗi và ràng buộc nghi lễ), nhưng ông tự nguyện đặt mình dưới thẩm quyền và nguyên tắc sống của Đấng Christ.
Để hiểu rõ luật của Đấng Christ, ta cần đối chiếu với Luật Pháp được ban qua Môi-se.
1. Luật Pháp Môi-se (Cựu Ước):
– Mục đích: Là “thầy giáo” (παιδαγωγός - paidagōgos) để dẫn chúng ta đến với Đấng Christ (Ga-la-ti 3:24). Nó vạch rõ tội lỗi và bản chất tội lỗi của con người (Rô-ma 3:20).
– Bản chất: Là một giao ước có điều kiện, dựa trên sự vâng giữ trọn vẹn (Ga-la-ti 3:10). Nó bao gồm ba phần: Luật đạo đức (Mười Điều Răn), Luật nghi lễ (của lễ, đền tạm), và Luật dân sự (dành cho Israel).
– Động lực: Tuân thủ từ bên ngoài, bởi sự bắt buộc và sợ hình phạt.
– Kết quả: Kết án và đưa đến sự chết, vì không ai có thể giữ trọn (Rô-ma 7:10-11).
2. Luật Pháp của Đấng Christ (Tân Ước):
– Mục đích: Là khuôn mẫu cho đời sống của những người đã được cứu bởi ân điển, qua đức tin nơi Đấng Christ.
– Bản chất: Là một luật của tự do (Gia-cơ 1:25) và luật của tình yêu thương. Nó là sự ứng nghiệm và làm trọn đầy của luật cũ trong Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 5:17).
– Động lực: Đến từ bên trong, bởi Đức Thánh Linh và lòng biết ơn vì tình yêu của Đấng Christ (II Cô-rinh-tô 5:14).
– Kết quả: Sự sống, tự do, và kết quả của Đức Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23).
Luật pháp của Đấng Christ có thể được tóm gọn trong hai phương diện chính:
A. Điều Răn Trọng Nhất: Yêu Mến Chúa và Yêu Người Lân Cận
Khi được hỏi về điều răn lớn nhất, Chúa Giê-xu đáp: “Ngươi phải hết lòng, hết linh hồn, hết ý mà yêu mến Chúa là Đức Chúa Trời ngươi. Ấy là điều răn thứ nhất và lớn hơn hết. Còn điều răn thứ hai đây, cũng như vậy: Ngươi phải yêu kẻ lân cận như mình. Hết thảy luật pháp và lời tiên tri đều bởi hai điều răn đó mà ra.” (Ma-thi-ơ 22:37-40). Ở đây, Chúa Giê-xu cô đọng toàn bộ tinh thần của luật pháp vào mối quan hệ: thẳng đứng (với Đức Chúa Trời) và ngang (với con người). Luật của Đấng Christ không phủ nhận Mười Điều Răn, nhưng đặt chúng trong khuôn khổ của tình yêu. Yêu Chúa sẽ khiến ta không thờ hình tượng, không nhận danh Ngài cách phàm tục. Yêu người lân cận sẽ ngăn ta trộm cắp, ngoại tình, hay làm chứng dối hại họ.
B. Điều Răn Mới: Yêu Thương Như Chúa Đã Yêu
Tại Bữa Tiệc Ly, Chúa Giê-xu ban một “điều răn mới” (ἐντολὴν καινὴν - entolēn kainēn): “Ta ban cho các ngươi một điều răn mới, nghĩa là các ngươi phải yêu nhau; như ta đã yêu các ngươi thể nào, thì các ngươi cũng hãy yêu nhau thể ấy. Nếu các ngươi yêu nhau, thì ấy là tại điều đó mà thiên hạ sẽ nhận biết các ngươi là môn đồ ta.” (Giăng 13:34-35).
Điểm đột phá ở đây là tiêu chuẩn và nguồn sức của tình yêu: “Như ta đã yêu.” Tình yêu của Đấng Christ là tình yêu hy sinh, tự hạ, tha thứ và vô điều kiện. Đây không còn là “yêu người lân cận như mình” nữa, mà là yêu người khác như Đấng Christ đã yêu chúng ta – một tiêu chuẩn siêu việt vượt qua tình yêu tự nhiên. Luật pháp này được thực hiện bởi chính sự sống của Chúa trong chúng ta.
Làm sao chúng ta có thể sống theo luật cao trọng này? Câu trả lời nằm ở công tác của Đức Thánh Linh. Tiên tri Giê-rê-mi và Ê-xê-chi-ên đã báo trước về Giao Ước Mới, trong đó “Ta sẽ đặt luật pháp ta trong bụng chúng và chép vào lòng” (Giê-rê-mi 31:33), và “ban cho các ngươi lòng mới, đặt thần mới trong các ngươi… khiến các ngươi noi theo luật lệ ta” (Ê-xê-chi-ên 36:26-27).
Trong Tân Ước, điều này được ứng nghiệm qua Đức Thánh Linh. Luật pháp của Đấng Christ không được viết trên bảng đá, mà trên bảng thịt của lòng người (II Cô-rinh-tô 3:3). Đức Thánh Linh cáo trách, dạy dỗ, dẫn dắt chúng ta (Giăng 14:26, 16:8) và sản sinh trong chúng ta bông trái của Ngài – mà trước hết là tình yêu thương (Ga-la-ti 5:22). Như vậy, vâng giữ luật Đấng Christ là bước đi theo sự hướng dẫn của Thánh Linh, để cho Ngài thể hiện đời sống và tình yêu của Christ qua chúng ta.
Luật pháp của Đấng Christ không phải là lý thuyết suông, mà phải được thể hiện trong đời sống hằng ngày.
1. Trong Đời Sống Cá Nhân:
– Xét đoán chính mình bằng tiêu chuẩn tình yêu: Trước khi hành động hay quyết định, hãy tự hỏi: “Hành động này có phản ánh tình yêu của Chúa Giê-xu dành cho tôi không? Có phải là tôi yêu Chúa hết lòng không?”
– Sống bởi Thánh Linh: Dành thời gian tĩnh nguyện, cầu nguyện, học Lời Chúa để được Thánh Linh dạy dỗ và làm mới tâm trí (Rô-ma 12:2).
2. Trong Mối Quan Hệ Với Người Khác:
– Mang gánh nặng cho nhau (Ga-la-ti 6:2): Chủ động quan tâm, lắng nghe, cầu nguyện và hỗ trợ thực tế cho anh chị em trong Hội Thánh đang gặp khó khăn.
– Tha thứ vô điều kiện: Như Chúa Christ đã tha thứ cho chúng ta (Cô-lô-se 3:13). Đây là một mệnh lệnh cụ thể của luật Đấng Christ.
– Phục vụ khiêm nhường: Bắt chước gương Chúa Giê-xu rửa chân cho môn đồ, xem việc phục vụ người khác là đặc quyền (Giăng 13:14-15).
3. Trong Hội Thánh và Thế Gian:
– Hội Thánh là môi trường thực hành: Nơi mà luật yêu thương phải được thể hiện rõ rệt nhất, để thế gian thấy và nhận biết chúng ta là môn đồ Ngài (Giăng 13:35).
– Làm muối và ánh sáng: Sống yêu thương, công bình, ngay thẳng trong xã hội không chỉ là tuân thủ luật pháp dân sự, mà là thể hiện bản chất Nước Trời theo luật của Đấng Christ (Ma-thi-ơ 5:13-16).
Luật pháp của Đấng Christ không phải là một hệ thống quy tắc mới để nô lệ, thay thế cho Luật Môi-se. Đúng hơn, đó là nguyên lý sống của một tạo vật mới trong Đấng Christ, được Đức Thánh Linh ban năng lực. Nó là sự ứng nghiệm trọn vẹn và nâng tầm của luật cũ, đưa chúng ta vào một mối tương giao sâu nhiệm với Chúa và với nhau.
Chúng ta không còn “ở dưới luật pháp” (Rô-ma 6:14) như một phương cách cứu rỗi hay bị rủa sả, nhưng chúng ta ở trong Đấng Christ, và vì yêu mến Ngài, chúng ta vui lòng vâng giữ điều răn Ngài (Giăng 14:15). Đây là luật pháp của tự do, của tình yêu, và của Thánh Linh. Ước mong mỗi chúng ta, mỗi ngày, học để yêu thương nhiều hơn như Chúa đã yêu, và qua đó, làm sáng danh Ngài và làm chứng cho thế gian về tin mừng cứu rỗi kỳ diệu.
“Vì anh em được gọi đến sự tự do; chỉ chớ lấy sự tự do đó làm dịp cho anh em sống theo tánh xác thịt, nhưng hãy lấy lòng yêu thương làm đầy tớ lẫn nhau. Vì cả luật pháp được làm trọn trong một lời nầy: Ngươi phải yêu kẻ lân cận như mình.” (Ga-la-ti 5:13-14)