BC và AD (B.C. và A.D.) Có Nghĩa Là Gì?
Trong thế giới ngày nay, khi chúng ta đọc sách sử, xem các tài liệu, hoặc thậm chí xem phim, hai ký hiệu quen thuộc “B.C.” và “A.D.” thường xuất hiện để đánh dấu các mốc thời gian. Đối với nhiều người, đây chỉ đơn thuần là một quy ước lịch sử. Tuy nhiên, đối với một Cơ Đốc nhân nghiên cứu Lời Chúa, hai ký hiệu này mang một ý nghĩa thần học sâu sắc, là lời tuyên xưng hùng hồn về vị trí trung tâm tuyệt đối của Chúa Cứu Thế Giê-xu trong dòng chảy lịch sử nhân loại. Bài viết này sẽ đi sâu khám phá nguồn gốc, ý nghĩa và tầm quan trọng của BC và AD dưới ánh sáng của Kinh Thánh.
Hệ thống đánh số năm sử dụng B.C. và A.D. không phải là hệ thống cổ xưa duy nhất, nhưng nó là hệ thống đã trở nên phổ quát toàn cầu. Nó được đặt nền móng bởi một tu sĩ Công giáo người Scythia tên là Dionysius Exiguus (có nghĩa là “Dionysius Khiêm Nhường”) vào khoảng năm 525 sau Chúa. Mục đích của ông là tạo ra một hệ thống tính toán ngày Lễ Phục Sinh chính xác hơn, và thay vì tiếp tục dùng niên đại tính từ thời hoàng đế La Mã Diocletian (một kẻ bắt bạo đạo khủng khiếp), ông đề xuất lấy năm sinh của Chúa Giê-xu Christ làm mốc số 0 (thực tế là năm 1).
1. A.D. – *Anno Domini*: Đây là từ viết tắt của cụm từ Latinh “Anno Domini”, dịch nguyên văn là “Trong Năm của Chúa chúng ta” (In the Year of Our Lord). Cụm từ này xác định rõ ràng rằng những năm được đánh dấu “A.D.” là những năm được tính từ sau sự kiện Chúa Giê-xu Christ giáng sinh. Mỗi khi chúng ta viết “A.D. 2024”, chúng ta đang thừa nhận một cách vô thức rằng chúng ta đang sống trong năm thứ 2024 “của Chúa chúng ta”. Đây không chỉ là một con số, mà là một lời tuyên bố về chủ quyền của Đấng Christ trên thời gian.
2. B.C. – *Before Christ*: Đây là từ viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Before Christ”, có nghĩa là “Trước Chúa Christ”. Tất cả những sự kiện lịch sử xảy ra trước thời điểm Chúa Giê-xu giáng sinh đều được tính lùi lại từ mốc này. Toàn bộ lịch sử Cựu Ước – từ sự sáng tạo, các tổ phụ, các tiên tri – đều hướng về và được giải nghĩa qua sự kiện trung tâm này.
Việc Dionysius Exiguus chọn sự giáng sinh của Chúa Giê-xu làm tâm điểm của lịch sử không phải là một sáng kiến cá nhân, mà thực chất là ông đã nắm bắt được chân lý trọng tâm của toàn bộ Kinh Thánh. Lời Chúa liên tục khẳng định Chúa Giê-xu là Alpha và Omega, là Đầu Tiên và Cuối Cùng (Khải Huyền 22:13). Ngài là trung tâm điểm của chương trình cứu rỗi của Đức Chúa Trời.
a) Trong Cựu Ước – Lời Hứa và Sự Chuẩn Bị (Thời B.C.):
Toàn bộ Cựu Ước là một sự chuẩn bị dài và đầy kỳ công cho sự xuất hiện của Đấng Mết-si-a. Mọi giao ước, biểu tượng, lời tiên tri đều chỉ về Ngài.
- Sáng Thế Ký 3:15 (Lời hứa đầu tiên): “Ta sẽ làm cho mày cùng người nữ, dòng dõi mày cùng dòng dõi người nữ nghịch thù nhau. Người nữ sẽ giày đạp đầu mày, còn mày sẽ cắn gót chân người.” “Dòng dõi người nữ” (từ tiếng Hê-bơ-rơ: zera) ám chỉ về Chúa Giê-xu, Đấng sẽ hủy phá công việc của ma quỷ.
- Ê-sai 7:14 (Lời tiên tri về sự giáng sinh): “Vậy nên, chính Chúa sẽ ban một điềm cho các ngươi: nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, sanh một trai, và đặt tên là Em-ma-nu-ên.” Tên Em-ma-nu-ên có nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”.
- Mi-chê 5:2 (Tiên tri về nơi sinh): “Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta… từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Đấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên.”
b) Trong Tân Ước – Sự Ứng Nghiệm và Khai Mở (Thời A.D.):
Sự giáng sinh của Chúa Giê-xu đánh dấu một bước ngoặt vĩ đại, một sự phân đôi lịch sử không thể đảo ngược.
- Ma-thi-ơ 1:21 thiết lập sứ mạng của kỷ nguyên mới: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JESUS; vì chính Người sẽ cứu dân mình ra khỏi tội.” Danh xưng “Jesus” (Giê-xu) là từ Hy Lạp của danh từ Hê-bơ-rơ “Yeshua” (Giê-hô-sua), nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi”.
- Lu-ca 2:10-11 tuyên bố tầm vóc toàn cầu của sự kiện: “Đừng sợ chi; vì nầy, ta báo cho các ngươi một tin lành, sẽ là một sự vui mừng lớn cho muôn dân: ấy là hôm nay tại thành Đa-vít đã sanh cho các ngươi một Đấng Cứu thế, là Christ, là Chúa.” Sứ điệp này không còn chỉ cho dân Y-sơ-ra-ên, mà cho “muôn dân”.
- Cô-lô-se 1:17-18 khẳng định vị thế tối cao của Ngài: “Ngài có trước muôn vật, và muôn vật đứng vững trong Ngài… Ngài là đầu của thân thể, tức là đầu Hội thánh… hầu cho trong mọi vật, Ngài đứng đầu hàng.”
Trong vài thập kỷ gần đây, các thuật ngữ BCE (Before Common Era – Trước Công Nguyên) và CE (Common Era – Công Nguyên) ngày càng được sử dụng rộng rãi trong giới học thuật và một số ấn phẩm, với lý do nhằm tạo ra một hệ thống “trung lập” về tôn giáo. Tuy nhiên, điều quan trọng cần hiểu là hệ thống niên đại cơ bản vẫn không hề thay đổi. Năm 500 BCE vẫn chính xác là năm 500 B.C., và năm 2024 CE cũng chính là 2024 A.D. Họ chỉ đơn thuần thay thế các cụm từ thừa nhận Chúa Christ (“Before Christ”, “Anno Domini”) bằng các cụm từ trung tính hơn.
Đối với một Cơ Đốc nhân, việc lựa chọn sử dụng BC/AD hay BCE/CE không chỉ là vấn đề học thuật, mà còn là một lời chứng nhỏ về niềm tin. Việc kiên trì sử dụng BC và AD là một cách khiêm tốn nhưng kiên định nhắc nhở chính mình và thế giới rằng: Thời gian được tính toán dựa trên một Nhân Vật có thật trong lịch sử – Chúa Giê-xu Christ – và sự hiện diện của Ngài là yếu tố quyết định tạo nên “Kỷ Nguyên Chung” (Common Era) đó. Không có sự kiện Chúa Giê-xu giáng sinh, cứu chuộc và phục sinh, sẽ không có “kỷ nguyên chung” nào có ý nghĩa hy vọng thực sự cho nhân loại.
Hiểu được ý nghĩa của BC và AD không chỉ để biết thêm kiến thức, mà phải dẫn đến sự biến đổi trong nhận thức và cách sống của chúng ta.
1. Sống Với Nhận Thức Về “Năm Của Chúa” (Anno Domini):
Mỗi buổi sáng thức dậy, chúng ta đang sống trong một ngày “của Chúa chúng ta”. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng thời gian là món quà từ Chúa và chúng ta là quản gia của thời gian. Chúng ta được kêu gọi sống mỗi ngày với tư cách là những công dân của Vương Quốc Thiên Đàng, dưới sự cai trị của Chúa Cứu Thế. Thi Thiên 118:24 chép: “Nầy là ngày Đức Giê-hô-va đã làm nên; chúng ta hãy hớn hở vui mừng trong ngày ấy.”
2. Xem Lịch Sử Cá Nhân Dưới Ánh Sáng Của Sự Phân Đôi Lịch Sử:
Cũng như lịch sử nhân loại có BC và AD, đời sống mỗi tín hữu cũng có một “BC” và “AD” cá nhân – đó là thời điểm chúng ta tiếp nhận Chúa Giê-xu Christ làm Chúa Cứu Thế của đời mình. II Cô-rinh-tô 5:17 tuyên bố: “Vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới.” Cuộc đời “BC” (trước Christ) đầy tội lỗi, lạc lối đã qua; giờ đây chúng ta bước vào cuộc đời “AD” (sau Christ/trong Christ) với sự tha thứ, tự do và mục đích mới.
3. Truyền Giáo Với Sự Tự Tin Về Tính Trung Tâm Của Chúa Giê-xu:
Khi chia sẻ Phúc Âm, chúng ta có thể sử dụng chính cách tính thời gian phổ biến này như một điểm khởi đầu tự nhiên. Chúng ta có thể hỏi: “Bạn có biết vì sao năm nay là 2024 không? Con số 2024 đó ý nói điều gì?”. Điều này mở ra cơ hội để làm chứng rằng Chúa Giê-xu quan trọng đến nỗi toàn thể nhân loại, dù tin hay không, vẫn phải thừa nhận Ngài khi tính toán ngày tháng.
4. Nuôi Dưỡng Niềm Hy Vọng Hướng Về Tương Lai:
Nếu Chúa Giê-xu đã thực sự phân chia lịch sử bằng sự giáng sinh, sự chết và sống lại của Ngài, thì chúng ta có thể chắc chắn rằng Ngài cũng sẽ là Đấng kết thúc lịch sử. Lịch sử không phải là một vòng tuần hoàn vô nghĩa, mà là một đường thẳng có khởi đầu và hướng đến một đích điểm: sự tái lâm của Vua Giê-xu Christ để hoàn tất mọi sự. Mỗi năm A.D. trôi qua là một năm chúng ta tiến gần hơn đến ngày trọng đại đó.
BC và AD không phải là những ký hiệu khô khan của lịch sử. Chúng là những dấu chỉ thầm lặng nhưng hùng hồn nhắc nhở cả thế giới về một chân lý vĩ đại: Chúa Giê-xu Christ là trung tâm của lịch sử, là chìa khóa để hiểu về quá khứ, ý nghĩa của hiện tại và hy vọng cho tương lai. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được đặc ân sống trong “Năm của Chúa chúng ta” – kỷ nguyên của ân điển, của Đức Thánh Linh và của Hội Thánh. Mỗi khi viết ra ngày tháng, hãy để đó là một lời nhắc nhở cá nhân để chúng ta sống xứng đáng với thời đại mình đang sống, sốt sắng trong sự phục vụ, trung tín trong lời chứng, và hướng lòng trông cậy về ngày Vua muôn vua trở lại, để mọi đầu gối trên trời, dưới đất, bên dưới đất đều quì xuống, và mọi lưỡi đều xưng nhận Giê-xu Christ là Chúa (Phi-líp 2:10-11).
“Đức Chúa Jêsus Christ hôm qua, ngày nay, và cho đến đời đôi không hề thay đổi.” (Hê-bơ-rơ 13:8). Ngài là Chủ của thời gian, là Đấng Alpha và Omega của lịch sử cá nhân và nhân loại. A-men.