Giao Ước Muối
Trong hành trình khám phá Lời Đức Chúa Trời, chúng ta thường gặp những biểu tượng phong phú và sâu sắc. Một trong những biểu tượng ấy là “muối” – không chỉ đơn thuần là một khoáng chất, mà còn là trung tâm của một giao ước đặc biệt và thiêng liêng giữa Đức Chúa Trời với dân Ngài: Giao Ước Muối. Khái niệm này, dù ít được đề cập trực tiếp, lại nắm giữ những nguyên lý nền tảng về tính bền vững, sự trung tín, và bản chất của mối quan hệ mà Đức Chúa Trời thiết lập với những người thuộc về Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai quật ý nghĩa thần học, bối cảnh lịch sử, và những áp dụng thiết thực của Giao Ước Muối cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
Giao ước muối được nhắc đến rõ ràng trong ba phân đoạn chính của Kinh Thánh:
- Lê-vi Ký 2:13: “Phàm các của-lễ chay ngươi phải dâng muối, chớ làm cho của-lễ chay thiếu muối; vì muối là dấu chỉ về sự giao-ước của Đức Chúa Trời ngươi; trên các của-lễ ngươi phải dâng muối.”
- Dân Số Ký 18:19: “Ta ban cho ngươi, các con trai ngươi, và các con gái ngươi cùng ngươi hết thảy những của-lễ thánh mà dân Y-sơ-ra-ên sẽ dâng cho Đức Giê-hô-va. Ấy là một lệ định đời đời, một giao-ước bằng muối, đời đời trước mặt Đức Giê-hô-va cho ngươi và cho dòng-dõi ngươi.”
- II Sử Ký 13:5: “Oải! Há chẳng biết rằng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên đã ban ngôi nước Y-sơ-ra-ên cho Đa-vít và dòng-dõi người đến đời đời bởi một giao-ước bằng muối hay sao?” (Lời của Vua A-bi-gia nói với Giê-rô-bô-am).
Từ nguyên gốc Hê-bơ-rơ, cụm từ “giao ước muối” là “bᵉrîth melach” (בְּרִית מֶלַח). “Bᵉrîth” nghĩa là giao ước, một thỏa thuận ràng buộc và có tính long trọng. “Melach” là muối. Việc kết hợp hai từ này tạo nên một khái niệm độc đáo.
Để hiểu “giao ước muối”, trước hết phải hiểu tính biểu tượng đa diện của muối trong thế giới cổ đại và trong mặc khải Kinh Thánh:
1. Chất Bảo Quản, Ngăn Ngừa Sự Hư Nát:
Đây là công dụng thiết thực nhất. Trước thời đại tủ lạnh, muối là phương tiện chính để bảo quản thịt, cá, ngăn chặn sự thối rữa. Trong ngữ cảnh giao ước, nó tượng trưng cho tính bền vững, vĩnh cửu, và không thể hủy hoại của giao ước Đức Chúa Trời. Một giao ước bằng muối là một giao ước được “bảo quản” khỏi sự vi phạm, lãng quên, hay hư nát theo thời gian.
2. Chất Gia Vị, Mang Lại Hương Vị:
Muối làm thức ăn có vị đậm đà (Gióp 6:6). Giao ước với Đức Chúa Trời phải mang lại “hương vị”, ý nghĩa, và sự phong phú cho cuộc sống. Một mối quan hệ không có “muối” giao ước sẽ trở nên nhạt nhẽo, vô vị và mất phương hướng.
3. Chất Thanh Tẩy và Sát Trùng:
Muối được dùng để làm sạch và khử trùng (xem II Các Vua 2:20-22, Ê-xê-chi-ên 16:4). Điều này liên hệ đến tính thánh khiết của giao ước. Giao ước muối nhấn mạnh sự tinh sạch, tách biệt khỏi điều ô uế, và bản chất thánh của mối liên hệ với Đấng Thánh.
4. Biểu Tượng của Lòng Trung Thành và Tình Bạn:
Trong văn hóa Trung Đông cổ, việc cùng ăn muối với ai đó biểu thị một mối quan hệ trung thành, bền chặt, và hòa bình. “Ăn muối của cung vua” (E-xơ-ra 4:14) nghĩa là trung thành với vua. Giao ước muối, do đó, hàm chứa sự trung tín không đổi dời.
A. Lê-vi Ký 2:13 – Muối Trong Của Lễ:
Đức Chúa Trời truyền lệnh mọi của lễ chay (cereal offering) đều phải có muối. Của lễ chay tượng trưng cho đời sống, lao động, và sự phục vụ hằng ngày dâng lên cho Chúa. Việc thêm muối vào cho thấy mọi khía cạnh đời sống và sự phục vụ của chúng ta phải được “ướp” bởi giao ước – tức là mang tính bền vững, thánh khiết, và làm đẹp lòng Đức Chúa Trời. “Thiếu muối” đồng nghĩa với sự khiếm khuyết, không đạt tiêu chuẩn của giao ước.
B. Dân Số Ký 18:19 – Giao Ước Muối Với Dòng Dõi A-rôn:
Đức Chúa Trời lập giao ước muối đời đời với A-rôn và con cháu người, đảm bảo phần của họ trong các của lễ thánh. Điều này nhấn mạnh:
1. Tính Vĩnh Cửu: Chức vụ tế lễ và sự chu cấp của Đức Chúa Trời cho họ là “đời đời”. Dù Y-sơ-ra-ên có bất trung, phần của các thầy tế lễ vẫn được đảm bảo bởi một giao ước không thể bị hủy.
2. Sự An Toàn và Ổn Định: Trong một hệ thống mà họ không có phần sản nghiệp đất đai (Đức Giê-hô-va là cơ nghiệp của họ), giao ước muối là sự đảm bảo tuyệt đối cho sự sống và chức vụ của họ.
C. II Sử Ký 13:5 – Giao Ước Muối Với Nhà Đa-vít:
Vua A-bi-gia viện dẫn “giao ước bằng muối” mà Đức Chúa Trời đã lập với Đa-vít (II Sa-mu-ên 7). Điều này cho thấy giao ước muối không chỉ giới hạn ở chức tế lễ, mà còn áp dụng cho giao ước nước trị vì. Nó khẳng định lời hứa của Đức Chúa Trời về một vương triều đời đời từ dòng dõi Đa-vít là bất di bất dịch, được “bảo quản” khỏi sự sụp đổ hoàn toàn. Đây là nền tảng tiên tri dẫn đến Chúa Giê-xu Christ, Con Vua Đa-vít (Lu-ca 1:32-33).
Tân Ước không trực tiếp nhắc lại cụm từ “giao ước muối”, nhưng những biểu tượng và nguyên lý của nó được làm trọn và nâng lên một tầm cao mới trong Chúa Giê-xu Christ.
Chính Chúa Giê-xu đã tuyên bố: “Các ngươi là muối của đất…” (Ma-thi-ơ 5:13). Lời tuyên bố này đặt toàn thể Hội Thánh – những người thuộc về giao ước mới trong huyết Ngài – vào vị trí của những người mang lấy bản chất và trách nhiệm của “giao ước muối”.
Chúa Giê-xu chính là “Muối” tối thượng:
- Ngài là Đấng bảo toàn thế gian khỏi sự hư mất hoàn toàn nhờ sự chết chuộc tội của Ngài (Giăng 3:16).
- Ngài mang lại hương vị đích thực và ý nghĩa cho sự sống (Giăng 10:10).
- Huyết Ngài thanh tẩy chúng ta khỏi mọi tội lỗi (I Giăng 1:7).
- Ngài là Đấng trung tín tuyệt đối, giữ giao ước mới bằng chính sinh mạng Ngài (Hê-bơ-rơ 13:20).
Giao ước mới trong huyết Chúa Giê-xu (Lu-ca 22:20) chính là “Giao Ước Muối” vĩ đại và trọn vẹn nhất. Nó mang tính đời đời, bất diệt, đảm bảo sự cứu rỗi, địa vị và cơ nghiệp cho tất cả những ai tin nhận Ngài.
Là những người ở trong giao ước mới, chúng ta được kêu gọi sống theo nguyên lý của “giao ước muối”.
1. Sống Một Đời Sống Có Tác Dụng “Bảo Quản”:
Chúng ta được kêu gọi làm chậm lại, hoặc ngăn chặn sự “thối rữa” đạo đức và thuộc linh trong xã hội qua lời nói, hành động công chính, và sự cầu thay. Sự hiện diện của Hội Thánh trong cộng đồng phải như chất bảo quản âm thầm nhưng hiệu quả.
2. Mang Lại “Hương Vị” Cho Đời Sống Chung Quanh:
Đời sống chúng ta phải mang lại hương vị của tình yêu thương, sự bình an, niềm vui và hy vọng của Phúc Âm cho những người chung quanh. Một Cơ Đốc nhân “mất vị mặn” (Ma-thi-ơ 5:13) là người sống giống với thế gian đến nỗi không có gì khác biệt để thu hút người khác đến với Christ.
3. Duy Trì Sự “Thánh Khiết” và Thanh Tẩy Cá Nhân:
Giao ước muối nhắc nhở chúng ta về bản chất thánh của Đức Chúa Trời. Chúng ta phải thường xuyên để Lời Chúa (là gương soi) và Thánh Linh phơi bày và thanh tẩy những điều ô uế trong tâm trí, tấm lòng và cách sống (Thi Thiên 119:9, Ê-phê-sô 5:26).
4. Trung Tín Trong Mọi Giao Ước và Trách Nhiệm:
Giao ước muối dạy chúng ta về sự trung tín. Điều này áp dụng vào:
- Giao ước hôn nhân: Giữ lời thề trước mặt Chúa.
- Giao ước trong Hội Thánh: Trung tín trong sự hiệp một, thờ phượng, và phục vụ.
- Giao ước với Chúa trong sự dâng hiến: Trung tín trong thì giờ, khả năng, và tài chính (I Cô-rinh-tô 4:2).
5. Sống Với Sự Đảm Bảo Về Tính “Vĩnh Cửu” Của Lời Hứa Chúa:
Như các thầy tế lễ và nhà Đa-vít được an nghỉ trong giao ước muối, chúng ta có thể hoàn toàn an tâm trong giao ước mới của Đấng Christ. Sự cứu rỗi, tình yêu, và sự chu cấp của Đức Chúa Trời dành cho chúng ta là chắc chắn và đời đời. Điều này cho chúng ta sự bình an để phục vụ và can đảm đối diện với tương lai.
Giao ước muối là một hình ảnh đẹp đẽ và mạnh mẽ về bản chất của mối liên hệ giữa Đức Chúa Trời với dân Ngài: một giao ước bền vững, thánh khiết, trung tín và mang lại ý nghĩa. Từ của lễ trong đền tạm, đến chức vụ tế lễ, và vương triều Đa-vít, tất cả đều được đặt trên nền tảng của giao ước không hề hư nát này. Ngày nay, chúng ta được bước vào “giao ước muối” trọn vẹn và cuối cùng qua huyết của Chúa Giê-xu Christ. Là “muối của đất”, mỗi chúng ta được kêu gọi sống và thể hiện những phẩm chất của giao ước ấy trong thế gian – để bảo tồn, để tẩy sạch, để tô điểm, và trên hết, để làm chứng về Đức Chúa Trời thành tín, Đấng đã lập với chúng ta một giao ước đời đời không bao giờ dời đổi.
“Nguyền xin ân-điển của Đức Chúa Jêsus ở cùng mọi người!” (Khải Huyền 22:21)